جمهوری اسلامی محموله‌ای شامل ۸.۸ تن برنج به کوبا ارسال کرده است تا میان قربانیان طوفان قدرتمند ملیسا در استان گرانما توزیع شود؛ طوفانی که اواخر اکتبر با وارد کردن خسارت سنگین به خانه‌ها، مزارع و شبکه برق شرق کوبا، یکی از شدیدترین بحران‌های انسانی سال‌های اخیر را رقم زد.
خبرگزاری رویترز شنبه ۲۴ آبان گزارش داد که اعتراض‌های روز جاری در مکزیکوسیتی با حضور گروهی کوچک از معترضان نقابدار به تنش کشیده شد.
آنان حصارهای اطراف کاخ ملی — محل سکونت کلودیا شینباوم، رییسجمهوری مکزیک — را پایین کشیدند، اقدامی که به برخورد با پلیس ضدشورش منجر شد و نیروهای امنیتی برای متفرقکردن تجمعکنندگان از گاز اشکآور استفاده کردند.
پابلو واسکس، دبیر امنیت عمومی مکزیکوسیتی، اعلام کرد در این درگیریها ۱۰۰ مامور پلیس زخمی شدهاند که ۴۰ نفر آنان به بیمارستان منتقل شدهاند.
او به رسانه محلی «میلنیو» گفت ۲۰ غیرنظامی نیز مجروح شدهاند. به گفته او، ۲۰ نفر بازداشت شده و ۲۰ نفر دیگر به‌دلیل تخلفات اداری برای پیگیری به دستگاه مربوطه ارجاع داده شدهاند.
همزمان، تظاهرات مشابهی در چندین شهر دیگر مکزیک برگزار شد. در ایالت غربی میچوآکان، خشم عمومی پس از قتل کارلوس مانزو شدت یافته است.
مانزو یکم نوامبر در یک مراسم عمومی در روز درگذشتگان با شلیک گلوله کشته شد و به یکی از نمادهای اعتراض تبدیل شده است.
در مکزیکوسیتی، برخی معترضان شعار «مورنا، بیرون» سر دادند و گروهی دیگر فریاد زدند: «کارلوس نمرد، دولت او را کشت.» رویترز مینویسد که این اعتراضها نهفقط جوانان، بلکه حامیان مسنتر را نیز به خیابان کشانده است.
در میان معترضان، آندرس مَسا، مشاور ۲۹ ساله کسبوکار، پرچم جمجمه دزدان دریایی را حمل میکرد؛ نمادی که بهطور جهانی با اعتراض‌های نسل زد پیوند خورده است. او گفت: «ما امنیت بیشتری میخواهیم.»
آریزبت گارسیا، پزشک ۴۳ ساله، نیز گفت برای تقویت نظام سلامت عمومی و امنیت بیشتر به خیابان آمده است چون پزشکان «در کشوری که ممکن است کشته شوید و هیچ اتفاقی نیفتد» در معرض همان تهدیدها هستند.
به نوشته رویترز، درحالیکه شینباوم هنوز از محبوبیت بالا برخوردار است، قتلهای اخیر ــ از جمله ترور شهردار میچوآکان ــ فشار سیاسی بی‌سابقه‌ای ایجاد کرده است.
در روزهای منتهی به اعتراضها، او مخالفان راستگرا را متهم کرد که تلاش دارند در جنبش نسل زد نفوذ کنند و با استفاده از باتهای شبکههای اجتماعی مشارکت معترضان را افزایش دهند.
با وجود این هشدارها، در بین معترضان از طیفهای سنی مختلف حضور داشتند. حامیان مانزو با کلاههای حصیریِ شاخصِ او در تجمع شرکت کردند.
رزا ماریا آویلا، مشاور املاک ۶۵ ساله از شهر پاتسکوارو، گفت: «دولت در حال مرگ است.» او درباره مانزو افزود: «او کشته شد چون ماموران را برای مبارزه با بزهکاران به کوهها میفرستاد. او شجاعت مقابله با آنها را داشت.»
