همزمان با برگزاری یک رژه نظامی در مسکو با حضور ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه، مقام‌های اوکراین اعلام کردند نیروهای روسیه به کارخانه آزوف‌استال در شهر محاصره شده ماریوپل حمله کردند و حملات موشکی به نقاط دیگر اوکراین را نیز افزایش دادند.
طرفین نبرد تلفات زیادی داده‌اند. کی‌یف می‌تواند ملت خودش را برای جنگیدن فرابخواند، اما توانایی مسکو برای ادامه جنگ روسیه در اوکراین، به حمایت مردم روسیه از این نبرد بستگی دارد.
کرملین کودکان و جوانان روسیه را بخشی اساسی از تلاش مسکو در این راستا می‌داند. دولت روسیه سلسله‌کارزارهای «آموزش میهن‌پرستی» به راه انداخته که با آنها جوانان روسیه را تشویق می‌کند جنگ اوکراین را ادامه جنگ جهانی دوم ببینند و بین خودشان و سربازان روسی که در اوکراین می‌جنگند، احساس پیوستگی کنند.
هدف قرار دادن جوانان با چنین پروپاگاندایی در روسیه تازگی ندارد. هنگامی که بلشویک‌ها در سال ۱۹۱۷ در روسیه به قدرت رسیدند، برای آموزش نسل بعد برای جنگ، آموزش میهن‌پرستی‌نظامی تدارک دیدند. طی دوره قدرت لئونید ایلیچ برژنف، از سال ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۲، تمرکز اتحادیه جماهیر شوروی به غلبه بر آلمان نازی معطوف شد که روسیه از آن با نام «جنگ کبیر میهنی» نام می‌برد.
جنبه روانی چنین آموزشی در دوره جنگ سرد بسیار قدرتمند بود. برای افزایش سرسپردگی کودکان، داستان‌های قهرمانانه درباره فداکاری در دوران جنگ کبیر میهنی، در قالب فعالیت‌هایی در گروه‌های کم‌سن‌وسال‌تر و یا آموزش به‌شکل رسمی‌تر ارائه می‌شد و به این طریق به جوانان پیامی روشن القا می‌شد؛ آن پیام این بود که آنان مسئولیت داشتند تا یاد و خاطره پیروزی والدینشان و پدربزرگ و مادربزرگ‌هایشان را گرامی بدارند.
از زمان فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی، حفظ یاد و خاطره جنگ کبیر میهنی در روسیه پررنگ‌تر هم شده است. نه تنها مسئولیت حفظ نسخه روایی دولت روسیه از این پیروزی به دوش جوانان افتاده، بلکه از آنها خواسته می‌شود که هوشیار باشند و تلاش دیگر کشورها برای «تحریف» و «کوچک انگاشتن» نقش تاریخی روسیه در جهان را تقبیح کنند.
خاطره «جنگ کبیر میهنی» همچنین در مرکزیت استدلال مسکو برای توجیه جنگی که در اوکراین به راه انداخته، وجود دارد. ادعای بی‌پایه‌واساس روسیه درباره اینکه این کشور مجبور شده برای مقابله با احساسات نازی‌گرایانه روبه‌رشد در اوکراین با این کشور وارد جنگ شود حالا در تاروپود پیامی تنیده شده که به خورد مردم و جوانان روسیه داده می‌شود.
یک جنبه از کارزار اخیر روسیه ابتکار «قدرت در حقیقت است» بوده است. افتتاحیه این ابتکار در مسکو با شرکت تمامی دانش‌آموزان از سراسر روسیه، از جمله جنبش جوانان ارتش که در سال ۲۰۱۵ تشکیل شد، برگزار شد.
سرگی کراوستوف، وزیر آموزش روسیه طی برگزاری مراسم گفت که موقعیتی همچون موقعیت در اوکراین، دیگر هرگز برای روسیه رخ نخواهد داد چرا این کشور جوانان فوق‌العاده‌ای دارد که به روسیه، معلمانشان و پیروزی‌هایشان باور دارند. او سپس با تشکر از دانش‌آموزان گفت از موضعی که آنان اختیار کرده‌اند که در آن به‌صراحت از باورهایشان سخن می‌گویند و تاریخ را تحریف نمی‌کنند، قدردانی می‌کند.
بخش دیگر این کارزار استفاده از خاطره هولوکاست، قتل‌عام یهودیان در جنگ جهانی دوم، برای معطوف کردن توجه جوانان به جنایات آلمان نازی و ربط دادن آن به جنگ اوکراین است. اخیرا نمایشگاهی هم در این باره در مسکو بر پا شده بود.
روز برگزاری نمایشگاه در ۱۹ آوریل، همچنین به‌عنوان «روز اقدام متحد» در روسیه نامگذاری شده که بزرگداشت یادوخاطره نسل‌کشی مردم جماهیر شوروی به‌دست نازی‌ها و همدستان آنهاست. این برنامه شامل برگزاری کنسرت، نمایشگاه، راهپیمایی و اجرا در مدارس و دانشگاه‌ها در سراسر روسیه بود.
نسل Z
در مدارس سراسر روسیه، معلمان به دنبال یافتن راه‌های متناسب با سن برای مرتبط کردن کودکان و جوانان با جنگجویان روس در اوکراین‌اند. به کودکان تکالیفی مانند نقاشی و رنگ‌آمیزی تصویری از حرف Z داده می‌شود و یا ایستادن به‌شکلی که این حرف به تصویر درآید. حرف Z به نماد جنگ روسیه در اوکراین تبدیل شده و برخی هم این حرف را در حمایت از جنگ روسیه در اوکراین به سینه سنجاق می‌کنند.
