مریم کیان‌ارثی، وکیل: مصطفی آل‌احمد، کارگردان هم پس از آزادی از زندان درگیر بیماری است
با گذشت حدود دو هفته از آغاز دور جدید سرکوب مخالفان حجاب اجباری، احمدرضا رادان، فرمانده فراجا، روز سه‌شنبه چهارم اردیبهشت اعلام کرد پلیس طرح موسوم به «نور» را با حمایت مجلس، دولت و قوه قضاییه با «قوت و دقت» ادامه می‌دهد.
رادان گفت اجرای این طرح «همراهی همگان» را در پی داشته است.
احمد وحیدی، وزیر کشور، روز سه‌شنبه درباره طرح جدید سرکوب زنان در ایران گفت: «فراجا با افراد آموزش‌دیده اقدام به اجرای "طرح نور" کرده است.»
او اضافه کرد: «نیروی انتظامی با رعایت کرامت انسانی و اخلاقی در حال اجرای این طرح است.
واکنش‌ها به سرکوب زنان
روز سه‌شنبه چهارم اردیبهشت ویدیویی از ایستگاه متروی تهران منتشر شد که حاکی از واکنش گروهی از مردم نسبت به بازداشت زنی به‌دلیل تن ندادن به حجاب اجباری بود.
در این ویدیو شهروندان به بازداشت این زن اعتراض کرده و شعارهایی چون «بی‌شرف، بی‌شرف» و «ولش کن، ولش کن» سردادند.
بر اساس گزارش‌ها، ماموران مجبور به رها کردن این زن شده‌اند.
روز سه‌شنبه گزارش‌هایی درباره آزادی موقت آیدا شاکرمی، خواهر نیکا شاکرمی، نوجوان کشته شده در جریان خیزش انقلابی نیز منتشر شد.
نسرین شاکرمی، مادر آنان، پیش از این خبر داده بود که آیدا روز ۲۹ فروردین از سوی پلیس امنیت اخلاقی تهران به دلیل نداشتن حجاب اجباری دستگیر شده است.
دور تازه برخورد با شهروندان بر سر رعایت نکردن حجاب اجباری، پس از سخنان خامنه‌ای و رئیسی آغاز شد.
ایران‌اینترنشنال از مخاطبان خود پرسید که به نظر ایشان هدف حکومت از جنگ خیابانی علیه زنان چیست؟
یکی از شهروندان با ارسال ویدیویی در این زمینه گفت: «جمهوری اسلامی مشروعیتش را از دست داده و چون عده کسانی که تن به حجاب اجباری نمی‌دهند، نشانه نوعی رفراندوم علیه رژیم است، می‌خواهند این موضوع به چشم جامعه نیاید.»
چند تن دیگر از شهروندان تاکید کردند جمهوری اسلامی چون نتوانست انتقام حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری خود را در دمشق بگیرد، «به جان زنان افتاده» است.
از روز ۲۵ فروردین که «طرح نور» آغاز شد، گزارش‌های متعددی از برخوردهای خشونت‌آمیز با زنان منتشر شده است.
مرسده شاهین‌کار، فعال حقوق بشر که چشمش در اعتراضات آسیب دیده است، در همین زمینه به ایران‌اینترنشنال گفت: «وقتی فیلم‌های مقاومت زنان در خیابان‌ها را می‌بینم به روزهایی برمی‌گردم که برای اعتراضات در ایران حضور داشتیم. گشت ارشاد همیشه در خیابان‌های ایران با وحشی‌گری زن‌ها را بازداشت کرده و داخل ون می‌انداخته است.»
او در ادامه یادآور شد جمهوری‌اسلامی می‌خواهد هر روز سرکوب بیشتری علیه زنان انجام دهد اما زنان ایرانی شجاعت زیادی دارند و کوتاه نمی‌آیند.
شاهین‌کار تاکید کرد: «دختران ایران اعتراضات مدنی خود را با وجود این همه نیروی سرکوب‌گر ادامه می‌دهند.»
حضور نیروهای حکومتی در خیابان برای خانه‌نشین کردن زنان، در داخل حکومت و میان برخی رسانه‌ها و چهره‌های مذهبی نیز منتقدانی پیدا کرده است؛ از جمله رجانیوز که «طرح نور» را همان گشت ارشادی دانست.
پس از واکنش‌های منفی و بازتاب برخوردها با زنان در خیابان، شماری از رسانه‌ها و چهره‌های وابسته به حکومت سعی کردند علی خامنه‌ای و ابراهیم رئیسی را از آن مبرا کنند.
