صالحی امیری، وزیر سابق ارشاد: با لشکر گرسنگان و شکاف‌های اجتماعی عمیق مواجه‌ایم

این گزارش ۲۵۰ صفحه‌ای که «اعلام جنگ به غیرنظامیان: افشای یگان‌های سرکوب و جنایت علیه بشریت» نام دارد، بر اساس بررسی و تحلیل بیش از ۳۵ هزار ویدیو و تصویر از جنبش «زن، زندگی، آزادی» آماده شده است.

این ۲۰ واحد سرکوب به عنوان زیرمجموعه‌های سپاه پاسداران، بسیج و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی فعالیت می‌کنند.

به گفته عدالت برای ایران، این برای اولین بار است که نقش تعدادی از این واحدها نظیر «گردان‌های رزمی امام حسین در سپاه‌های استانی، لشکر سوم نیروی مخصوص حمزه سیدالشهدا، تیپ تکاور مهدی و تیپ ۱۵ نیروی مخصوص امام حسن»، در سرکوب اعتراضات مردمی در چارچوب حقوق بین‌الملل، «بررسی و اثبات» می‌شود.

عدالت برای ایران نوشت: «مقامات جمهوری اسلامی در بالاترین سطوح به اعتراضات [زن، زندگی، آزادی] تحت عنوان "جنگ ترکیبی" و به عنوان درگیری مسلحانه واکنش نشان دادند. آن‌ها معترضان را در زمره پیکارجو یا محارب دسته‌بندی کردند و نیروهای ویژه رزمی متخصص در رویارویی و کشتن پیکارجویان مسلح و نیروهای امنیتی مجهز به سلاح‌های جنگی مرگ‌بار سبک و نیمه‌سنگین را برای سرکوب معترضان اعزام کردند. این نیروها مجاز به کشتن، آزار و ارعاب معترضان و حتی رهگذرانی بودند که بر اساس موازین بین‌المللی به عنوان غیرنظامی دسته‌بندی می‌شوند.»

سازمان حقوق بشر ایران در شهریور ماه گزارش داد در جریان جنبش «زن، زندگی، آزادی»، دست‌کم ۵۵۱ معترض، از جمله ۶۸ کودک و ۴۹ زن کشته شدند. این جنبش پس از کشته شدن مهسا ژینا امینی به دست نیروهای گشت ارشاد در شهریور ۱۴۰۱ آغاز شد و در پی آن، تجمعات اعتراضی ابتدا در تهران و سپاس در بسیاری از نقاط ایران شکل گرفت.

در ادامه گزارش عدالت برای ایران آمده است نیروهای رزمی ویژه بسیج و واحدهای رزمی نیروی مخصوص کادر سپاه پاسداران برای سرکوب خیزش انقلابی در دست‌کم شش استان کردستان، سیستان و بلوچستان، خوزستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و تهران به کار گرفته شدند.

این گزارش از استفاده نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی از سلاح‌های نظامی کشنده مانند سلاح‌های جنگی خودکار (AK-47 و AK) و اسلحه‌های کمری (Zoaf، P225s و SIG Sauer P226) برای هدف قرار دادن معترضان در ۱۳ استان کشور خبر داد.

عدالت برای ایران به استقرار نیروهای تک‌تیرانداز مجهز به تفنگ‌های دقیق دوربرد در پنج استان البرز، فارس، کردستان، سیستان و بلوچستان و آذربایجان غربی برای شلیک به تظاهرکنندگان اشاره کرد و افزود نیروهای امنیتی در حداقل پنج مورد غیرنظامیان را به دلیل فیلم‌برداری از اعتراضات مردمی عامدانه با گلوله جنگی هدف قرار داده و کُشته‌اند.

بنا بر آمار منتشر شده در اطلس جغرافیایی خیزش انقلابی ایرانیان، بیشترین و شدیدترین اعتراضات در استان‌های تهران و کردستان رخ دادند.

