معاون سازمان محیط زیست: کاهش تراز آب خزر باعث پسروی آب خلیج گرگان شده است



در حالی که پهپادهای ساخت ایران در یک نمایشگاه نظامی در مسکو به نمایش در آمده، و در ادامه سفرهای اخیر مقامهای نظامی حکومت ایران به مسکو، کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی نیز به دعوت همتای روس خود به روسیه سفر کرد.
رسانههای ایران روز یکشنبه ۲۹ مرداد گزارش دادند که قرار است حیدری در این سفر «ضمن ملاقات با همتای خود از برخی مراکز آموزشی، فناوری و عملیاتی روسیه بازدید و با برخی مقامات نیروهای مسلح و وزارت دفاع روسیه دیدار» کند.
همچنین بازدید از «جدیدترین فنآوریهای رزمی» روسیه در یک نمایشگاه نظامی این کشور که اکنون در حومه مسکو برپاست، از دیگر برنامههای فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی بود.
جمهوری اسلامی نیز در این نمایشگاه یک غرفه دارد.
او روز یکشنبه هنگام حضور در غرفه ایران در این نمایشگاه به خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی گفت: «این نیرو به خودکفایی بسیار خوبی در تامین تجهیزات رزمی مورد نیاز رسیده است و در چرخه دفاع زمینی، نیازمند هیچ کشوری نیستیم.»
پیشتر عزیز نصیرزاده جانشین ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز در این نمایشگاه حاضر شده و گفته بود که «ایران و روسیه در راستای تامین امنیت در سطح بینالمللی همکاری میکنند.»
جمهوری اسلامی متهم است با ارسال پهپادهای ساخت ایران به روسیه در تهاجم این کشور علیه اوکراین نقش فعال دارد.
سفر این مقامهای بلندپایه نظامی جمهوری اسلامی به روسیه در شرایطی است که گزارشهایی از تلاشهای آمریکا برای متوقف کردن ارسال تسلیحات از ایران به روسیه منتشر شده است.
چهار روز پیش، فایننشال تایمز در گزارشی به نقل از منابع مطلع نوشت کاخ سفید در حال وارد آوردن فشار به جمهوری اسلامی است تا فروش پهپادهای جنگی را به روسیه متوقف کند این درخواست بخشی از «گفتوگوها در مورد تفاهم نانوشته گستردهتر بین واشینگتن و تهران» بوده است.
فایننشال تایمز در این گزارش که روز چهارشنبه ۲۵ مرداد منتشر شد، به نقل از یک مقام ایرانی و یکی دیگر از افراد مطلع از مذاکرات میان تهران و واشینگتن نوشت که آمریکا، ایران را تحت فشار قرار داده تا فروش پهپادهای جنگی و همچنین قطعات یدکی آنها را به روسیه متوقف کند.
فایننشال تایمز نوشت که گفتوگوها درباره پهپادهای ساخت ایران در حاشیه مذاکرات بر سر تبادل زندانیان میان دو کشور در هفته قبل از آن انجام شده است.
مسکو این پهپادها را در تهاجم خود علیه اوکراین به کار میگیرد و با آنها اهداف غیرنظامی و زیرساختهای اوکراین را هدف قرار میدهد.
مقامهای آمریکایی پیشتر بارها از فروش پهپادهای ساخت ایران به روسیه انتقاد و کشورهای غربی برای جلوگیری از فروش چنین تسلیحاتی، تحریمهای گستردهای را علیه جمهوری اسلامی وضع کردهاند.
در مقابل، مقامهای تهران از جمله علی خامنهای، منکر ارسال پهپاد به روسیه برای بهکارگیری در جنگ اوکراین شدهاند.