کودکان در سنین بالاتر به سربازانی که در اوکراین می‌جنگند، به‌ویژه سربازانی که از شهر و مناطق خودشان اعزام شده‌اند نامه می‌نویسند و برای آنها بسته‌های کمکی آماده می‌کنند. به برخی مدارس میزهایی فرستاده شده که تصاویر و زندگینامه سربازان شاخص روس بر روی آنها درج شده است تا یادآوری زنده از تاریخ «غرورآمیز» قهرمانی ارتش روسیه باشد که جوانان را دعوت به پیوستن به آن می‌کند.
چنین تلاش‌هایی برایرساندن پیام‌هایی به‌دقت طراحی‌شده درباره جنگ روسیه در اوکراین به کودکان جوانان به چند کار دولت روسیه می‌آید و منافعی کوتاه‌مدت برای این کشور در بر دارد که پرورش یک رویکرد مثبت به خدمت سربازی برای پسران نوجوانی که در آینده نوبتشان می‌رسد از جمله این منافع است و با توجه به میزان تلفات ارتش روسیه در اوکراین، استخدام در ارتش بخشی مهم از تلاش روسیه در رابطه با جنگ به شمار می‌رود.
اقدامات دولت روسیه در رساندن پیام‌های این‌چنینی، همچنین بزرگسالان بیشتری در روسیه را با روایت کرملین از این جنگ همسو می‌کند. ممکن است برخی معلمان واقعا حامی جنگ باشند، اما بیشتر آنان با انجام دادن چنین کارهایی تنها می‌خواهند بگویند که کارشان را به خوبی انجام می‌دهند و احتمالا به دولت نشان دهند شهروندان سرسپرده‌ای هستند. پیامدها برای آنانی که چنین چیزی را رد کنند می‌تواند بسیار جدی باشد. شواهدی وجود دارد که برخی شاگردان اظهارنظرات غیر از این معلمانشان را گزارش داده‌اند.
رژه نظامی مسکو روز دوشنبه ۱۹ اردیبهشت به مناسبت سالگرد پیروزی اتحاد جماهیر شوروی بر آلمان نازی در جنگ جهانی دوم برگزار شد.
پوتین در سخنرانی خود در این مراسم، این پیروزی را گرامی داشت اما نگفت که تهاجم روسیه به اوکراین که اکنون یازده هفته به طول انجامیده، چه زمان یا چگونه پایان می‌یابد.
مجتمع آزوف‌استال شامل مجموعه وسیعی از ساختمان‌ها و تونل‌های زیرزمینی، آخرین پناهگاه سربازان اوکراینی در بندر محاصره شده ماریوپل است که تصرف آن به روسیه اجازه می‌دهد، شبه‌جزیره کریمه را که پیشتر به خاک خود الحاق کرده به مناطق تحت کنترل جدایی‌طلبان تحت حمایت مسکو در شرق اوکراین متصل و ارتباط اوکراین را با دریای آزوف قطع کند.
پوتین پیشتر درباره حملات روسیه به ماریوپل اعلام پیروزی کرده، اما هنوز نتوانسته کنترل کامل کارخانه آزوف‌استال را به دست آورد.
این در حالی است که با گذشت هفتاد و پنج روز از تهاجم روسیه به اوکراین، این جنگ جان بسیاری از روس‌ها را گرفته و اقتصاد روسیه را نیز منزوی کرده و این کشور هنوز نتوانسته شهر بزرگی از اوکراین را نیز به تصرف درآورد.
پوتین پیشتر به وزیر دفاع روسیه گفته برای جلوگیری از تلفات روس‌ها به کارخانه آزوف‌استال حمله نکند، اما وزارت دفاع اوکراین روز دوشنبه اعلام کرد نیروهای روسیه با حمایت تانک‌ها و توپخانه در حال «عملیات یورش» است.
مسکو اتهام‌های پیشین اوکراین در مورد یورش به این مجتمع را که غیرنظامیان نیز در آن پناه گرفته‌اند، رد کرده است.
مقام‌های اوکراینی همچنین اعلام کرده‌اند نبرهای سنگینی در شرق این کشور در جریان است. چهار موشک که از شبه‌جزیره کریمه شلیک شده بود، به منطقه اودسا در جنوب غربی اوکراین نیز اصابت کرد و فرماندار میکولائیف در جنوب غرب اوکراین نیز گفت حملات شب گذشته به این شهر بسیار سنگین بود.
ولودیمیر زلنسکی رییس‌جمهور اوکراین نیز کشته شدن شصت غیرنظامی در بمباران روز شنبه روسیه به مدرسه‌ای در شرق اوکراین را تایید کرد.
درست پیش از رژه نیروهای نظامی و عبور تانک‌ها از میدان سرخ مسکو، شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای روسیه هک شد و پیام‌هایی در محکومیت جنگ اوکراین از این شبکه‌ها پخش شد.
بر اساس گزارش رویترز، یکی از این پیامها این بود: «تلویزیون و مقامها دروغ می‌گویند. نه به جنگ.»
حمله روسیه به اوکراین تاکنون منجر به ویران شدن روستاها، شهرکها و شهرهای اوکراین شده و نزدیک به شش میلیون اوکراینی را از خانههای خود فراری و آواره کرده است.
پوتین در سخنرانی خود در مسکو گفت «عملیات نظامی ویژه» (عبارتی که مقام‌های روسیه برای تهاجم این کشور به اوکراین به کار میبرند) اقدامی کاملا دفاعی و اجتنابناپذیر در برابر طرحهایی برای تهاجم ناتو به سرزمینهایی بود که به گفته پوتین، از نظر تاریخی متعلق به روسیه است.
اما مشاور ازشد رییس‌جمهور اوکراین پس از این اظهارات پوتین گفت که کشورهای ناتو قرار نبود به روسیه حمله کنند و اوکراین نیز برنامهای برای حمله به کریمه نداشت.