خودورکوفسکی، مخالف سرشناس دولت روسیه، از مردم این کشور خواست از گروه واگنر حمایت کنند
در پی تهدید فرمانده گروه واگنر به انتقام از مسکو، شهردار پایتخت روسیه اعلام کرد برای افزایش امنیت در مسکو، اقدام‌های ضد تروریستی در سطح این شهر به اجرا گذاشته شده و در مسیرها ایست بازرسی ایجاد شده است.
آمریکا، بریتانیا، فرانسه، اوکراین و آلبانی در بیانیه‌ای مشترک در شورای امنیت سازمان ملل با هشدار نسبت به استفاده فزاینده روسیه از پهپادهای ایران در جنگ علیه اوکراین، خواستار تحقیق و تفحص سازمان ملل در این زمینه شدند.
در بیانیه‌ای که لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل، آن را خواند آمده است: روسیه در جنگ علیه اوکراین نه تنها با نقض قطعنامه شورای امنیت صدها پهپاد مهاجر و شاهد از ایران دریافت کرده، بلکه با کمک جمهوری اسلامی در تلاش است این پهپادها را در خاک روسیه نیز تولید کند.
این بیانیه افزود: روسیه در هفته‌های اخیر با این پهپادها به کی‌یف و زیر ساخت‌های اوکراین حمله کرده و به کشتار مردم اوکراین و وحشت‌افکنی در میان آنها اقدام کرده است.
این بیانیه با هشدار درباره اینکه روسیه با استفاده از این پهپادها به جنگ وحشیانه خود علیه اوکراین ادامه می‌دهد، از سازمان ملل خواست به تقاضاهای جامعه بین‌المللی پاسخ داده و درباره این اقدام‌های غیرقانونی ایران و روسیه تحقیق و تفحص انجام دهد.
نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد این بیانیه را «نمایشی سیاسی برای بدنام کردن ایران در جنگ اوکراین» خواند.
در اواخر خرداد ماه، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، با اشاره به اینکه روسیه در ماه گذشته میلادی صدها پهپاد جدید از ایران دریافت کرده، گفت جمهوری اسلامی به مسکو تجهیزات لازم را برای ساخت کارخانه پهپاد ارائه کرده و روسیه می‌تواند اوایل سال آینده پهپاد ایرانی تولید کند.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید با اشاره به اینکه حمایت نظامی ایران و روسیه از یکدیگر از هر دو طرف جریان دارد، گفت ایران به دنبال دریافت میلیاردها دلار تجهیزات نظامی از روسیه از جمله بالگرد و رادار است.
کربی خاطرنشان کرد که روسیه به ایران پیشنهاد همکاری‌های دفاعی بی‌سابقه‌ای از جمله در زمینه موشکی، الکترونیکی و پدافند هوایی داده است.
اوایل خرداد ماه، ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، با اشاره به ادامه حمله پهپادهای ساخت ایران به غیرنظامیان در اوکراین، از همه مردم ایران خواست برای اینکه «هم‌دست» جنایت‌های روسیه نشده و در تاریخ «در سمت شر» قرار نگیرند، با واکنش خود بر تصمیم جمهوری اسلامی در ارائه پهپاد به روسیه تاثیر بگذارند.
آمریکا، بریتانیا، اتحادیه اروپا، استرالیا و نیوزیلند تاکنون جمهوری‌اسلامی را به دلیل ارائه پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین، هدف چندیدن دور تحریم قرار داده‌اند.
با این حال مقام‌های جمهوری اسلامی کمک تسلیحاتی خود به روسیه در جنگ اوکراین را انکار می‌کنند.
از سوی دیگر، گزارش‌های مختلفی نیز از حضور مستشارهای نظامی ایران در کریمه برای آموزش کار با پهپاد به نیروهای روسیه در حمله به اوکراین، تصمیم احتمالی جمهوری اسلامی برای ساخت خط تولید پهپاد در روسیه و نیز ارائه موشک بالستیک به مسکو حکایت دارد.
