در حالی که نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در سفری که در ۲۵ سال اخیر بی‌سابقه است به تایوان سفر کرده، چین در آخرین هشدار خود به آمریکا اعلام کرد واشینگتن باید بهای این سفر را بپردازد. همزمان جنگنده‌های چینی از تنگه تایوان عبور کردند.
پلوسی که در یک سفر دوره‌ای در آسیا به سر می‌برد، روز سه‌شنبه ۱۱ مرداد وارد تایپه، پایتخت تایوان شد.
او پس از ورود به تایوان گفت: «همبستگی امروز آمریکا با مردم تایوان مهم‌تر از همیشه است زیرا جهان با انتخاب بین خودکامگی و دموکراسی روبه‌روست.»
پلوسی گفت: «گفت‌وگوی ما با رهبری تایوان با تأکید مجدد بر حمایت از شریکان آمریکا و ارتقای منافع مشترکمان متمرکز خواهد بود.»
آخرین رئیس مجلس نمایندگان آمریکا که به تایوان سفر کرد، نوت گینگریچ بود که در سال ۱۹۹۷ به این جزیره مورد مناقشه رفت.
رسانه‌های بین‌المللی ارزیابی کرده‌اند سفر کنونی پلوسی ۸۲ ساله به تایوان می‌تواند به خطر بالا گرفتن دوباره تنش در منطقه دامن بزند، منجر به اقدامات تلافی‌جویانه چین علیه منافع آمریکا و تایوان شود و تنش در روابط چین و آمریکا را تشدید کند.
هوآ چونیینگ، سخنگوی دستگاه دیپلماسی چین روز سه‌شنبه در این زمینه به خبرنگاران گفت: «ایالات متحده قطعاً مسئول (عواقب آن) خواهد بود و باید بهای حمله به حاکمیت و امنیت چین را بپردازد.»
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین نیز در بیانیه‌ای با اشاره به تعهد ایالات متحده از سال ۱۹۷۹ به عدم داشتن هیچ گونه روابط رسمی با تایوان، گفت: «طرف آمریکایی به قول خود در مورد موضوع تایوان خیانت کرده است.»
چین تایوان را با جمعیتی حدود ۲۳ میلیون نفر یکی از استان‌های خود می‌داند که از زمان پایان جنگ داخلی چین (۱۹۴۹) هنوز نتوانسته آن را به بقیه قلمرو خود ملحق کند.
پکن با هر گونه ابتکاری که به مقامات تایوان مشروعیت بین‌المللی بدهد -از جمله هر گونه تماس رسمی بین تایوان و سایر کشورها- مخالف است. این در حالی است که مقام‌های دولت و نمایندگان مجالس آمریکا به طور منظم از این جزیره بازدید می‌کنند اما چین معتقد است دیدار پلوسی، یکی از بالاترین شخصیت‌ها در آمریکا از تایوان، یک اقدام تحریک‌آمیز بزرگ خواهد بود.
هفته گذشته، شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، در مصاحبه‌ای تلفنی با جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، از آمریکایی‌ها خواست تا «با آتش بازی نکنند».
خبرگزاری فرانسه اما نوشت هر چند ممکن است مقام‌های دولت آمریکا از چنین سفری به زحمت افتاده باشند، جان کربی، سخنگوی کاخ سفید، روز دوشنبه از این سفر حمایت کرد و گفت که پلوسی «حق بازدید از تایوان» را دارد.
کربی گفت: «هیچ دلیلی وجود ندارد که پکن این سفر را که از دکترین دیرینه آمریکا دور نیست، به نوعی بحران تبدیل کند.»
اکثر ناظران بین‌المللی احتمال کشیده شدن تنشها به خشونت مسلحانه را کم ارزیابی کرده‌اند اما مقام‌های آمریکایی گفتهاند برای نمایش قدرت از سوی ارتش چین، مانند پرتاب موشک در تنگه تایوان یا حملههای هوایی به اطراف جزیره آماده میشوند.
کربی پیشبینی کرد که پلوسی با یک هواپیمای نظامی به تایوان سفر کند و گفت اگرچه واشنگتن از حمله مستقیم هراسی ندارد اما خطر «خطای محاسباتی» همچنان وجود دارد.
پیش از این جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در اولین سفر خود در دوران ریاست جمهوریاش به شرق آسیا، در توکیو اعلام کرده بود اگر چین به جزیره تایوان حمله کند، واشینگتن متعهد است از تایوان دفاع نظامی کند.
بایدن روز دوشنبه دوم خرداد در یک کنفرانس خبری مشترک با فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن، در پایتخت این کشور در پاسخ به این سوال که آیا در صورت تلاش چین برای تصرف تایوان، آمریکا مداخله نظامی خواهد کرد یا نه، گفت: «بله! این تعهدی است که ما آن را پذیرفتهایم.»
رویترز نوشت به نظر میرسد این اظهارات بایدن یک تغییر در سیاست موجود آمریکا مبنی بر ابهام استراتژیک در مورد تایوان است اما یکی از مقام‌های کاخ سفید پس از این اظهارات بایدن گفت هیچ تغییری در سیاست آمریکا در قبال تایوان ایجاد نشده است.
با این حال گرانت نیوشام، یک سرهنگ بازنشسته نیروی دریایی آمریکا که اکنون در یک مرکز مطالعات استراتژیک ژاپن فعالیت می‌کند، گفت که معنای سخن بایدن واضح است: «اگر چین به تایوان حمله کند، آمریکا منفعل نخواهد بود.»