آمریکا بازداشت ایوان گرشکوویچ، خبرنگار وال استریت ژورنال در روسیه را محکوم کرد و بار دیگر از شهروندان خود خواست خاک این کشور را ترک کنند. آلمان نیز از بازداشت این خبرنگار به اتهام جاسوسی ابراز نگرانی عمیق کرد.
کاخ سفید انتساب اتهام جاسوسی علیه خبرنگار آمریکایی روزنامه وال استریت ژورنال از سوی روسیه را رد کرد و «مضحک» خواند.
جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، گفت که آمریکا به شدت نگران حضور شهروندان این کشور در روسیه است.
دولت آلمان نیز اعلام کرد خبرنگاران خارجی معتبر در روسیه باید بتوانند بدون مانع و بدون ارعاب کار کنند.
بازداشت ایوان گرشکوویچ اولین بازداشت یک خبرنگار آمریکایی در روسیه پس از جنگ سرد است.
مقامات روسیه این خبرنگار آمریکایی وال استریت ژورنال را به «جاسوسی» از تاسیسات نظامی متهم کرده‌اند و دادگاه حکم بازداشت او را تا دو ماه آینده صادر کرده است.
این روزنامه‌نگار در صورت محکوم شدن در دادگاه ممکن است به ۲۰ سال زندان محکوم شود.
ایوان گرشکوویچ، خبرنگار وال استریت ژورنال در مسکو بود که به زبان روسی مسلط است. او در روسیه متولد شده و خانواده‌اش هنگام کودکی او به آمریکا مهاجرت کردند.
آخرین گزارش او درباره رکود اقتصادی روسیه به دلیل تحریم‌های غرب پس از حمله به اوکراین بود.
پس از حمله روسیه به اوکراین بریتنی گرینر، ملی‌پوش بسکتبال زنان آمریکا در سفر به روسیه بازداشت شد. او به دلیل همراه داشتن روغن شاهدانه به «حمل مواد مخدر» متهم و به ۹ سال زندان محکوم شد.
بریتنی گرینر در نهایت با ویکتور بوت، دلال اسلحه روس زندانی در آمریکا که به ۲۵ سال زندان محکوم شده بود، مبادله شد.
پس از آن که وزارت دفاع جمهوری آذربایجان ادعای اخیر فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی را درباره حضور «اسرائیل و نیروهای داعش» در خاک جمهوری آذربایجان «افترا و تهمتی زشت» خواند، جمهوری اسلامی خواستار توضیح آذربایجان درباره همکاری با اسرائیل شد.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز جمعه ۱۱ فروردین ادعا کرد اظهارات وزیر امور خارجه اسرائیل مبنی بر توافق با وزیر امور خارجه آذربایجان در مورد «تشکیل یک جبهه متحد علیه ایران» سندی از تصمیم اسرائیل برای «تبدیل خاک جمهوری آذربایجان به عرصه تهدید علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی» است.
کنعانی از مقام‌های جمهوری آذربایجان خواست در این زمینه توضیح دهند.
این در حالی است که وزارت دفاع جمهوری آذربایجان روز پنج‌شنبه ۱۰ فروردین در بیانیه‌ای، به اظهارات اخیر کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی پاسخ داد.
حیدری گفته بود که در قفقاز «چندین موضوع بسیار حساس» وجود دارد که یکی از آن‌ها حضور اسرائیل «در داخل مرزهای» آذربایجان است و به گفته او، جمهوری اسلامی چنین حضوری «را در کشورهای منطقه تحمل نمی‌کند و با آن مقابله خواهد کرد.»
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان در بیانیه خود سخنان حیدری را «چرندیات» خواند و نوشت: «کیومرث حیدری مدعی است آذربایجان در جنگ ۴۴ روزه از تروریست‌های داعشی که از سوریه آورده شده بودند استفاده کرده و آن‌ها هنوز در این کشور هستند.»
