وزارت‌خارجه آمریکا از همه طرف‌ها خواست گذرگاه رفح را باز نگه دارند
پرونده قتل داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر همچنان باز و پربحث است. برخی با تردید به روایت‌های رسمی درباره متهمان می‌نگرند. روزنامه اعتماد بر اساس شنیده‌ها نوشت احتمالا متهمان دستگیر شده از سوی فرد یا افراد دیگری اجیر شده‌اند. شامگاه جمعه ۲۸ مهر بخشی از اعتراف متهم اصلی منتشر شد.
وب‌سایت روزنامه همشهری شامگاه جمعه جزییاتی جدید از پرونده کسانی را منتشر کرد که متهم به قتل مهرجویی و محمدیفر هستند. به نظر می‌رسد این گزارش برگرفته از متن اعترافات «طراح اصلی قتل» در بازداشتگاه است.
درباره نحوه گرفتن این اعترافات تردیدهای جدی وجود دارد چون در موارد مشابه گزارش‌هایی متعدد از شکنجه شدن افراد برای اعتراف علیه خود وجود داشته است.
او که باغبان سابق ویلای مهرجویی نامیده شده، چند سال پیش به دلیل «سرقت یک جاروبرقی» از خانه آن‌ها دستگیر و زندانی شده و بر اساس این روایت، پس از آزادی برای دریافت طلب ۳۰ میلیون تومانی‌اش سراغشان رفته است و در نهایت به دلیل این طلب مرتکب قتل شده است.
روایت‌های دیگری هم از قتل وجود دارد
سخنان مقام‌های قضایی و انتظامی درباره قطعیت قاتل بودن باغبان سابق و هم‌دستانش روایتی نیست که «همه» بخش‌های جامعه آن را بپذیرند.
اعتماد در گزارش روز شنبه که به نظر می‌رسد پیش از انتشار این اعترافات نوشته شده باشد، به نقل از «شنیده‌ها» ذکر کرد که احتمالا متهمان از سوی فرد یا افرادی «اجیر شده‌اند».
بر اساس این گزارش، هنوز اين موضوع از سوی مراجع قضایی تایید نشده است.
طی هفته گذشته بسیاری از چهره‌های فرهنگی و هنری، سلاخی مهرجویی و محمدیفر را به قتل‌های سیاسی-زنجیره‌ای دهه ۷۰ شبیه دانستند.
در ویدیوهای منتشر شده از مراسم خاکسپاری مهرجویی و محمدیفر، صدای شهروندانی شنیده شد که شعارهایی مانند «مرگ بر قاتل این جنایت» سر دادند و خواهان «رسوایی» و شناسایی عاملان مرگ فجیع این سینماگر و همسرش شدند.
عده‌ای ابعاد این واقعه را بزرگ‌تر از پروژه قتل‌های زنجیره‌ای با هدف ارعاب روشنفکران و دگراندیشان خواندند و گفتند حکومت قرار است با این سلاخی به تمامی جامعه حس ناامنی و ترس تزریق کند.
در جریان قتل‌های زنجیره‌ای از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۷ داریوش فروهر و همسرش پروانه اسکندری، محمد مختاری، محمدجعفر پوینده، احمد تفضلی، حمید حاجی‌زاده و فرزند خردسالش کارون، علی‌اکبر سعیدی سیرجانی، احمد میرعلایی و شماری دیگر به شکلی فجیع کشته شدند.
در واکنش به این مقایسه، روزنامه جوان روز شنبه ۲۹ مهر در گزارشی خواهان برخورد قوه قضاییه با کسانی شد که سلاخی مهرجویی و محمدیفر را با قتل‌های زنجیره‌ای مقایسه کردند.
در بخشی از این مطلب آمده است: «دستگاه قضایی نباید تنها ناظر بر حاشیه‌های مطرح شده باشد؛ حاشیه‌هایی که با محوریت طرح انتساب این دو قتل به ساختار حاکمیت تلاش کرد پرونده معروف قتل‌های زنجیره‌ای را نبش قبر کند.»
انتشار اعترافات منسوب به متهم اصلی درباره اختلافات مالی
در بخشی از متن اعتراف متهم به «طراحی قتل» آمده است: «حاضر نبودند طلبم را پرداخت کنند ... به‌خاطر یک جاروبرقی از من نگذشتند .... همه این‌ها باعث شد از آن‌ها کینه به دل بگیرم.»
بر اساس متنی که همشهری منتشر کرده همین دلایل باعث شده است فرد متهم «نقشه قتل» داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر را بکشد و آن را همراه با برادرش که سرایدار یکی از ویلاهای شهرک است و دو دوست دیگرش اجرا کند.