جزییات اطلس جغرافیایی اعتراضات ۱۴۰۱ در «ششمین همایش ملی پژوهش‌های اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایران» اعلام شد.

حملات نظام‌مند و از پیش برنامه‌ریزی شده به ساختمان‌های مسکونی و تجاری، مراکز درمانی، وسایل نقلیه عمومی، خودروهای عبوری و عابران از دیگر موادی است که از سوی عدالت برای ایران مستند شده است.

به گفته این سازمان، هدف نیروهای جمهوری اسلامی از این اقدامات، ایجاد رعب و وحشت در شهروندان بوده است.

این گزارش با استناد به ویدیوها و تصاویر موجود، تیراندازی به سر، اندام تناسلی، چشم‌ها یا سایر اندام‌های حیاتی تظاهرکنندگان، شلیک مستقیم گاز اشک‌آور به سوی معترضان و وسایل نقلیه ‌آن‌ها، تیراندازی به غیرنظامیان با تفنگ ساچمه‌ای از فاصله‌ای کمتر از یک متر، ضربه زدن به سر معترضان با باتوم و ضرب و شتم شدید بازداشت‌شدگان را تایید کرد.

یافته‌های تحقیقات این سازمان حقوق بشری حاکی از آن است که جمهوری اسلامی با هدف سرکوب اعتراضات، کودک-سربازان زیر ۱۵ سال را در دست‌کم ۹ استان به کار گرفته است.

امید شمس، از مدیران عدالت برای ایران و از نویسندگان این گزارش تاکید کرد: «با توجه به یافته‌های این گزارش، جامعه بین‌المللی باید با اعمال مجازات‌های حقوق بشری موثر، حمایت از مکانیسم‌های مستقل حقیقت‌یابی و استفاده از اصل صلاحیت قضایی جهانی، مرتکبین این جنایات را پاسخگو کند.»

گزارش «اعلام جنگ به غیرنظامیان: افشای یگان‌های سرکوب و جنایت علیه بشریت» در اختیار کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد قرار گرفته است.

سوم آذر ۱۴۰۱ شورای حقوق بشر سازمان ملل در نشستی ویژه درباره سرکوب خیزش انقلابی ایرانیان از سوی جمهوری اسلامی، قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که بر اساس بندی از آن، یک کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی درباره اعتراضات ایران تشکیل شد.

حضور گسترده زنان در جنبش «زن زندگی آزادی» نه تنها ایرانیان را متعجب کرد بلکه باعث تعجب و شگفتی بین‌المللی نیز شد. دست‌آوردهای این جنبش برای زنان ایران و جنبش دموکراسی‌خواهی در ایران چه بوده است؟

این جنبش با درآمیختن مبارزه علیه هر گونه تبعیض و بی‌عدالتی و دفاع از حقوق همه شهروندان بدون توجه به جنسیت، تعلق اتنیکی، مذهب و عقیده  آنان، تعاریف فمینیستی جنبش‌های اجتماعی را در دل خود داشت.

توجه به تبعیض‌های چند لایحه و حضور زنان در تجمعات شهرهای کوچک و غیر مرکزی در این اعتراضات بسیار پررنگ بود. به همین دلیل زنان به حق به سردمدار این جنبش بدل شده و با مبارزه علیه اعدام و دفاع از حق زندگی، عزم راسخ خود را در مبارزه علیه استبداد به اثبات رساندند.

به طور خاص می‌توان به سه دستاورد جنبش مهسا در سه حوزه متفاوت اشاره کرد:

۱- عرصه داخلی: زنان ایرانی از جنبش تنباکو تا جنبش «زن، زندگی، آزادی» نقشی فعال در اعتراضات علیه استبداد داشته‌اند اما هر بار با تقلیل دادن خواسته‌های زنان و کوچک شمردن آن‌ها در مقابل سایر مطالبات مردان سیاست، این زنان بودند که مجبور به سکوت شدند.

از قرار گرفتن کنار مجانین در مشروطه تا از دست دادن حقوق اساسی پس از انقلاب ۵۷، هر بار به زنان گفته شد: «فعلا مسایل مهم‌تری وجود دارد.»

