وضعیت اقتصادی، فقر، بیکاری، گرانی و اجاره خانه، نگرانی مشترک شمار زیادی از ایرانیان است که در پیام‌های خود به ایران‌اینترنشنال از دغدغه‌هایشان برای سال نو گفتند. شهروندان در بیشتر این پیام‌ها تاکید کردند تا وقتی جمهوری اسلامی سر کار است، این دغدغه‌ها هم پا بر جا خواهند بود.
در نخستین روزهای سال، ایران‌اینترنشنال از شهروندان پرسید بزرگ‌ترین دغدغه‌شان در سال ۱۴۰۳ چیست؟
بخش بزرگی از پیام‌ها درباره وضعیت اقتصادی بود اما شماری از مخاطبان در پیام‌های خود درباره افزایش فشار نهادهای امنیتی، قضایی و سرکوب‌ها در سال جدید و نقض بیشتر حقوق شهروندی اظهار نگرانی کردند.
شهروندی گفت: «ما نسبت به دغدغه‌های پرشمارمان بی‌حس شده‌ایم.»
مخاطبی از آرزویش برای دیدن رقص و شادی و پوشش آزاد زنان در خیابان‌ها و حتی روی پرده سینماها گفت و یادآور شد این خواسته‌های ساده تبدیل به دغدغه‌های بزرگی شده‌اند که می‌توانند مجازات‌هایی چون شلاق، زندان و حتی اعدام در پی داشته باشند.
برخی پیام‌ها به موضوع سیاست جمهوری اسلامی در حمایت از گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه، دامن زدن به جنگ و تنش در خاورمیانه و تبعات آن مانند ناامنی برای ایرانیان اختصاص داشت.
تعدادی از شهروندان هم دغدغه اصلی خود را مبارزه با استمرار جمهوری اسلامی خوانده و بر ضرورت اتحاد اپوزیسیون و تداوم اعتراض‌های خیابانی تاکید کردند.
دغدغه مسکن و اجاره‌خانه
بخشی از پیام‌های اقتصادی شهروندان به دغدغه تامین مسکن و افزایش اجاره‌بها اشاره داشت.
شهروندی با اشاره به وعده‌های هر ساله مقامات جمهوری اسلامی گفت: «آب و برق رایگان نشد اما به‌جایش به خاطر فاضلاب هم از ما پول می‌گیرند .... دغدغه ما برای امسال خانه و غذاست.»
یک زن سرپرست خانوار با پنج فرزند، مهم‌ترین دغدغه‌اش را پیدا کردن سقفی بالای سر خواند و گفت نمی‌تواند از پسِ تامین کرایه خانه بربیاید.
یک پدر بزرگ‌ترین دغدغه خود را فرزندان نوجوانش خواند که حکومت، همه آرزوها و امیدهایشان را بر باد داد: «با این وضع اقتصادی دیگر حتی نمی‌توانم به ادامه تحصیل آن‌ها کمک کنم، چه برسد به اینکه برایشان تشکیل خانواده بدهم و خانه‌ای فراهم کنم.»
در هفته‌های گذشته ایران‌اینترنشنال به بررسی پیام‌های شهروندان در رسانه‌های اجتماعی پرداخت که نشان می‌داد کرایه خانه تبدیل به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های اقتصادی ایرانیان شده است.
پیش از آن و در اواخر مهر سال گذشته، دادههای یک نظرسنجی از تهرانیها نشان داد مهم‌ترین مساله شهروندان پایتخت، تامین مسکن است و مشکلاتی چون سطح پایین درآمد و تورم عمومی در ردههای بعدی مسایل و مشکلات شهروندان تهرانی قرار دارند.
بر اساس یافتههای این نظرسنجی، میانگین سهم اجاره‌بها در سبد هزینه خانوارهای تهرانی به بیش از ۵۰ درصد رسیده است و ساکنان پایتخت بهطور متوسط ماهانه حدود ۱۵ میلیون تومان برای اجاره خانه میپردازند.
بیش از ۵۰ درصد شرکتکنندگان در این نظرسنجی، حقوق و دستمزد ماهانه خود را کمتر از ۱۶ میلیون تومان اعلام کرده بودند.
امنیت شغلی، تورم و گرانی کمرشکن
تعداد زیادی از مخاطبان ایران‌اینترنشنال در پیامهایشان گفتند دخل و خرجشان با وجود کار زیاد با هم نمیخواند و به نیمه ماه نرسیده، حقوقشان تمام می‌شود.
شهروندی، تورم و بالا رفتن قیمت اجناس را با حقوقهای بسیار کم دغدغهای اساسی خواند و گفت این موضوع به خصوص برای طبقه کارگر، وحشتناک است.
