نرخ برابری لیر ترکیه در برابر ارزهای خارجی طی روزهای گذشته روندی کاهشی داشته است. صبح روز چهارشنبه ۱۶ اسفند بهای هر دلار به ۳۱/۷ لیر رسید و قیمت یورو از ۳۴ لیر گذشت. افزایش قیمت ارز نگرانیهای گستردهای را در میان شهروندان در ترکیه به دنبال داشته است.
نرخ دلار در بازار آزاد ترکیه به ۳۳/۸۰ لیر، یورو به ۳۷ لیر و پوند انگلیس به آستانه ۴۲ لیر رسیده است.
اختلاف نرخ خرید و فروش دلار یک لیر است اما در برخی صرافیها این اختلاف به چهار درصد میرسد.
نرخ ارز در بازار آزاد ترکیه در روزهای گذشته روندی صعودی داشت اما از ظهر روز سهشنبه بهطور ناگهانی و حدود پنج درصد افزایش یافت.
این افزایش ناگهانی، نگرانیهایی را درباره تکرار تجربه شوک ارزی سال ۲۰۲۱ ترکیه ایجاد کرد.
در سال ۲۰۲۱، نرخ دلار در مدت کوتاهی سر به فلک کشید و یک بحران اقتصادی بزرگ در ترکیه رخ داد.
رسانههای این کشور ارزیابی کردند افزایش نرخ ارز در ترکیه مربوط به برگزاری انتخابات محلی آتی باشد که حدود یک ماه دیگر و در ۳۱ مارس برگزار خواهد شد.
اوایل شهریور امسال نپس از افزایش شدید و غیرمنتظره بهره بانکی از سوی بانک مرکزی ترکیه، ارزش لیر شدیدا افت کرده بود، بهطوری که قیمت دلار با جهش ۵/۳۶ درصدی به ۲۵/۸۱ لیر رسید.
این رکوردشکنیهایی تاریخی که در ماههای گذشته ادامه یافته است در حالی است که سال گذشته میلادی، ارزش پول ملی ترکیه کاهشی ۲۷/۳ درصدی را تجربه کرد.
بر اساس گزارشها، فروش ارز پشتیبان از سوی بانک مرکزی برای کاهش تنشهای بازار ارز کافی نبود و روند افزایشی قیمت دلار، پوند و یورو در آستانه انتخابات محلی این کشور ادامه پیدا کرد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به نوسانات ارز و علل افزایش تقاضای آن در ترکیه پرداخت و به نقل از دو منبع نوشت مقامات بانک مرکزی این کشور روز سهشنبه در این زمینه دیدار و گفتوگو کردند.
یک منبع بانکی اعلام کرد بانک مرکزی نسبت به «تقاضای غیرضروری ارز» به بانکها هشدار داده است.
بانکداران ترکیه، کاهش پیوسته ارزش لیر نسبت به دلار، یورو و پوند را در آستانه انتخابات محلی این کشور تحت تاثیر فضای «روانی» توصیف کرده و آن را غیرضروری میدانند.
کارشناسان اقتصادی هشدار دادند افزایش نرخ ارز، ریسک بزرگی برای اقتصاد ترکیه به همراه دارد و مسئولان باید اقداماتی فوری در این زمینه انجام دهند.
بر اساس دادههای رسمی منتشر شده در روز دوشنبه، نرخ تورم سالانه ترکیه در ماه فوریه به ۶۷/۰۷ درصد رسید که فراتر از انتظارات بود و نیاز به اجرای سیاستهای پولی سختگیرانه را با وجود افزایش قابل توجه هزینههای غذا، هتل و آموزش نشان داد.
مهمت شیمشک، وزیر دارایی ترکیه پیشتر تخمین زده بود تورم در ماههای آینده به دلیل برخی عوامل اقتصادی همچنان بالا باقی خواهد ماند اما پیشبینی کرد که در سال آینده کاهش یابد.
بانک مرکزی ترکیه از ماه ژوئن نرخ بهره را سه هزار و ۶۵۰ واحد افزایش داد اما در حال حاضر تلاشهای سختگیرانه خود را متوقف و تاکید کرده است نرخ ۴۵ درصدی فعلی برای کنترل تورم کافی است.