در جنبش «زن، زندگی، آزادی» با وجود تسلط گفتمان مرد‌سالاری در سیاست، زنان حاضر به عقب‌نشینی و سکوت نشدند.

زنان ایرانی پس از سال‌ها هویت اجتماعی و سیاسی خود را بازیافته‌اند و اکنون نسل جوان زنان حقوق و آزادی‌های خود را بر سایر خواسته‌ها مقدم می‌داند و آن را متضاد با سایر ارزش‌های دموکراسی همچون آزادی و عدالت نمی‌بیند.

نمونه عینی این رویکرد، نرفتن به کافه‌هایی است که تذکر حجاب می‌دهند و تاکید می‌کنند به فکر جیب ما باشید!

زنان این بار آزادی خود را قربانی دیگران نمی‌کنند.

۲- عرصه بین‌المللی: جمهوری اسلامی از روزهای اول پس از انقلاب در حال تصویر سازی از زن مورد تایید خود و تعریف الگوی زن مسلمان ایرانی بوده است. در بسیاری از نهادهای بین‌المللی، زنان با پوشش چادر به عنوان نماینده زن ایرانی حاضر شدند و سیاستمداران زن را با روسری به ایران دعوت کردند. زن ایرانی تبدیل شد به زنی که خود حجاب را انتخاب کرده و از آن راضی است!

روسری‌سوزان زنان ایرانی در جنبش «زن، زندگی، آزادی» به نماد نفرت آن‌ها از حجاب اجباری و استبداد دینی تبدیل شد و سیاستمداران و به ویژه فمینیست‌های غربی که حجاب را بخشی از فرهنگ و مد در ایران می‌دانستند، شوکه کرد.

اکنون بیش از هر زمان دیگری مشخص است زنانی که از طرف حکومت در مجامع بین‌المللی شرکت می‌کنند، نماینده جمهوری اسلامی هستند نه نماینده زنان ایران.

۳- اپوزیسیون: سال‌هاست ضد زن بودن و مخالفت با حقوق زنان با نام جمهوری اسلامی گره خورده است اما پس از جنبش «زن، زندگی، آزادی» گنداب مردسالاری سکولار در میان مخالفان جمهوری اسلامی بیش از هر زمانی نمایان شد.

وقتی دختران شجاع ایرانی در خیابان‌های کشور با وجود خطرات جانی و احتمال بازداشت و مرگ، حجاب از سر و تن برداشتند، بسیاری از مخالفان حکومت آن‌ها را «پرستو» (اصطلاحی برای توصیف زنانی که با نهادهای امنیتی در ارتباطند تا برای سوژه‌های مورد نظر پرونده‌سازی کنند) نامیدند؛ با این استدلال که زن ایرانی با حیا و عفیف است و از آزادی پوشش فقط و فقط به دنبال برداشتن روسری است نه چیزی بیشتر.

این نگاه عمیق مردسالاری سکولار در اپوزیسیون، از روزهای اول جنبش با شکل دادن شعار «مرد، میهن، آبادی» و مخالفت با اصطلاح «انقلاب زنانه» آغاز شد و با پرستو نامیدن زنانی که خارج از استاندارهای آن‌ها هستند، ادامه یافت.

پذیرفتن این واقعیت که مردسالاری تنها ریشه در مذهب ندارد بلکه سنتی به وسعت تاریخ است، دست‌آورد بسیار ارزشمندی برای جنبش ژینا است.

از این رو انقلاب پیش رو و قوانین در ایران آینده، بدون در نظر گرفتن حق برابر برای زنان و برابری جنسیتی امکان‌پذیر نیست و زنان نه تنها به دلیل سایر اولویت‌ها خواسته‌های خود را قربانی نکرده و سکوت نمی‌کنند بلکه در مقابل مردسالاری چه در لباس آخوندها و چه در قامت کت و شلوار پوشان اپوزیسیون، مقاومت خواهند کرد.