عادل الجبیر، وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی با تاکید بر نقش جمهوری اسلامی در حملات اخیر علیه تاسیسات نفتی عربستان سعودی، درباره برجام گفت ریاض خواهان حذف «بند غروب» از این توافق است.
الجبیر در گفت‌وگو با عرب‌نیوز درباره روابط عربستان سعودی با آمریکا، برجام، بحران یمن و عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیلی سخن گفت.
این دیپلمات بلندپایه و باسابقه سعودی گفت روابط ریاض – واشینگتن در دوران دونالد ترامپ «قوی، پویا و چندوجهی» بود و در دولت بایدن هم عملا بدون تغییر ادامه خواهد یافت.
او گفت: «دولت [بایدن] به روشنی اعلام کرده به دفاع از عربستان سعودی در برابر تهدیدهای خارجی متعهد است. بنابراین، من واقعا تغییر بزرگی بین این دولت و دولت قبلی [ترامپ] از نظر تعهد نسبت به عربستان سعودی نمی‌بینم.»
وزیر مشاور در امورخارجه عربستان سعودی تاکید کرد روابط این کشور با آمریکا به هشتاد سال پیش بازمی‌گردد و عاملی مهم در حفظ ثبات و امنیت جهانی است.
او گفت: «روابط ما با آمریکا یک رابطه راهبردی است. ما منافع اقتصادی و منافع مالی داریم. ما برای مبارزه با افراطگرایی و تروریسم همکاری می‌کنیم.»
الجبیر با اشاره به موضوعاتی چون تلاش‌ها برای برقراری صلح میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها، لبنان، سوریه، عراق، ایران، افغانستان، تنش میان هند و پاکستان، سودان، جنگ لیبی و توافق با کشورهای ساحل برای مبارزه با بوکوحرام، تاکید کرد عربستان سعودی برای «ایجاد ثبات در منطقه» با آمریکا همکاری می‌کند.
او درباره توافق هسته‌ای ایران گفت: «من معتقدم آنها [آمریکا] به روشنی اعلام کرده که خواهان بازگشت ایران به توافق هسته‌ای هستند و آنان یک توافق هسته‌ای می‌خواهند که به قول آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا ‘محکم‌تر و طولانی‌تر’ باشد. این چیزی است که ما از ابتدای این توافق خواهان آن بودیم.»
الجبیر ادامه داد: «ما می‌خواهیم ‘بند غروب’ حذف شود تا ایران نتواند به صورت نامحدود به غنی‌سازی اورانیوم بپردازد. همچنین خواستار مکانیسمی برای بازرسی گسترده‌تر و عمیق‌تر هستیم تا مطمئن شویم هر چه در ایران وجود دارد قابل بازرسی در صورت نیاز است.»
وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی همچنین درباره حملات علیه تاسیسات نفتی این کشور گفت حملات اخیر به تاسیسات شرکت دولتی آرامکو مرتبط با ایران بود. او گفت: «همه موشک‌ها و پهپادهایی که به سوی عربستان سعودی آمده، ساخت ایران یا تامین‌شده از جانب ایران است.»
الجبیر با تاکید بر این که برخی از این موشک‌ها و پهپادها حتی از سوی یمن به خاک عربستان سعودی پرتاب نشده‌اند، گفت: «تعدادی از آنها همانطور که قبلا گفته‌ایم از شمال [عربستان سعودی] آمده‌اند و تعدادی از سوی دریا.»
به گفته این دیپلمات عالی‌رتبه سعودی، تصمیم آمریکا برای حذف شبه‌نظامیان حوثی یمن از فهرست تروریسم بین‌المللی، در همان روزی که این شبه‌نظامیان به فرودگاه غیرنظامی ابها در عربستان سعودی حمله کردند، تفاوتی در وضعیت کمک‌های بین‌المللی انسان‌دوستانه به یمن نخواهد کرد.
او گفت عربستان سعودی این موضوع را به دوستان خود در اروپا و آمریکا و همچنین نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن به روشنی توضیح داده است.
