روسیه کشته شدن رهبر و بنیانگذار گروه واگنر در سانحه سقوط هواپیما را تایید کرد

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز سه‌شنبه ۳۱ مرداد گفت که ایالات متحده معتقد است تفاهم با ایران در مورد آزادی حداکثر پنج شهروند آمریکایی زندانی در ایران همچنان در مسیر درست قرار دارد.

او اما از ارائه جدول زمانی در این باره خودداری کرد.

سالیوان در یک کنفرانس تلفنی با خبرنگاران گفت: «ما معتقدیم کارها طبق تفاهمی که با ایران به دست آورده‌ایم پیش می‌رود. من جدول زمانی دقیقی برای شما ندارم زیرا مراحلی وجود دارد که باید باز شوند اما ما معتقدیم که این جریان در مسیر خود است.»

همزمان سخنگوی وزارت امور خارجه قطر گفت توافق تبادل زندانیان بین آمریکا و جمهوری اسلامی در مرحله اجرایی شدن قرار دارد و قطر به میانجی‌گری خود در این زمینه ادامه می‌دهد.

او گفت هنوز معلوم نیست تبادل زندانیان در قطر صورت بگیرد یا پول‌های ایران در بانک‌های قطری آزاد شود.

بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، ایران دو هفته پیش، چهار شهروند آمریکایی زندانی از جمله سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی را به حبس خانگی منتقل کرد و پنجمین شهروند آمریکایی قبلا در حبس خانگی بود. هویت دو آمریکایی زندانی هنوز مشخص نیست.

پیشتر ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرده بود مدت تعیین‌ شده برای اجرای توافق تبادل زندانیان با آمریکا و آزادسازی پول‌های ایران در کره جنوبی، دو ماه در نظر گرفته شده است.

کنعانی روز دوشنبه ۳۰ مرداد در یک نشست خبری با ابراز خوش‌بینی درباره اجرای این توافق در بازه زمانی تعیین‌شده، گفت: «بر اساس اطلاعاتی که تا این مرحله داریم، مبتنی بر روند توافق، کار به شکل خوبی در حال انجام است.»

این اولین گام از توافقی است که بر اساس آن شش میلیارد دلار از سرمایه‌های مسدود‌شده ایران در کره جنوبی آزاد می‌شود و در نهایت این پنج شهروند اجازه خروج از جمهوری اسلامی را می‌یابند.

رویترز نوشت که اجازه دادن به این پنج نفر برای خروج از ایران که ممکن است هفته‌ها طول بکشد، یک عامل تنش عمده بین واشینگتن و تهران را از بین می‌برد.

با این حال، دو کشور همچنان بر سر مسایلی از جمله برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی و حمایت تهران از شبه‌نظامیان شیعه منطقه اختلاف دارند.

پیشتر بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها گزارش داد که دولت ایالات متحده آمریکا در چند هفته گذشته در جهت فراهم کردن امکان دسترسی ایران به دست‌کم ۱۶ میلیارد دلار از اموال مسدود‌شده خود، از جمله شش میلیارد دلار در کره جنوبی تلاش کرده است.

این بنیاد روز سه‌شنبه ۲۴ مرداد در گزارشی نوشت که علاوه بر شش میلیارد دلار در کره جنوبی که به عنوان بخشی از قرارداد تبادل زندانیان میان دو کشور آزاد می‌شود، ۱۰ میلیارد دلار در عراق نگهداری می‌شود تا بدهی‌های بغداد به ایران پرداخت شود.

این گزارش افزود که علاوه بر این، دولت جو بایدن در رابطه با گزارش‌هایی که نشان می‌دهند تفاهم این دولت با ایران شامل هفت میلیارد دلار حق برداشت ویژه از صندوق بین‌المللی پول و احتمالا سایر پول‌های نقد نیز می‌شود، سکوت کرده است.

یکی از افسران بخش اقتصاد سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل، امان، در پرونده سری این سازمان درباره رئیسی نوشته که این رئیس‌جمهور ۶۳ ساله متعهد شده با وجود تحریم‌ها و بدون احیای برجام، اقتصاد ایران را ارتقاء دهد، با فساد مبارزه کند، به فقرا کمک برساند و تولید داخلی را افزایش دهد.

به گفته این افسر اطلاعاتی اسرائیل، رئیسی برای اجرای قول‌هایی تعهد داده که اصلا چیزی درباره آنها نمی‌فهمد.

به گفته افسران اطلاعاتی اسرائیل، رئیسی در حکم «چسب زخم موقت» عمل می‌کند، از جمله اینکه سیاست او درباره ارز ترجیحی برای مدتی موثر واقع شد، اما بلافاصله همه چیز رو به قبل برگشت و تورم افزایش یافت.

به گفته سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل، رئیسی توان و جرات انجام جراحی‌های اقتصادی، از جمله اصلاح قیمت بنزین را ندارد.

