رییس قوه‌قضاییه: دشمن تمام تلاش خود را برای سست کردن مردم به هنجارهای دینی می‌کند
سازمان زمین‌شناسی آمریکا اعلام کرد زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۴/۶ در بامداد سه‌شنبه در ۱۹ کیلومتری شرق زاهدان به وقوع پیوست که منجر به بیرون آمدن مردم از خانه‌ها شد.
پیشتر رسانه‌های داخل ایران نیز اعلام کردند زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۴/٧ در عمق ١٠ کیلومتری زمین، زاهدان را لرزانده.
مجید محبی، مدیر ستاد بحران سیستان و بلوچستان در مصاحبه‌ای به ایرنا گفت اطلاعات دقیقی از میزان خسارات احتمالی این زمین‌لرزه در دست نیست و افزود :«تیم‌های ارزیاب به مناطق مختلف زاهدان اعزام شدند.» وی همچنین از دایر بودن مدارس شیفت صبح و عصر زاهدان در روز سه‌شنبه خبر داد.
کمی بعد، محمدرضا میرادی، رییس بیمارستان خاتم‌الانبیای زاهدان، به خبرگزاری مهر گفت دست‌کم ۲۵ بیمار سرپایی به این بیمارستان منتقل شده‌اند که غالبا «بر اثر افتادن از تخت و یا هنگام پایین آمدن از پله‌ها، دچار مصدومیت سطحی شده‌اند».
میرادی همچنین از مردم زاهدان خواست «خونسردی خود را حفظ کرده و هوشیار باشند».
در همین حال، ویدیوهایی در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌دهد در پی وقوع زلزله، بسیاری از مردم منطقه به خیابان‌ها آمده‌اند.
کمپین فعالین بلوچ با انتشار ویدیویی خبر داد هنگام زمین‌لرزه در زاهدان، در خوابگاه دانشجویان پسر دانشگاه آزاد از بیرون قفل بوده و دانشجویان مجبور شدند آن را بشکنند تا بتوانند از خوابگاه خارج شوند.
حبیب الله سربازی، فعال بلوچ، در یک ستوری اینستاگرامی نوشت: «امیدوارم مردم زاهدان در امنیت و سلامتی باشند. مردمان مبارزی که زمانی با خروجشان به خیابان، شهر را می‌لرزاندند امروز هم شهر آنها را برای خروج به خیابان می‌لرزاند. شاید تداوم مبارزه و لرزانیدن تن رژیم خواسته زمین و زمان ماست.»
به گزارش حال‌وش، «شدت زمین‌لرزه در حدی بود که در همه نقاط شهر زاهدان حس شده.»
مهسا یزدانی، مادر دادخواه محمدجواد زاهدی، در واکنش به تایید حکم ۱۳ سال زندانش در دادگاه تجدید‌نظر گفت تا انتها پای آرمان‌های پسرش خواهد ایستاد. محمدجواد زاهدی از جان‌باختگان خیزش سراسری است که ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در جریان تیراندازی نیروهای جمهوری اسلامی به مردم در ساری کشته شد.
یزدانی پیشتر در دادگاه بدوی از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب ساری با اتهامات «اهانت به مقدسات، تحریک مردم به بر هم زدن امنیت ملی، توهین به رهبری و فعالیت تبلیغی علیه نظام» به ۱۳ سال حبس محکوم شد.
حکم صادر شده علیه این مادر دادخواه روز یک‌شنبه ۲۸ آبان در شعبه هشتم دادگاه تجدید‌نظر استان مازندران عینا تایید شد.
بر اساس این حکم و با اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد یعنی پنج سال حبس برای او قابل اجرا خواهد بود.
مهسا یزدانی در واکنش به تایید حکم خود با انتشار متنی در حساب اینستاگرامش نوشت: «وقتی محمدم را کشتید، یک سال زمین خوردم و دوباره ایستادم. برای محمدم و بچه‌هایم ایستاده‌ام تا پایان. هر چقدر پشتم خالی باشد، روح محمد مثل یک کوه مواظبم است.»
