مادر جواد موسوی، از کشته‌شدگان خیزش انقلابی: از سرکوبگران دینی اعلام برائت می‌کنم
حسین انصاریان، از روضه‌خوان‌های نزدیک به حکومت، در اقدامی غیرمنتظره در سخنرانی «شب قدر» خود، به شکنجه‌های روانی و جسمی زندانیان در زندان‌های جمهوری اسلامی اشاره و از انجام چنین رفتارهایی انتقاد کرد. اظهارات او واکنش‌های مختلف و متفاوتی را در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشته است.
حسین انصاریان، از روحانیون حکومتی است که پیشتر در چندین مراسم بیت رهبر جمهوری اسلامی حضور داشته و در حضور علی خامنه‌ای سخنرانی کرده است.
سخنرانی اخیر و جنجالی او هم در یکی از «شب‌های قدر» ماه رمضان به صورت زنده از شبکه سوم صداوسیمای جمهوری اسلامی پخش می‌شد.
او در این سخنرانی بدون اسم بردن از مخالفان یا زندانیان سیاسی، از آزار و شکنجه‌هایی که جمهوری اسلامی علیه روان و جسم زندانیان اعمال می‌کند، انتقاد کرد و گفت: «اگر گناهکاری بازداشت شد، به دروغ نگویید که فردا صبح اعدام می‌شوی. عباد خدا را نترسانید.»
انصاریان خطاب به ماموران امنیتی جمهوری اسلامی گفت: «تو اگر من را گرفتی و بردی زندان، احترام کن به من. هر چه خواستم به من بده؛ آن مقدار که لازم است. فحش به من نده، تحقیرم نکن، توی سرم نزن، بی جا به من نزن. والله همه این‌ها حرام است. حرام است.»
این اظهارات در حالی مطرح شد که بر اساس گزارش‌های زندانیان سابق یا آن‌هایی که توانسته‌اند درباره دوران بازداشت خود در زندان سخن بگویند، جمهوری اسلامی با اعدام‌های نمایشی همواره در تلاش برای ترساندن و مرعوب کردن زندانیان به ویژه زندانیان سیاسی بوده است.
در تازه‌ترین نمونه، سهند نور‌محمدزاده، از افراد بازداشت شده در جریان خیزش «زن، زندگی، آزادی» اعلام کرده که دادگاه او تنها هفت دقیقه طول کشیده و در تمام مراحل دستگیری و داخل زندان هم تحت شکنجه و اعدام مصنوعی قرار داشته است.
مازیار ابراهیمی اما از جمله کسانی است که به تفصیل درباره روند شکنجه شدنش سخن گفته است. او که در جریان پرونده‌سازی برای آن‌چه «ترور دانشمندان هسته‌ای جمهوری اسلامی» خوانده می‌شود دستگیر شد، از قربانیان اعتراف‌گیری اجباری نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی است که اکنون در آلمان زندگی می‌کند.
سه سال پیش اما سخنگوی وقت وزارت امور خارجه آمریکا در توییتی نوشت: «مردم ایران با چیزی بیش از کرونا بلازده شده‌اند. گزارش جدید عفو بین‌الملل (درباره اعتراض‌های آبان ۹۸) نشان می‌دهد رژیم "اپیدمی شکنجه" راه انداخته است؛ از جمله با کشیدن ناخن معترضان، شوک الکتریکی، غرق کردن مصنوعی، تزریق اجباری و شبیه‌سازی اعدام.»
این اظهارات انتقادآمیز انصاریان در حالی است که محمود کریمی، مداح مورد علاقه علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی نیز خبر داد مقام‌های جمهوری اسلامی به او گفته‌اند از این پس اجازه ندارد در برنامه‌های خود نهج‌البلاغه بخواند و به نامه‌های امام اول شیعیان به مالک اشتر اشاره کند.
مالک اشتر از فرماندهان سپاه و افراد نزدیک به امام اول شیعیان بوده است.
مهدی نصیری، مدیرمسوول پیشین روزنامه تندروی کیهان نیز در روزهای اخیر انتقادهای خود را از جمهوری اسلامی و شخص خامنه‌ای افزایش داده است.
بر اساس مجموعه این موارد شاید بتوان این فرض را مطرح کرد که بحران در درون حاکمیت آشکارتر از پیش شده است و هر روز «خودی»های بیشتری به افراد منتقد جمهوری اسلامی اضافه می‌شوند.
