در حالی که پانصدمین روز جنگ اوکراین از راه می‌رسد، ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین و رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، در استانبول با یکدیگر دیدار می‌کنند. این اولین سفر زلنسکی به ترکیه پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین است.
دیدار زلسنکی و اردوغان که قرار است شامگاه جمعه برگزار شود، گام تازه دیگری از تلاش اوکراین برای تامین تسلیحات بیشتر غربی و حمایت متحدانش برای پیوستن به ناتو است.
زلنسکی اوایل بعدازظهر جمعه وارد براتیسلاوا، پایتخت اسلواکی شد و سپس به استانبول رفت. او قبل از اولین سفر خود به ترکیه از زمان آغاز تهاجم روسیه، بار دیگر از غرب خواست تسلیحات دوربرد به کی‌یف تحویل دهد.
به گفته او، نبود چنین تسلیحاتی ضد حمله اوکراین را که از مدتی پیش آغاز شده، کند کرده است.
او روز جمعه از پراگ، پایتخت جمهوری چک نیز گفت: «بدون سلاح‌های دوربرد نه تنها انجام ماموریت‌های تهاجمی بلکه صادقانه بگوییم، عملیات دفاعی نیز دشوار است.»
زلنسکی روز پنج‌شنبه پس از بازدید از بلغارستان، یکی از اعضای ناتو و تولیدکننده مهم مهمات، وارد پراگ شد.
او همچنین گفت: «ما در حال گفت‌وگو با ایالات متحده هستیم. در حال حاضر [وضعیت] فقط به آنها بستگی دارد.»
او گفت کی‌یف به چیزی بیش از بیانیه کلی که «درهای ناتو به روی اوکراین باز است» نیاز دارد.
در سفر زلنسکی به ترکیه بناست مسایلی چون ابتکار صادرات غلات دریای سیاه که در حال حاضر قرار است اواخر ماه جاری منقضی شود، مورد بحث قرار گیرد.
هم‌زمان با این سفر اما حملات روسیه علیه اوکراین نیز ادامه دارد و تعداد کشته‌شدگان حمله موشکی اخیر روسیه به لویو به ۱۰ نفر رسید.
همچنین اوکراین از پیشروی‌های جدید در نزدیکی شهر باخموت در شرق این کشور خبر داد.
یک سخنگوی ارتش اوکراین روز جمعه گفت که نیروهای اوکراینی روز گذشته بیش از یک کیلومتر در برابر نیروهای روسیه در نزدیکی شهر باخموت در شرق این کشور پیشروی کرده‌اند.
این در حالی است که روایت‌های روسیه از جنگ در بخش باخموت با اوکراین متفاوت است.
جلسه تفهیم اتهام و ادامه روند دادرسی پرونده محمدحسین دوتایف، متهم به انجام جرایم مرتبط با اقدام تروریستی علیه دفتر شبکه ایراناینتنرنشنال روز جمعه ۱۶ تیر در اولد بیلی در لندن آغاز شده است.
بر اساس گزارش خبرنگار ایران‌اینترنشنال، جلسه رسیدگی به پرونده محمد دوتایف و تفهیم اتهام او روز جمعه در دادگاه شماره ۱۱ دادگاه جنایی بریتانیا آغاز شد.
دوتایف روز ۲۲ بهمن سال گذشته بازداشت شد. از او چندین اطلاعات ضبط شده به دست آمد که این اطلاعات برای شخصی با قصد ارتکاب یا آمادهسازی یک عمل تروریستی مفید بوده است.
بهمن ماه گذشته، پلیس متروپولیتن لندن در بیانیه‌ای اعلام کرد یک تبعه اتریشی به نام محمدحسین دوتایف به اتهام تلاش برای انجام جرایم مرتبط با عملیات تروریستی علیه ساختمان ایران‌اینترنشنال، از سوی پلیس ضد تروریسم بریتانیا بازداشت شده است.