مهسا یزدانی در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۴۰۲ به وسیله نیروهای امنیتی در ساری بازداشت و در تاریخ ۱۴ مهر ماه با تامین قرار کیفری از زندان این شهر آزاد شد.
فرزند او، محمدجواد زاهدی، متولد ششم شهریور ۱۳۸۱ و از کشته‌شدگان خیزش انقلابی است که در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ بر اثر اصابت گلوله ساچمه‌ای ماموران امنیتی جمهوری اسلامی در ساری جان باخت.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، مقام‌های جمهوری اسلامی با اعمال فشار به خانواده محمدجواد زاهدی تلاش کرده بودند او را «شهید» معرفی کنند و عامل تیراندازی به سوی این جوان کشته‌شده را «منافق» بخوانند.
سازمان عفو بین‌الملل مهر ماه گذشته بر اساس یک سند درز کرده گزارش داد فرماندهی سرکوب در استان مازندران در جریان خیزش انقلابی ۱۴۰۱ به نیروهای امنیتی در همه شهرهای بزرگ و کوچک این استان دستور «برخورد بدون رحم و در حد مرگ» علیه معترضان داده بود.
از زمان آغاز خیزش انقلابی مردم ایران و کشته شدن صدها نفر به دست نیروهای حکومتی، نهادهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی فشارهای متعددی بر خانواده‌های کشته‌شدگان خیزش انقلابی تحمیل کرده‌اند. از جمله ماشاالله کرمی، پدر محمدمهدی کرمی، معترض اعدام شده سه ماه است در زندان مرکزی کرج در بازداشت به سر می‌برد اما هنوز از علت دستگیری و اتهامات مطرح شده علیه او خبری در دست نیست.
رضا مرادصحرایی، وزیر آموزش و پرورش گفت: «پیش از انقلاب کمتر از نیمی از جمعیت دانش‌آموزی ایران به آموزش و پرورش دسترسی داشتند.» او افزود: «اما الان افتخار این است که امروز بیش از ۵۰۰ مدرسه یک نفره در کشور وجود دارد.»
علی‌اکبر پورجمشیدیان، فرمانده قرارگاه شمال غربی «حمزه سید‌الشهدای» سپاه پاسداران گفت: «وابستگان سپاه امروز هم پس از بازنشستگی در عرصه دفاع از نظام اسلامی لحظه‌ای دریغ نمی‌کنند.» او افزود بازنشستگان سپاه «تاریخ‌سازی کرده و آرامش را برای مردم به ارمغان آوردند.»
خبرگزاری ایلنا در گزارشی به شرح مشکلات افراد بی‌شناسنامه در استان سیستان و بلوچستان پرداخت و نوشت رویکرد دولت ابراهیم رئیسی در خصوص بی‌شناسنامه‌ها امنیتی است. این گزارش تاکید کرد پیگیری نمایندگان مجلس شورای اسلامی از وزارت کشور برای حل مشکل این افراد بی‌نتیجه مانده است.
به گزارش ایلنا، افراد بی‌شناسنامه در استان سیستان و بلوچستان از دریافت یارانه، سهمیه نفت، بیمه، آموزش، سند مالکیت و ... و بهره‌مندی از بسیاری از فرصت‌هایی که افراد شناسنامه‌دار از آنها برخوردارند، محروم هستند.
این خبرگزاری از وجود چندین هزار کودک بی‌شناسنامه در این استان خبر داد و نوشت آنها به دلیل نداشتن شناسنامه از تحصیل باز می‌مانند و به کلاس‌های حوزوی و نهضت‌های سوادآموزی خانگی می‌روند تا خواندن و نوشتن بیاموزند.
ایلنا در حالی از وجود چندین هزار کودک بی‌شناسنامه خبر داد که در ایران آمار بی‌شناسنامه‌ها رسما از سوی حکومت اعلام نمی‌شود. حسین‌‌علی شهریاری، نماینده زاهدان، پیشتر گفته بود: «اعلام نمی‌کنیم چون قابلیت رسانه‌ای شدن ندارد.»
