اختربین ترکیهای سقوط بالگرد حامل رئیسی را «پیشبینی» کرده بود

پیشبینی ایلایدا آشکین، اختربین ترکیهای از سقوط بالگردی که به کشته شدن ابراهیم رئیسی، رییس دولت در جمهوری اسلامی منجر شد، جنجال و هیجان فراوانی در شبکههای اجتماعی برانگیخته است.

پیشبینی ایلایدا آشکین، اختربین ترکیهای از سقوط بالگردی که به کشته شدن ابراهیم رئیسی، رییس دولت در جمهوری اسلامی منجر شد، جنجال و هیجان فراوانی در شبکههای اجتماعی برانگیخته است.
آشکین که بهدلیل پیشبینیهای دقیقش از جمله سقوط هواپیماها و رویدادهای سیاسی شناخته میشود، تحولات بزرگی را برای ایران پیشبینی و تاریخ دقیق درگذشت ابراهیم رئیسی را بهعنوان تاریخی مهم اعلام کرده بود.
او روز ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، کمی بیش از یک ماه قبل از سانحه سقوط بالگرد حامل رئیسی، در توییتی نوشت: «پرده برای ایران پس از ۲۹ آوریل، به ویژه حوالی ۱۹ مه بالا خواهد رفت. دستور کار واقعی برای آن زمان است.»
در این توییت، او زمان دقیق بروز سانحه برای رئیسی و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجهاش را پیشبینی کرده است.
دقت پیشبینیهای آشکین بهویژه مشخص بودن تاریخهای مربوط به آن، بحثهای شدیدی را برانگیخته است و شهرت او را بهعنوان یک پیشگو در میان پیروانش و نیز کسانی که در کار او تردید دارند، افزایش داده است.
پیشبینیهای قبلی آشکین که شامل نتایج انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۳ ترکیه میشد، بر میزان اعتبار پیشبینیهای اخیرش افزوده است.

روز سهشنبه ۲۱ مه، نهاد مسوول مبارزه با بیابانزایی سازمان ملل گزارشی منتشر کرده که بر پایه آن نیمی از مراتع طبیعی جهان به دلیل بیشبرداشت و تأثیرات اقلیمی آسیب دیدهاند. این موضوع میتواند بر وضعیت عرضه مواد غذایی تاثیرات جدی داشته باشد و معیشت ساکنان زمین را در خطر قرار دهد.
کنوانسیون مبارزه با بیابانزایی در سازمان ملل متحد(UNCCD) هشدار میدهد که یک ششم از عرضه مواد غذایی جهان به دلیل کاهش سطح مراتع جهان، در معرض خطر است. این افت سطح مراتع، کاهش سطح چراگاهها، دشتهای پوشیده از علف در آفریقا (ساوانا)، تالابها، مرغزارها و همچنین علفزارها را نیز شامل میشود.
در این گزارش آمده است که رشد جمعیت، گسترش شهرنشینی و افزایش تقاضا برای موادغذایی باعث تشویق گلهداران به پرورش تعداد بیشتری از دام و بیش از ظرفیت زمینهایشان شده است. این موضوع، به موازات تبدیل مراتع طبیعی به زمینهای زراعی نهایتا به کاهش باروری خاک و همچنین تشدید خشکسالی منجر شده است.
بارون جوزف اُر، دانشمند ارشد UNCCD، میگوید اگرچه وضعیت چندان نویدبخش نیست، اما امید بسیاری وجود دارد که احیای زمینها بخشی از راهحل تغییرات اقلیمی باشد چرا که این مراتع یک سوم ترسیب و ذخیرهسازی کربن جهان را بر عهده دارند.
این دانشمند میگوید: «شکی نیست که برونفرست کربن موضوع مهمی است، اما مساله جایی است که قرار است این کربن منتشر شده نگهداری شود. به لحاظ طبیعی کربن به کجا تعلق دارد؟ این کربن در خاک و در گیاهان ذخیره میشود و خدشه به این موضوع، در نتیجه تضعیف همان راه حل موجود است.»
گزارش UNCCD اضافه میکند که ۵۴ درصد از کل زمینهای جهان، مرتع است و حیات و ممات دو میلیارد کشاورز، دامدار و گلهدار وابسته به آن است.
برآورد پیشین سازمان ملل از تخریب ۲۵ درصد مراتع حکایت داشت، اما این گزارش تازه ابعاد جدیتری از این خسارت را مستند کرده و ناظر به برآوردهای کارشناسان در بیش از ۴۰ کشور است.