اشاره بیانیه به این ادعای حیدری است که گفته بود: «تعدادی از تروریست‌های داعشی از سوریه به میزبانی یکی از کشورهای طرف تخاصم به منطقه دعوت شدند و جمهوری اسلامی هنوز اطمینان حاصل نکرده که این‌ها منطقه را ترک کردند.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «ابتدا اعلام می‌کنیم اتهام طرف ایرانی مبنی بر حضور هر گونه نیروی خارجی در خاک جمهوری آذربایجان بی‌اساس و کاملا غیر قابل قبول است. در کل هیچ عنصر خارجی‌ای در خاک این کشور وجود ندارد.»
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان با تاکید بر این که «ارتش سرافراز آذربایجان به تنهایی سرزمین‌های ما را از اشغال آزاد کرد»، ادعای فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی را «یک اتهام و تهمت پوچ» خواند.
این بیانیه همچنین اضافه کرد: «مایه استهزا و خنده‌دار است که این اتهام از سوی مقام نظامی ارشد کشوری علیه جمهوری آذربایجان مطرح می‌شود که خود حامی تروریسم است و نامش در کشورهای مختلف با ترور گره خورده است.»
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان همچنین به اظهارات حیدری درباره جنگ باکو و ارمنستان هم اشاره کرده که در آن، این فرمانده ارتش جمهوری اسلامی، تغییر در مرزهای دولتی در منطقه را «غیر قانونی» خوانده و گفته بود ایران «اجازه تغییر مرز در کشورهای همسایه» را نمی‌دهد.
این بیانیه، ایران و فرانسه را «دو متحد اصلی ارمنستان در جهان» خواند و گفت ارمنستان ۳۰ سال سرزمین‌های آذربایجان و ۱۳۲ کیلومتر مرز دولتی آذربایجان و ایران را «اشغال» کرد اما جمهوری اسلامی نه تنها حتی یک بار هم ارمنستان را متهم نکرد بلکه «روابط برادری خود را هم با ارمنی‌ها» قوی‌تر کرد.
روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان در ماه‌های اخیر و به ویژه پس از ماجرای حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران و کشته شدن رییس تیم امنیتی سفارت، تیره شده است.
بهمن ماه سال گذشته به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران حمله شد که باکو آن را «تروریستی» خواند و سفارت خود را در ایران بست.
جنگ شش هفته‌ای جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه ناگارنو - قره‌باغ در پاییز ۱۳۹۹ نیز یکی از عوامل تنش‌زا در روابط جمهوری اسلامی با همسایگان خود بوده است.
الحاق فنلاند به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) پس از ۱۰ ماه از سوی ترکیه به عنوان آخرین کشور عضو که باید در این مورد اعلام رای میکرد تصویب شد. در واکنش به این اقدام هلسینکی از آنکارا قدردانی کرد. سوئد اما هنوز منتظر موافقت همه اعضای ناتو برای پیوستن به این سازمان نظامی است.
نمایندگان پارلمان ترکیه روز پنج‌شنبه ۱۰ فروردین به اتفاق آرا به ورود فنلاند به ناتو رای مثبت دادند. این در حالی است که سوئد هنوز مجوز ورود به ناتو را نگرفته است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، از این تصمیم پارلمان ترکیه استقبال کرد و گفت که این امر «خانواده ناتو را قوی‌تر و امنتر میکند».
رییسجمهوری فنلاند هم «از همه (کشورهای عضو) برای اعتماد و حمایت» آن‌ها تشکر و ابراز امیدواری کرد سوئد نیز «در اسرع وقت» به ناتو بپیوندد.
دو هفته پیش رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه، هنگام میزبانی از سائولی واینامو نینیسته، همتای فنلاندی خود در آنکارا، لغو وتوی خود درباره پیوستن این کشور به ناتو را اعلام کرد؛ تصمیمی که بلافاصله مورد استقبال این ائتلاف نظامی قرار گرفت.
