نماینده خامنه‌ای در مازندران: باید قدردان سربازان نظام در تحقق امنیت کشور باشیم

همه‌ زنانی که در ۱۷ اسفند ۱۳۵۷ در خیابان‌های شمالی و مرکزی تهران گرد هم آمدند، هما دارابی که در اسفند ۱۳۷۲ در میدان تجریش تهران خودسوزی کرد، ویدا موحد که در دی ۱۳۹۶ در خیابان انقلاب تهران روسری سفید خود را از سر برداشت و روی جعبه‌ای ایستاد و تصویرش به عنوان «اولین دختر خیابان انقلاب» منتشر شد، آن زنانی که سال‌ها در «آزادی‌های یواشکی» شرح بی‌حجابی و روسری از سر برداشتن‌هایشان را روایت کردند، مهسا ژینا امینی که در شهریور ۱۴۰۱ به خاطر مقاومت در برابر گشت ارشاد بر اثرات ضربات ماموران این گشت کشته شد، زنانی که در مراسم خاکسپاری ژینا در آرامگاه آیچی سقز حجاب از سر برداشتند و گفتند «گه بیاید به این روسری»، و همه کسانی که در جنبش زن، زندگی، آزادی فریاد زدند «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری؟» از معترضان جدی به حجاب اجباری بودند.

آن‌ها سال‌ها بود که روسری بر سر نمی‌گذاشتند، باوری به حجاب نداشتند و در برهه‌های مختلف، مطالبه‌شان را که آزادی در اختیار حجاب بود فریاد زدند. آن‌ها زنانی هستند که هویت‌ اجتماعی و سیاسی‌‌شان در تقابل با جمهوری اسلامی است، و باورهایشان با ارزش‌های مذهبی مدنظر حکومت ذره‌ای همسویی ندارد. آن‌ها سال‌هاست با حجاب اجباری در ایران مبارزه کرده‌اند، و برای این مبارزه هزینه‌ها داده‌اند. آن‌ها «قدرت عریان جنبش اعتراضی زنان» هستند. زنانی که علیه حجاب اجباری و سایر عناصر یک نظام پدر/مردسالار عصیان می‌کنند و آن را به چالش می‌کشند از نظر این نظام، ترسناک‌اند. آن‌ها زنانی تسلیم‌ناپذیرند که ساز مخالف خودشان را می‌زنند، برای رهایی از تبعیض و ستم مبارزه می‌کنند و می‌توانند برای سایر زنان یک الگو باشند.

نظام مردسالار برای تداوم خود هم به سرکوب این زنان نیازمند است و هم به تبدیل گروهی از زنان به بازوهای تبلیغی و حمایتی تبعیض جنسیتی. جای تعجب نیست که در نقطه مقابل زنان چالشگر، زنانی بوده‌اند که به عنوان مدیر مدرسه، ناظم، معلم پرورشی، مامور گشت ارشاد، و حتی مادر، خواهر، دوست و همسایه در مقابل چالشگری‌ها و عصیان‌های زنورانه ایستاده‌اند، از نظام تبعیض تغذیه کرده‌اند و به بازتولید ارزش‌های جامعه مردسالار دست زده‌اند. حتی بوده‌اند زنانی که با سکوت و انفعال خود به هرچه نیرومندتر شدن نظام تبعیض یاری رسانده‌اند بی‌آن‌که بخواهند. 

اشتباه است اگر تصور کنیم همه‌ی زنان با مردسالاری مبارزه می‌کنند. زنانی هم هستند که از حامیان مردسالاری به شمار می‌روند. آن‌ها بر این باورند که زنان باید مورد احترام و حمایت مردان قرار گیرند، فرادست بودن مردان را در سلسله‌مراتب اجتماعی می‌پذیرند و موقعیت فرودست زنان را قابل قبول می‌دانند. به این زنان آموزش داده شده که به محافظت شدن توسط مردان نیاز دارند، و اینکه مردان نقش محافظ را داشته باشند برای این زنان ساده‌تر از «خودمختاری» و استقلال داشتن است. در واقع این زنان دنیایی را ترجیح می‌دهند که در آن مردان مسوولیت مراقبت و کنترل امور را برعهده داشته باشند. اما ساده‌انگارانه خواهد بود اگر میل به تداوم پدر/مردسالاری را در این زنان تنها در شکل تربیتی آن‌ها و درونی شدن نقش‌های اجتماعی جنسیت‌زده جست‌وجو کنیم.

