احمد خاتمی: به جای تشکر از مسئولان امنیتی که توطئه خنثی کردند، آنها را می‌کوبید؟
عبدالحمید اسماعیل‌زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در خطبه‌های نماز جمعه ۱۵ دی ماه این شهر انفجارهای کرمان را تکان‌دهنده توصیف کرد و گفت مسوولان امنیتی بدانند شرایط در خاورمیانه عادی نیست و باید بیشتر مراقب باشند.
امام جمعه اهل سنت زاهدان انفجارهای کرمان را به شدت محکوم کرد و گفت: «اعتقاد ما این است که هیچ انسان بی‌گناهی، در هیچ جایی و در هیچ لباسی و با هر عقیده و راه و روشی نباید کشته شود.»
مولوی عبدالحمید پیش‌تر و در روز چهارشنبه ۱۳ دی با صدور بیانیه‌ای انفجار در مراسم سالگرد قاسم سلیمانی در کرمان را «تکان‌دهنده» خوانده و «به شدت» محکوم کرده بود.
او در ادامه خطبه‌هایش گفت: «همه مسلمانان و غیر مسلمانان حقوق شهروندی دارند و باید حق شهروندی همه افراد غیر مسلمان رعایت شود.»
اسماعیل‌زهی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با تاکید بر اینکه نباید درباره شایستگی زنان در کشور غفلت صورت گیرد، گفت هر کشوری در این زمینه غفلت کند دچار ضرر و زیان سنگین خواهد شد.
امام جمعه اهل سنت زاهدان با اشاره به اینکه باید شایستگان را پیدا کرد و به مذهب و اعتقاد و قومیتشان نگاه نکرد، گفت: «آرزوی ما این است که روزی در کشور به دنبال شایستگان بروند.»
عبدالحمید اسماعیل‌زهی بار دیگر از افزایش اعدام‌ها در ایران ابراز نگرانی کرد و گفت: «این روزها اعدام در کشور خیلی زیاد شده و ما می‌ترسیم و حقیقت این است که این اعدام‌ها باعث قطع شدن باران به عنوان رحمت الهی شده است.»
وب‌سایت هرانا روز چهارشنبه ششم دی ماه گزارش داد در سال ۲۰۲۳ محکومیت ۱۵۵ نفر به اعدام و اجرای احکام اعدام ۷۴۶ نفر را ثبت کرده است.
بر اساس این گزارش، اجرای احکام اعدام نسبت به سال ۲۰۲۲ با ۳۲ درصد افزایش همراه بوده است.
جو امنیتی در زاهدان
ویدیوها و گزارش‌های منتشر شده از زاهدان در روز جمعه ۱۵ دی حاکی از حضور گسترده نیروهای نظامی و سرکوب‌گر در خیابان‌های این شهر همچون ماه‌های گذشته بود.
در طول چند هفته گذشته، شهروندان زاهدانی پس از یک سال اعتراض و تجمع خیابانی پیوسته به توصیه مولوی عبدالحمید، راهپیمایی سکوت برگزار کرده‌اند.
جمعه‌های اعتراضی زاهدانی‌ها از هشتم مهر سال گذشته و پس از جمعه خونین این شهر آغاز شد.
در جریان جمعه خونین زاهدان ماموران نظامی و امنیتی با گلوله‌های جنگی به سمت شهروندان و نمازگزاران شلیک کردند و بیش از ۱۰۰ نفر را کشته و ده‌ها تن دیگر را نابینا، قطع نخاع و مجروح کردند.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای، خالد پیرزاده، زندانی سیاسی اهل اهواز، در دهمین روز اعتصاب غذای خود در وضعیت وخیم جسمی به سر می‌برد و دچار مشکلات شدید عصبی شده است.
غلامحسین غیب‌پرور، جانشین فرمانده کل سپاه در قرارگاه امنیتی «امام علی» گفت داعش که مسئولیت انفجارهای کرمان را بر عهده گرفته، «دست‌پرورده آمریکاست و در قد و قواره‌ای نیست که به آنها پیام بدهیم».
سازمان عفو بین‌الملل با هشدار درباره احتمال اعدام قریب‌الوقوع رضا رسایی، بازداشت شده در جریان خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی در شهر صحنه، تاکید کرد مقام‌های حکومت ایران باید هر گونه برنامه برای اعدام رضا رسایی را متوقف کرده و محکومیت او را لغو کنند.
این سازمان حقوق بشری روز پنج‌شنبه ۱۴ دی ماه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد رضا رسایی، از اقلیت‌های قومی و مذهبی کُرد و یارسان، در ارتباط با خیزش سراسری، در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه در خطر اعدام قرار دارد.
اوایل دی ماه امسال خبر تایید حکم اعدام رضا رسایی در شعبه ۱۷ دیوان عالی کشور به ریاست قاضی بارانی منتشر شد.
شعبه دوم دادگاه کیفری یک استان کرمانشاه، روز ۲۰ مهر رسایی را به اتهام قتل عمد نادر بیرامی، رییس اطلاعات سپاه پاسداران شهر صحنه، به اعدام (قصاص نفس) محکوم کرد.