این متهم با شرح اتفاقات شب قتل گفته است وقتی مهرجویی در را باز کرده، به او حمله کرده و با چوب و بعد با چاقو او را زده است. برادر و دوستش هم به اتاق رفته‌اند و محمدیفر را گرفته‌اند و با چاقو به جانش افتادند.
داریوش مهرجویی، سینماگر برجسته ایران و همسرش وحیده محمدیفر، فیلمنامه‌نویس، شامگاه ۲۲ مهر در ویلای شخصی‌شان واقع در زیبادشت شهرستان فردیس استان البرز به قتل رسیدند.
پیکر آن‌ها را دخترشان مونا، ساعت ۲۲:۲۵ همان شب در حالی پیدا کرد که با ضربه‌های چاقو یا جسم برنده دیگر به ناحیه گردن کشته شده بودند.
پزشکی قانونی علت مرگ این دو نفر را «خونریزی شدید به دلیل جراحات وارده به واسطه برخورد چاقو یا جسم برنده و نوک تیز به بدن» اعلام کرد.
پس از انتشار جزییاتی از قتل فجیع این دو نفر، پلیس و دادگستری استان البرز از بازداشت چندین متهم خبر دادند و در نهایت روز پنج‌شنبه ۲۷ مهر اعلام شد «تمام عوامل قتل مهرجویی و همسرش» دستگیر شده‌اند.
همشهری به نقل از باغبان سابق که پلیس از او با عنوان «قاتل اصلی» یاد می‌کند، نوشت که او و سه متهم دیگر پس از آنکه مطمئن شدند مهرجویی و محمدیفر مرده‌اند، النگوها، طلاها، موبایل و اموال دیگر را سرقت و آن‌جا را ترک کردند.
در بخش دیگری از اعترافات منتسب به «متهم اصلی» آمده است: «پس از جنایت به خانه‌ام رفتم و چون لباسم خونی شده بود، آن را دور انداختم و یک دست لباس نو خریدم. طلاها، اموال مسروقه و چاقو را هم به دوستم که در شهرک کار می‌کرد دادم تا نگه دارد. بقیه هم هر کدام به خانه‌هایشان رفتند.»
واکنش به «خنده‌های هولناک» افخمی
پیش از انتشار «اعترافات متهم اصلی» پرونده قتل مهرجویی و همسرش، عصر روز ۲۷ مهر ویدیوها و گزارش‌هایی از بازسازی صحنه جرم منتشر شد.
در این بازسازی که بهروز افخمی، کارگردان سینما و مرجان شیرمحمدی، هنرپیشه، نویسنده و همسر افخمی هم حضور داشتند، افخمی به خبرنگاران گفت قصد دارد داستانی درباره این جنایت «به سبک هیچکاک» بنویسد.
بر اساس ویدیوهای منتشر شده از این مصاحبه، افخمی در پاسخ به سوالی درباره شباهت سلاخی این دو هنرمند با قتل‌های زنجیره‌های، شروع به خنده کرد. موضوعی که منجر به واکنش‌های منفی متعدد از سوی برخی هنرمندان، شهروندان و کاربران شبکه‌های اجتماعی شد.
هانیه توسل، بازیگر سینما این خنده‌ها را «هولناک» توصیف کرد و نوشت: «چطور می‌شود جایی که همکارتان سلاخی شده، ریلکس و خندان از سوژه جدید حرف بزنید؟»
مهناز افشار، دیگر بازیگر سینما که مدتی است ایران را ترک کرده، افخمی را «بی‌ربط‌ترین آدم با خنده‌های هولناک» خواند که می‌خواهد داستان «سلاخی مهرجویی بزرگ» را بسازد.
او در ادامه خطاب به افخمی نوشت: «داستان آقای مهرجویی آن‌قدر بزرگ است که با اندازه شما نمی‌خواند.»
یکی دیگر از واکنش‌های خبرساز از سوی پرویز پرستویی، بازیگر سینما بود که اشاره کرد بهروز افخمی در تمام مدت گفت‌وگو با خبرنگاران «لبخند به لب دارد» و شاد است: «چه قصه جنایی‌ای بشود این جنایت! دو نفر غرق خون، سلاخی شده و یک نفر به فکر قصه نوشتن جنایی به سبک هیچکاک، با لبی خندان.»
پرستویی، افخمی را خطاب قرار داد و یادآور شد: «آقای افخمی لطفا به سبک هیچکاک قصه ننویسید و تن هیچکاک را در قبر نلرزانید ...»
شماری از کاربران هم علاوه بر خنده‌هایی که آن را «مشمئز کننده» خواندند به کارها و پروژه‌های ناتمام بهروز افخمی و ناموفق بودنش در ادامه ساخت فیلم‌های ناتمام ناصر تقوایی و علی حاتمی اشاره کردند.