علی اکبر شوکت رییس انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی از تورم هزار درصدی مسکن و برخی مواد غذایی و اقلام مصرفی در هفت سال گذشته خبر داد و گفت جامعه کارگری هرسال فقیرتر می‌شود. او افزود که با وجود این تورم، حداقل دستمزد در ۷ سال گذشته، تنها ۵ برابر افزایش حقیقی داشته است.
واکنش‌ها به سخنان «استاد دانشگاهی» که در دیدار با ابراهیم رئیسی خواستار پیش‌بینی آینده با زبان برنامه‌نویسی «پایتون» شد ادامه دارد. بسیاری این ماجرا را به جد یا طنز، تداعی‌گر خاطره کرونایاب «مستعان۱۱۰» خواندند و برخی هم آن را مشابه دیگر ادعاهای مقام‌های جمهوری اسلامی دانستند.
داوود دمیری گنجی، استاد دانشگاه نوشیروانی بابل، در نشستی که با عنوان «دانشمندان یک درصد برتر جهان» و با حضور رییس دولت برگزار شد، پایتون را «شبکه جهانی» توصیف کرد و گفت از آن می‌توان برای پیش‌بینی موضوعات نظامی و اقتصادی از جمله تورم استفاده کرد.
این گفته‌ها در ویدیویی حدود یک دقیقه به سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد و کلیدواژه «پایتون» را هشتگ داغ توییتر فارسی کرد، به‌طوری که از کاربران عادی تا برخی استادان دانشگاه، جامعه‌شناسان و فعالان اصولگرا و اصلاح‌طلب، به این ویدیو واکنش نشان دادند.
محمد فاضلی، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس، در توییتر خود نوشت: «مورد پایتون گیت خوشبختانه علنی شده و آن‌قدر هم چرند هست که مبنای عمل قرار نگیرد (ان‌شاالله). اما باید ترسید از هزاران جلسه‌ای که در آن‌ها مقامات در معرض دانشمندان پایتونی قرار می‌گیرند.»
او در ادامه با استفاده از کلمه «پایتونیسم» برای توصیف منطقِ برنامه‌ریزی در جمهوری اسلامی نوشت: «سیاست‌های پایتونی پنهان و آشکار وضع و اجرا می‌شوند.»
علی شریفی زارچی، مدرس دانشگاه و عضو هیات علمی بیوانفورماتیک و هوش مصنوعی هم در توییتی نوشت: «می‌خواهم از همین فرصت استفاده کنم و پیشنهاد دهم آموزش پایتون در برنامه درسی مقطع متوسطه و آموزش مقدماتی هوش مصنوعی در برنامه درسی تمامی رشته‌های دانشگاهی قرار گیرد.»
بسیاری هم در واکنش به این ماجرا به انتقاد از پیشینه حکومت در جعل علم پرداختند.
احسان بداغی، روزنامه‌نگار، با اشاره به «سیستمی که به راحتی گول می‌خورد» در توییتی نوشت: «چیزی که محصول شعارزدگی، ایدئولوژی‌زدگی و سیاست‌زدگی موضوعات فنی است، نتیجه‌اش می‌شود اوضاعی که اکنون می‌بینیم.»
برخی نیز آن را مشابه ادعاهای عجیب ابراهیم رئیسی و کابینه او در چند سال گذشته خواندند: ادعاهایی درباره ایجاد شغل «با یک میلیون تومان»، ساخت «چهار میلیون مسکن در چهار سال»، ادعای تک‌رقمی کردن تورم بدون «گره زدن اقتصاد به مذاکرات برجامی» و «کاهش قیمت دلار با ارزپاشی» که به گفته کاربران، قرار است از سوی «پایتون» انجام شود.
حجت عبدالمالکی، مشاور رییس‌جمهوری، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی و وزیر پیشین کار در صدر کسانی قرار دارد که این جملات از زبانشان مطرح شده است.
او که پیش از رسیدن به سمت وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی مدعی شده بود با یک میلیون تومان می‌توان شغل ایجاد کرد، در اظهارنظری دیگر گفته بود: «دولت با ارزپاشی به میزان ۳۰۰ میلیون دلار می‌تواند قیمت دلار را به کمتر از ۱۵ هزار تومان رسانده و دو ماه در همان سطح نگه دارد.»
