مدل اوکراینی برای دفاع از کشورش اسلحه برداشت

اعضای شورای امنیت سازمان ملل، روز یکشنبه هشتم آبان‌ماه در چهارمین نشست اضطراری خود طی هفته گذشته با یازده رای موافق با تشکیل نشست اضطراری و ویژه درباره حمله روسیه به اوکراین در مجمع عمومی موافقت کردند.

رای‌گیری روز یکشنبه شورای امنیت به شیوه‌ای برگزار شد که روسیه امکان استفاده از حق وتو را نداشت. بنابر مقررات سازمان ملل، تصویب مسائل با ماهیت نظامنامه‌ای در رای‌گیری‌های شورای امنیت فقط به رای موافق ۹ عضو از ۱۵ عضو این شورا، فارغ از عضویت دائم یا غیر دائم آنها، نیاز دارد.

قطعنامه تشکیل جلسه اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز با همین شیوه و در حالی تصویب شد که روسیه رای منفی و چین، هند و امارات متحده عربی به آن رای ممتنع دادند اما یازده عضو شورای امنیت به آن رای موافق دادند.

این اقدام جدیدترین دیپلماسی در سازمان ملل متحد است که تا به‌دنبال وتوی قطعنامه پیشنهادی قبلی از سوی روسیه، تجاوز نیروهای روسی به خاک اوکراین در مجمع عمومی سازمان ملل پیگیری شود که در آن هیچ کشوری حق وتو ندارد.

لیندا توماس گرینفیلد، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل گفت: «روسیه نمی‌تواند صدای ما، مردم اوکراین و منشور سازمان ملل را وتو کند.»

در مقابل واسیلی نبنزیا، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل، درباره آرای شورای امنیت در نشست‌های جمعه و یکشنبه گفت: «هرگونه تلاش برای دور زدن موضع روسیه و نادیده گرفتن آن، اساس منشور سازمان ملل را تضعیف می‌کند.»

نشست ویژه اضطراری مجمع عمومی برای بررسی حمله روسیه به اوکراین درحالی روز دوشنبه برگزار می‌شود که قطعنامه‌های مجمع عمومی غیر الزام‌آور هستند اما وزن سیاسی دارند.

ایالات متحده و متحدانش نشست اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل را فرصتی برای نشان دادن انزوای روسیه به‌دلیل تهاجم به اوکراین می‌دانند.

باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل، گفت: «اعضای شورای امنیت ناتوانی دیپلماتیک روسیه را آشکار کرده‌اند و این کشور دوباره منزوی شده است.»

علاوه‌ بر تلاش دیپلماتیک مقام‌های غربی در سازمان ملل، مقام‌های اتحادیه اروپا روز یکشنبه موافقت کردند که حریم هوایی خود را به روی خطوط هوایی روسیه ببندند و صدها میلیون یورو را برای خرید تسلیحات برای اوکراین هزینه کنند.

اتحادیه اروپا همچنین اعلام کرد که رسانه‌های دولتی روسی نیز حق فعالیت در حوزه کشورهای عضو این اتحادیه را نخواهند داشت.

نخستین کمک نظامی اتحادیه اروپا به اوکراین نشان می‌دهد که حمله روسیه به اوکراین، سبب شده تا سیاست امنیتی و دفاعی اروپا پس از جنگ جهانی دوم به گونه‌ای تغییر کند که تا چند هفته پیش غیرقابل تصور بود.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اقدامات این اتحادیه را «لحظه‌ای تعیین‌کننده برای تاریخ اروپا» توصیف کرد و گفت که ۲۷ وزیر خارجه اتحادیه اروپا به حمایت بی‌سابقه از اوکراین چراغ سبز نشان دادند و این اقدامات ظرف چند ساعت اجرایی خواهد شد.

بورل افزود که اتحادیه اروپا نگران است بحران ناشی از حمله روسیه به اوکراین به کشورهای همسایه از جمله مولداوی، گرجستان و بالکان غربی سرایت کند.

بورل گفت اتحادیه اروپا قصد دارد ۴۵۰ میلیون یورو از بودجه این اتحادیه را برای تامین تسلیحات از جمله جنگنده جنگی برای اوکراین و ۵۰ میلیون یورو نیز برای تهیه و ارسال اقلامی مانند تجهیزات پزشکی به اوکراین هزینه کند.

به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، لهستان موافقت کرده است که به‌عنوان مرکز توزیع و ارسال تسلیحات و تجهیزات به اوکراین عمل کند.

در همین خصوص، وزیران دفاع کشورهای عضو اتحادیه اروپا روز دوشنبه درباره چگونگی تبدیل بودجه این اتحادیه به تجهیزات نظامی و اطمینان از رسیدن آن به نیروهای اوکراینی گفت‌وگو خواهند کرد.

این در حالی است که در اوکراین تحولات سریع در جریان است و تصاویر ماهواره‌ای شرکت مکسار نشان می‌دهد که یک کاروان نظامی روسیه به‌طول بیش از ۳ مایل در جاده‌ای به سمت کی‌یف، پایتخت اوکراین، در حرکت است.

بر اساس این تصاویر، کاروان نیروهای روسی روز یکشنبه در حدود ۶۰ کیلومتری شمال غربی کی‌یف حضور داشت.

در همین حال وزارت کشور اوکراین در بیانیه‌ای اعلام کرد که ۳۵۲ غیرنظامی اوکراینی از جمله ۱۴ کودک، در جریان حمله روسیه کشته شدند و بیش از یک هزار و ۶۰۰ نفر زخمی شدند.

از سوی دیگر الکساندر سوییدلو، شهردار شهر بردیانسک در جنوب اوکراین که دارای یک پایگاه دریایی کوچک است و حدود ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است با انتشار پیامی در صفحه فیسبوک خود برای ساکنان این شهر، اعلام کرد که نیروهای روسی وارد این شهر شده و کنترل آن را به‌دست گرفتند.