قتل فجیع مهرجویی و محمدیفر در طول یک هفته گذشته واکنش‌های فراوانی به دنبال داشته است که یکی از آن‌ها مربوط به مراسم خاکسپاری این دو نفر و صحبت‌های مرضیه برومند، هنرمند و مدیرعامل خانه سینما بود.
برومند خطاب به حکومت گفت: «با ما خوب باشید ... ما کنار شما با اسرائیل هم می‌جنگیم.»
حاضران در مراسم در اعتراض به این موضع، صحبت‌های برومند را قطع و او را «هو» کردند.
همایون غنی‌زاده، کارگردان تئاتر و سینما روز ۲۷ مهر در اینستاگرام خود، اظهارات برومند را «التماس به حکومت» توصیف کرد که «سال‌ها سنت ما ملت بود».
او این سخنرانی برومند را «ریاکارانه» توصیف کرد و نوشت: «هنوز بخشی از جامعه هنری روی ریل آن سنت زشت و کریه ریا جملات ترحم‌انگیز می‌گویند! ما نیاز نداریم به حکومت بگوییم: ما ایران را دوست داریم. بلکه دیگر این ما هستیم که به علاقه حکومت و دلبستگی‌اش نسبت به ایران مشکوک شده‌ایم.»
مصطفی آل‌احمد، فیلمساز و زندانی سیاسی سابق نیز در اینستاگرامش نوشت: «این چه حرفی است که اگر با ما خوب باشید هر کاری می‌کنیم و [با اسرائیل] می‌جنگیم؟ مگر دوران برده‌داری است؟»
مراسم هفتمین شب درگذشت مهرجویی و محمدیفر در عصر شنبه
کانون کارگردانان سینمای ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد هفتمین شب درگذشت داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر را با روشن‌کردن شمع و برپایی سکوت در خانه سینما در خیابان وصال شیرازی تهران برگزار می‌کند.
این برنامه ساعت ۱۸ شنبه ۲۹ مهر برگزار می‌شود.
داریوش مهرجویی که متولد آذر ۱۳۱۸ بود از برجسته‌ترین فیلم‌سازان و نویسندگان سینمای ایران و از چهره‌های جریان موسوم به موج نو است.
این کارگردان سینما در سال ۱۳۹۳ جایزه شوالیه ادب و هنر فرانسه را از سفیر این کشور در ایران دریافت کرد.
از مهم‌ترین آثار او فیلم‌های «گاو»، «آقای هالو»، «پستچی»، «دایره مینا»، «سنتوری»، «هامون»، «لیلا» و «پری» هستند.
بهروز افخمی کارگردان سینما که خنده‌هایش در مصاحبه پس از به قتل رسیدن داریوش مهرجویی و همسرش با انتقاد‌های فراوانی روبرو شد بود در واکنش به این انتقادها گفت: «وقت ندارم به این یاوه‌ها گوش بدهم اما هر چه بیشتر به من فحش بدهند، بیشتر مطرح می‌شوم. فحش خوردنم باعث تبلیغم می‌شود.»
مرتضی محمود‌وند، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به خبرگزاری ایلنا گفت: «مهاجرستیزی ملت ایران را قبول ندارم، ستیز علیه پناهندگانی که به ملت ایران پناه آورده‌اند، یک دروغ بیشتر نیست.»
رضا نوبختی، سفیر جمهوری اسلامی در تایلند درباره گروگان‌هایی که پس از حمله اخیر حماس به اسرائیل اسیر این گروه شبه‌نظامی شده‌اند گفت همه آنان زمانی که ارتش اسرائیل بمباران غزه را متوقف کند، آزاد خواهند شد.
به گزارش بانکوک پست، نوبختی در یک کنفرانس مطبوعاتی که روز جمعه ۲۸ مهر به وسیله کمپین همبستگی با فلسطین در بانکوک، پایتخت تایلند برگزار شد، درباره گروگان‌هایی که تابعیت تایلندی دارند گفت به او اطلاع داده شده ابراهیم رئیسی، رییس دولت جمهوری اسلامی، هفته گذشته در قطر با اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس دیدار کرده و خواستار آزادی آنان و گروگان‌های فیلیپینی شده است.
در میان دست‌کم ۲۰۰ گروگانی که حماس با خود از اسرائیل به غزه برده است، شهروندانی از کشورهای مختلف از جمله ۱۹ تایلندی و شهروندانی از فیلیپین حضور دارند.
نوبختی گفت که همه گروگان‌های تایلندی در سرزمین‌های فلسطینی در خانه‌های امن «در سلامت» نگهداری می‌شوند و «سلامت گروگان‌های تایلندی دغدغه اصلی مقام‌های ایرانی» است.
نوبختی اظهارنظر مقام‌های حماس را تکرار کرد که برخی از گروگان‌ها در «حملات هوایی اسرائیل» در غزه کشته شده‌اند.