گاه این گرایش به تداوم نظام سلطه جنسیتی، به دلیل سودی است که از تداوم آن عایدشان می‌شود. برای مثال زنانی که به عنوان مامور گشت ارشاد به سرکوب زنان دیگر دست می‌زنند از نظام تبعیض سود می‌برند و اگرچه همواره در نظام جنسیتی در موقعیت فرودست قرار دارند اما به دستیابی به مقام فرادست‌تر نسبت به سایر زنان امید بسته‌اند. آن‌ها در نظام تبعیض جنسیتی رشد کرده‌اند، به آن خو گرفته‌اند و از متلاشی شدن آن می‌ترسند زیرا هویت خود را در این نظام بازتعریف کرده‌اند و مهم‌تر اینکه از قدرت به چالش کشیدن آن و مبارزه با آن برخوردار نیستند یا ترجیح می‌دهند برای مبارزه با آن هزینه نکنند. آن‌ها به این دلیل که از توان چالش نظام مردسالار برخوردار نیستند رویای رشد و ترقی خود را در چارچوب همین نظام می‌بینند و از این رو به سرکوب مخالفان آن دست می‌زنند. حتی شاید شدت خشونتی که زنان حامی مردسالاری در کنترل‌گری، اعمال فشار، تهدید و سرکوب سایر زنان به کار می‌برند بیشتر هم باشد چرا که هنوز در مقایسه با مردان که از نظام تبعیض جنسیتی سود می‌برند، فرودست هستند و برای ترقی‌های اندکی که مدنظر دارند باید وفاداری خود را بیشتر ثابت کنند.

درک موقعیت این زنان ساده نیست: زن باشی و در یک حکومتی که قوانین زن‌ستیزانه دارد به موقعیت نمایندگی پارلمان دست پیدا کنی، زن باشی و در یک دولت مردسالار به منصب سیاسی دست پیدا کرده باشی.

از این دشوارتر اما درک موقعیت زنانی است که مناصب سیاسی و وابستگی ایدئولوژیک ندارند، از نظر سیاسی با حکومت ایران مخالفند اما محجبه بودن بخشی از هویت آن‌هاست. این زنان را نمی‌توان در گروه زنانی قرار داد که به بازوهای اجرایی نظام تبدیل شده‌اند، اما شاید بتوان واکنش نشان ندادن از سوی آن‌ها را در برابر حجاب اجباری ابزاری نامرئی برای تداوم این ستم جنسیتی علیه زنان ایرانی دانست. و این‌جا همان نقطه‌ای است که صدیقه وسمقی در برابر آن ایستاده است.

صفی تازه در مبارزه با حجاب اجباری

صدیقه وسمقی، نویسنده و اسلام‌پژوه شناخته‌شده که امروز به دلیل اعتراض به حجاب اجباری در زندان است، در مقابل مواضع خنثی و بی‌تفاوت ایستاده است، مواضعی که البته از نظر او دیگر نمی‌توانند خنثی باشند چرا که او معتقداست حجاب اجباری فقط وسیله‌ای برای«سرکوب زنان» است. او سال‌ها روسری بر سر داشته، حتی زمانی که در سوئد زندگی می‌کرد حجاب از سر برنداشته بود، در همه عمر حرفه‌ای‌ خود بر اسلام و فقه متمرکز بود، اما در ویدئویی که چندی پیش از خود منتشر کرد و در آن روسری نداشت گفت: «این روسری را من با انتخاب خودم سر می‌کردم اما وقتی این به تبلیغ یک ابزار سرکوب تبدیل شده دیگر تحملش برای من سخت است، انگار با این حجاب دارم با سرکوبگران همکاری می‌کنم.»

صدیقه وسمقی اگرچه در سال‌های اخیر همواره در موضعی منتقد حکومت ایران قرار گرفته بود اما این بار تنها مقابل حکومتی زن‌ستیز نایستاده بلکه علیه خود نیز شورش کرده است؛ شورشی که از بحث‌های نظری فراتر رفته و به اعتراض عملی رسیده است. عملکرد اخیر او معنای مبارزه دیگری را هم در خود دارد: مبارزه با آن‌چه که بخواهد به بازوی تبلیغی و حمایتی یک ابزار سرکوب تبدیل شود.

 وسمقی پیش از این هم نشان داده بود که از بدنه حکومت اسلامی ایران جداست و اسلام‌پژوهی او ارتباطی با جمهوری اسلامی ندارد. اما حجاب از سر برداشتن او به عنوان یک دین‌پژوه باورمند به حجاب، می‌تواند نشان از این باشد که تنها اعلام موضع جدایی از یک نظام زن‌ستیز کافی نیست، بلکه باید در برابر آن محکم ایستاد و ارزش‌های آن را زیر سوال برد. این البته کاری است که زنان مخالف با حجاب اجباری بیش از چهار دهه است انجام داده‌اند و مبارزه آن‌ها هنوز ادامه دارد. اما صفی که صدیقه وسمقی در این مبارزه درست کرد، صف تازه‌ای است که می‌تواند جنبش زنان علیه حجاب اجباری را قدرتمندتر کند. صفی متشکل از افراد و گروه‌هایی که از حجاب اجباری آسیب فردی به آن‌ها نمی‌رسد اما همانگونه که وسمقی در نامه‌ اخیرش از زندان نوشته است، باید به آزادی و حقوق انسانی و تعیین سرنوشت فردی احترام بگذارند و آن را تنها حق مردان ندانند. او در این نامه می‌گوید که به سیاست‌ها و رویه‌هایی که به صورت خودسرانه توسط مردان علیه زنان وضع شده اعتراض دارد و به عنوان یک کارشناس فقه و علوم انسانی از اسلام‌شناسان و سایر گروه‌ها خواسته است «به ارزیابی رفتارهای جمهوری اسلامی با زنان بپردازند و اگر آنها را انسانی، عقلانی و مشروع نمی‌دانندبه تقبیح آن اقدام کنند.»

