مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران، از ساخت‌وساز مسکن در ایران با مشارکت چینی ها حمایت کرد. طرح ساخت ساختمان‌های مسکونی در پایتخت به دست چینی‌ها در ماه‌های اخیر انتقادهای بسیاری از جانب شرکت‌ها و مقام‌های عمرانی به دنبال داشته است.
چمران روز دوشنبه هفت اسفند در نشستی خبری با اشاره به حاشیه‌ها و انتقاداتی که در هفته‌های گذشته به طرح مشارکت چینی‌ها در ساخت مسکن پایتخت مطرح شده است، گفت: «در مسکن مهر هم قبلا شرکت‌های چینی و ترکیه‌ای آمدند خانه ساختند و رفتند.»
پیش‌تر روزنامه دنیای اقتصاد از اجرای طرحی موسوم به «کلید به کلید» از سوی شهرداری تهران خبر داد که بر اساس آن، چینی‌ها ساخت واحدهای مسکونی و محله‌سازی را در مناطق ۹ تا ۱۶ پایتخت بر عهده می‌گیرند.
حمیدرضا صارمی، معاون شهردار تهران، به این روزنامه گفته بود این برنامه شامل واگذاری زمینهای ذخیره بافت فرسوده پایتخت به چینی‌‌‌هاست که در آن با تامین منابع مالی ساخت، انتقال تکنولوژی به ایران نیز انجام خواهد شد.
زمینهای ذخیره یا اراضی قهوه‌ای، قطعات بالای یک هکتارند و بر اساس این طرح قرار است مالک ایرانی خانه کلنگی خود را تحویل دهد و در ازایش، آپارتمان نو ساخت چینی‌ها را تحویل بگیرد.
علیرضا زاکانی، شهردار تهران، روز ۱۵ بهمن در صحن شورای شهر درباره سفر اخیرش به چین گزارشی ارائه کرد و گفت قرار است با مشارکت چینی‌ها و طراحی «ایرانی-اسلامی» از سوی ایرانی‌ها، هتل، ساختمان، شهربازی، پارک آبی در تهران ساخته شود.
مهدی چمران درباره دلیل استفاده از چینی‌ها در این طرح گفت: «خودمان برای ساخت‌وساز تکنولوژی داریم ولی اگر تکنولوژی بهتری باشد که هست، به خصوص در سرعت عمل و سرعت ساخت از آن استفاده می‌کنیم.»
او در ادامه با اشاره به انتقاداتی که درباره کنار گذاشتن مهندسان ایرانی مطرح شده است، گفت سرعت ساخت ساختمان‌ها در ایران خیلی پایین است و چینی‌ها، ژاپنی‌ها، کره‌ای‌ها، ترک‌ها و اروپایی‌ها خیلی از ما جلوترند.
با این حال به گفته چمران هنوز قراردادی در این راستا بسته نشده، برنامه‌ریزی انجام نگرفته است و جزییات طرح هنوز مشخص نیست.
به گفته رییس شورای شهر تهران، در این طرح بیشتر سرمایه‌گذاری چینی‌ها در ساخت‌وساز مطرح است و در اجرای پروژه‌های انبوه‌سازی از مهندس و کارگر ایرانی استفاده خواهد شد.
احمد خرم، رییس پیشین سازمان نظام مهندسی ایران، روز پنجم اسفند طرح خانه‌سازی چینی‌ها را «حقارت جامعه مهندسی، مشت محکم کوبیدن به صورت مردم و بی‌توجهی به منافع آن‌ها» توصیف کرده و گفته بود جمهوری اسلامی با پول نفت ایران، برای چین اشتغال، «آبرو و منافع» درست می‌کند.
او همچنین این طرح را مساله‌ای سیاسی خوانده و گفته بود چین از امتیازاتی که جمهوری اسلامی به این کشور می‌دهد استفاده می‌کند تا در قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل نظر مخالف به تصویب قطعنامه بدهد، اما تجربه ثابت کرده که چین و روسیه در عمل با آمریکا همراهند.
ایرج رهبر، رییس کانون انبوه‌سازان ایران، هم پیشنهاد چینی‌ها برای ساخت هر متر مربع مسکن در تهران با ۱۰۰ دلار را «مشکوک» خوانده و گفت احتمالا پای تهاتر و تخفیف نفتی در میان است.
اواخر بهمن رامین گوران، دبیر انجمن انبوه‌سازان مسکن و ساختمان در ایران، از احتمال ورود نیروی کار از چین خبر داد و گفت پکن قرار است زندانی‌های خود را برای ساخت مسکن به ایران انتقال دهد.
گوران در عین‌حال یادآوری کرد که دولت، اطلاعاتی «صادقانه» درباره حضور چینی‌ها در حوزه مسکن ایران نمی‌دهد و کسی نمی‌داند چه نوع مذاکراتی در این زمینه با پکن انجام شده است.
در سال‌های گذشته و به دنبال گزارش‌ها درباره احتمال حضور شرکت‌های چینی در طرح ساخت مسکن در ایران، انجمن انبوه‌سازان و شماری از اعضای کمیسیون عمران مجلس حضور این شرکت‌ها در ایران را نامناسب خواندند.
ایرج رهبر، نایب رییس انجمن انبوه‌سازان استان تهران، در آذرماه سال ۱۴۰۰ با اشاره به اینکه پنج هزار شرکت انبوه‌ساز و ۵۰۰ هزار مهندس در کشورند که اغلب‌شان به دلیل رکود بخش مسکن بیکارند، تاکید کرده بود که در چنین شرایطی نیازی به حضور شرکت‌های چینی نیست.
ابراهیم رئیسی که در زمان انتخابات ریاست جمهوری وعده داد که در دولتش سالانه یک میلیون آپارتمان جدید ساخته شود، در خرداد سال گذشته درباره این وعده‌اش گفت: «آن‌ها که نساختند باید جواب دهند که آن سال‌ها چرا نساختند؟ ساخت یک میلیون مسکن مصوبه مجلس، وعده دولت و نیاز کشور است.»
علاوه بر رئیسی، رستم قاسمی وزیر پیشین راه و شهرسازی دولت او هم وعده داده بود که در پایان دوره چهار ساله، چهار میلیون مسکن بسازد. قاسمی یک سال بعد از آن گفت نه زمینی در اختیار وزارتخانه‌اش قرار گرفت و نه بانک‌ها یک ریال تسهیلات در اختیار طرح مسکن ملی گذاشته‌اند.