او ادامه داد که جمهوری اسلامی به خاطر تلفاتی که تایلند در جنگ حماس و اسرائیل متحمل شده، تسلیت می‌گوید.
۳۰ تایلندی از زمان آغاز درگیری‌های حماس و اسرائیل در این جنگ کشته شده‌اند.
نوبختی گفت مقام‌های ایرانی تمام تلاش خود را می‌کنند تا با مقامات فلسطینی در بیروت گفت‌وگو کنند.
او افزود حماس با آزادی گروگان‌ها موافقت کرده اما مشکل این است که به دلیل بمباران‌های مداوم اسرائیل نمی‌توانند گروگان‌ها را از غزه به اسرائیل بفرستند.
او از مقام‌های تایلند خواست به دولت اسرائیل فشار بیاورند تا حملات علیه حماس در غزه را متوقف کند.
شامگاه جمعه ۲۸ مهر، حماس از آزادسازی دو گروگان آمریکایی، یک مادر و دخترش، پس از میانجی‌گری قطر خبر داد.
بلومبرگ روز جمعه گزارش داد آمریکا و تعدادی از کشورهای اروپایی از اسرائیل خواسته‌اند با توجه به در جریان بودن مذاکرات برای آزادسازی گروگان‌های حماس از طریق قطر، حمله زمینی به نوار غزه را به تعویق بیندازد.
اسرائیل در مقابل اعلام کرد آزادی دو گروگان آمریکایی از سوی حماس تاثیری بر ادامه عملیات نظامی این کشور در نوار غزه نخواهد داشت.
درل آیسا، عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا، با انتقاد از اجرا نشدن تحریم‌های جمهوری اسلامی از سوی دولت بایدن و آزادسازی منابع مسدودشده، طرحی ارائه کرد که دولت را ملزم به اجرای تحریم‌های نفتی کرده و اختیار معافیت تحریم از سوی دولت را تعلیق کند.
این طرح که چهار مولفه اصلی دارد بایدن را موظف می‌کند تحریم‌های نفتی کنونی ایران را به طور کامل اعمال کند، اختیار لغو تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورد تا دولت بایدن نتواند به آزادسازی پول‌های ایران اقدام کند، پول‌های آزاد شده ایران در عراق و کره شمالی را دوباره مسدود کند و از استفاده ایران از برخی حق برداشت‌ها در صندوق بین‌المللی پول جلوگیری کند.
درل آیسا با اشاره به اینکه دولت بایدن از همان روز اول به سازش‌کاری‌هایی با جمهوری اسلامی روی آورد که به جنگ کنونی علیه اسرائیل منجر شد، گفت اعمال نکردن تحریم‌های ایران تنها در سال جاری ۵۰ میلیارد دلار نصیب جمهوری اسلامی کرده و آن را در حمایت از تروریسم گستاخ‌تر کرده است.
آیسا با اشاره به اینکه دولت بایدن در سال جاری و در مدت تابستان، به صورت سیستماتیک اعمال تحریم‌های نفتی ایران را کاهش داد و پول‌های ایران در عراق و کره جنوبی آزاد کرد، گفت: بر اساس گزارش‌های فراوانی که ارائه شده، این اقدام‌های دولت بایدن بخشی از «تفاهم» هسته‌ای اعلام نشده دولت آمریکا با ایران بوده است.
این در حالی است که روز چهارشنبه، جنت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا، گفت که ایالات متحده «به هیچ وجه» تحریم‌های خود علیه فروش نفت ایران را کاهش نداده است. او افزود منابع مالی ایران در قطر به دلایل بشردوستانه در دسترس قرار گرفته و گزینه‌ای از روی میز حذف نشده است.
در اوایل شهریور ماه، خبرگزاری رویترز به نقل از شرکت‌هایی که محموله‌های نفت را ردگیری می‌کنند گزارش داد تولید و صادرات نفت ایران در ماه اوت با وجود تحریم‌های آمریکا به بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ رسید. به گفته شرکت اس‌وی‌بی، تولید روزانه نفت ایران در این ماه سه میلیون و ۱۵۰ هزار بشکه بود.
این گزارش رویترز چند روز پس از آن منتشر شد که خبرگزاری بلومبرگ از یک «توافق غیر‌رسمی بین جمهوری اسلامی و آمریکا» خبر داد.
بلومبرگ نوشت که بر اساس این توافق، صادرات نفت ایران به چین به بالاترین میزان در دهه گذشته رسیده و در مقابل، سرعت غنی‌سازی اورانیوم در ایران کاهش یافته است.
خبرگزاری بلومبرگ نوشت که هدف مقامات دولت جو بایدن از این اقدام کاهش بهای نفت و کمک به انتخاب دوباره او در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است.