برخی اقتصاددانان پیشبینی کردند با تداوم افزایش قیمتها، احتمال از سرگیری سیاست انقباضی بانک مرکزی در آینده نزدیک وجود دارد.
رویترز در گزارشی بر اساس نتایج نظرسنجیها نوشت انتظار میرود تورم سالانه در ماه فوریه به ۶۵/۷ درصد رسیده باشد و تا پایان سال ۲۰۲۴ به ۴۲/۷ درصد کاهش یابد.
در ماه ژانویه، تورم سالانه قیمتها برای مصرفکنندگان ۶۴/۸۶ درصد بود.
در ماه فوریه، قیمتها در بخش رستورانها و هتلها ۹۴/۵ درصد و هزینههای تحصیل و آموزش ۹۱/۸ درصد نسبت به ماه پیش از آن افزایش یافت.
قیمت مواد غذایی و نوشیدنیهای غیرالکلی نیز در این ماه ۷۱/۱ درصد افزایش یافت.
اقتصاددانان تاکید کردند اثرات ماندگار افزایش حداقل دستمزد سال جاری، همچنان باعث افزایش تورم در ماه فوریه شد و به ویژه بر بخش خدمات تاثیر گذاشته است.
ارزش لیر ترکیه در سال جاری میلادی پس از کاهش نزدیک به ۳۷ درصدی در سال ۲۰۲۳، حدود شش درصد تضعیف شده است.
شبکه خبری الجزیره روز چهارشنبه ۱۶ اسفند از ادامه حملات ارتش اسرائیل به رفح، خان یونس و مناطق مرکزی نوار غزه خبر داد. بر اساس این گزارش، حمله اسرائیل به شهر القراره در شمال خان یونس، دو کشته و چند زخمی بر جای گذاشت. یک کودک فلسطینی نیز در درگیریها در رفح جان باخت.
الجزیره افزود نظامیان اسرائیلی مناطقی را در اردوگاه پناهندگان النصيرات و دیر البلح در مرکز غزه هدف قرار دادند.
وزارت بهداشت حماس اعلام کرد در ۲۴ ساعت گذشته دستکم ۸۶ فلسطینی در حملات اسرائیل به نوار غزه جان باختند و ۱۱۳ تن دیگر زخمی شدند.
به گفته حماس، شمار فلسطینیان کشته شده در غزه از روز ۱۵ مهر (هفتم اکتبر) به ۳۰ هزار و ۷۱۷ نفر رسید.
کودکان فلسطینی در اردوگاه آوارگان رفح، جنوب نوار غزه، ۱۶ اسفند
منابع فلسطینی گزارش دادند نیروهای اسرائیلی دستکم ۲۵ نفر را در کرانه باختری رود اردن دستگیر کردند.
این افراد در شهرهای هبرون، رامالله، البیره، بیت لحم، طولکرم و قلقیلیه بازداشت شدند.
به گزارش الجزیره، مجموع فلسطینیان دستگیر شده از زمان آغاز مناقشه کنونی، به بیش از هفت هزار و ۴۰۰ تن افزایش یافت.
نگرانیها از وخامت بحران انسانی در نوار غزه
اورزولا فن در لاین، رییس کمیسیون اروپا به منظور یافتن راهی برای تسریع در روند کمکرسانی به نوار غزه، در هفته جاری به قبرس سفر خواهد کرد.
سخنگوی فن در لاین روز چهارشنبه ابراز امیدواری کرد استفاده از ظرفیت قبرس به عنوان کریدوری برای ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه «بسیار زود» محقق شود.
سخنگوی دولت قبرس با تایید خبر سفر رییس کمیسیون اروپا گفت فن در لاین قرار است روز جمعه ۱۸ اسفند همراه با رییسجمهوری قبرس از زیرساختهای مربوط به کمکرسانی به غزه بازدید کند.
استرالیا و اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن) روز چهارشنبه در بیانیهای مشترک خواستار برقراری «آتشبس بشردوستانه فوری و پایدار» در غزه شدند.
در این بیانیه آمده است: «ما حملات علیه غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی را محکوم میکنیم. این حملات منجر به وخامت بحران انسانی در غزه، از جمله محدودیت در دسترسی به غذا، آب و سایر نیازهای اساسی میشود.»