چند روز بعد دستگاه قضایی بریتانیا این فرد را به تلاش برای جمعآوری اطلاعاتی که برای انجام عملیات تروریستی مفید است متهم کرد.
مقامهای جمهوری اسلامی تاکنون بارها ایران‌اینترنشنال و کارکنان آن را تهدید کرده‌اند و این تهدیدها در پی پوشش خیزش انقلابی مردم ایران علیه جمهوری اسلامی در ماههای اخیر به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کرد.
پیشتر و در روز ۱۶ آبان، ایران‌اینترنشنال از تهدید جانی فوری علیه دو روزنامهنگار خود در بریتانیا از طرف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خبر داده بود.
این شبکه خبری مستقل فارسیزبان مستقر در بریتانیا، در بیانیه‌ای اعلام کرد کارکنانش از سوی پلیس متروپولیتن از تهدیدها علیه خود مطلع شدند.
در بیانیه ایران‌اینترنشنال آمده بود: «خبرنگاران ما به صورت ۲۴ ساعته در شبکههای اجتماعی مورد آزار قرار میگیرند اما این تهدیدها علیه جان روزنامهنگاران ایرانی-بریتانیایی شاغل در بریتانیا، تشدید قابل توجه و خطرناک کارزار دولتی را برای ارعاب روزنامهنگاران ایرانی شاغل در خارج از کشور نشان می‌دهد.»
در بخش دیگری از بیانیه آمده بود: «این تهدید به مرگ برای شهروندان بریتانیایی در خاک بریتانیا پس از چندین هفته هشدار سپاه پاسداران و حکومت ایران در مورد فعالیت یک رسانه فارسیزبان آزاد و بدون سانسور فعال در لندن صورت می‌گیرد.»
افشای این اطلاعات در حالی بود که مقامهای پلیس بریتانیا جزییات زیادی درباره منشأ تهدیدها علیه خبرنگاران ایران‌اینترنشنال و دفتر این رسانه در لندن ارائه ندادند اما بر اساس جزییات ارائه شده از سوی منبع امنیتی ایران‌اینترنشنال، مسوول این عملیات، روحالله بازقندی بوده و گروه زیر نظر او، تیم ترور را برای تهدید جانی کارکنان ایران‌اینترنشنال و خانوادههایشان به بریتانیا فرستاده.
کانال ۱۱ تلویزیون اسرائیل پیش از آن اعلام کرده بود موساد، سازمان امنیت داخلی بریتانیا، امآی۵ را درباره تهدید جانی علیه شهروندان ایرانی در بریتانیا به ویژه روزنامهنگاران شاغل در ایران‌اینترنشنال آگاه کرده است.
بر اساس گزارش این شبکه تلویزیونی، اطلاعاتی که موساد در اختیار دستگاههای امنیتی بریتانیایی گذاشت، جلوی حمله تروریستی جمهوری اسلامی به شهروندان ایرانی در بریتانیا و به ویژه خطر فوری علیه روزنامهنگاران ایران‌اینترنشنال را گرفت.
کن مککالم، رییس امآی۵ اعلام کرد جمهوری اسلامی از ماه ژانویه کوشیده دستکم ۱۰ شهروند ایرانی را در خاک بریتانیا بکشد یا برباید.
تهدید خبرنگاران ایران‌اینترنشنال بازتاب گستردهای در رسانههای جهان از جمله بیبیسی جهانی، سیانان، دیلی تلگراف و رسانههای فارسیزبان داشت.
در پی بازتاب گسترده و ادامه واکنشهای جهانی به افشای عملیات نهادهای اطلاعاتی جمهوری اسلامی علیه ایران‌اینترنشنال در خاک بریتانیا، اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، تهدید کرد که بریتانیا «هزینه اقدامات خود را برای ناامن ساختن کشور بزرگ ایران خواهد پرداخت».
