گروهی متشکل از ۱۸ سناتور جمهوری‌خواه در نامه‌ای به دفتر بازرسی کل وزارت خارجه آمریکا خواستار تحقیق مستقل این دفتر در مورد چگونگی برخورد مقام‌های وزارت خارجه با پرونده رابرت مالی پس از تعلیق دسترسی امنیتی او به دلیل سوء نگهداری از اطلاعات محرمانه شدند.
امضاکنندگان این نامه، که به ابتکار بیل هگرتی، سناتور جمهوری‌خواه، نوشته شده، از این که رابرت مالی ممکن است اطلاعات محرمانه را به درستی نگهداری نکرده، ابراز نگرانی کردند.
این نامه از دفتر بازرسی کل وزارت خارجه آمریکا خواست درباره اینکه رابرت مالی پس از تعلیق مجوز امنیتی‌اش، تا چه میزان به اطلاعات محرمانه دسترسی داشته جزییات لازم را ارائه کند.
نامه سناتورهای جمهوری‌خواه فهرستی مشروح از پرسش‌ها را مطرح کرده از جمله اینکه اقدام‌های رابرت مالی که به تعلیق دسترسی او منجر شده، در چه زمان‌هایی اتفاق افتاده و چرا پس از تعلیق مجوز مالی، او بلافاصله در وضعیت مرخصی بدون حقوق قرار نگرفته است.
این سناتورها همچنین با اشاره به تعیین آبرام پیلی به عنوان جانشین موقت رابرت مالی، خاطرنشان کردند که بر اساس قانون، انتصاب پیلی باید به اطلاع کمیته‌های مرتبط در کنگره برسد. این نامه از وزارت خارجه خواست توضیح دهد آیا مراجع مربوط در کنگره را از این انتصاب با خبر کرده یا نه.
پیش‌تر در روز سه‌شنبه، وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به پیگیری کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان درباره بازرسی از رابرت مالی، گفت تحقیق و تفحص در این زمینه ادامه دارد و خاطرنشان کرد جزییات بیشتر را در مراحل بعدی به اطلاع این کمیته می‌رساند.
این نامه خاطرنشان کرد که وزارت خارجه آمریکا در موقعیتی نیست که مدارک مربوط به دسترسی‌های امنیتی کارکنان را ارائه کند.
ساعاتی بعد، مایکل مک‌کال، رییس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان آمریکا، در گفت‌وگو با العربیه پاسخ وزارت خارجه به پیگیری این کمیته درباره بازرسی از رابرت مالی را «مطلقا غیرقابل پذیرش» خواند.
مک‌کال گفت: کنگره حق دارد بداند دقیقا چرا دسترسی امنیتی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به حالت تعلیق درآمد و چرا او بعدا از سمتش نیز تعلیق شد و اکنون هم از سوی اف‌بی‌آی تحت بازرسی قرار دارد.
او خاطرنشان کرد: «رابرت مالی کسی است که ماموریتش مذاکره با جمهوری اسلامی بوده و هیچی چیزی جدی‌تر از این نمی‌شود. از وزارت خارجه پیگیری خواهم کرد تا هفته آینده یک جلسه توضیحی محرمانه برگزار شود.»
یک روز پس از گزارش اختصاصی ایران‌اینترنشنال در روز هشتم تیر ماه درباره بازرسی از رابرت مالی و احتمال برکناری او از سمتش، این مقام تایید کرد که دسترسی‌های امنیتی‌اش قطع شده و در حال مرخصی است. طبق برخی گزارش‌ها، رابرت مالی اکنون در مرخصی بدون حقوق به سر می‌برد.
یک منبع آگاه دیگر به ایران اینترنشنال تأیید کرد که رابرت مالی در مذاکراتی که اوایل ماه مه با طرفهای ایرانی در عمان برگزار شد، حضور نداشته و به جای او، هماهنگکننده خاورمیانه کاخ سفید، برت مکگورک، ریاست هیات نمایندگی آمریکا را بر عهده داشت.
غیبت مالی از مذاکرات عمان به این معنی است که کاخ سفید و شورای امنیت ملی آمریکا، هدایت گفتوگوها با ایران را بر عهده گرفتهاند و رابرت مالی از جریان مذاکرات کنار گذاشته شده است.
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، با هدف احیای برجام، رابرت مالی را به عنوان فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران نصب کرده بود.
رابرت مالی در طول سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، تلاشهای خود را بر متقاعد کردن رهبران ایران برای بازگشت به محدودیتهای اعمال شده هستهای در برجام متمرکز کرد. با این حال، مذاکره کنندگان ایرانی حتی حاضر به ملاقات حضوری با او نشدند.
در طول دوره خدمت مالی، دولت بایدن در عمل به اجرای تحریم های نفتی آمریکا علیه ایران پایان داد. صادرات روزانه نفت ایران در سال ۲۰۱۹ و نیمه اول سال ۲۰۲۰ به سختی به ۲۵۰ هزار بشکه نفت در روز میرسید، اما امروز این صادرات به یک و نیم میلیون بشکه در روز رسیده است.براساس منابع ایران‌اینترنشنال، رابرت مالی قبل از مرخصی غیرمنتظره خود، در تلاش برای آزاد کردن زندانیان دوتابعیتی از ایران بود. به گفته این منابع، او قصد داشت پس از آزادی این زندانیان از سمت خود کنارهگیری کند.