صدیقه وسمقی اگرچه از پیشگامان مبارزه با حجاب اجباری نیست و حتی از متاخرترین زنانی است که به این صف پیوسته، اما اهمیت عملکرد او در این است که حتی متفکران و مبلغان دینی را به شکستن سکوت و مبارزه علیه حجاب اجباری دعوت می‌کند تا این جبهه بیش از پیش گسترده‌تر شود و هم مخالفان هرگونه حجاب و هم برخی از مدافعان حجاب که با اجباری شدن آن مخالفند در کنار یکدیگر قرار بگیرند.

او متفکران و مبلغان دینی را به شورش علیه خود فرا می‌خواند.

به گزارش اینترسپت، بر اساس یادداشت‌هایی از یک نشست با حضور مقام‌های شورای امنیت ملی آمریکا در اوایل این هفته، کاخ سفید نگران است ایران به نیروهای آمریکایی به عنوان بخشی از اقدام تلافی‌جویانه احتمالی خود در مورد حمله اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق حمله کند.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، وعده داده که اسرائیل به خاطر حمله به کنسولگری ایران در دمشق و کشته شدن محمدرضا زاهدی، فرمانده ارشد نیروی قدس، «تنبیه خواهد شد».

این نگرانی آمریکا در مورد حمله احتمالی ایران، در شرایطی است که دولت بایدن پس از حمله دمشق اعلام کرد از این عملیات اطلاع قبلی نداشته است.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز دوشنبه گفت: «من هیچ چیز دیگری در مورد حمله دمشق برای گفتن ندارم، جز اینکه ما به هیچ وجه درگیر این حمله نبودیم.»

در همان روز، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در سفر خود به سوریه پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، آمریکا را به موافقت با انجام این حمله متهم کرد.

بر اساس گزارش اینترسپت، شامگاه دوشنبه، ایران به دولت جو بایدن اطلاع داد اگر در دفاع از اسرائیل درگیر حمله تلافی‌جویانه تهران شود، جمهوری اسلامی، ایالات متحده را نیز یک هدف مناسب در نظر خواهد گرفت.

بر اساس یادداشت‌های بررسی شده از سوی اینترسپت، این موضوع در جلسه سه‌شنبه شورای امنیت ملی کاخ سفید مورد بحث قرار گرفته است.

این شورا هنوز رسما به این گزارش واکنشی نشان نداده است.

اینترسپت نوشت در نشست سه‌شنبه، یکی از مقامات شورای امنیت ملی آمریکا نگرانی‌های شدید خود را در مورد اینکه دولت بایدن نمی‌خواهد علنا در هیچ گفت‌وگوی رسمی‌ای با تهران ظاهر شود، ابراز کرد.

ایران و آمریکا پس از حمله به سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۳۵۸، روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند.

جمعه گذشته، چهار روز پس از حمله اسرائیل به دمشق، بیش از ۱۲ سناتور جمهوری‌خواه نامه‌ای را امضا کردند که در آن دولت بایدن به اتخاذ «استراتژی مماشات» با ایران متهم شد.

اینترسپت افزود علی‌رغم افزایش حملات گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت ایران در منطقه از زمان آغاز جنگ در غزه، دولت بایدن اصرار داشته است که جنگ همچنان محدود به اسرائیل است.

در بهمن‌ ماه گذشته، در حمله گروه‌های تحت حمایت ایران به نیروهای آمریکایی در اردن، سه نظامی این کشور کشته شدند.

اینترسپت نوشت موضع دولت بایدن همواره این بوده است که هیچ یک از درگیری‌ها را افزایش تنش نمی‌بیند.

سابرینا سینگ، معاون سخنگوی پنتاگون، یک روز پس از کشته شدن سه سرباز آمریکایی در اردن گفت: «ما به دنبال جنگ گسترده‌تر با ایران نیستیم. ما به دنبال درگیری بیشتر نیستیم و نمی‌خواهیم شاهد گسترش این درگیری و یک جنگ منطقه‌ای باشیم.»

اینترسپت بر اساس گزارش‌ رسانه‌های آمریکایی افزود از آن زمان، ایالات متحده «بی‌سر و صدا با مقامات ایرانی گفت‌وگو کرده» تا از رویارویی مستقیم بین نیروهای مسلح دو کشور جلوگیری کند.

روز یک‌شنبه، چاک شومر، رهبر اکثریت سنای آمریکا گفت بایدن و تیمش برای جلوگیری از تشدید تنش با ایران در خاورمیانه تلاش می‌کنند.