فرمانده گروه نظامی روسی واگنر، روسیه را به کشتار نیروهای خود متهم کرد و گفت نیروهایش از اوکراین وارد روسیه شده‌اند و آماده‌اند برای مقابله با ارتش روسیه «تمام راه» را تا مسکو بروند. در همین حال، اوضاع داخل کرملین متشنج گزارش شده و راه‌های منتهی به میدان سرخ مسکو بسته شدند.
یوگنی پریگوژین، فرمانده واگنر، که حدود ۲۵ هزار نیرو در اوکراین دارد، روز جمعه با اعلام اینکه حمله‌های هوایی روسیه منجر به مرگ شمار بسیاری از نیروهای این گروه شده، تاکید کرد انتقام خواهد گرفت و ارتش روسیه نباید مقابل نیروهای این گروه مقاومت کند.
پریگوژین گفت: «کسانی که فرزندان ما را نابود کردند، ده‌ها هزار سرباز روسی را نابود کردند، مجازات خواهند شد.»
فرمانده واگنر که پیش‌تر از متحدان پوتین بود، اما در ماه‌های اخیر با مسکو دچار اختلاف‌های شدیدی شده، همچنین گفت جنگ روسیه در اوکراین بر پایه «دروغ‌های» فرماندهان ارشد ارتش روسیه شکل گرفت.
در مجموعه‌ای فایل‌های صوتی که از پریگوژین منتشر شده و صحت آنها به صورت مستقل قابل تایید نیست، او تاکید کرد اقدامش به منزله شورش مسلحانه نیست. پریگوژین که گروهش در تسخیر باهموت در ماه گذشته نقش اساسی را داشت، بارها وزیر دفاع و فرماندهان ارشد ارتش روسیه را به بی‌کفایتی متهم کرده است.
فرمانده گروه واگنر در پیامی دیگر گفت نیروهایش از اوکراین وارد شهر روستوف در جنوب روسیه شده‌اند و آماده‌اند برای مقابله با ارتش روسیه «تا آخر راه» بروند. فرمانده گروه واگنر از ارتش روسیه خواست در برابر نیروهای این گروه مقاومتی نشان ندهد و هشدار داد هر کسی را که مقابل آنها بایستد نابود خواهند کرد.
در پی اعلام این خبر، فرماندار شهر روستوف از اهالی این شهر خواست در خانه‌ها بمانند و آرامش خود را حفظ کنند.
ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی نشان می‌دهد همزمان با پیشروی بیشتر نیروهای گروه واگنر در شهر روستوف در جنوب روسیه، تعداد زیادی بالگرد بر فراز این شهر به پرواز درآمده‌اند.
همچنین دولت محلی منطقه وورونژ در جنوب روسیه از ساکنان این منطقه خواست به اتوبان ام-۴ در وورونژ که مناطق جنوبی روسیه را به مسکو وصل می‌کند نزدیک نشوند، زیرا یک کاروان نیروهای نظامی در آن در حال حرکت است. دولت محلی وورونژ گفت شرایط این منطقه تحت کنترل است.
فرماندار منطقه لیپتسک در جنوب روسیه نیز خبر بسته شدن اتوبان ام-۴ را تایید کرد.
از سوی دیگر، خبرگزاری تاس گزارش داد اقدام‌های امنیتی در مسکو شدت گرفته و مهم‌ترین تاسیسات، ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها تحت محافظت امنیتی قرار گرفته‌اند.
ویدیوهای منتشر شده در فضای مجازی نشان می‌دهد راه‌های منتهی به کرملین و میدان سرخ مسکو بسته شدند.
سخنگوی کرملین در مقابل، فرمانده واگنر را به شورش نظامی متهم کرد و گفت دادستان کل روسیه تشکیل پرونده کیفری علیه پریگوژین را به اطلاع ولادیمیر پوتین رسانده است.