به گفته یکی از افسران اطلاعاتی اسرائیل، رئیسی در جلسات خصوصی‌تر حکومتی گفته است که از موضوع سیاست خارجی سر در نمی‌آورد و به همین دلیل اداره پرونده هسته‌ای-نظامی ایران را به دیگران سپرده است.

ارزیابی اطلاعاتی اسرائیل تایید می‌کند که رئیسی اداره بسیاری از امور را به محمد مخبر، معاون اول دولت، سپرده و در همین حال دیگران نیز کارها را در دست گرفته‌اند و سررشته امور را به جهات مختلف می‌کشانند.

امان عملکرد دولت را نیز در رویدادهای احتمالی سالگرد قتل حکومتی ژینا امینی، سرنوشت‌ساز دانسته است.

به گفته رییس بخش داخلی و اقتصاد ایران در سازمان امان، در ارزیابی تهدید سالانه جمهوری اسلامی برای همه نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی، پوشش اختیاری تهدید شماره یک به شمار می‌آید.
سازمان اطلاعاتی ارتش اسرائیل می‌گوید حکومت ایران در اعتراضات سال گذشته توانست با کنترل رسانه‌ها و جلوگیری از شکل‌گیری رهبران محلی، خیابان را از معترضان پس بگیرد.

افسران اطلاعاتی اسرائیل در گزارش خود بر کم‌سوادی و کم هوشی ابراهیم رئیسی متفق‌القول هستند، اما آنها این مشکلات را مانعی برای جانشینی او برای رهبری نمی‌بینند.

رییس بخش داخلی و اقتصاد ایران در سازمان امان در این گزارش می‌گوید علی خامنه‌ای هم وقتی در سال ۱۳۶۸ رهبر جمهوری اسلامی شد، شخصیتی کاریزماتیک نداشت، اما امروز حاکم ایران است.

سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل البته در ارزیابی خود نقش هاشمی رفسنجانی را در حمایت از خامنه‌ای و به قدرت رساند او مورد نظر قرار نداده است.

این در حالی است که در حال حاضر مجتبی خامنه‌ای نیز مدعی جانشینی رهبری است و خامنه‌ای هم بر خلاف خمینی، علیه نقش‌آفرینی سیاسی فرزندش موضع نگرفته است.

برخی تحلیلگران ریاست‌جمهوری رئیسی را برنامه مشترک مجتبی خامنه‌ای و حسین طائب، رییس پیشین سازمان اطلاعات سپاه، برای کنار زدن رئیسی از مسابقه جانشینی رهبر نظام ارزیابی کرده‌اند.

در همین حال، ناظران سیاسی معتقدند همه محاسبات ممکن است در روز مرگ رهبر نظام به هم بخورد.

سرگرد ای، معاون بخش داخلی و ایران سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل، می‌گوید پس از مرگ خامنه‌ای، نظام ایران کاملا تغییر شکل خواهد داد. او گفت با مرگ خامنه‌ای، گروه‌های قدرتی وجود خواهند داشت که برای برتری در جنگ جانشینی با هم رقابت خواهند کرد.

بر اساس تحلیل این سازمان اطلاعاتی اسرائیل، رئیسی به خوبی می‌تواند یک «عروسک خیمه‌شب‌بازی» برای صاحبان اصلی قدرت باشد.

معاون بخش داخلی و ایران سازمان اطلاعات ارتش اسرائیل خاطرنشان کرده که نباید رئیسی را دست‌کم گرفت، زیرا اگرچه او نابغه نیست، اما می‌تواند بر مسائل تاثیر بگذارد.

مقام‌های اطلاعاتی اسرائیل می‌گویند مقام‌های غربی نیز احتمال می‌دهند رئیسی جانشین خامنه‌ای شود.

موساد دو سال پیش به سازمان سیای آمریکا هشدار داده بود که امکان مذاکره با رئیسی وجود ندارد، زیرا او فردی «بی‌ثبات و مبتلا به اختلال‌های روانی» است.

اما سنجش احتمال جانشینی رئیسی به عنوان رهبر، دو شرط مهم دارد: یکی اینکه تا زمان مرگ خامنه‌ای، جمهوری اسلامی همچنان برقرار بماند و دوم اینکه رهبر نظام بمیرد.

مایکل مک‌کال، استیو اسکالیس و الیز استفانیک در نامه خود دولت بایدن را متهم کردند که با انجام مذاکرات سری برای «تفاهم» در زمینه هسته‌ای و مخفی نگه داشتن آن از کنگره، قانون نظارت کنگره بر برجام را نقض کرده است.

این نمایندگان با اشاره به همزمانی گزارش وال‌استریت ژورنال درباره کاهش سرعت ساخت اورانیوم غنی‌شده با درجه نزدیک به تسلیحاتی از سوی ایران و توافق آزادسازی پول ایران در ازای تبادل زندانیان، خاطرنشان کردند این موقعیت نشان می‌دهد که دولت بایدن هم برای تبادل زندانیان و هم در ارتباط با موضوع هسته‌ای با جمهوری اسلامی به تفاهم رسیده است.