اما این اولین بار نیست که تهدیدهای جمهوری اسلامی علیه رسانههای فارسیزبان در بریتانیا مطرح می‌شود.
سه سال پیش و در پی اعتراضات آبان ماه ۱۳۹۸، اتحادیه روزنامهنگاران بریتانیا در بیانیه‌ای برای محکومیت تهدید علیه کارکنان شبکه ایران‌اینترنشنال و بخش فارسی بیبیسی، از حکومت ایران خواست کارزار آزار و اذیت روزنامهنگاران ایرانی را متوقف کند.
همان زمان، فدراسیون بین‌المللی روزنامهنگاران خبر از موارد مشابهی داد و اعلام کرد روزنامهنگاران ایرانی ساکن در آلمان، فرانسه و جمهوری چک هم مورد آزار و تهدیدهای مشابهی قرار گرفتند.
در همین حال بریتانیا روز گذشته (پنج‌شنبه ۱۵ تیر) ۱۳ مقام و نهاد دیگر جمهوری اسلامی را به دلیل نقض حقوق بشر به فهرست تحریمهای خود اضافه کرد.
وزیر امور خارجه بریتانیا گفت رژیم ایران مردم خود را سرکوب می‌کند، در خونریزیها در اوکراین و خاورمیانه مشارکت دارد و در خاک بریتانیا تهدید به کشتن و آدمربایی می‌کند.
الکسس گرینکوویچ، فرمانده نیروی هوایی ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا اعلام کرد که این کشور به صورت مداوم «گزینه‌های نظامی» خود را در ارتباط با تهدیدهای ناشی از تاسیسات هسته‌ای رو به پیشرفت ایران، «به روزرسانی» می‌کند.
گرینکوویچ روز پنج‌شنبه ۱۵ تیر در یک گفتوگوی اختصاصی با روزنامه اسرائیلی جروزالم پست گفت: «بازدارندگی آمریکا در برابر ایران چندین سطح مختلف دارد و ایالات متحده تلاش می‌کند از حمله به خود و شرکای منطقه‌ای آمریکا جلوگیری کند.»
او افزود: «آمریکا میخواهد ایران را متوجه کند با وجود اینکه ایالات متحده مانند قبل نیروهای کمتری در منطقه دارد اما میتواند بسیار سریع نیروهای خود را بازگرداند.»
جروزالم پست نوشت که این سخنان فرمانده نیروی هوایی ستاد فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا، تازهترین اظهارات ارتش این کشور درباره جزییات گزینه‌های نظامی علیه اقدامات هسته‌ای ایران است.
گرینکویچ گفت که آمریکا با اطمینان از استحکام شراکتهایش در منطقه، در تلاش برای بازدارندگی در مورد ایران است.
او گفت: «البته مشارکت با اسرائیل برای ما بسیار مهم است. ما تعهدی سرسختانه به امنیت اسرائیل داریم.»
این مقام ارشد نظامی آمریکا همچنین گفت: «شرکای عرب ما در منطقه نیز زیاد هستند. جایی که ما قصد داریم یک مشارکت واقعی و نه فقط یک رابطه مبادلهای را حفظ کنیم و منطقه را به شکلی یکپارچهتر بههم پیوند دهیم.»
او ادامه داد: «هر چه بیشتر بتوانیم این کار را انجام دهیم، تاثیر بازدارندگی بیشتری بر ایران میگذارد زیرا آنها میبینند که با یک جبهه متحد روبهرو هستند.»
در رابطه با برنامه هسته‌ای ایران هم گرینکویچ قاطعانه گفت: «در این سالها هر رییس‌جمهوری در آمریکا گفته است اجازه نمیدهد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.»
او تاکید کرد: «گزینه‌های زیادی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای روی میز وجود دارد. وظیفه ما این است که اطمینان حاصل کنیم به گزینه‌های نظامی به خوبی اندیشیده شده و قوی هستند.»
