هشدار بوریس جانسون درباره احتمال خستگی جهان از جنگ اوکراین؛ بازدید زلنسکی از جنوب کشور
همزمان با هشدار نخست وزیر بریتانیا درباره احتمال خستگی جهان از جنگ اوکراین، ولودیمر زلنسکی، رییس جمهوری این کشور، از منطقه میکولایف بازدید کرد. ویدیویی از حضور زلنسکی در این شهر و شرکت در جلسات مقامات محلی منتشر شده است.
بنا بر اعلام وزارت دفاع بریتانیا، ۱۵ هزار میلیونر روس در حال برنامهریزی برای خروج از این کشور هستند. اقدام این افراد در مهاجرت از روسیه، آسیب بلندمدت جنگ اوکراین به اقتصاد این کشور را تشدید خواهد کرد.
بر اساس دادههای وزارت دفاع بریتانیا، این ۱۵ هزار میلیونر روس برای مهاجرت تقاضانامه پر کردهاند.
چنین موج مهاجرتی از روسیه حاکی از مخالفت احتمالی با جنگ اوکراین و نگرانی میان جامعه نخبگان روسیه از هزینههای اقتصادی تحریمهای خارجی است.
بهرغم تلاش کرملین برای در هم شکستن تمامی مخالفتهای داخل کشور با جنگ، بسیاری از روسها به گروهی موسوم به «آزادی لژیون روسیه» پیوستهاند تا دوشادوش نیروهای اوکراینی بجنگند.
با کند شدن پیشروی روسیه در اوکراین، تلاش این کشور برای خاموش کردن صداهای مخالف با جنگ در داخل شدت گرفته است. محکومیت ۱۵سال زندان برای انتشار اخبار «حاوی اطلاعات نادرست»، از جمله اقدامات خفقانآور اخیر دولت روسیه است.
بسیاری نخبگان روس یا از جنگ با اوکراین حمایت کرده یا به کلی سکوت کردهاند. افرادی همچون اولگ تینکوف، غول بانکداری و میلیارد سابق که صدای اعتراضشان را بلند کردهاند اما با انتقادهای گزنده کرملین روبهرو شدهاند.
تینکوف اخیرا اعلام کرد کرملین او را مجبور به فروش سهامش در دومین بانک بزرگ روسیه کرده است و حتی به او مجال مذاکره در این باره نداده است. او که اکنون در ایتالیا زندگی میکند، حمله به اوکراین را «دیوانگی» خوانده بود.
تینکوف گفته است که بسیاری از نخبگان حوزه کسبوکار و وابسته به دولت، در خفا با او همعقیده بودهاند اما از ابراز آشکار نظر خود هراس بسیار داشتهند.
مسأله دیگر تحریمهای غرب علیه الیگارشهای روس است که از زمان حمله روسیه به اوکراین، اموال بسیاری از آنها که وابسته به کرملیناند، به دست دولتهای غربی توقیف و مصادره شده است. از جمله این توقیفها، مصادره شدن قایقهای تفریحی میلیونرهای روس، سلیمان کریموف، ایگور سچین و علیشیر عثمانوف، به دست دولتهای اروپایی است.
ایتالیا نیز به تازگی یک قایق تفریحی که ظاهرا به خود ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه تعلق دارد، توقیف کرد.
پیش از اعلام وزارت دفاع بریتانیا مبنی بر خروج ۱۵ هزار شهروند میلیونر از روسیه، گاردین در گزارشی با تکیه بر دادههای مهاجرتی شرکت بریتانیایی «هنلی و شرکا»، از تصمیم ۱۵ هزار میلیونر روس برای ترک کشورشان تا پایان سال ۲۰۲۲، سال جاری میلادی، خبر داده بود.
هنلی و شرکا یک شرکت در لندن، پایتخت بریتانیا است که افراد بسیار ثروتمند جهان را به کشورهایی که شهروندیشان را میفروشند، متصل میکند تا شهروندی آن کشورها را بگیرند.
سرپرست مرکز تحقیقاتی «ثروت دنیای نو» که دادهها را برای هنلی و شرکا جمعآوری کرده، گفته بود مهاجرت شهروندان روس طی سالها و در طول دهه گذشته همواره رو به افزایش بوده است.
