سخنگوی وزارت خارجه روسیه: امیدواریم که مسافران بالگرد زنده باشند

خبرگزاری دولتی عربستان سعودی گزارش داد که این دیدار روز یکشنبه ۳۰ اردیبهشت در شهر ظهران انجام شده است.

بر اساس گزارش این خبرگزاری، در این دیدار روابط راهبردی دو کشور و راه‌های تقویت آن در زمینه‌های مختلف بررسی شد و نسخه تقریبا نهایی پیش‌نویس توافق‌نامه‌های راهبردی پادشاهی عربستان سعودی و آمریکا مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

اواسط اردیبهشت‌ماه، خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد که آمریکا و عربستان سعودی در آستانه پیمانی تاریخی هستند که نه تنها تضمین‌های امنیتی بی‌سابقه‌ای را به پادشاهی سعودی ارائه می‌دهد، بلکه می‌تواند در صورت پایان دادن به جنگ در غزه راه را برای برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل هموار کند.

بر اساس این گزارش، چنین توافقی به‌طور بالقوه خاورمیانه را تغییر می‌دهد و این اقدام علاوه بر تقویت امنیت اسرائیل و عربستان سعودی، موقعیت آمریکا را در منطقه به ضرر جمهوری اسلامی و حتی چین تقویت خواهد کرد.

این پیمان ممکن است چنان امتیازاتی به عربستان سعودی بدهد که اجرایی شدنش نیازمند تایید سنای آمریکا باشد و حتی فراتر از آن، به بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان، امکان دسترسی به سلاح‌های پیشرفته‌ آمریکایی را بدهد که تا کنون فروش آنها به عربستان ممنوع بوده است.

بر اساس گزارش بلومبرگ، اگر چنین توافقی صورت بگیرد، بن سلمان موافقت خواهد کرد که استفاده از فناوری چین در حساس‌ترین شبکه‌های کشورش را محدود کند، به شرط آنکه آمریکا در حوزه‌های هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی سرمایه‌گذاری عمده‌ای کند و به برنامه هسته‌ای غیرنظامی ریاض یاری برساند.

رویترز نوشت که گفت‌وگوهای اخیر در پی گزارش‌هایی مبنی بر نزدیک شدن واشینگتن و ریاض به توافق برای تضمین‌های امنیتی آمریکا و کمک‌های هسته‌ای غیرنظامی به عربستان سعودی انجام شده، هر چند که توافق عادی‌سازی اسرائیل و عربستان سعودی که بخشی از یک «توافق بزرگ» خاورمیانه پیش‌بینی شده، دور از دسترس باقی مانده است.

کاخ سفید روز جمعه درباره این سفر مشاور امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که هدف سالیوان گفت‌وگو در مورد مسائل دوجانبه و منطقه‌ای از جمله غزه و تلاش‌ها برای دستیابی به صلح و امنیت پایدار در منطقه است.

مشاور امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرده بود که امضای توافقنامه دفاعی میان واشینگتن و ریاض پیش از عادی‌سازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل ممکن نخواهد بود.

عربستان سعودی بزرگترین صادرکننده نفت جهان است، اما این کشور همزمان به دنبال تولید انرژی تجدیدپذیر قابل توجه و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تحت یک برنامه بلندمدت است.

رسانه رسمی عربستان سعودی افزود که بن‌سلمان و سالیوان در مورد مساله فلسطین و یافتن مسیری به سوی راه حل دو کشوری «به گونه‌ای که خواسته‌های مردم فلسطین و حقوق مشروع آنها را برآورده کند» نیز گفت‌وگو کردند.

این دو همچنین آخرین تحولات منطقه از جمله وضعیت غزه و لزوم توقف جنگ و تسهیل ورود کمک‌های بشردوستانه به این منطقه را مورد بررسی قرار دادند.

در ماه‌های اخیر عربستان سعودی بارها خواهان توقف جنگ در غزه و برقراری آتش‌بس شده است.

جنگ کنونی غزه با حمله بی‌سابقه و مرگبار حماس به اسرائیل آغاز شد و هنوز چشم‌انداز مشخصی برای پایان یافتن آن وجود ندارد.

این طرح شامل بازگرداندن گروگان‌ها، پایان حکومت حماس، خلع سلاح نوار غزه، تشکیل یک نهاد موقت غیرنظامی بین‌المللی برای اداره غزه با حضور آمریکا و کشورهای اروپایی و عربی، عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی و الزامی کردن خدمت سربازی برای همه اسرائیلی‌ها، از جمله یهودیان ارتدکس است.