پس از آن کمیسیون روابط خارجی پارلمان ترکیه در جلسهای لایحه قانونی درباره تصویب پروتکل الحاق فنلاند به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی را مورد تایید قرار داد.
در این پروتکل آمده است: «تصور می‌شود عضویت فنلاند در ناتو به امنیت منطقه یورو آتلانتیک از جمله ترکیه کمک میکند. تصویب پروتکل الحاق فنلاند به ناتو مفید خواهد بود.»
همچنین در ادامه این پروتکل آمده است: «گسترش ناتو به ویژه در دوران پس از جنگ سرد، یکی از خطوط مهم تلاش برای تحقق هدف اروپای آزاد، دموکراتیک و یکپارچه، با جایگاه ارزشهای جهانی در منطقه یورو آتلانتیک است.»
پارلمان مجارستان نیز روز دوشنبه الحاق فنلاند به ناتو را تصویب کرد. فنلاند اکنون فقط باید «اسناد تصویب» خود را به واشینگتن بفرستد؛ جایی که پیمان اتحاد ناتو در آنجا نگهداری می‌شود.
درخواستهای عضویت فنلاند و سوئد، دو کشور شمال اروپا سال گذشته پس از تهاجم روسیه به اوکراین با هم ارائه شد اما هنوز همه کشورها با درخواست سوئد موافقت نکردهاند.
فنلاند که پس از جنگ با اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ جهانی دوم سیاست بیطرفی را در پیش گرفت، طولانیترین مرز مشترک اروپا با روسیه (هزار و ۳۴۰ کیلومتر) را پس از اوکراین، داراست.
خبرگزاری رسمی سوریه با نسبت دادن حمله جدیدی به اسرائیل علیه سوریه، اعلام کرد در این حمله موشکهایی به اهدافی در جنوب غربی دمشق اصابت کردند و خسارات مادی به بار آوردند. وزارت امور خارجه سوریه و سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی به این حمله واکنش نشان دادند.
این دومین حمله منتسب به اسرائیل در نزدیکی دمشق در کمتر از یک شبانهروز است و در جریان اولین حمله، دو سرباز سوری در اطراف دمشق مجروح شدند.
وزارت امور خارجه سوریه در حساب توییتری خود پس از دومین حمله مدعی شد که این حمله «مشخصا در مرحله کنونی برای فرار اسرائیل از فروپاشی داخلی است».
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم حملات منتسب به اسرائیل در سوریه را محکوم کرد و آن‌ها را «متجاوزانه» و «نقض اَشکار و مستمر قوانین و مقررات بینالمللی» خواند.
کنعانی هم مانند وزارت امور خارجه سوریه، حملات منتسب به اسرائیل علیه سوریه را «به منظور انحراف توجهات از بحرانها و شکافهای عمیق داخلی اسرائیل» دانست.
خبرگزاری دولتی سانا روز جمعه ۱۱ فروردین به نقل از یک منبع نظامی اعلام کرد دقایقی پس از نیمهشب گذشته اسرائیل با شلیک چند موشک از بلندیهای جولان، موضعی را در مجاورت دمشق، هدف حمله قرار داد.
این منبع نظامی که نامش فاش نشده مدعی شد پدافند هوایی سوریه چندین فروند موشک را رهگیری کرده است.
بر اساس این گزارش، در این حمله خسارت مادی وارد شده اما از تلفات انسانی گزارشی داده نشده است.
به گفته دیدهبان حقوق بشر سوریه، موشکهای اسرائیل مواضع نظامی رژیم سوریه و نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی را در جنوب غربی دمشق هدف قرار دادند.
این سازمان غیردولتی که شبکه گستردهای از منابع در سوریه دارد، بدون گزارش تلفات، افزود که موشکها یک انبار تسلیحات و مهمات را منهدم کردند.
به گزارش این سازمان، اسرائیل در ماه جاری میلادی شش حمله هوایی در سوریه انجام داده است.