او گفته بود شتاب در مهاجرت ثروتمندان نشاندهنده فروپاشی قریبالوقوع در یک کشور است چون آنان که پول دارند، ابزار فرار را زودتر از بقیه فراهم میکنند.
طبق گزارش گاردین، آمریکا و بریتانیا دیگر مقاصد محبوب مهاجران روس نیستند و امارات متحده عربی جایگزین این کشورها شده است.
دوبی، مأمن الیگارشهای فراری از روسیه
فعالان و سیاستمداران در جهان اخیرا خواهان قرار گرفتن نام امارات متحده عربی در لیست سیاه مالی شدهاند و میگویند امارات از مبارزه با «پول کثیف» و اعمال تحریم بر الیگارشهای روس درمانده است.
دوبی به پناهگاه اصلی شهروندان بسیار ثروتمند روس تبدیل شده است که با جتهای شخصی و قایقهای تفریحیشان از اثرات تحریمهای جهانی بر روسیه به خارج کشور میگریزند.
بیل برودر، کارشناس امور مالی و از منتقدان ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، دوبی را مأمن «پول کثیف» خواند و گفت این کشور باید در لیست سیاه مالی قرار بگیرد و بریتانیا نباید پذیرای رهبران این کشور در خاک خود باشد.
برودر گفت که امارات متحده عربی باید مورد تحریمهای ثانویه قرار بگیرد، مگر اینکه با باقی کشورها در پیگرد برای توقیف اموال الیگارشهای روس همراه شود.
حدود یک هفته پیش، جت شخصی رومن آبراموویچ، میلیاردر روس و مالک سابق باشگاه چلسی، از دوبی سر در آورد. وزارت دادگستری آمریکا این جت را که حدود ۱۰ روز پس از حمله روسیه به اوکراین از مسکو بهمقصد دوبی پرواز کرده بود، در لیست تقاضا برای مصادره قرار داده بود.
بنا بر تحقیقات بازرسان افبیآی، دوبی مقصد فرار الیگارشهای روس است و شمار ثروتمندان روسیه که در این شهر دنبال خرید خانهاند هم رو به افزایش است.
گزارش یک آژانس املاک در دوبی نشان میدهد خرید ملک در امارات متحده عربی در سه ماه اول سال ۲۰۲۲ تا ۶۷ درصدافزایش یافته است.
نتایج یک بررسی اخیر در دادههای افشا شده مرتبط با املاک در دوبی، نشان داد بسیاری صاحبان املاک در امارات متحده عربی یا مجرماند یا تحت تحریمهای بینالمللی قرار دارند. در میان این افراد نام افرادی در حوزه کسبوکار که نزدیک به دولت روسیهاند نیز به چشم میخورد.
امارات متحده عربی چندین ماه پیش به دلیل اقدامات ناکافی برای مبارزه با پولشویی و دیگر جرایم مالی، در لیست خاکستری گروه ویژه اقدام مالی، موسوم به افایتیاف قرار گرفت و حالا درخواستها برای اضافه کردن نام این کشور به لیست مشابه بینالمللی هم ارائه شده است.
مقامهای امارات متحده عربی خود را ملزم به دنبالهروی از تحریمهای دیگر کشورها نمیبینند اما در واکنش به چنین درخواستهایی تأکید کردهاند برای رفع نگرانیهای گروه اقدام ویژه مالی، خواهند کوشید.
امارات متحده عربی روز ۲۴ فوریه، دقیقا در روزی که روسیه به اوکراین حمله کرد نیز چندین قرارداد کمک حقوقی و استرداد مجرم با دیگر کشورها از جمله آمریکا امضا کرده بود.
با پیدا شدن جت شخصی آبراموویچ در دوبی، تعهد دوبی به همکاری بینالمللی میتواند در بوته آزمایش محک زده شود.
امارات متحده عربی به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در محکومیت حمله روسیه به اوکراین نیز رأی ممتنع داده بود.
دوبی مقصد محبوب مسافران روس است و حدود ۱۰۰ هزار روسزبان هم در این شهر سکونت دارند.