به گزارش خبرگزاری رویترز این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که نگرانی‌های عمومی درباره مهاجرت افزایش یافته و حزب «رفرم یوکی» در حال بهره‌برداری سیاسی از این موضوع است.
دولت کارگر بریتانیا که با افزایش عبور غیرقانونی قایق‌های کوچک از فرانسه روبه‌روست، به‌دنبال کاهش جذابیت کشور برای مهاجران غیرقانونی است. وزارت کشور بریتانیا اعلام کرد در چارچوب طرح جدید، وظیفه قانونی برای ارائه حمایت‌هایی مانند مسکن و کمک‌هزینه هفتگی به برخی پناهجویان لغو خواهد شد.
به گفته این وزارتخانه، این اقدام شامل افرادی خواهد شد که قادر به کار هستند اما تصمیم می‌گیرند کار نکنند، و نیز پناهجویانی که مرتکب جرم می‌شوند. این وزارتخانه به رهبری شابانا محمود اعلام کرد منابع تامین‌شده از سوی مالیات‌دهندگان باید برای کسانی در اولویت باشد که به اقتصاد و جوامع محلی کمک می‌کنند.
قرار است محمود دوشنبه جزئیات بیشتری در این‌باره ارائه دهد. وزارت کشور تاکید کرد هدف از این اصلاحات آن است که بریتانیا برای مهاجران غیرقانونی کمتر جذاب باشد و روند اخراج آنان آسان‌تر شود.
محمود گفت: «این کشور سنت افتخارآمیزی در استقبال از کسانی دارد که از خطر می‌گریزند، اما سخاوت ما مهاجران غیرقانونی را به عبور از کانال [مانش] ترغیب می‌کند. سرعت و گستره مهاجرت فشار شدیدی بر جامعه وارد کرده است.»
رویترز نوشت بیش از ۱۰۰ سازمان خیریه در نامه‌ای از محمود خواستند «به مقصر جلوه دادن مهاجران و سیاست‌های نمایشی که تنها آسیب می‌زنند پایان دهد». آنان هشدار دادند چنین سیاست‌هایی نژادپرستی و خشونت را تشدید می‌کند.
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد مهاجرت اکنون مهم‌ترین نگرانی رای‌دهندگان در بریتانیاست، حتی بالاتر از موضوع اقتصاد. طبق آمار رسمی، در سال منتهی به مارس ۲۰۲۵، بیش از ۱۰۹ هزار نفر در بریتانیا درخواست پناهندگی داده‌اند؛ افزایشی ۱۷ درصدی نسبت به سال پیش و بالاتر از رکورد سال ۲۰۰۲.
الگوی دانمارکی
رویترز نوشت وزارت کشور اعلام کرده این اصلاحات از دانمارک و کشورهای اروپایی که وضعیت پناهندگی را موقت و مشروط تعریف کرده‌اند الهام گرفته است. این وزارتخانه گفت: «بریتانیا اکنون با این استانداردها مطابقت خواهد داشت و در برخی حوزه‌ها فراتر خواهد رفت.»
اوایل سال جاری میلادی هیاتی از مقام‌های ارشد وزارت کشور بریتانیا به کپنهاگ رفتند تا سیاست‌های دانمارک را بررسی کنند؛ جایی که پناهجویان معمولا تنها اقامت دو ساله دریافت می‌کنند و پس از پایان آن باید دوباره درخواست دهند. دولت دانمارک می‌تواند اگر کشور مبدأ «امن» تشخیص داده شود، پناهجویان را بازگرداند.
دانمارک قوانین سختگیرانه‌تری برای شهروندی و پیوستن خانواده اعمال می‌کند و از سال ۲۰۱۶ مجاز است برای جبران هزینه‌های حمایتی، اموال ارزشمند پناهجویان را ضبط کند.
پاسخ گروه‌های حقوق بشری
به نوشته رویترز، شورای پناهجویان بریتانیا اعلام کرد پناهجویان هنگام فرار سیستم‌های پناهندگی را با هم مقایسه نمی‌کنند و انتخاب آنان بیشتر به‌دلیل پیوندهای خانوادگی، زبان یا روابط موجود است.