استرالیا و کشورهای آسهآن بر لزوم آزادی گروگانهای در بند حماس تاکید کردند.
درخواست اسرائیل از شورای امنیت برای بررسی جنایات جنسی حماس
اسرائیل از شورای امنیت سازمان ملل متحد خواست برای بررسی گزارش اخیر این سازمان درباره جنایات جنسی حماس در جریان حمله هفتم اکتبر، جلسه اضطراری تشکیل دهد.
گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل گفت شورای امنیت باید تعهد خود را برای پایان دادن به جنایات جنسی حماس و آزادی گروگانهای در بند این گروه نشان دهد.
گروهی از کارشناسان سازمان ملل روز ۱۴ اسفند گزارش دادند دلایل منطقی برای باور خشونت جنسی نیروهای حماس در جریان تهاجم به اسرائیل وجود دارد.
حمله به کشتی باری آمریکایی در نزدیکی یمن
شرکت امنیت دریایی آمبری از وقوع یک انفجار در نزدیکی یک کشتی باری آمریکایی در آبهای جنوب غربی یمن خبر داد.
این کشتی در زمان حادثه، با پرچم کشور باربادوس در ۱۰۵ کیلومتری شهر بندری عدن یمن در حال حرکت بود.
به گزارش آمبری، نهادی که خود را «نیروی دریایی یمن» معرفی میکرد، با این کشتی آمریکایی تماس گرفت و از آن خواست مسیر خود را تغییر دهد.
از زمان آغاز جنگ حماس و اسرائیل، حوثیهای یمن، از گروههای نیابتی جمهوری اسلامی، با حمله به کشتیهای بینالمللی در دریای سرخ، تنگه بابالمندب و خلیج عدن، امنیت دریانوردی را در منطقه به خطر انداختهاند.
حوثیهای یمن در تظاهرات حمایت از فلسطین، صنعا، ۱۱ اسفند
تداوم تنشها میان حزبالله و ارتش اسرائیل
همزمان با ادامه آتشباری متقابل در مرز لبنان و اسرائیل، حزبالله تایید کرد دو شبهنظامی این گروه در شهر حولا در جنوب لبنان کشته شدند.
به گفته حزبالله، این دو نفر حسن حسین و علی حسین نام داشتند و به ترتیب ۶۰ و ۲۴ ساله بودند.
هنوز مشخص نیست این دو نفر با هم نسبت خانوادگی داشتند یا خیر.
ارتش اسرائیل روز سهشنبه ۱۵ اسفند اعلام کرد یک ساختمان متعلق به حزبالله را در حولا هدف قرار داده است.
به گفته وبسایت خبری تایمز اسرائیل، تا کنون ۲۳۴ شبهنظامی حزبالله در جریان حملات اسرائیل جان خود را از دست دادهاند.
در یکی از مهمترین تحولات جنگ اوکراین در روزهای اخیر، ارتش اوکراین یک کشتی گشتزنی روسیه را در سواحل منطقه کریمه هدف قرار داد. در عرصه دیپلماتیک امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، با تاکید مجدد بر گزینه اعزام نیروی نظامی به اوکراین خبرساز شد.
پهپادهای اوکراین روز سهشنبه ۱۵ اسفند با حمله به کشتی روسی «سرگئی کوتوف» موجب غرق شدن آن شدند.
این حمله در نزدیکی تنگه کرچ، محل اتصال دریای آزوف و دریای سیاه به وقوع پیوست.
سازمان اطلاعات ارتش اوکراین اعلام کرد حمله به این کشتی هفت کشته و شش زخمی بر جای گذاشت.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، شامگاه سهشنبه در پیامی ویدیویی از اشاره مستقیم به این رویداد خودداری کرد اما گفت کشورش ثابت کرده از چه تواناییهایی برخوردار است.
او افزود: «هیچ پناهگاه امنی برای تروریستهای روسی در دریای سیاه وجود ندارد و نخواهد داشت.»
وبسایت خبری اسکای نیوز نوشت بر اساس برخی گزارشها، کشتی سرگئی کوتوف در حال انتقال یک هلیکوپتر در آبهای منطقه بود که هدف قرار گرفت.