پیش از این، فایننشال تایمز از پیدا شدن قایق تفریحی ۲۴۰ میلیون پوندی اندری ملنیچنکو، میلیارد روس، در رأسالخیمه در شمال امارات متحده عربی خبر داده بود. ردیاب این قایق تفریحی خاموش شده بود و قابل رهگیری نبود.
شناسایی محل قرار گرفتن برخی دیگر از قایقهای تفریحی الیگارشهای روس هم با خاموش کردن ردیاب آنها به همین شکل دشوار شده است.
اتحادیه اروپا ملنیچنکو را در پی حمله روسیه به اوکراین تحریم کرد و مقامهای ایتالیایی در همان زمان یک قایق تفریحی ۱۴۳ متری او را ضبط کردند.
یک نماینده دانمارکی در پارلمان اروپا اخیرا با درخواست برای قرار دادن نام امارات متحده عربی در لیست سیاه مالی، بر لزوم چنین اقدامی با توجه به سرازیر شدن شمار بیشتر الیگارشهای روس به امارات برای فرار از تحریمهای غرب، تأکید کرد.
سایر نمایندگان اتحادیه اروپا نیز بر تهدید جدی بودن امارات متحده عربی برای نظام مالی تأکید کردهاند.
نورمن فارل، دادستان ویژه دادگاه ترور رفیق حریری که با حمایت سازمان ملل ایجاد شده، از حزبالله لبنان خواست حبیب مرحی، حسین غنیسی و سلیم عیاش، سه عضو محکوم شده خود در این دادگاه را تحویل دهد.
فارل با انتشار بیانیهای از جامعه بینالملل هم خواست که هر اقدامی لازم است، برای بازداشت این افراد انجام دهند.
او تأکید کرد صدور احکام درباره این سه عضو حزبالله، گام نهایی برای اجرای عدالت نیست.
روز ۲۶ خرداد اعلام شد دادگاه تجدید نظر رسیدگی به پرونده ترور رفیق حریری، نخست وزیر پیشین لبنان، حبیب مرحی و حسین غنیسی، دو عضو گروه حزبالله لبنان را به طور غیابی به حبس ابد محکوم کرده است.
سلیم جمیل عیاش، دیگر عضو این گروه نیز سال ۱۳۹۹ به پنج بار حبس ابد محکوم شده بود.
دادگاه ویژه لبنان دادگاهی بینالمللی است که بر اساس خواست شورای امنیت سازمان ملل و برای رسیدگی به پرونده ترور رفیق حریری تشکیل شد.
این دادگاه دی ماه سال ۱۳۹۲، ژانویه ۲۰۱۴ و نزدیک به هشت سال و نیم پس از ترور رفیق حریری، نخست وزیر وقت لبنان، محاکمه غیابی متهمان ترور نخست وزیر وقت این کشور از جمله چهار عضو شناخته شده حزبالله را آغاز کرد.
حدود سه سال و نیم بعد از آغاز محاکمه غیابی متهمان این پرونده، دستکم یکی از آنان، مصطفی بدرالدین، اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۶ در سوریه کشته شد.
رفیق حریری، نخست وزیر وقت لبنان، ۲۶ بهمن ماه سال۱۳۸۳، چهاردهم فوریه ۲۰۰۵، با انفجار یک کامیون مواد منفجره بر سر راه عبور خودرویش همراه با ۲۱ نفر از محافظان و همراهانش ترور شد. صدها تن در این انفجار مجروح شدند.
وزارت حمل و نقل ترکیه در پاسخ به سوال در مورد دلیل ندادن اجازه سوختگیری به یک هواپیمای خطوط هواپیمایی ایران اعلام کرد اگر شرکتها به وظایف خود عمل نکنند، با چنین مشکلاتی مواجه خواهند شد.
رسانههای داخلی در ایران روز شنبه ۲۸ خرداد گزارش کردند که ترکیه به یک هواپیمای خطوط هوایی «معراج» در مسیر استانبول به تهران اجازه سوختگیری نداده و این هواپیما مجبور به فرود اضطراری در تبریز برای سوختگیری شده است.