زهرا، یکی از ساکنان خیابان پیربخش در حاشیه شهر زاهدان، با بیان اینکه ۱۸ ساله است و شناسنامه ندارد، به ایلنا گفت: «من و خواهر و برادرانم شناسنامه نداریم. ما ایرانی هستیم. پدر و مادرم هم ایرانی هستند اما شناسنامه نداریم.»
او درباره مشکلات خانواده‌شان گفت: «ما نتوانستیم به مدرسه برویم و درس بخوانیم و برادرانم برای اینکه بتوانند خرج ما را بدهند به ناچار دست‌فروشی می‌کنند. ما نه یارانه می‌گیریم و نه می‌توانیم بیمه خدمات درمانی داشته باشیم و هر بار که بیمار می‌شویم، از ترسِ هزینه‌های بالای درمان، به بیمارستان نمی‌رویم.»
سبحان دهواری، فعال مدنی، با انتقاد از دولت رئیسی که «کمیسیون مسوول صدور شناسنامه و بررسی ایرانی‌الاصل بودن این افراد» را از معاونت سیاسی و اجتماعی استانداری سیستان و بلوچستان به معاونت امنیتی منتقل کرد، به ایلنا گفت: «با این انتقال مساله بی‌شناسنامه‌ها رویکرد امنیتی پیدا کرد و این فرض اصل قرار گرفت که همه این افراد ایرانی نیستند مگر اینکه خلافش ثابت شود.»
رییس هیات مدیره موسسه مکران اضافه کرد: «با وجود اینکه دولت رئیسی استاندارهایی را در استان تغییر داد اما این رویکرد تغییر نکرد و هنوز هم این کمیسیون در معاونت امنیتی هست و با رویکرد امنیتی به این مساله نگاه می‌شود.»
به گفته این فعال اجتماعی، نتیجه ادامه این روند از بین رفتن کرامت انسانی، هویت ایرانی و «احساس تعلق به مام میهن» است که لطمات جدی به این افراد وارد می‌کند و بحران‌هایی را در حوزه اجتماعی به وجود می‌آورد.
دهواری با بیان اینکه شهرستان‌های زاهدان و چابهار عمدتا با تعداد قابل توجه‌تری از بی‌شناسنامه‌ها مواجه هستند گفت: «امروز تعداد افراد بی‌شناسنامه نسبت به ۱۰ سال پیش بیشتر شده چرا که این افراد زندگی‌شان متوقف نشده، ازدواج کرده‌اند و دارای فرزندانی شده‌اند و فرزندان آنان نیز ازدواج کرده‌اند و این تعداد افراد بی‌شناسنامه در حال افزایش هستند.»
او با تاکید بر اینکه هزینه‌های مالی سنگین و نبود امکان آزمایش دی‌ان‌ای در بیشتر نقاط سیستان و بلوچستان باعث شده این آزمایش برای بسیاری از بی‌شناسنامه‌ها مقدور نباشد، گفت: «این مشکل شرایط را برای کسانی که می‌خواهند این فرایند را طی کنند سخت کرده است.»
شهریاری نیز به ایلنا گفت: «موضوع بی‌شناسنامه‌ها مساله‌ای نیست که به این راحتی به نتیجه برسد. همه نماینده‌ها پیگیری کرده‌اند و مکاتباتی با ثبت احوال و وزارت کشور داشته‌اند اما تا این لحظه به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.»
به گفته نماینده زاهدان، افراد بی‌شناسنامه باید در شورای تامین هر شهرستان تایید شوند و نیروی انتظامی، اطلاعات، اطلاعات سپاه، دادگستری و ثبت احوال در شورای تامین حضور دارند و مدارک و شرایط افراد بی‌شناسنامه را تعیین وضعیت می‌کنند: «اگر افراد تایید شوند شناسنامه می‌گیرند و در غیر این صورت بلاتکلیف می‌مانند.»
شهریاری پیشتر و در تیر ماه ۱۴۰۱ در گفت‌وگو با دیده‌بان ایران گفته بود: «در مورد ایرانی بودن یا نبودن بسیاری از کسانی که شناسنامه ندارند شک و شبهه‌های فراوانی وجود دارد. اجازه نخواهیم داد هیچ افغانستانی‌ای دارای شناسنامه ایرانی باشد.»
