گذرگاه‌های مرزی منتهی به معابر خروجی از ایران به سوی عر زائران ایرانی به سوی کربلا در عراق برای حضور در مراسم «اربعین حسینی»، به دلیل آن‌چه «نگرانی از امنیت و سلامت زائران» خوانده شده، تا اطلاع بعدی بسته شد.
با وجود تبلیغات گسترده نهادهای حکومتی و دعوت از مردم برای حضور در مراسم اربعین و صرف هزینه‌های سنگین از بودجه عمومی و امکانات کشور، مجید میراحمدی، رییس ستاد مرکزی «اربعین حسینی»، صبح جمعه ۱۸ شهریور خبر داد که به همه پایانه‌های مسافربری ابلاغ شده است «همه برنامه‌های سفر اتوبوس‌ها به سمت مرزهای عراق» لغو شوند.
میراحمدی از «زائران ایرانی حاضر در عراق» هم خواست تا هرچه زودتر سفر زیارتی خود را پایان دهند.
او گفت: «مشکلات اصلی در مرزها هنوز وجود دارد و در آن سوی مرز چذابه، عراقی‌ها خودرویی برای انتقال زائران ندارند.»
این اظهارات در حالی مطرح شد که در روزهای گذشته، صحبت‌الله رحمانی، معاون عتبات سازمان حج و زیارت، از مردم خواسته بود به دلیل «مراسم راهپیمایی اربعین» از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده نکنند تا اتوبوس‌ها در اختیار کسانی قرار بگیرد که قصد شرکت در این مراسم را دارند.
اما حجم بالای تردد در جاده‌های منتهی به مرز و نبود آمادگی برای پذیرش مسافران در عراق باعث شد تا احمد وحیدی، وزیر کشور شب گذشته از مردم بخواهد «به سمت مرزهای عراق نروند.»
مسئولان جمهوری اسلامی اعلام کردند این تصمیم در پی «نبود آمادگی و زمینه‌ها و بسترهای طرف عراقی در سرعت عمل پذیرش زائران، سرعت عمل در نقل و انتقالات و ناکافی بودن امکانات در آن سوی مرز» گرفته شده است.
روز گذشته دولت عراق برای دو ساعت خروج «زائران» از مرز مهران را متوقف کرد و در شلمچه هم حمل‌ونقل از داخل عراق ساعت‌ها متوقف شد. اتفاقاتی که طرف ایرانی آن را مسبب ازدحام جمعیت، گرمازدگی و ایجاد بی‌نظمی در عبور و مرور «زائران حاضر در مرز» دانست.
این در حالی است که شانزدهم شهریور، محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی، «توانمندی دولت عراق در میزبانی و پذیرایی از زائران» را یکی از نشانه‌های اقتدار این کشور خوانده بود.
تنها دو روز پیش از بسته شدن گذرگاه‌های مرزی ایران و عراق، مخبر با بیان اینکه ایران حضور «پنج میلیون زائر» را در مراسم اربعین امسال پیش‌بینی کرده، گفته بود: «با توجه به گرمای شدید هوا، پیگیری‌های دولت عراق برای تسهیل در پذیرش زائران در پایانه‌های مرزی قابل تقدیر است.»
در روزهای اخیر ترافیک سنگینی در جاده‌های منتهی به مرز حاکم شده است. حجم بالایی از تردد خودروها که حوادث جاده‌ای را هم در پی داشته است. از جمله حادثه صبح جمعه هجدهم شهریور که بر اثر واژگونی یک دستگاه مینی‌بوس حامل «زائران اربعین» در محور دشت عباس به دهلران، ۲۰ نفر از مسافران صدمه دیدند.
مجید میراحمدی در حالی خبر داده «ظرفیت‌های عراق و پایانه‌های مرزی به هیچ وجه پاسخگوی تعداد زائران نیست.» که در روزهای گذشته، برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی از هزینه‌های چند صد میلیارد تومانی در «مراسم اربعین» و حیف و میل بودجه عمومی و امکانات کشور انتقاد کرده بودند.
ارسال میلیونها بطری آب به عراق همزمان با بحران بیآبی در برخی از استانهای ایران و همچنین توزیع دو هزار تن مرغ و گوشت قرمز بین «موکبهای اربعین» از مواردی بودهاند که مورد انتقاد شدید کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفتهاند.
مراسم اربعین امسال با درگیریها میان حامیان مقتدی صدر و گروههای حامی جمهوری اسلامی همزمان شده است.
مقتدی صدر، روحانی پرنفوذ شیعه که در حال حاضر با جمهوری اسلامی زاویه پیدا کرده است، در پیامی به زبان فارسی از «برادران ایرانی» که برای زیارت به عراق میروند، خواست تا به قوانین این کشور پایبند باشند.
با این همه، مقام‌های جمهوری اسلامی هر سال بر حضور چند میلیون نفری «زائران ایرانی» در مراسم اربعین تاکید دارند؛ اتفاقی که برخی تحلیلگران معتقدند کارکردش «قدرتنمایی جمهوری اسلامی در منطقه» است.