وزارت حمل و نقل و زیرساخت در ترکیه اما در پاسخ به این سوال که چرا به این هواپیما اجازه سوختگیری داده نشده، اعلام کرد: «بر اساس قوانین، شرکتهای هواپیمایی وظایفی دارند که در صورت به جا نیاوردن آنها، با مشکلات اینچنینی مواجه میشوند.»
با این حال، وزارت حمل و نقل و زیر ساخت ترکیه وقوع اصل این اتفاق را تأیید یا رد نکرده و تنها گفته است در این زمینه به شرکت معراج پاسخگو خواهد بود.
مشخص نیست این جلوگیری از سوختگیری هواپیمای متعلق به شرکت معراج مربوط به موارد فنی و مقررات فرودگاهی بوده یا عوامل دیگری از جمله تحریمهای بینالمللی در آن دخیل بودهاند.
پیش از این و در سال ۹۷، با تشدید تحریمهای آمریکا، رسانهها و مقامهای خطوط هواپیمایی جمهوری اسلامی از خودداری شرکتهای سوخترسان ترکیه برای سوخترسانی به هواپیماهای ایرانی ابراز نگرانی کرده بودند و هواپیماهای ایرانی نیز با مشکلاتی در این زمینه مواجه شدند.
ترکیه یکی از مقاصد اصلی سفر شهروندان ایران است و روزانه پروازهای متعددی از ایران به شهرهای مختلف این کشور صورت میگیرد.
روابط تهران و آنکارا در روزهای گذشته به دنبال انتشار گزارشهای مختلف درباره تلاش تیمهای ترور جمهوری اسلامی برای آسیبزدن به گردشگران اسرائیلی در ترکیه و بهطور مشخص شهر استانبول، دچار تنش شده است.
منابع خبری در اسرائیل پیش از این گزارش کردند که آنکارا به جمهوری اسلامی هشدار داده اجازه نخواهد داد خاک ترکیه را به محلی برای عملیات خود علیه اسرائیل بدل کند.
مقامهای اسرائیل با تشدید هشدارها نسبت به تلاش عوامل ایران برای انجام حملههای تروریستی علیه شهروندان اسرائیلی در این آخر هفته (روزهای شنبه و یکشنبه) در ترکیه، از همه شهروندان خود خواستند فورا ترکیه را ترک کنند.
تایمز اسرائیل روز جمعه ۲۷ خرداد به نقل از مقامهای امنیتی این کشور گزارش داد جمهوری اسلامی به باندهای ایرانی و ترکیهای که به استخدام خود درآورده، دستور داده در آخر هفته در ترکیه و به ویژه در استانبول، «به هر قیمتی» که میتوانند شهروندان اسرائیلی را هدف قرار دهند.
از سوی دیگر شورای امنیت ملی اسرائیل روز دوشنبه گذشته سطح هشدار خود را برای استانبول به سطح چهار، به معنی بالاترین تهدید برای شهروندان اسرائیلی، افزایش داد.
پیش از این دولت اسرائیل چنین سطحی از هشدار درباره امنیت شهروندان و گردشگران اسرائیلی را برای چهار کشور عراق، یمن، افغانستان و ایران تعیین کرده بود.
گنبد آهنین اسرائیل موشک شلیک شده از غزه به سوی اسرائیل را رهگیری کرد. پس از شلیک این موشک، جنگندههای اسرائیلی مواضعی را در غزه بمباران کردند.
صبح روز شنبه ۲۸ خرداد یک موشک از غزه به سمت اسرائیل پرتاب شد که «گنبد آهنین» (سامانه دفاع موشکی اسرائیل)، آن را رهگیری کرد.
این پرتاب یک روز پس از کشته شدن سه فلسطینی مسلح در جریان یورش نیروهای اسرائیلی به اردوگاه جنین انجام شد.
در همین حال به گزارش رسانهها، اسرائیل در حال بررسی این موضوع است که شلیک این موشک از سوی گروه جهاد اسلامی و در پاسخ به کشته شدن سه فلسطینی انجام شده است یا نه.
ساعاتی پس از این حمله موشکی، ارتش اسرائیل اعلام کرد هواپیماهای این کشور یک مرکز سلاح حماس در مرکز غزه و همچنین سه پست دیدهبانی نزدیک به مرز را هدف قرار دادند.