این شورا هشدار داد سیاست‌های سختگیرانه دانمارکی — که بریتانیا به آن نزدیک می‌شود — به ایجاد فضای خصمانه، تضعیف حفاظت‌ها و افزایش بلاتکلیفی منجر می‌شود.
نیوزویک شنبه ۲۴ آبان در گزارشی به توقیف نفتکش «تالارا» پرداخت و نوشت این نخستین توقیف مشابه از سوی ایران در بیش از یک سال گذشته است و نگرانیهایی درباره امنیت کشتیرانی تجاری در یکی از حیاتیترین مسیرهای انرژی جهان ایجاد کرده است.
در این گزارش آمده که توقیف نفتکش «تالارا» روز جمعه زمانی رخ داد که این کشتی هنگام عبور از تنگه هرمز از مسیر اصلی خود منحرف شد.
تلویزیون دولتی حکومت ایران شنبه بیانیه‌ای از سپاه پاسداران قرائت کرد که در آن ادعا شده بود نفتکش «به‌دلیل حمل محموله غیرمجاز در حال تخلف بوده»، اما جزئیات بیشتری درباره این ادعا ارائه نشد.
فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی آمریکا و ناوگان پنجم همان روز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشتند: «ما از حادثه مربوط به کشتی تالارا با پرچم جزایر مارشال آگاه هستیم. ما بهطور فعال وضعیت را رصد میکنیم. کشتیهای تجاری حق دارند بدون مانع عمده در آبهای آزاد رفتوآمد و تجارت کنند.»
نیوزویک نوشت مقام‌های آمریکایی، از جمله در وزارت خارجه و ناوگان پنجم، برای اظهار نظر بیشتر در دسترس نبودند و این رسانه نیز با شرکت مدیریتکننده کشتی، کلمبیا شیپمنیجمنت، تماس گرفته است.
این شرکت که زیرمجموعه گروه کلمبیا در قبرس است، به خبرگزاری رویترز گفته حدود ساعت ۸:۲۲ صبح به وقت محلی و در فاصله ۲۰ مایل دریایی از ساحل امارات ارتباطش با خدمه کشتی قطع شده و درحال همکاری با طرفهای ذیربط برای بازیابی تماس است.
نیوزویک نوشت گزارشها نشان داده‌اند سه قایق کوچک به نفتکش نزدیک شدند و خدمه مسیر کشتی را تغییر دادند. تالارا حامل محموله گازوئیل پُرگوگرد و در مسیر امارات به سوی سنگاپور بوده است.
به نوشته نیوزویک، حکومت ایران در سال‌های اخیر چندین نفتکش را توقیف کرده است؛ از جمله در آوریل ۲۰۲۳، ژانویه ۲۰۲۴ و آوریل ۲۰۲۴. اقدام جدید نخستین مورد پس از یک وقفه یکساله محسوب می‌شود.
این رویداد پس از حادثهای غیرمعمول رخ داد که در آن ۷۵ درصد ناوگان نفتکشهای ایران یک روز سیگنالهای ردیابی موقعیت خود را فعال و روز بعد آنها را خاموش کردند. حدود یک هفته بعد، سیگنالها دوباره فعال شد و بخش عمدهای از نفتکشهای ایرانی در مسیر شرق قابل ردیابی بودند.
نیوزویک تاکید کرد تنگه هرمز نقطهای کلیدی در انتقال جهانی انرژی است و نزدیک به یکپنجم نفت جهان از این آبراه عبور می‌کند. ایران در گذشته تهدید کرده بود این مسیر را در واکنش به تحریمهای غرب خواهد بست؛ موضوعی که حساسیت منطقه و جهان را نسبت به وقایع این محدوده جغرافیایی افزایش داده است.