نامه سه نماینده جمهوری‌خواه تاکید کرد هر گونه توافق یا تفاهم با جمهوری اسلامی که نتواند به صورت دائم غنی‌سازی هسته‌ای ایران را متوقف کند، این نگرانی را افزایش می‌دهد که دولت آمریکا برنامه هسته‌ای ایران را که امنیت ملی ایالات‌متحده را به خطر انداخته، تقویت می‌کند.

روزنامه وال استریت ژورنال در اواخر مرداد ماه به نقل از منابع آگاه گزارش داد که جمهوری اسلامی طی هفته‌های اخیر سرعت ساخت اورانیوم غنی‌شده با درجه نزدیک به تسلیحاتی را به میزان قابل توجهی کاهش داده و مقدار کمی از اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی را رقیق‌سازی کرده است.

این نامه با اشاره به اینکه ایران هم‌اکنون برای ساخت دو بمب اتم مواد شکاف‌پذیر هسته‌ای کافی در اختیار داشته و اگر بخواهد می‌تواند در مدت چند ماه سلاح هسته‌ای نیز بسازد، خاطرنشان کرد کاهش سرعت غنی‌سازی ۶۰‌درصدی، تاثیر چشمگیری بر کاهش تهدید هسته‌ای ایران نخواهد داشت.

این نمایندگان هشدار دادند که جمهوری اسلامی علاوه بر عدم همکاری کامل با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به حمایت از تروریسم، تهدید شهروندان آمریکایی، تضعیف آزادی دریانوردی، نقض حقوق بشر شهروندان خود و حمایت تسلیحاتی از روسیه در جنگ اوکراین ادامه می‌دهد.

این نامه افزود: «رژیم ایران به عنوان بزرگ‌تریم حامی تروریسم دولتی در جهان، از گروگان‌گیری به عنوان یک راهبرد مذاکره و سازوکار تامین مالی خود استفاده می‌کند.»

این نمایندگان خاطرنشان کردند اگر دولت آمریکا به پول دادن در ازای آزادی گروگان‌ها ادامه دهد، ایران نیز به گروگان‌گیری بیشتر و تقاضا برای قیمت‌های بالاتر ادامه خواهد داد.

این نامه با ابراز نگرانی از اینکه ایران پول‌های آزاد شده را در جهت فعالیت‌های مخرب خود خرج کند، گفت تضمین‌های موجود برای استفاده از این پول‌ها برای امور انسان‌دوستانه کافی نیست، چرا که ایران پیش‌تر نیز درباره استفاده از چنین پول‌هایی برای مقاصد بشردوستانه دروغ گفته است.

این نمایندگان همچنین از اینکه تفاهم اخیر تبادل زندانیان، اتباع دیگر آمریکا را شامل نشده، ابراز نگرانی کردند.

در حال حاضر، شهاب دلیلی، زندانی دارای گرین کارت، از سال ۱۳۹۵ به اتهام «جاسوسی» و «همکاری با دولت متخاصم» یعنی آمریکا، در ایران محبوس است و خانواده او در اعتراض به مشمول نشدن دلیلی در تفاهم تبادل زندانیان به دولت بایدن معترض هستند.

سه نماینده نگارنده نامه به بایدن تاکید کردند اگر دولت آمریکا به بی‌توجهی به قوانین آمریکا و نقش نظارتی کنگره ادامه دهد، نمایندگان از همه ابزارهای موجود برای ایجاد شفافیت و پاسخگویی دولت به مردم آمریکا استفاده کرده و برای جلوگیری از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، تهدید‌های تهران علیه شهروندان آمریکایی و حمایت جمهوری اسلامی از تروریسم، به سیاست فشار حداکثری بازخواهند گشت.

گزارش‌ها از توافق تهران و واشینگتن درباره آزادسازی مشروط شش میلیارد دلار از دارایی‌های ایران در کره جنوبی در قبال آزادسازی پنج شهروند آمریکایی زندانی در ایران حکایت داشته است.

با این حال، بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها روز سه‌شنبه ۲۴ مرداد گزارش داد دولت ایالات متحده آمریکا در چند هفته گذشته در جهت فراهم کردن امکان دسترسی ایران به دست‌کم ۱۶ میلیارد دلار از اموال مسدود‌شده خود، از جمله شش میلیارد دلار در کره جنوبی، تلاش کرده است.

این بنیاد در گزارشی نوشت که علاوه بر شش میلیارد دلار در کره جنوبی که به عنوان بخشی از قرارداد تبادل زندانیان میان دو کشور آزاد می‌شود، ۱۰ میلیارد دلار در عراق نگهداری می‌شود تا بدهی‌های بغداد به ایران پرداخت شود.