دو ماه پیش نیز یک موشک از غزه به سمت اسرائیل پرتاب شد و مقامهای اسرائیلی گفتند این موشک را با استفاده از سامانه گنبد آهنین رهگیری و منهدم کردهاند.
پس از آن اعلام شد که ارتش اسرائیل اهدافی را در غزه بمباران کرده است و کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل خبر داد مقامهای اسرائیلی شخص یحیی السنوار، رهبر حماس در غزه را تهدید کردهاند.
بر اساس این گزارش، مقامهای اسرائیل همچنین به او پیام دادهاند که حملههای هوایی علیه اسرائیل و حمایت السنوار از حملههای تروریستی در اسرائیل، این کشور را به سمت حمله نظامی علیه غزه پیش میبرد.
سال گذشته نیز گروه شبهنظامی حماس موشکهایی را به سمت اسرائیل پرتاب کرد که اسرائیل در واکنش به این حملات، غزه را بمباران کرد.
جنگ سال گذشته میان حماس و اسرائیل ۱۱ روز طول کشید.
وزارت خارجه آمریکا با اشاره به احتمال قطع انگشتان دست هشت زندانی در ایران، هشدار داد بر اساس برخی گزارشها حکم این افراد بر اساس شکنجه و اعتراف اجباری صادر شده است.
وزارت خارجه آمریکا از ایران خواست این گونه مجازاتهای بیرحمانه را لغو کند و به کرامت همه احترام بگذارد
ارتش روسیه اما با حمله به خرسون، قصد تصرف میکولایف را نیز داشت که موفق نشد.
وزارت دفاع بریتانیا روز شنبه (۲۸ خرداد) اعلام کرد که روسیه در ۴۸ ساعت گذشته بار دیگر تلاش برای پیشروی در جنوب شهر ایزیوم در شرق اوکراین را آغاز کرده است. هدف از این اقدام احاطه کردن شهر استراتژیک سیویرودونتسک در منطقه لوهانسک است.
در همین حال به گفته منابع اوکراینی، نبرد شدید در اطراف شهر مهم و استراتژیک سیویرودونتسک در جریان است.
سیویرودونتسک یکی از آخرین شهرهای بسیار استراتژیک در منطقه لوهانسک است که هنوز در اختیار اوکراین باقی مانده. اگر این شهر سقوط کند، روسیه و نیروهای نیابتیاش در دنباس، بر بیش از نیمی از این منطقه کنترل مییابند. این منطقه قلب صنعتی اوکراین در شرق است. دنباس شامل دو منطقه لوهانسک و دونتسک است.
روز شنبه همچنین بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، نسبت به خطر خستگی با طولانی شدن جنگ هشدار داد و گفت: «بسیار مهم است که نشان دهیم برای مدت طولانی با آنها هستیم.»
جانسون روز جمعه و یک روز پس از سفر رهبران آلمان، فرانسه، ایتالیا و رومانی، برای دومین بار به کییف سفر کرد.
نخستوزیر بریتانیا روز ۲۱ فروردین نیز در سفر به کییف، ضمن دیدار با زلنسکی بر عزم متحدان اوکراین بر تشدید تحریمهای اقتصادی علیه روسیه تأکید کرده بود.
در همین حال رهبران کشورهای آلمان و فرانسه ضمن تأکید بر حمایت از اوکراین، مذاکره با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، به منظور پایان دادن به جنگ را ضروری خواندند.
اولاف شولتز، صدر اعظم آلمان، پس از سفر به کییف ادامه مذاکرات با پوتین برای حل بحران اوکراین را بسیار ضروری خواند و از کشورهای دیگر خواست به تلاشهای آلمان و فرانسه در این زمینه بپیوندند.
شولتز گفت: «روسیه نباید فکر کند اشغال بخشهایی از اوکراین به مرور زمان به امری عادی تبدیل میشود.»
پنجشنبه ۲۶ خرداد شولتس همراه با امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه و ماریو دراگی، نخست وزیر ایتالیا، وارد کییف شدند و با رییس جمهوری اوکراین دیدار کردند.
همزمان کلاوس یوهانیس، رییس جمهوری رومانی نیز به کییف سفر کرد.