در سالهای اخیر ارتش آمریکا در همکاری با ارتش اسرائیل، هماهنگیهایی را در ارتباط با تهدیدهای جمهوری اسلامی انجام دادهاند.
در بهمن سال گذشته، ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام، با اعلام خبر پایان یک رزمایش نظامی مشترک اسرائیل و ایالات متحده، این مانور را بزرگترین رزمایش مشترک در طول تاریخ روابط دو کشور خواند.
در پی پایان این رزمایش مشترک در جنوب اسرائیل، یک مقام آمریکایی که نامش ذکر نشد به رسانههای این کشور گفت: «تعجبآور نخواهد بود اگر ایران سطح توانایی مشترک ایالات متحده و اسرائیل را در مقابله با تهدیدها ببیند و متوجه شود این دو کشور قادرند به چه اقدامهایی دست بزنند.»
همچنین دنیس راس، دیپلمات کهنهکار آمریکایی و نماینده پیشین اوباما در امور خاورمیانه، به ایران‌اینترنشنال گفت: «رزمایش مشترک نظامی آمریکا و اسرائیل در بر گیرنده اقداماتی است که دو کشور در صورت تصمیم برای حمله به برنامه هسته‌ای ایران، آنها را به کار خواهند گرفت.»
با وجود تلاشها برای احیای برجام، هنوز توافقی میان تهران و واشینگتن بر سر برنامه هسته‌ای ایران به دست نیامده و جمهوری اسلامی همچنان به نقض تعهدات خود ادامه می‌دهد.
دیوید شوبریج، نماینده سنای استرالیا و کفیل سیاسی توماج صالحی، در اینستاگرام با اشاره به حبس این هنرمند معترض در سلول انفرادی به مدت ۲۴۹ روز و احتمال محکوم شدن او به «افساد فیالارض»، از جمهوری اسلامی خواست فورا او را آزاد کند.
آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در نشست سازمان ملل درباره گزارش معاون سیاسی دبیرکل این سازمان در ارتباط با اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ در تایید برجام، با ابراز نگرانی شدید از گسترش برنامه پهپادی ایران، خواستار تحقیقات سازمان ملل در مورد تخلفات جمهوری اسلامی در این زمینه شدند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد روز پنج‌شنبه ۱۵ تیر جلسه‌‌ای توجیهی در خصوص برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی و اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار کرد.
در این جلسه معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل جدیدترین گزارش خود را درباره اجرای این قطعنامه ارائه کرد.
بر اساس گزارش جدید، برجام به بن‌بست رسیده و چشم‌انداز بازگشت به اجرای کامل آن محدود است. این گزارش همچنین از همه طرف‌ها خواسته به فوریت این مساله توجه و گفت‌وگوها و تعامل را برای رسیدن به توافق سرعت بخشند.
لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل، در بیانیه‌ای گزارش معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل را درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ «ناکامل» خواند و گفت این گزارش تخلف‌های برنامه پهپادی ایران را به طور کامل مورد نظر قرار نداده است.
گرینفیلد همچنین خاطرنشان کرد این معاونت درخواست اوکراین و سایر کشورهای برای بررسی شواهد این تخلفات را نپذیرفته که این نقص غیرقابل توجیه است.
سفیر آمریکا در سازمان ملل با ابراز نگرانی شدید از استفاده روسیه از پهپادهای ایران در جنگ علیه اوکراین گفت: روسیه برای ساخت یک کارخانه تولید پهپاد که تا اوایل سال آینده راه‌اندازی می‌شود، مواد لازم را از ایران دریافت می‌کند.
او هشدار داد اگر این کارخانه آماده شود، توان روسیه در از کار انداختن زیرساخت‌های اوکراین به شدت افزایش خواهد یافت.
سفیر آمریکا در سازمان ملل تاکید کرد: ضروری است که سازمان ملل بدون تاخیر بیشتر، برای بررسی لاشه‌های سلاح‌های روسیه در حمله به اوکراین، تیمی از بازرسان را اعزام کند.