پایتون گیت اما برای بسیاری از کابران بیش از هر چیز یادآور «کرونایاب» مستعان ۱۱۰ است. دستگاهی که اواخر فروردین سال ۱۳۹۹ از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان دستگاهی در ستاد فرماندهی کل سپاه رونمایی و عنوان شد که می‌توان از آن برای شناسایی لحظه‌ای ویروس کرونا از فاصله دور و شعاع ۱۰۰ متری استفاده کرد.
در سال‌های گذشته، علاوه بر مستعان ۱۱۰، ادعاهای دیگر مقامات جمهوری اسلامی مانند تولید خودروی آب‌سوز، زمستان سخت اروپا، فروپاشی آمریکا و دلارزدایی، سوژه طنزآفرینی کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی شده‌اند.
کاربری خواستار «پیشی‌بینی زمان دقیق رفتن آخوندها» با استفاده از «سیستم جهانی پایتون» شد و یک کاربر دیگر از پایتونی گفت که برای خانه‌شان گرفته‌اند و «ظرف‌ها را می‌شورد، بربری می‌خرد، شب‌ها جلوی در نگهبانی می‌دهد و دزدها را نیش می‌زند».
امید جهانیان، عضو هیات علمی دانشگاه نوشیروانی بابل و رییس دانشکده مهندسی مکانیک نیز خطاب به همکار خود در اینستاگرام، عنوان باب چهارم از کلیات سعدی را نمایش داد که «در فواید خاموشی» نام دارد.
رضا فاطمی‌امین، وزیر صمت، اعلام کرد که با مصوبه جدید «مراجع حاکمیتی» منع واردات خودروهای دست دوم برطرف شده است. مجمع تشخیص مصلحت نظام پیش از این با واردات خودروهای دست دوم مخالفت کرده بود.
دو نهاد غیردولتی «سازمان حقوق بشر ایران» و «با هم علیه مجازات اعدام» با انتشار گزارش سالانه خود، از رکورد جدید شمار اعدام‌ها در ایران از سال ۲۰۱۵ میلادی تاکنون خبر دادند. در سال ۲۰۲۲ دست‌کم ۵۸۲ نفر در ایران اعدام شدند که نسبت به سال قبل از آن افزایش ۷۵ درصدی داشته است.
انجمن غیردولتی «با هم علیه مجازات اعدام» (ECPM) یک انجمن فرانسوی است که برای لغو جهانی مجازات اعدام فعالیت می‌کند. این انجمن در سال ۲۰۰۰ تاسیس شده و در سال ۲۰۱۷ پلتفرمی را ایجاد کرده که همه سازمان‌های غیردولتی حقوق بشر فرانسوی فعال در سطح بین‌المللی را گرد هم می‌آورد.
در گزارش این سازمان و سازمان حقوق بشر ایران (IHR) مستقر در نروژ که مربوط به اعدام‌های سال ۲۰۲۲ در ایران است، تاکید شده که مقام‌های جمهوری اسلامی ایران از مجازات اعدام به عنوان راهی برای القای هراس اجتماعی به‌منظور حفظ قدرت استفاده می‌کنند.
بر اساس این گزارش، دست کم ۵۸۲ تن در سال ۲۰۲۲ در ایران اعدام شده‌اند که این عدد نسبت به آمار سال گذشته، ۳۳۳ تن، ۷۵درصد افزایش یافته است.
سال ۲۰۲۲ سالی بود که سانسور و عدم شفافیت در جمهوری اسلامی به بالاترین حد خود در ۱۰ سال اخیر رسید: بیش از ۸۸ درصد از اعدام‌ها و ۹۹ درصد اعدام‌های مرتبط با مواد مخدر به‌طور رسمی ازسوی مقام‌ها اعلام نشدند.
در این گزارش آمده است که ۷۱ اعدام (۱۲ درصد) از سوی منابع رسمی اعلام شده است. این در حالی است که ۱۶/۵ درصد اعدام‌ها در سال ۲۰۲۱ و ۳۳ درصد اعدام‌ها در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ اعلام رسمی شده بودند.