به نوشته نیوزویک، مقام‌های دریایی بینالمللی و آمریکا همچنان عبور نفتکش تالارا و دیگر کشتیهای تجاری از تنگه هرمز و دریای عمان را زیر نظر دارند. انتظار میرود آژانسهای دریایی سطح پایش را افزایش دهند و شرکتهای کشتیرانی احتمالاً مسیرهای عبور یا تدابیر امنیتی خود را تغییر دهند.
به نوشته نشریه «سایبرکوبا» وزارت تجارت خارجی و سرمایه‌گذاری خارجی کوبا در بیانیه‌ای اعلام کرده است که این برنج‌ها به‌عنوان «اقدامی انساندوستانه» از سوی ایران ارسال شده و مستقیماً برای خانواده‌های آسیب‌دیده استان گرانما اختصاص یافته‌اند؛ منطقه‌ای که در میان استان‌های شرقی، بیشترین خسارت را از طوفان ملیسا دیده است.
این وزارتخانه در حساب رسمی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در اقدامی انساندوستانه، جمهوری اسلامی ایران ۸.۸ تن برنج برای قربانیان طوفان ملیسا در کوبا اهدا کرد. این کمک به استان گرانما تخصیص خواهد یافت.»
به گزارش سایبرکوبا، دبورا ریواس سااوِدرا، معاون وزیر تجارت خارجی کوبا، نیز از دولت جمهوری اسلامی برای «کمک برادرانه» خود به مردم آسیب‌دیده قدردانی کرده و گفته است این محموله در شرایطی می‌رسد که هزاران خانواده نیاز فوری به مواد غذایی و اقلام اساسی دارند.
این در حالیست که با ادامه بحران اقتصادی و ناتوانی جمهوری اسلامی در مهار تورم، قیمت کالاهای اساسی مانند نان و برنج در سراسر ایران به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است.
در گزارش‌هایی که تیرماه سال جاری منتشر شد بهای برنج ایرانی در اغلب مناطق تقریبا دو برابر شده و از ۱۸۰ هزار تومان به ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تومان رسیده است.
در برخی نقاط، برنج طارم تنها طی دو ماه از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان به دو میلیون و ۸۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
سایبرکوبا مینویسد حجم این کمک هرچند محدود است، اما بخشی از مجموعهای از کمکهای بشردوستانه کشورهایی است که متحد سیاسی دولت کوبا محسوب می‌شوند؛ از جمله مکزیک، چین، روسیه و الجزایر. همه این کشورها در روزهای پس از طوفان، اقلام اولیه و بستههای غذایی به کوبا ارسال کرده‌اند.
استان گرانما، بهگفته مقامات کوبا، با سیلابهای گسترده، رانش زمین و قطع سراسری برق روبهرو شد. آمار رسمی نشان می‌دهد بیش از ۹۵ هزار واحد مسکونی آسیب دیده و خسارتهای سنگینی به راهها و مزارع وارد شده است.
سایبرکوبا در بخش دیگری از گزارش خود نوشت روابط میان حکومت ایران و حکومت کمونیستی کوبا طی دههها نزدیک بوده و همکاریهای دو کشور در حوزههای سیاسی، تجاری و صنعتی ادامه داشته است. تهران و هاوانا در مجامع بینالمللی معمولاً از یکدیگر حمایت می‌کنند و توافقهایی در بخش انرژی، زیستفناوری و صنایع غذایی دارند.
سفارت کوبا در تهران نیز با انتشار اعلامیهای، ارسال برنج از سوی ایران را نشانهای از «روحیه دوستی و همبستگی میان دو کشور» دانست و تاکید کرد این کمک در زمانی می‌رسد که این جزیره با یکی از شدیدترین بحران‌های انسانی سال‌های اخیر مواجه است.
به نوشته سایبرکوبا، مقامات کوبا میگویند کمک ایران بخشی از تلاشها برای تامین فوری مواد غذایی در مناطق آسیب‌دیده است، در حالیکه روند بازسازی خانه‌ها، مزارع و خطوط برق در شرق جزیره ممکن است ماهها طول بکشد.