کرملین همچنین از اطلاع‌رسانی مداوم به رییس‌جمهوری خبر داد و گفت وزارت‌خانه‌های دفاع و کشور و سرویس امنیت فدرال روسیه درباره آخرین تحولات مربوط به نافرمانی فرمانده گروه نظامی واگنر در حال گزارش دادن به ولادیمیر پوتین هستند.
از سوی دیگر، سرویس امنیت فدرال روسیه از نیروهای گروه واگنر خواست از دستورهای «جنایتکارانه و خائنانه» فرمانده خود پیروی نکنند و برای بازداشت او اقدام کنند.
سرگئی سوروویکین فرمانده جنگ روسیه علیه اوکراین، نیز در پیامی خطاب به فرمانده واگنر گفت: «به تو تاکید می‌کنم که دست نگهدار. دشمن فقط منتظر است که وضعیت سیاسی داخلی در روسیه بدتر شود.»
در همین حال، رسانه مستقل روسی آی استوریز به نقل از یک منبع نزدیک به کرملین گزارش داد در پی خبر سرپیچی فرمانده واگنر، تنش شدیدی در دولت روسیه ایجاد شده و کرملین احتمال آغاز جنگ داخلی در روسیه را مردود نمی‌داند.
شورای امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به تحولات روسیه گفت: «وضعیت به وجود آمده در ارتباط با روسیه و گروه واگنر را رصد می‌کنیم و در ارتباط با آخرین تحولات، با متحدان و شرکای خود در تماسیم.»
گری کاسپاروف، شطرنج‌باز و مخالف سرشناس دولت روسیه در واکنش به این تحولات گفت: «از ابتدا مشخص بود که پوتین دیگر نمی‌تواند گروه‌های قدرت را در روسیه کنترل کند، بر درگیری‌های داخلی سرپوش بگذارد یا دست‌کم از به خشونت کشیده شدن این اختلاف‌ها جلوگیری کند.»
میخائیل خودورکوفسکی، مخالف سرشناس دولت روسیه، نیز از مردم این کشور خواست از گروه واگنر حمایت کنند.
تشدید درگیری‌های روسیه و اوکراین
در همین حال، درگیری‌های روسیه و اوکراین شدت بیشتری گرفت. در حالی که ارتش اوکراین ضد حمله‌های خود را تشدید کرده، روسیه نیز نقاط مختلف اوکراین را هدف حمله‌های موشکی و پهپادی قرار داد.
درپی شنیده شدن صداهای انفجار در شهرهای دنیپرو، خارکیف و شهرهای دیگر و سقوط قطعات یک پهپاد در مرکز کی‌یف، آژیر خطر به مدت بیش از یک ساعت در تمام مناطق اوکراین به صدا درآمد.
از سوی دیگر، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد: اوکراین با بهره‌گیری از وضعیت ناشی از نافرمانی فرمانده گروه نظامی واگنر، چندین گروه از نیروهایش را برای پیشروی به سمت باهموت آماده کرده است.
در همین حال، معاون وزیر دفاع اوکراین با اشاره به پیشروی ارتش این کشور در ضد حمله‌ها علیه روسیه، از جمله در جبهه‌های جنوبی گفت: «هنوز ضربه اصلی را به روسیه نزده‌ایم.»
گری کاسپاروف، شطرنج‌باز و مخالف سرشناس دولت روسیه، در واکنش به نافرمانی فرمانده گروه واگنر گفت: از ابتدا مشخص بود که پوتین دیگر نمی‌تواند گروه‌های قدرت را در روسیه کنترل کند و بر درگیری‌های داخلی سرپوش بگذارد یا دست‌کم از به خشونت کشیده شدن این اختلاف‌ها جلوگیری کند.
یوگنی پریگوژین، فرمانده گروه شبه‌نظامی مزدور روسی واگنر اعلام کرد حملات روسیه منجر به مرگ شمار بسیاری از نیروهای این گروه شده، انتقام خواهد گرفت و ارتش روسیه نباید مقابل نیروهای این گروه مقاومت کند. خبرگزاری تاس نوشت سرویس امنیت فدرال روسیه علیه او پرونده کیفری باز کرده است.