شهروندان گفتند دغدغه داشتن کاری ثابت و امنیت شغلی را دارند اما هیچ چشمانداز مثبت و امیدی پیش رویشان نیست.
عمده این مخاطبان بهطور ویژه به مشکلات مالی قشر کارگر به ویژه با قراردادهای ماهانه و فصلی اشاره کردند.
در آخرین روز اسفند سال گذشته، شورایعالی کار حداقل حقوق کارگران را در سال ۱۴۰۳ به میزان ۳۵/۳ درصد افزایش داد.
با این افزایش، حداقل میزان دریافتی کارگران در سال جاری به ۱۱ میلیون و ۱۰۷ هزار تومان رسید.
محمدرضا تاجیک، عضو کمیته دستمزد شورای عالی کار روز ۱۸ اسفند اعلام کرده بود دستمزد فعلی کارگران حتی پاسخگوی غذای آنان نیست.
به گفته شهروندان، قشر عظیمی از مردم به خصوص کارگران گرفتار فقرند و با این حقوقهای ناچیز امیدی به بهبود وضعیتشان ندارند.
یک شهروند گفت که قبلا تولیدکننده بوده اما گرانیها و ناتوانی از تامین مواد اولیه باعث شده راننده تاکسی شود.
شهروندی در همین زمینه گفت: «از ساعت ۶:۳۰ صبح تا ۱۲ شب در مغازه کار میکنم. همین که بتوانم قرضهایم را بدهم، کلاهم را به هوا میاندازم .... دغدغهام شده قسطهای عقب افتاده.»
مخاطبی دیگر هشدار داد: «امسال گرانی و تورم کمر تعداد بیشتری از مردم را خُرد می‌کند و سفرههای مردم با سرعتی بیشتر، کوچکتر می‌شود.»
چند نفر از مخاطبان با اشاره به بیارزش شدن پول ملی و فقر گسترده یادآوری کردند که حتی توان درست کردن سفره هفتسین را هم در سال جدید نداشتند و خرید لباس نو و آجیل برایشان تبدیل به رویایی دستنیافتنی شده است.
برخی به کنایه به ماجرای فساد و زمین‌خواری کاظم صدیقی، امام جمعه تهران اشاره کردند و گفتند دغدغه‌های زیادی دارند چون جای خودیهای نظام نیستند که سند میلیاردی به نامشان زده شود.
شهروندی در پیامی طعنهآمیز گفت: «آرزو میکنم سالی پر از جعل امضا شاملتان بشود، باغ و ویلا و زمین به نامتان ثبت و یواشکی به حسابتان پول ریخته بشود.»
با بودن جمهوری اسلامی، دغدغه‌ها تمامی ندارند
بسیاری از مخاطبان در پیام‌های خود به ایران‌اینترنشنال ضمن ذکر دغدغه‌های مختلفشان تاکید کردند جمهوری اسلامی، عامل اصلی این نگرانیهاست.
شهروندی گفت بزرگ‌ترین دغدغه‌اش این است که باید یک سال دیگر وجود آخوندها را در سیاست تحمل کند که: «هزینه گزاف آن، آزار و اذیت جوانان و مردم و به ویژه زندانیان سیاسی است.»
به گفته شهروندی دیگر، تا زمانی که جمهوری اسلامی بر سر کار است ایرانیان نه آرامش و آسایش دارند، نه امنیت و نه رفاه اقتصادی.
او تاکید کرد با سرنگونی این حکومت، همه این دغدغه‌ها به تدریج برطرف خواهند شد.
مخاطبی دیگر گفت: «مگر ما جز راحتی و آسودگی و آزادی چه میخواهیم؟ برطرف شدن دغدغه اقتصاد سالم، امنیت روانی، اجتماعی و سیاسی جز با رفتن آخوندها امکانپذیر نیست.»
پیش از این و در آستانه نوروز، دهها شهروند آرزوی سال نوی خود را در پیامهایی صوتی با ایران‌اینترنشنال در میان گذاشته بودند که موضوع محوری اکثرشان سرنگونی جمهوری اسلامی و برقراری ایرانی آزاد و آباد بود.
شهروندی گفت «نگرانی از بدتر شدن اوضاع ایران» باعث به وجود آمدن انواع دغدغه برای مردم شده است.
یکی دیگر از شهروندان هم زندگی در ایران را «سختی و سختی و سختی» توصیف کرد و گفت: «دغدغه من در سال جدید چطور زندگی کردن و چطور زنده ماندن تحت لوای جمهوری اسلامی است.»
مخاطبی دیگر در پیامی مشابه به ایران‌اینترنشنال تاکید کرد دهه شصتیها نه گذشته خوبی داشتند و نه حال خوبی دارند.
او گفت: «ما داریم میجنگیم برای زنده ماندن؛ نه برای زندگی کردن.»