روزنامه ایندیپندنت نیز از حمله پهپادی شبانه به منطقه اشغالی کریمه و قطع برق در بخش گستردهای از این منطقه خبر داد. کریمه از سال ۲۰۱۴ به دست روسیه اشغال شده است.
پهپادهای اوکراینی روز سهشنبه یک انبار نفت را در منطقه بلگورود روسیه هدف قرار دادند.
در عرصه دیپلماتیک، رایزنیها میان متحدان اوکراین درباره چگونگی پیشتیبانی از این کشور در رویارویی با روسیه همچنان ادامه دارد.
مکرون روز سهشنبه پس از دیدار با پتر پاول، همتای خود در جمهوری چک اعلام کرد از سخنان هفته گذشته خود درباره احتمال اعزام نیروی زمینی به اوکراین دفاع میکند.
مکرون خطاب به متحدان اروپایی کییف گفت: «ما در اروپا مطمئنا در حال نزدیک شدن به زمانی هستیم که لازم است ترسو نباشیم.»
او تاکید کرد به دنبال افزایش تنشها نیست اما متحدان کییف نمیتوانند تنها شاهد اتفاقات جاری باشند و عکسالعملی نشان ندهند.
پاول در این دیدار از طرح مکرون برای اعزام نیرو به اوکراین حمایت نکرد و گفت غرب با مداخله مستقیم در صحنه نبرد از «خطر قرمز فرضی» عبور نخواهد کرد.
پاول پیشنهاد داد ائتلاف نظامی پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) میتواند آموزش سربازان اوکراینی را در خاک این کشور بر عهده بگیرد و این موضوع نقض قوانین بینالمللی به شمار نمیرود.
وبسایت خبری فایننشال تایمز در مقالهای به اظهارات اخیر مکرون پرداخت و نوشت فراخوان رییسجمهوری فرانسه برای افزایش کمکها به کییف منطقی و مستدل است.
فایننشال تایمز همزمان تاکید کرد افزایش کمکرسانی به اوکراین باید از طریق ارسال تسلیحات بیشتر صورت گیرد و نه با اعزام نیروی زمینی.
خاویر میلی، رییسجمهوری راستگرای آرژانتین اعلام کرد قصد دارد به نشانه اعلام حمایت خود از کییف، در ماه ژوئن به اوکراین سفر کند.
او اولین رهبر آمریکای لاتین خواهد بود که از زمان آغاز مناقشه اوکراین عازم این کشور میشود.
همزمان خبرگزاری رویترز گزارش داد دیوان کیفری بینالمللی حکم بازداشت دو فرمانده بلندپایه ارتش روسیه را به اتهام ارتکاب جنایات جنگی صادر کرده است.
این دیوان در بیانیهای اعلام کرد بر اساس مدارک موجود، سرگئی کوبیلاش و ویکتور سوکولوف، مسوول حملات موشکی نیروهای تحت فرماندهی خود به زیرساختهای برق اوکراین از ۱۰ اکتبر ۲۰۲۲ تا ۹ مارس ۲۰۲۳ بودند.
پیش از این و در اسفند ۱۴۰۱ دیوان کیفری بینالمللی حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه را به اتهام دست داشتن در جنایات جنگی و ربودن کودکان اوکراینی صادر کرده بود.
جیمی شریزیه، رهبر یکی از باندهای بزرگ خلافکار هاییتی، با اشاره به گسترش آشوب در این کشور هشدار داد در صورتی که نخستوزیر هاییتی از سمت خود کنارهگیری نکند، این کشور به زودی شاهد جنگ داخلی و نسلکشی خواهد بود.
طبق پیشبینی وبسایت دیسیژن دسک اچکیو، نیکی هیلی در دور مقدماتی رقابتهای نامزدهای جمهوریخواهان برای انتخابات ریاستجمهوری در ایالت ورمونت از ترامپ پیشی گرفته و پیروز میشود. این اولین بار است که هیلی در یک ایالت از ترامپ پپشی میگیرد.
وزیر خارجه آمریکا و نخستوزیر قطر در دیداری بر پیگیری تلاشها برای توافق آتشبس انساندوستانه فوری در غزه، آزادی گروگانها، حفاظت از غیرنظامیان و افزایش کمکهای حیاتی به مردم نوار غزه تاکید کردند.