روز جمعه گذشته، مهدی فضائلی، از اعضای دفتر رهبر جمهوری اسلامی در رسانه اجتماعی ایکس درباره برخورد نیروی انتظامی با زنان و دختران نوشت: «کارهای بی‌قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد.»
فضائلی و روزنامه ایران، رسانه دولت در یادداشت‌ها یا پست‌هایی در رسانه‌های اجتماعی تلاش کردند این‌طور القا کنند که خامنه‌ای و رئیسی از برخوردها رضایت ندارند و درباره آن تذکر داده‌اند.
هم‌زمان، غلامحسین محسنی اژه‌ای، رییس قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز دوشنبه از نیروی انتظامی حمایت کرد و گفت نباید نیروی انتظامی از سوی مسوولان «رها» شود.
علاوه بر نیروی انتظامی، سپاه پاسداران نیز اعلام کرد در موج جدید برخوردها با زنان به وسیله راه‌اندازی گروه‌هایی تحت عنوان «سفیران مهر» مشارکت خواهد کرد.
فراجا: دنبال پرونده‌سازی برای موضوعات هنجاری و ارزشی نیستیم
فراجا روز سه‌شنبه چهارمین اطلاعیه خود را درباره این طرح منتشر کرد و گفت در روزهای آینده چند پرونده «مهم از باندهای تبهکار سازمان‌یافته» بین‌المللی و داخلی در زمینه «فساد و فحشا، تجارت جنسی و پورنوگرافی» منتشر خواهد شد که «شناخت بیشتری از دلایل فراجا در اهمیت اجرای طرح نور» ارائه می‌دهد.
رهبر جمهوری اسلامی پیش از آغاز اجرای این طرح گفته بود که «افراد بی‌حجاب، عوامل و وابستگان به دشمن» هستند.
اطلاعیه فراجا بروز مخالفت‌ها با این طرح را به اختلاف‌افکنی و دوقطبی‌سازی جامعه از سوی «جریان‌های رسانه‌ای بدخواه» نسبت داد.
در این اطلاعیه تاکید شد پلیس در هیچ حالتی دنبال «پرونده‌سازی برای موضوعات هنجاری و ارزشی» نیست و «نوید داد» در نهایت این طرح به سمت «هوشمندسازی» پیش خواهد رفت.
در ارتباط با وضعیت حقوق بشر در ایران، وزارت امور خارجه ایالات متحده روز دوشنبه سوم اردیبهشت در گزارش سالانه خود تاکید کرد جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۳ به شکلی گسترده‌تر به نقض حقوق اساسی شهروندان ایرانی پرداخت.
در گزارش مفصل وزارت امور خارجه آمریکا، بر اعمال تبعیض علیه زنان به‌ویژه تحمیل حجاب اجباری، افزایش اعدام، سانسور و محدودیت شدید آزادی بیان، بازداشت و تهدید روزنامه‌نگاران، سرکوب‌های فرا‌ملی، نقض آزادی‌های مذهبی به‌ویژه علیه شهروندان بهائی، نقض حقوق دگرباشان جنسی، نقض حقوق کودکان مخصوصا کودکان کار و موارد متعدد دیگری از نقض وسیع و همه‌جانبه حقوق بشر در ایران اشاره شده است.
اخیرا اطلاعاتی به ایران‌اینترنشنال رسیده است که نشان می‌دهند ماموران انتظامی در این طرح، علاوه بر سرقت اموال برخی شهروندان، از آن‌ها تقاضای انتقال پول به حساب بانکی در قبال آزادی کرده‌اند.
بر اساس گزارش‌های مردمی، ماموران انتظامی از زنان مخالف حجاب اجباری تقاضای مبالغ ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومانی کرده‌اند تا آنان را بازداشت یا خودروهایشان را توقیف نکنند.
گزارش سرقت، درخواست پول و ضبط وسایل شخصی ارزشمند شهروندان در جریان طرح تحمیل حجاب اجباری در حالی است که پیش از این گزارش‌ها حاکی از اعمال آزار و اذیت جنسی ماموران علیه برخی شهروندان بود.
در یک نمونه، یک دختر ۱۷ ساله بازداشت‌شده گفت ماموران در زمان دستگیری‌اش در پارک دانشجوی تهران، با خشونت زیادی با او برخورد کرده و علاوه بر کشیدن موها و زدن ضربات باتون به بازو و ران‌هایش، او را با الفاظ رکیک جنسی خطاب قرار داده‌اند.
سمیرا حقوقی، روان‌شناس بالینی در همین زمینه به ایران‌اینترنشنال گفت بدترین «ظلم‌ها و فسادها» زمانی اتفاق می‌افتند که زیر عنوان قانون انجام شوند.