این وزیر کابینه جنگ اسرائیل خطاب به نخست‌وزیر این کشور افزود: «اگر می‌خواهید راه افراطیون را در پیش بگیرید و کشور را به قهقرا ببرید، ناچارم کابینه را ترک کنم.»

گنتس همچنین هشدار داد که «ملاحظات شخصی و سیاسی» در حال رخنه کردن به مهم‌ترین بخش امنیت اسرائیل است.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که منتقدان نتانیاهو او را متهم می‌کنند که برای پرهیز از برگزاری انتخابات، به دنبال طولانی‌تر کردن جنگ غزه است. نتانیاهو این انتقادها را رد کرده است.

نتانیاهو در پاسخ به این اظهارات در بیانیه‌ای گفت گنتس به جای حماس، برای نخست‌وزیر اسرائیل ضرب‌الاجل صادر کرده است و شرایط مطرح شده از سوی گنتس را «حسن تعبیری» برای شکست اسرائیل خواند.

نتانیاهو در مواضع قبلی خود تاکید کرده است که اسرائیل کنترل امنیتی خود بر نوار غزه را بدون محدودیت زمانی ادامه خواهد داد و برای اداره این باریکه از فلسطینی‌هایی که به حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین مرتبط نیستند، استفاده خواهد کرد. با این حال نخست‌وزیر اسرائیل تاکید کرده برنامه‌ریزی برای اداره غزه پس از جنگ، پیش از شکست حماس ممکن نیست.

گنتس که از چهره‌های سیاسی میانه‌رو اسرائیل و رقیب قدیمی نتانیاهو است، در روزهای آغازین جنگ با هدف تقویت اتحاد ملی به دولت ائتلافی و کابینه جنگ پیوست. در صورت خروج او از کابینه، نتانیاهو ناچار است به متحدان راست افراطی خود که خواستار تصرف دوباره نوار غزه و ساخت شهرک‌های یهودی‌نشین در آن هستند، بیشتر تکیه کند.

نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد گنتس در انتخابات آینده بالاترین شانس را برای نخست‌وزیر شدن دارد.

ضرب‌الاجل گنتس چند روز پس از آن مطرح شد که یووآف گالانت، وزیر دفاع اسرائیل و دیگر عضو کابینه جنگ، نیز گفت اگر اسرائیل بخواهد دوباره نوار غزه را تصرف کند، از سمت خود کناره‌گیری خواهد کرد و از نتانیاهو خواست برای تشکیل یک دولت فلسطینی در غزه برنامه ارائه کند.

در همین حال، نتانیاهو از چند جهت تحت فشار قرار دارد. از یک سو افراطیون در اسرائیل خواستار عملیات زمینی در رفح در جنوب نوار غزه هستند و از سوی دیگر آمریکا و سایر متحدان اسرائیل بر مخالفت خود با حمله به این شهر که نیمی از جمعیت دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفری نوار غزه در آن پناه گرفته‌اند، تاکید می‌کنند.

از سوی دیگر، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، برای بررسی تحولات جنگ غزه در آخر هفته جاری به اسرائیل و عربستان سعودی سفر می‌کند و یک‌شنبه ۳۰ اردیبهشت نیز با نتانیاهو دیدار خواهد کرد.

بسیاری از اسرائیلی‌ها که نگران وضعیت گروگان‌ها هستند و نتانیاهو را به اولویت دادن به منافع سیاسی خود متهم می‌کنند، خواستار یک توافق برای پایان جنگ هستند.

شنبه ۳۰ اردیبهشت، هزاران اسرائیلی مانند هفته‌های پیش در خیابان‌ها تظاهرات کردند و خواستار توافق آتش‌بس و برگزاری انتخابات زودهنگام شدند.

حماس روز ۱۵ مهر در حمله به اسرائیل هزار و ۲۰۰ نفر را کشت و ۲۵۰ نفر دیگر را گروگان گرفت. اسرائیل می‌گوید هنوز ۱۰۰ گروگان و جسد‌های ۳۰ نفر دیگر از آنها در غزه هستند.

از سوی دیگر، مقام‌های غزه می‌گویند در حمله‌های اسرائیل به این منطقه بیش از ۳۵ هزار فلسطینی کشته شده‌اند و حمله‌های اسرائیل این باریکه را با فاجعه انسانی و قحطی مواجه کرده است.