گرینفیلد گفت: «توسعه پهپادهای ایران تهدیدی علیه امنیت جهانی است و پیامدهای آن فقط به اوکراین و خاورمیانه محدود نمی‌شود. از معاونت سیاسی دبیرکل سازمان ملل می‌خواهیم در ۳۰ روز آینده درباره بررسی لاشه‌های پهپادهای ایران در اوکراین، به شورای امنیت گزارش دهد.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان نیز در بیانیه‌ای مشترک در نشست شورای امنیت سازمان ملل ادامه اقدام‌های تنش‌زای جمهوری اسلامی در توسعه برنامه هسته‌ای خود و ارسال سلاح به عوامل منطقه‌ای و روسیه را محکوم کرده و از ایران خواستند فورا به تنش‌زدایی از فعالیت‌های خود اقدام کند.
این کشورها با تاکید بر عزم خود برای حل و فصل بحران ناشی از برنامه هسته‌ای ایران از طریق دیپلماتیک، اقدام‌های مثبت جهت باز کردن فضا برای تعامل سازنده با جامعه بین‌المللی را حیاتی خواندند.
سه کشور اروپایی هشدار دادند ایران بیش از چهار سال است که تعهدات هسته‌ای خود را نقض می‌کند و برنامه اتمی آن به سطح خطرناکی رسیده و این مساله بیشترین نگرانی را برای صلح و امنیت جهانی ایجاد می‌کند.
این بیانیه با اشاره به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران خاطرنشان کرد ذخایر اورانیوم غنی شده ایران به ۲۱ برابر میزان مجاز در برجام رسیده و میزان اورانیوم غنی شده ۲۰ تا ۶۰ درصد آن در میان کشورهایی که سلاح هسته‌ای ندارند بی‌سابقه است.
این سه کشور اروپایی افزودند: فعالیت‌های تحقیق و توسعه ایران، دانشی غیرقابل برگشت را در اختیار این کشور گذاشته، درحالی که برجام به دنبال محدود کردن چنین دانشی بود.
بریتانیا، فرانسه و آلمان تاکید کردند: ایران هیچ توجیه غیرنظامی معتبری برای ادامه اقدام‌های تنش‌آفرین هسته‌ای خود ندارد و گام‌های این کشور برای عمل به تعهداتی که در توافق ماه مارس با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عنوان شده، کافی نیست. این تعهدات باید به صورت کامل و فوری انجام شود.
این بیانیه با اشاره به بررسی برنامه موشکی ایران و اقدام جمهوری اسلامی در صادرات پهپاد و موشک در نشست شورای امنیت، گفت: ایران همچنان به توسعه و ارتقاء موشک‌های بالستیکی که قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای دارند، ادامه می‌دهد و از زمان تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در تایید برجام، جمهوری اسلامی هرگز برنامه موشکی خود را متوقف نکرده است.
سه کشور اروپایی با اشاره به اقدام‌های ایران در ارسال سلاح به عوامل غیردولتی در خاورمیانه هشدار داد جمهوری اسلامی با این کار منطقه و جامعه بین‌المللی را به خطر می‌اندازد.
این بیانیه افزود ایران با ارسال صدها پهپاد به روسیه، آگاهانه از جنگ این کشور علیه اوکراین حمایت کرده است، زیرا جمهوری اسلامی می‌داند روسیه این پهپادها را در حمله به شهرها و زیرساخت‌های حیاتی اوکراین به کار می‌گیرد.
این سه کشور با محکوم کردن بی‌احترامی ایران به تعهدات خود تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، از جمهوری اسلامی خواستند فورا به این اقدام‌ها پایان دهد و درباره پیامدهای این فعالیت‌های تنش‌زا به صورت جدی هشدار دادند.