او تاکید کرد: «سپاه و همه افرادی که با این قانون کار می‌کنند، به خودشان اجازه تعرض و سوءاستفاده و فساد مالی می‌دهند.»
او جمهوری اسلامی را «حکومتی غیرنرمال، دارای سیستمی آشفته و از هم گسیخته» خواند که در آن تصمیم‌های عاقلانه و منطقی گرفته نمی‌شود.
به گفته این روان‌شناس، نسل جدید به واسطه والدین آگاه و شبکه‌های اجتماعی، تن به فشار، آسیب و سرکوب نخواهند داد و جمهوری اسلامی به این نکته بی‌توجه است که هرچه خشونت بیشتر شود، امنیت با سرعت بیشتری از بین خواهد رفت و مقام‌های حکومت را هم هدف قرار می‌دهد.
صدها زن از زمان آغاز دور جدید برخوردها از سوی ماموران گشت ارشاد و انتظامی در اماکن عمومی شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اند.
با وجود این سرکوب‌ها، نافرمانی مدنی زنان که به‌طور گسترده پس از خیزش انقلابی ایرانیان از مهر سال ۱۴۰۱ آغاز شده است، همچنان ادامه دارد.
محمد باقری، رییس ستاد کل نیروهای مسلح، با بیان اینکه «وضعیت منطقه قبل و بعد از اقدام تلافی‌جویانه و تنبیهی ایران به مناطق حساس و پایگاه نظامی اسرائیل تغییر کرده»، گفت: «نیروهای مسلح، احتمالات و سناریوها را در سطح عملیاتی مورد مطالعه و بررسی دقیق قرار می‌دهند.»
اتحادیه نهادهای ایرانی استرالیا در نامه‌ای به دولت این کشور خواستار قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی شد. دریا صفایی، نماینده ایرانی‌تبار پارلمان بلژیک نیز از موافقت دولت بلژیک با درخواست تروریستی شناخته شدن سپاه پاسداران از سوی اتحادیه اروپا خبر داد.
اتحادیه‌ای متشکل از ٢٦ مجموعه و گروه ایرانی مقیم استرالیا روز سه‌شنبه چهارم ارديبهشت نامه‌ای به آنتونی آلبانیزی، نخست‌وزیر و مارک دريفس، دادستان كل استراليا منتشر کردند و درباره دخالت مستقیم سپاه پاسداران در «اقدامات تروریستی و خشونت‌آمیز» در سراسر جهان و به ویژه خاورمیانه هشدار دادند.
امضاکنندگان نامه، حمله موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی به اسرائیل و حمله متقابل اسرائیلی‌ها به اصفهان را تاییدی بر نقش فزاینده سپاه پاسداران در بی‌ثباتی منطقه دانستند که تبعاتش بیش از پیش، دامن‌گیر ایرانیان و افراد بی‌گناه دیگر نقاط منطقه و جهان می‌شود.
به گفته آنان، درخواستشان برای «قرار دادن سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی» جدید نیست و اتحادیه نهادهای ایرانی استرالیا به‌طور مداوم درباره دخالت سپاه پاسداران در فعالیت‌هایی که با قوانین بین‌المللی و حقوق بشری مغایرت دارد و صلح جهانی را تهدید می‌کند، اعتراض کرده‌اند.
با وجود شواهد روشن، به اعتقاد امضاکنندگان نامه، دولت استرالیا همواره در اجرای اقدامی موثر تردید کرده است.
اواخر اسفند سال گذشته شبکه اسکای‌نیوز استرالیا از دسترسی به اسنادی خبر داد که نشان می‌دادند دولت این کشور با اینکه آماده بود سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریسی قرار دهد، به طور ناگهانی نظر خود را تغییر داده است.
این تغییر نظر ناگهانی باعث شد گروه‌های مخالف، دولت استرالیا را متهم کنند که در کنار مردم نمی‌ایستد و استرالیایی‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد.
اتحادیه نهادهای ایرانی استرالیا در بخشی از این نامه خود تاکید کرد سپاه پاسداران یک الگوی ثابت از «خشونت و تعهد به گسترش ترور» را نشان داده و اکنون زمانش رسیده است که استرالیا برای مقابله با این تهدید به جامعه جهانی بپیوندد و گام‌های معناداری برای حفاظت از شهروندان خود و حمایت از اصول دموکراسی و حقوق بشر بردارد.
هم‌زمان با این نامه، دریا صفایی، نماینده ایرانی‌تبار پارلمان بلژیک خبر داد دولت این کشور پس از پیگیری فراوان، قرار است خواستار قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی اتحادیه اروپا شود.