بر پایه این گزارش، آسیای مرکزی، چین و مغولستان با توجه به سرعت سریع صنعتی کردن کشاورزی و کوچانیدن جوامع دامپروری سنتی، نهایتا فشار بیشتری بر منابع وارد کرده و بیشترین آسیب به مراتع، مشاهده شده است. در این گزارش همچنین اشاره شده که آفریقا، خاورمیانه و آمریکای جنوبی نیز کاهش گستردهای از مراتع رصد شده است.
اُر میگوید که دولتها باید به جای تمرکز بر پروژههای موردی احیا، به یک رویکرد متحدتر در جهت حفاظت از زمین بپردازند. او همچنین گفته که روشهای دامپروری سنتی هم میتواند به بازیابی مراتع کمک کند.
این محقق میگوید: «بهطور کلی، روشهایی که در گذشته به طور سنتی انجام میشدند، میتوانند در درازمدت در راستای راهحلهایی که امروز به دنبال آن هستیم، مثمر ثمر واقع شوند.»
او اضافه کرده: «این روشها، برای مدتهای مدیدی کارآیی داشتهاند و اگر درست به آنها توجه شود، میتوانند همچنان کارآمد باشند.»

براساس یک مطالعه جدید که در مجله معتبر نیچر منتشر شدهاست، محققان دریافتند که سلولهای جدید در غده فوق کلیوی موشهای اولدفیلد، هورمونی را تولید میکنند که بر رفتارهای فرزندپروری و حمایتگری این موشها تاثیر میگذارند.
این مطالعه نشان میدهد که چگونه تکامل یک نوع سلول جدید در یک غده خارج از مغز میتواند بر رفتارهای اجتماعی تاثیر بگذارد.
نوروساینس نیوز نوشت تحقیقات انجام شده از سوی دانشمندان موسسه زوکرمن وابسته به دانشگاه کلمبیا در نیویورک، نشان میدهد که این سلولهای جدید، ژن «Akr1c18» را توصیف میکنند. این ژن، هورمون پروژسترون را به «20α-هیدروکسی پروژسترون» تبدیل میکند. این هورمون رفتارهای حمایتی را تقویت میکند و وجود ارتباط با تکهمسری را نشان میدهد.
آندرس بندیسکی، محقق اصلی این مطالعه، توضیح میدهد که هورمون 20α-هیدروکسی پروژسترون قبلا در انسانها شناسایی شده بود، اما عملکرد آن ناشناخته بود.
در این مطالعه، دو گونه موش مورد بررسی قرار گرفتند: «موش آهوی بیبند و بار و موش اولدفیلد تکهمسر.» تحقیقات قبلی روی این دو گونه نشان داده بود که آنها از نظر ژنتیکی و آناتومیکی شباهتهای زیادی به یکدیگر دارند، اما رفتارهای متفاوتی از خود نشان میدهند. در حالی که موش آهو بیبند و بار است، موش اولدفیلد تکهمسر است و تا آخر عمر فقط یک همسر میگیرد.
محققان دریافتند که غده فوق کلیوی موشهای اولدفیلد بزرگتر از موشهای آهو است و دارای یک ناحیه چهارم است که آن را «زون ایناودیتا» (Zone inaudita) نامیدند. این ناحیه که به معنی «منطقه ناشناخته» است، سلولهای جدیدی را شامل میشود که قبلا در هیچ حیوان دیگری مشاهده نشدهبود.
در سلولهای زون ایناودیتا، 194 ژن از جمله Akr1c18 بسیار فعالتر از سایر سلولها در غده فوق کلیوی هستند. آنزیمی که این ژن رمزگذاری میکند به تولید هورمون 20α-هیدروکسی پروژسترون کمک میکند که در انسان و سایر پستانداران نیز یافت میشود.
آزمایشهای انجام شده روی موشها نشان داد که افزایش هورمون 20α-هیدروکسی پروژسترون، رفتار مراقبتی در والدین را در هر دو گونه موش افزایش میدهد. به عنوان مثال، ۱۷ درصد از موشهای آهو که رفتار بیبند و باری داشتند، پس از دریافت این هورمون، تولههای خود را آراسته و به لانههایشان بازگرداندند. در حالی که در شرایط عادی و بدون دریافت این هورمون، هیچ یک از موشهای آهو چنین رفتار حمایتی از خود نشان نمیدادند.
دکتر بندیسکی میگوید: «این اولین باری است که ما چیزی پیدا کردیم که میتواند مراقبت والدین را در گروه بیبند و بار افزایش دهد.» او همچنین تخمین میزند که این نوع سلولهای جدید طی ۲۰۰ هزار سال گذشته در موشهای اولدفیلد تکامل یافتهاند.