بریتانیا، فرانسه و آلمان از دبیرکل سازمان ملل خواستند دستور دهد درباره شواهد ارسال سلاح از سوی ایران گزارشی تهیه شود و بر حمایت خود از سفر گروهی از کارشناسان سازمان ملل به اوکراین برای بررسی این شواهد تاکید کردند.
این کشورها با اشاره به انقضای بخش مهمی از محدودیت‌های شورای امنیت بر فعالیت‌های موشک بالستیک از سوی ایران در ۲۶ مهر ماه، از پیامدهای خطرناک این موضوع به شدت ابراز نگرانی کردند.
از سوی دیگر، سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل، با انتقاد از بریتانیا به عنوان رییس دوره‌ای این شورا در دعوت از اوکراین در این نشست را نشان‌دهنده «سوء‌استفاده از فرایند و جایگاه ریاست شورای امنیت» دانست.
او گفت: «ما این اقدام را نه سازنده و نه با حسن نیت می‌دانیم. در عوض، به نظر می‌رسد که این تلاشی بدبینانه برای منحرف کردن توجه از موضوع مبرم در دست، یعنی اجرای برجام و عدم پایبندی و قصور برخی از طرف‌های غربی در انجام تعهدات خود تحت این توافق است.»
ایروانی درخواست‌ها برای انجام تحقیقات درباره استفاده از پهپادهای ایران در جنگ اوکراین را فاقد مبنای قانونی دانست و تاکید کرد برنامه‌های فضایی و موشکی ایران خارج از حوزه یا صلاحیت قطعنامه ۲۲۳۱ است.
او افزود: «اگر ایالات متحده و سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا اراده سیاسی واقعی از خود نشان دهند، مقابله با چالش‌های کنونی برجام در دسترس است. ما به نوبه خود آماده هستیم تا مذاکرات را در اولین فرصت برای بازگرداندن برجام و اطمینان از اجرای کامل آن توسط همه از سر بگیریم.»
نماینده روسیه در سازمان ملل نیز در نشست شورای امنیت تلاش‌های کشورهای غربی را برای جلوگیری از «حق ایران» برای پیگیری برنامه هسته‌ای خود تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مردود دانست و گفت برخی کشورها عامدانه تصویری تحریف شده از روابط ایران و آژانس ارائه می‌دهند.
لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل، در بیانیه‌ای گزارش معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل را درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ «ناکامل» خواند و گفت این گزارش تخلف‌های برنامه پهپادی ایران را به طور کامل مورد نظر قرار نداده است.
گرینفیلد همچنین خاطرنشان کرد این معاونت درخواست اوکراین و سایر کشورهای برای بررسی شواهد این تخلفات را نپذیرفته که این نقص غیرقابل توجیه است.
سفیر آمریکا در سازمان ملل با ابراز نگرانی شدید از استفاده روسیه از پهپادهای ایران در جنگ علیه اوکراین گفت: روسیه برای ساخت یک کارخانه تولید پهپاد که تا اوایل سال آینده راه‌اندازی می‌شود، مواد لازم را از ایران دریافت می‌کند.
او هشدار داد اگر این کارخانه آماده شود، توان روسیه در از کار انداختن زیرساخت‌های اوکراین به شدت افزایش خواهد یافت.
سفیر آمریکا در سازمان ملل تاکید کرد: ضروری است که سازمان ملل بدون تاخیر بیشتر، برای بررسی لاشه‌های سلاح‌های روسیه در حمله به اوکراین، تیمی از بازرسان را اعزام کند.
گرینفیلد گفت: «توسعه پهپادهای ایران تهدیدی علیه امنیت جهانی است و پیامدهای آن فقط به اوکراین و خاورمیانه محدود نمی‌شود. از معاونت سیاسی دبیرکل سازمان ملل می‌خواهیم در ۳۰ روز آینده درباره بررسی لاشه‌های پهپادهای ایران در اوکراین، به شورای امنیت گزارش دهد.»