او گفت پیشنهاد چنین اقدامی را بیش از یک سال پیش مطرح کرده است و تصمیم دولت بلژیک را در این زمینه، «قدمی در مسیر درست» توصیف کرد.
عربستان سعودی و بحرین نخستین کشورهایی بودند که در سال ۲۰۱۸، سپاه پاسداران را به فهرست سازمان‌های تروریستی اضافه کردند.
یک سال بعد، آمریکا سپاه پاسداران را به‌طور کامل در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داد و از متحدان خود خواست از این اقدام پیروی کنند.
درخواست برای تروریستی اعلام کردن سپاه از سوی اتحادیه اروپا بارها به ویژه از سوی چهره‌ها و گروه‌های ایرانی مخالف جمهوری اسلامی مطرح شده است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز ۲۸ فروردین درباره درخواست برخی وزیران امور خارجه اروپایی برای تحریم سپاه پاسداران گفته بود: «برای تروریستی اعلام شدن، باید ادله قضایی درباره دست داشتن سپاه پاسداران در اقدامات تروریستی وجود داشته باشد.»
این رویکرد انتقادهای بسیاری از سوی سیاستمداران برخی دولت‌های غربی و شهروندان ایرانی در پی داشت.
دریا صفایی در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال با اشاره به ضرورت تروریستی شناختن سپاه پاسداران، یادآور شد: «جمهوری اسلامی در چند ماه گذشته نقش مهمی برای نشان دادن ماهیت خود به رهبران جهان بازی کرد و رهبران جهان هم‌اکنون شاهدند که حکومت، فقط سرکوب‌گر و قاتل مردم داخل ایران نیست بلکه بعد از مردم ایران، نوبت به مردم جهان می‌رسد.»
به گفته او، حمله به اسرائیل چهره وحشتناک جمهوری اسلامی را برای جهانیان عریان کرد و آن‌ها چیزی را که ایرانیان سال‌ها می‌گفتند، با چشمان خود دیدند.
نماینده ایرانی‌تبار پارلمان بلژیک درباره تاثیر تحریم‌ها بر عملکرد سپاه پاسداران، خواستار گسترده شدن این‌دست از اقدامات شد و تاکید کرد: «با قرار دادن سپاه در لیست گروه‌های تروریستی هر گونه مبادلات و معاملات با این گروه ممنوع و منبع مالی گروه‌های نیابتی و اعمال تروریستی آن‌ها قطع می‌شود.»
صفایی اظهار امیدواری کرد دولت‌های غربی به این نتیجه برسند که باید شاهرگ اقتصادی سپاه پاسداران را ببندد.
نشریه پولیتیکو روز دوشنبه به نقل از مقامات و دیپلمات‌های اروپایی نوشت که انریکه مورا، مدیر سیاسی بخش روابط خارجی اتحادیه اروپا در روزهای شنبه و یک‌شنبه به همکاران خود در کشورهای اتحادیه اروپا در مورد تحریم‌های برنامه‌ریزی‌شده علیه جمهوری اسلامی اطلاع‌رسانی کرده است.
فرانسه و آلمان، دو قدرت اصلی اتحادیه اروپا، در هفته‌های اخیر از اعمال محدودیت‌های بیشتر در زمینه صادرات کالاهای دومنظوره به ایران حمایت کرده‌اند تا در روند تولید پهپادها و موشک‌ها از سوی ایران اختلال ایجاد کنند.
برخی دیپلمات‌ها به پولیتیکو گفتند تحریم‌های بیشتر علیه جمهوری اسلامی، روابط اتحادیه اروپا با تهران را بدتر می‌کند.
با وجود این، مقام‌ها و دیپلمات‌های اروپایی گفتند کشورهای این اتحادیه برای تحریم بیشتر جمهوری اسلامی اتفاق نظر دارند.
احمد وحیدی، وزیر کشور، با بیان اینکه «اکثر زنان در کشور قانون حجاب را رعایت می‌کنند»، گفت: «فراجا با افراد آموزش دیده اقدام به اجرای طرح نور کرده است.» او افزود: «نیروی انتظامی با رعایت کرامت انسانی و اخلاقی در حال اجرای این طرح است.»
دانشگاه ملی زبان‌های مدرن اسلام‌آباد در پاکستان به جمیله علم‌الهدی، همسر ابراهیم رئيسی، مدرک دکترای افتخاری در علوم تربیتی اعطا کرد. علم‌الهدی که همسرش را در سفر به پاکستان همراهی می‌کند، با حضور در این دانشگاه از ترجمه انگلیسی خود به‌نام «هنر زنانه زیستن» رونمایی کرد.