به نوشته سایت هرانا، استناد قاضی صادر کننده حکم بدوی به «اعترافات اجباری اخذ شده از آقای رسایی در دوران بازجویی» سهم چشمگیری در محکومیت متهم به مجازات اعدام داشته است.
دادبان (مرکز مشاوره و آموزش حقوقی ویژه کنش‌گران) نیز «استناد به اعترافات اجباری متهمان پرونده علیه یکدیگر، نادیده‌انگاری عامدانه شهادت شماری از متهمان به نفع رضا رسایی، تصریح دادنامه به وجود نقص در تحقیقات مقدماتی، عدم توجه به نظر کارشناسی پزشکی قانونی و به ویژه استناد دادگاه به «علم قاضی» برای اثبات مجرمیت را از جمله ایرادات اساسی موجود در دادنامه دانسته است.
پس از آن مادر رضا رسایی، در «اسپیسی» که به وسیله دادبان برگزار شد، با تاکید بر بی‌گناهی فرزندش، برای جلوگیری از اجرای حکم اعدام او درخواست کمک کرد.
حساب کاربری دادبان نوشت: «نادر بیرامی در تاریخ ۲۷ آبان ۱۴۰۱ در جریان یک تجمع اعتراضی "زن، زندگی، آزادی" در شهرستان صحنه و در نتیجه به خشونت کشیده شدن این تجمع به دلیل حمله نیروهای امنیتی و انتظامی به معترضان، در جریان یک درگیری میان شهروندان و ماموران کشته شد.»
حدود یک هفته پس از این حادثه و در روز سوم آذر ۱۴۰۱، رضا رسایی که از شهروندان پیرو آیین یارسان است، صرفا به دلیل حضور در تجمع اعتراضی و به اتهام مشارکت در ضرب و جرح نادر بیرامی همراه با ۱۰ شهروند دیگر بازداشت شد.
نهادهای امنیتی قتل بیرامی را در حالی به رضا رسایی نسبت دادند که به نوشته دادبان هیچ «مدرک، شاهد یا مستندانی» برای اثبات جرم او وجود ندارد و دادنامه صادر شده از سوی دادگاه بدوی، دچار ایرادات شکلی و ماهوی فراوانی است.
در تصاویر منتشر شده از رویداد مورد اشاره اثری از رضا رسایی نیست و او پس از کشته شدن بیرامی است که در محل حاضر می‌شود.
بر اساس گزارش‌ها این شهروند ۳۴ ساله در جریان بازداشت و بازجویی تحت شدیدترین شکنجه‌ها بوده و چندین شکستگی و جراحت ثبت شده دارد.
عفو بین‌الملل روز ۲۹ آذر نیز با انتشار بیانیه‌ای نسبت به خطر جدی اجرای حکم اعدام رضا رسایی، مجاهد کورکور، منوچهر مهمان‌نواز، منصور دهمرده و محمد قبادلو، پنج تن از بازداشت‌شدگان در جریان خیزش انقلابی هشدار داد.
به نوشته عفو بین‌الملل، آنها هدف شکنجه و خشونت جسمی و جنسی قرار گرفته‌اند.
خیزش سراسری ایرانیان علیه جمهوری اسلامی که از شهریور ماه ۱۴۰۱ در واکنش به کشته شدن مهسا ژینا امینی در بازداشت پلیس گشت ارشاد آغاز شد، سرکوب شدید شهروندان را از سوی حکومت به دنبال داشت.
جمهوری اسلامی تا کنون دست‌کم هشت معترض از جمله محسن شکاری، مجیدرضا رهنورد، محمد حسینی، محمدمهدی کرمی، مجید کاظمی، سعید یعقوبی، صالح میرهاشمی و میلاد زهره‌وند را در ارتباط با خیزش اعدام کرده است.
بنا بر آمار منتشر شده از سوی نهادهای حقوق بشری، در جریان این خیزش انقلابی دست‌کم ۵۵۱ نفر از جمله ۶۸ کودک کشته شده، دست‌کم ۲۲ تن از شهروندان با مرگ‌هایی مشکوک یا خودکشی جان خود را از دست دادند و صدها تن از ناحیه چشم آسیب دیدند.
غلامحسین محسنی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه، اواسط اسفند ماه سال گذشته بدون اشاره به شمار افراد بازداشت شده در جریان خیزش گفته بود ۲۲ هزار نفر از بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ با «عفو علی خامنه‌ای» آزاد شده‌اند.
احمد وحیدی، وزیر کشور، در کرمان گفت سیستم‌های اطلاعاتی جمهوری اسلامی «سرنخ های بسیار خوبی» در خصوص افراد دخیل در انفجارهای کرمان پیدا کردند و «بخشی از کسانی که در این ماجرا نقش داشتند، دستگیر شدند». او افزود اطلاعات کامل این موضوع از سوی دستگاه اطلاعاتی اطلاع‌رسانی می‌شود.