اسرائیل به ندرت درباره چنین حملاتی اظهارنظر میکند اما مقام‌های این کشور بارها تاکید کرده‌اند اجازه نخواهند داد جمهوری اسلامی در سوریه حضور نظامی خود را تثبیت کند.
از ابتدای ماه جاری میلادی تاکنون همچنین دو حمله منتسب به اسرائیل علیه فرودگاه حلب، دومین فرودگاه بزرگ سوریه گزارش شده است: در اولین حمله که روز هفتم مارس انجام شد سه نفر کشته شدند و در دومین حمله که روز ۲۲ مارس (دوم فروردین) انجام شد، خسارات مادی وارد آمد.
از زمان زلزله اخیر ترکیه و سوریه که حدود شش هزار کشته در سوریه بر جای گذاشت، تعداد زیادی از هواپیماهای حامل کمکهای بشردوستانه در فرودگاه حلب به زمین نشستند اما پیشتر یک منبع نظامی اسرائیل به جمهوری اسلامی هشدار داد اگر تجهیزات و تسلیحات نظامی را زیر پوشش کمکهای بشردوستانه به مردم زلزلهزده سوریه به این کشور منتقل کند، بدون تردید پاسخ نظامی قاطعی از سوی اسرائیل دریافت خواهد کرد.
آسوشیتدپرس نوشت که علاوه بر فرودگاهها، اسرائیل بنادر دریایی سوریه در مناطق تحت کنترل دولت را نیز هدف قرار داده تا از ارسال تسلیحات از ایران به گروههای شبه نظامی مورد حمایت تهران، از جمله حزب‌الله لبنان جلوگیری کند.
به گفته وزارت خارجه آمریکا، شرکتکنندگان در انجمن مبارزه با تروریسم جهانی که دومین نشست آن در روزهای سهشنبه و چهارشنبه در بوداپست برگزار شد، درباره چگونگی اقدامات جمهوری اسلامی برای «توطئه‌های گستاخانه تروریستی در سراسر جهان»، از جمله از طریق نیروی قدس سپاه، تبادل نظر کردند.
شرکتکنندگان در این انجمن گفتند رفتار ایران در خاورمیانه و فراتر از آن بیثباتکننده است و فعالیتهای غیرقانونی آن یکپارچگی نظام مالی بینالمللی و هنجارهای حقوقی را تضعیف میکند.
آنان به چگونگی استفاده ایران از مکانیسمهای مختلف برای دور زدن تحریم های بینالمللی مرتبط با تروریسم پرداختند و دیدگاههایی را درباره بهکارگیری عدالت کیفری و ابزارهای مالی برای شناسایی و برهم زدن توطئه‌های جمهوری اسلامی به اشتراک گذاشتند.
انجمن مبارزه با تروریسم جهانی در سال ۲۰۱۹ به عنوان یک مجمع جهانی برای بهبود آگاهی و هماهنگی بینالمللی در مورد فعالیتهای تروریستی و سایر فعالیت های غیرقانونی جمهوری اسلامی تاسیس شد. دولتها و سازمانهایس از سراسر جهان از جمله خاورمیانه، اروپا، آفریقا، آسیا و آمریکا در این نشست شرکت داشتند.
در این نشست، که از سوی وزارت امور خارجه و وزارت دادگستری ایالات متحده در آکادمی بینالمللی اجرای قانون در پایتخت مجارستان برگزار شد، مقامهایی از وزارت خزانهداری، اداره تحقیقات فدرال و مرکز ملی مبارزه با تروریسم آمریکا نیز شرکت کردند.
تیلور بودویچ، مدیر سازمان «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم»، در بیانیه‌ای گفت اتهام به ترامپ نشان از شکست یک ملت دارد و افزود: «ترامپ قول داده است جنگ در اوکراین را به طور مسالمتآمیز پایان دهد، دولت پنهان را از بین ببرد و با اولویت دادن به آمریکا، کشور ما را نجات دهد.»
او افزود مخالفان ترامپ شکست خواهند خورد و او دوباره در انتخابات پیروز خواهد شد.