مجتبی ذوالجودی، معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست، با اعلام این که کاهش تراز آب دریای خزر موجب پسروی آب در خلیج گرگان و تالاب گمیشان شده، هشدار داد که این وضعیت منجر به «خسارات زیستمحیطی و اقتصادی» شده است.
ذوالجودی روز یکشنبه ۲۹ مرداد در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، روسیه به عنوان اصلیترین مسئول در میان کشورهای حاشیه دریاچه خزر در زمینه کاهش سطح آب این دریاچه متهم کرد.
او گفت: «رودخانه ولگا با حدود ۲۵۰ میلیارد مترمکعب از کل ۳۲۰ میلیارد مترمکعب، تأمینکننده حدود هشتاد درصد آب ورودی به خزر است و کل رودخانههای حوضه آبریز جنوبی خزر (سواحل ایران) حدود پنج درصد از کل ورودی را تأمین میکند.»
این مقام ارشد سازمان حفاظت محیط زیست ایران ادامه داد که «کاهش آبدهی رودخانه ولگا و افزایش تبخیر آب خزر بههمراه افزایش حرارت از مهمترین عوامل کاهش تراز و پسروی آب خزر در سالهای اخیر هستند.»
ذوالجودی همچنین اعلام کرد: «بر اساس سناریوهای مختلف، سطح آب دریای خزر تا پایان قرن حاضر ۹ تا ۱۸ متر پایین خواهد آمد.»
او با بیان این که «سطح دریای خزر بهصورت فزایندهای پایینتر میآید و شتاب کاهش آب در حال افزایش است»، هشدار داد: «با توجه به اینکه آبهای بخش روسیه و ترکمنستان خزر، کمعمق است، با افت ۹ متری آب، حدود ۲۴ درصد از مساحت سطح خزر کوچک خواهد شد و اگر ۱۸ متر آب افت کند، ۳۴ درصد از سطح این دریاچه خشک خواهد شد.»
این اولین بار نیست که مقامهای ایران درباره پایین آمدن سطح آب دریای خزر هشدار میدهند.
یک هفته پیش، علی سلطانپور، مدیر آبنگاری و جزر و مد سازمان نقشهبرداری، در گفت وگو با ایسنا با با اشاره به پایین آمدن تراز آب دریای خزر گفت: «انتظار میرود میانگین تراز دریای خزر در سال ۲۰۲۳ به میزان منفی ۲۹ برسد و شاید از آن عبور کنیم و به کمترین میزان تراز آب در ۱۰۰ سال اخیر خواهیم رسید.»
همچنین علی سلاجقه، رییس سازمان محیط زیست درباره کاهش آب دریای خزر گفت: «ورودیهای دریای خرز از سوی کشورهای همسایه بسته شده؛ مخصوصا ورودی رود ولگا بسته شده است.»
وی افزود: «تراز آب دریا در حال پایین رفتن است و در برخی آمار اعلام شده، دریا قریب یک متر در ۴-۵ سال اخیر عقبنشینی داشته.»
مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز در یکی از خطبههای اخیر خود با اشاره به کاهش تراز دریای خزر گفت: «شنیدیم که روسیه ورودی آب رودخانه ولگا به دریای خزر را بسته است. اگر ورودی این رودخانه به دریای خزر بسته شود فاتحه این دریا خوانده است.»
با این حال، جمهوری اسلامی در این زمینه رسما به روسیه اعتراضی نکرده است.
در سالهای اخیر امضای کنوانسیون حقوقی خزر موجی از واکنشها را در پی داشت و سران جمهوری اسلامی از سوی افکار عمومی به پنهانکاری و حتی به زیر پاگذاشتن حقوق ایران در جریان پذیرش این کنوانسیون متهم شدند.

یونس پناهی، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، در دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت: «امید به زندگی و طول عمر در بین شهروندان ایرانی در مقایسه با سالهای گذشته ۱۵ تا ۲۰ سال افزایش یافته است.» او افزود: «افزایش امید به زندگی در ایران نشان از آن دارد که جمعیت ایران رو به پیری است.»

جبار کوچکینژاد، نماینده رشت در مجلس، با اشاره به آشفتگی در پمپ بنزینهای سراسر کشور گفت: «نمیدانم چرا دولت تلاش میکند مردم را در بخشهای مختلف ناراضی کند.» او افزود: «باید جلسهای غیرعلنی در مجلس برگزار شود و مسئولان مربوطه در این رابطه شفافسازی کنند.»