بنابراین ۸۸ درصد از کل اعدام‌های گنجانده شده در گزارش سال ۲۰۲۲، یعنی ۵۱۱ اعدام، از سوی مقام‌ها اعلام نشده‌اند.
همچنین حداقل ۲۸۸ اعدام (۴۹ درصد از کل اعدام‌ها) به اتهام قتل بوده است که بالاترین میزان در ۱۵ سال گذشته است. حداقل ۲۵۶ فرد (۴۴ درصد) هم در خصوص اتهام‌های مربوط به مواد مخدر اعدام شده‌اند.
این در حالی است که این نوع اعدام‌ها در سال ۲۰۲۱ به میزان ۱۲۶ مورد (۳۸ درصد) و در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ به میزان میانگین ۲۴ مورد رسیده بود.
بر اساس این گزارش، تنها سه مورد از ۲۵۶ اعدام مربوط به مواد مخدر (۱/۲ درصد) از سوی منابع رسمی اعلام شده است.
همچنین دست‌کم ۲۳ نفر به اتهام تجاوز جنسی اعدام شدند و حداقل ۱۵ نفر، از جمله دو معترض، به اتهام‌های امنیتی (محاربه و افساد فی‌الارض) اعدام شدند.
در این گزارش آمده که دو نفر، از جمله یک معترض، در اماکن عمومی به دار آویخته شدند، دست‌کم سه نوجوان در میان اعدام‌شدگان بودند و دست‌کم ۱۶ زن اعدام شده‌اند.
این دو سازمان حقوق بشری اضافه کردند که دست‌کم ۲۷۳ اعدام در سال ۲۰۲۲ و بیش از چهار هزار و ۲۹ اعدام از سال ۲۰۱۰، بر اساس احکام اعدام صادر شده در دادگاه‌های انقلاب بوده است.
همچنین در سال گذشته میلادی، دست‌کم ۶۲۴ زندانی که به اتهام قتل به اعدام محکوم شده بودند، از سوی خانواده‌های قربانیان قتل بر اساس قوانین قصاص بخشیده شدند.
محمود امیری مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، در توضیحی بر این گزارش گفت: «واکنش‌های بین‌المللی به احکام اعدام معترضان، هزینه ادامه اجرای احکام اعدام معترضان را برای جمهوری اسلامی بالا برده است. حکومت برای ایجاد رعب و وحشت در بین مردم، اعدام‌های متهمان به جرایم غیرسیاسی را افزایش داده است. این‌ها قربانیان کم‌هزینه ماشین اعدام جمهوری اسلامی‌اند. برای توقف این ماشین، جامعه جهانی و جامعه مدنی در داخل و خارج از ایران باید واکنش یکسانی به هر اعدام نشان دهند.»
رافائل شنویل هازان، مدیر سازمان با هم علیه مجازات اعدام نیز درباره افزایش نگران‌کننده اعدام‌های مرتبط با مواد مخدر گفت: «اصلاحات مثبت در قانون مبارزه با مواد مخدر نتیجه فشار هماهنگ دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، کشورهای حامی و سازمان‌های جامعه مدنی بود. واکنش نشان ندادن دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد و کشورهای حامی به لغو این اصلاحات، پیام اشتباهی را به مقام‌های ایرانی ارسال می‌کند.»
به گفته شنویل هازان، لغو مجازات اعدام برای جرایم مرتبط با مواد مخدر باید پیش‌شرط همه همکاری‌های آتی بین دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد و ایران در مبارزه با قاچاق مواد مخدر باشد.
اما اعدام اقلیت‌های اتنیکی نیز در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت.
داده‌های جمع‌آوری شده نشان می‌دهند ۳۰ درصد از کل اعدام‌شده‌ها از میان زندانیان بلوچ بوده‌اند، در حالی که ایشان تنها دو تا شش درصد از جمعیت ایران را تشکیل می‌دهند.
علاوه بر این، در ۱۰ سال گذشته اکثریت زندانیانی که به اتهامات امنیتی اعدام شده‌اند، متعلق به اقلیت‌های اتنیکی عرب، بلوچ و کرد بوده‌اند.
اقلیت‌های اتنیکی از جمله گروه‌های به حاشیه رانده‌شده اجتماعی-اقتصادی در ایران‌اند و مجازات اعدام بخشی از تبعیض نظام‌مند برای سرکوب گسترده اقلیت‌های اتنیکی در ایران است.