محققان معتقدند که تکهمسری میتواند شانس همکاری والدین برای مراقبت از فرزندان را افزایش دهد، زیرا پدران بیشتر مطمئن هستند که فرزندان از آنها هستند. این همکاری میتواند شانس زنده ماندن فرزندان را بهبود بخشد، به ویژه زمانی که منابع محدود است. بنابراین، سلولهای جدید آدرنال که رفتار مراقبتی والدین را افزایش میدهند، میتوانند به تکامل رفتار تکهمسری در موشهای اولدفیلد کمک کردهباشند.
یکی از نویسندگان این مطالعه، معتقد است که یافتههای جدید میتواند بینشهایی را در مورد رفتار والدین و چالشهای مرتبط با آن در انسانها نیز ارائه دهد. مولکول 20α-هیدروکسی پروژسترون در موشها، شباهت زیادی به مولکول «آلوپرگنانولون» دارد که به طور طبیعی در انسانها وجود دارد و به عنوان دارویی برای کمک به درمان افسردگی پس از زایمان مورد استفاده قرار میگیرد.
در نهایت، دکتر مریت، نویسنده اول این مطالعه، امیدوار است که این پژوهش انگیزهای برای تحقیقات بیشتر در مورد ارتباط بین هورمون 20α-هیدروکسی پروژسترون و رفتار مراقبتی در والدین انسانی باشد.
نکته جالب توجه این است که گونه نزدیک به موش اولدفیلد، یعنی موش آهو، فاقد این نوع سلولهای خاص است و رفتارهای تکهمسری و مراقبت والدینی را از خود نشان نمیدهد. با این حال، زمانی که به موشهای آهو همان هورمون تولید شده توسط سلولهای جدید در موش اولدفیلد داده شد، آنها نیز رفتارهای مراقبت از تولهها را از خود نشان دادند.
این یافتهها نشان میدهد که تکامل یک نوع سلول جدید در غده فوق کلیوی موشهای اولدفیلد، احتمالا نقش مهمی در تکامل رفتارهای تکهمسری و مراقبت والدینی در این گونه موش داشته است. همچنین، این مطالعه میتواند درک ما را از مکانیسمهای زیستشناختی پشت رفتارهای مراقبت والدینی در انسانها نیز افزایش دهد.
در مجموع، این مطالعه نشان میدهد که چگونه تکامل میتواند راههایی جدید برای تنظیم رفتار از طریق ایجاد انواع سلولهای جدید در ارگانهایی مانند غدد آدرنال ایجاد کند. این یافتهها درک ما را از زیستشناسی رفتاری و تکامل آن گسترش میدهد.

واشینگتن پست در گزارشی جامع، نگاهی دقیق به روابط گسترده و پیچیده میان کشورهای خاورمیانه و غولهای فناوری در حوزه هوش مصنوعی انداختهاست. بر اساس این گزارش این پدیده، تحولی عظیم در صنعت فناوری و موازنه قدرت ژئوپلیتیک رقم خواهد زد.
بر اساس این گزارش دولت بایدن با میانجیگری در روابط صنعت فناوری ایالات متحده با خاورمیانه، از این منطقه به عنوان سپری در برابر نفوذ چین استفاده میکند. در همین راستا، واشینگتن به شکلگیری نسلی از بنیانگذاران کمک میکند که به صورت آرام و بیسروصدا از سرمایههای کلان کشورهای حوزه خلیج فارس بهره میبرند.
اندرو فلدمن، کارآفرین حوزه هوش مصنوعی، نمونه بارزی از این گرایش جدید است. او که تا دو سال پیش حتی از موقعیت مکانی ابوظبی روی نقشه بیاطلاع بود، اینک با جذب سرمایههای کلان از سوی امارات، مراکز داده پیشرفتهای را در کالیفرنیا، دالاس و حتی حومه شهرهای بیابانی امارات میسازد.
فلدمن و همتایانش، بخشی از نسل جدید بنیانگذاران و سرمایهگذاران حوزه فناوری هستند که در سکوت، رهسپار صندوقهای ثروت دولتی کشورهای خلیج فارس میشوند تا با رژیمهای خودکامه منطقه وارد معامله شوند. مایکروسافت نیز ماه گذشته از سرمایهگذاری ۱/۵میلیارد دلاری در شرکت پیشرو فناوری امارات یعنی جی۴۲ خبر داد که شامل توافق استفاده از مدلهای زبان هوش مصنوعی اُپناِیآی (OpenAI) آلتمن نیز میشود.
او جزیی از نسل بنیانگذاران و سرمایهگذاران فناوری است که بیسر و صدا به صندوقهای ثروت دولتی کشورهای خلیج فارس زیارت میکنند و با رژیمهای خودکامه معامله میکنند.
این روند، تغییری ویرانگر در نحوه ساخت یکی از پیشرفتهترین فناوریهای جهان و بازیگران مشتاق به بهرهبری از آن را رقم زدهاست. رقابت تسلیحاتی حوزه هوش مصنوعی، نقش خاورمیانه در این عرصه را دگرگون ساخته است.