اسماعیل خطیب وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی اعلام کرد که نهادهای اطلاعاتی حکومت ایران «جاسوسهایی از فرانسه، سوئد، انگلیس و کشورهای متعدد دیگر» در اختیار دارند که برخی از آنها اعدام شدهاند.
خطیب روز یکشنبه ۲۹ مرداد در بیست و چهارمین مجمع عالی فرماندهان و مسئولین سپاه پاسداران گفت: «امروز قدرت دستگاههای اطلاعاتی کشور به نحوی است که جاسوسهایی از فرانسه، سوئد، انگلیس و کشورهای متعدد دیگری را در اختیار دارند و حتی بعضی از آنها علیرغم فشارهایی که آوردند به اعدام محکوم شدند و حکم در مورد آنها اجرا شد.»
وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی مشخص نکرد که این افراد چه زمانی بازداشت شده یا چه زمانی اعدام شدهاند، اما در ماههای اخیر جمهوری اسلامی دستکم دو شهروند دوتابعیتی را به اتهامهای سیاسی و «جاسوسی» برای دولتهای خارجی اعدام کرده است.
اعدام حبیب اسیود، زندانی سیاسی دوتابعیتی ایرانی-سوئدی که او حکم به واسطه اعترافات اجباری صادر شده بود، موجی از واکنشهای بینالمللی را برانگیخت.
همچنین پیش از آن، در دی ماه گذشته نیز علیرضا اکبری، شهروند دوتابعیتی ایرانی-بریتانیایی به دست جمهوری اسلامی به اتهام «جاسوسی» اعدام شد.
علاوه بر این، چند شهروند دوتابعیتی دیگر نیز در زندانهای ایران به اعدام محکوم شده یا در خطر اجرای این حکم قرار دارند، از جمله احمدرضا جلالی، پزشک و محقق مدیریت بحران با تابعیت سوئد و جمشید شارمهد، شهروند ایرانی-آلمانی.
همچنین در مهرماه گذشته، رسانههای حکومتی در ایران در قالب یک گزارش ویدیویی با عنوان «داستان یک ماموریت»، تصاویری از «اعترافات اجباری» سسیل کوهلر و همسرش ژاک پاریس، دو شهروند فرانسوی زندانی در ایران منتشر کردند که در آن، این دو علیه خود سخن میگویند و اتهام عضویت در سرویسهای اطلاعاتی فرانسه را به خود نسبت میدهند.
وزارت امور خارجه فرانسه روز پنجشنبه ۱۴ مهر پخش این اعترافات اجباری را «صحنهسازی وقیحانه، نفرتانگیز، غیرقابل قبول و خلاف حقوق بینالملل» خواند که «بدترین رژیمهای دیکتاتوری» انجام میدهند.
جمهوری اسلامی همواره با بازداشت خودسرانه اتباع خارجی یا شهروندان دوتابعیتی و طرح اتهامهایی چون «جاسوسی» در تلاش برای اعمال فشار بر دولتهای خارجی بوده است.
همچنین جمهوری اسلامی از این طریق تلاش کرده که برخی افراد وابسته به خود را که در زندانهای خارج از ایران هستند، آزاد کند.
پیشتر مبادله یک امدادگر بلژیکی بازداشتشده در ایران با یک دیپلمات جمهوری اسلامی محکوم به تروریسم در بلژیک موجی از واکنش منفی فعالان حقوق بشر را برانگیخت.
تاکید وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی بر در اختیار داشتن «جاسوس» از کشورهای مختلف همزمان با توافقی است که اخیرا میان تهران و واشینگتن برای تبادل زندانی صورت گرفته است.
به تازگی، خانواده شهاب دلیلی برای آزادی این شهروند دوتابعیتی زندانی در ایران مقابل کاخ سفید تحصن کردهاند.
این در حالی است که وزارت خارجه آمریکا میگوید به اطمینان نرسیده که آیا پرونده او در مجموعه «بازداشتهای ناحق و غلط» قرار میگیرد یا نه.