الجبیر با اشاره به طالبان در افغانستان، داعش در سوریه و حزب‌الله در لبنان، الشباب در سومالی و بوکوحرام در کشورهای ساحل آفریقا اضافه کرد این گروه‌ها در فهرست تروریسم قرار دارند، اما این امر مانع از ارسال کمک‌های بشردوستانه به این کشورها نیست.
او تاکید کرد مشکل به حوثی‌ها بازمی‌گردد، زیرا «آنان کمک‌ها را برای تامین مالی ماشین جنگ خود می‌دزدند. آنها کودکان نه، ده و یازده ساله را وارد جنگ می‌کنند، امری که بر اساس حقوق بین‌الملل ممنوع و نقض حقوق بشر است.»
وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی گفت شبه‌نظامیان حوثی «بدون هدف موشک‌های بالیستیک و پهپادها را علیه غیرنظامیان، چه در عربستان سعودی و چه در یمن پرتاب می‌کنند؛ جایی که حتی بانک مرکزی را غارت کردند. آنان هرگونه تلاش برای رسیدن به یک راه‌حل مسالمت‌آمیز یا همکاری با نماینده ویژه سازمان ملل متحد را رد کرده‌اند.»
او ادامه داد: «بنابراین نظر ما درباره حوثی‌ها خیلی روشن است. آنان جزو یک فهرست تروریستی هستند و هیچ کس نباید با آنان معامله کند.»
با این حال الجبیر اضافه کرد حضور شبه‌نظامیان حوثی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران در یمن به معنی غیرممکن بودن برقراری صلح در این کشور نیست، زیرا «ما فکر می‌کنیم یک راه حل سیاسی درباره این کشور وجود دارد. ما تلاش می‌کنیم به این راه‌حل سیاسی برسیم و از زمان آغاز مخاصمات در چند سال پیش در تلاش بوده‌ایم.»
این مقام بلندپایه دولت عربستان سعودی همچنین از تلاش‌های این کشور در زمینه رعایت حقوق بشر سخن گفت و پیشرفت‌ها در زمینه تحصیل زنان و آموزش عمومی در این کشور را یادآور شد.
او گفت: «در زمینه حقوق بشری که مورد نظر منتقدان عربستان سعودی است، ما پیشرفت‌های بزرگی داشته‌ایم، در زمینه آزادی زنان، توانمندی‌های جوانان، در زمینه اصلاح نظام قضایی، در زمینه گشایش جامعه و ایجاد این امکان برای جوانان که بتوانند امیدها و آرزوهای خود را تحقق بخشند. این حقوق بشر است. این بخش مهم [حقوق بشر] است.»
وزیر مشاور در امورخارجه عربستان سعودی همچنین درباره عادی‌سازی روابط برخی کشورهای عربی با اسرائیل گفت با وجود این عادی‌سازی‌ها، موقعیت عربستان سعودی در این زمینه بدون تغییر باقی مانده است.
او با تاکید بر موضع ریاض در زمینه صلح فلسطینی‌ها و اسرائیل اضافه کرد: «ما خواهان راه‌حل دو دولت مبنی بر ابتکار صلح عرب و قطعنامه‌های سازمان ملل متحد هستیم که در آن یک دولت فلسطینی داشته باشیم.»
الجبیر با اشاره به این که تصمیم عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل یک تصمیم مربوط به خود این کشورهاست، ادامه داد: «آنچه ما گفتیم این است که اگر این عادی‌سازی منجر به تغییر موضع اسرائیل درباره الحاق سرزمین‌های فلسطینی شود، یا منجر به نرمش در موضع اسرائیل درباره مذاکرات شود، ممکن است منافعی در آن باشد.»
او تاکید کرد: «اما آنچه به عربستان سعودی مربوط است، موضع ما این است که عادی‌سازی [با اسرائیل] فقط در صورت رسیدن به یک توافق صلح [میان اسرائیل و فلسطینیان] ممکن است.»