تعدادی از مدیران شرکتها و مقامات دولتی، به شرط ناشناس ماندن از ترس آسیب به روابط تجاری با واشینگتن پست گفتوگو کردهاند.
زمانی برخی از کارآفرینان فناوری و شرکتهای سرمایهگذاری به دلیل نگرانی از نقض حقوق بشر، روابط منطقه با چین و خوار شمردن سرمایهگذاریهای سودآور اما نامطلوب در دولتهای نفتی، از سرمایهگذاری در خاورمیانه خودداری میکردند.
قتل جمال خاشقچی، روزنامهنگار سعودی و عضو واشینگتن پست در سال ۲۰۱۸ باعث شد برخی از شرکتها به صراحت از پول نقد این کشور صرف نظر کنند.
اما پول خاورمیانه تقریبا یکشبه به قدرتمندترین نیروی ژئوپلیتیکی در صنعت فناوری تبدیل شدهاست. یکی از سرمایهگذاران برجسته به واشینگتن پست گفت: «دوران خاشقچی به پایان رسیده است.»
واشنگتن از این تغییر برای دور کردن خاورمیانه بهویژه امارات متحده عربی، متحد امنیتی کلیدی آمریکا، از مدار نفوذ چین بهره میبرد. در همین راستا، کاخ سفید در ژوئن ۲۰۲۳ میزبان مدیران شرکتهایی همچون مایکروسافت، گوگل و اُپناِیآی بود تا با مشاور امنیت ملی امارات دیدار و گفتوگو کنند.
در این نشست، شیخ طحنون تمایل امارات را به همکاری با شرکتهای پیشرو هوش مصنوعی آمریکایی و جایگزینی آنها با شرکتهای چینی که سالهاست در منطقه حضور دارند، تشریح کرد.
بر اساس گفتههای چهار نفر از کسانی که با این رسانه گفتوگو کردند برخی شرکتهای سیلیکون ولی از طریق کانالهای پشتیبان شخصی، با مقامات ایالات متحده در ارتباط هستند. سام آلتمن، مدیرعامل اُپناِیآی که چندین سفر جذب سرمایه برای تاسیس یک شرکت زیرساختی جدید، به نام اینفِراکو (InfraCo) به امارات داشته، با وزیر بازرگانی آمریکا در تماس پیامکی قرار دارد.
خاورمیانه از شراکت با سیلیکون ولی برای دستیابی به اهداف مهم خود از جمله تبدیل شدن به یک قدرت هوش مصنوعی و کاهش وابستگی اقتصادی خود به نفت استفاده میکند.
شرکت جی۴۲ امارات در تلاش برای ساخت پیشرفتهترین مدل هوش مصنوعی به زبان عربی در جهان است که میتواند به زبانی که ۴۰۰ میلیون نفر به آن تکلم میکنند، گفتوگو کند.
برخی مدیران فناوری و محققان امنیتی هشدار میدهند این صنعت باید در همکاری با کشورهایی که مرتکب نقض حقوق بشر میشوند و ممکن است از فناوریهای آمریکایی برای نظارت از جمله هدف قرار دادن شهروندان آمریکایی سوءاستفاده کنند، محتاط باشد.
رقابت تسلیحاتی هوش مصنوعی
دهها میلیارد دلار سرمایهگذاری عربستان و امارات، شرکت ژاپنی سافتبانک را قادر کرد تا در ۲۰۱۷ بزرگترین صندوق سرمایهگذاری فناوری را راهاندازی کند. محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی نیز با میزبانی سرمایهگذاران نامداری چون پیتر تیل، مارک آندرسن و آلتمن در هتل فورسیزنز، حضور فزاینده سیلیکون ولی در عربستان را اعلام کرد.
پیشگامان
امسال در مجمع جهانی اقتصاد در داووس، دو ویترین غولپیکر از قدرت فناوری خاورمیانه به نمایش گذاشتهشدهبود، یک غرفه متعلق به شهر هوشمند عربستان سعودی «نئوم» و دیگری غرفه امارات متحده عربی که مزین به شعار «ملتهای بردبار جهانی هستند» بود.
برنامه ملی ۱۰ ساله عربستان سعودی با این وعده در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، که «هرگز اجازه نخواهدداد کشورش تحت تاثیر قیمتهای بیثبات کالاها قرار گیرد». رهبران ابوظبی دو سال بعد گفتند «نفت آینده، اطلاعات است».
با آغاز تعامل غرب، منطقه با فشار برای انتخاب جبهه روبهروست. مقامات کشورهای خلیج بر توانایی خود در همکاری با ابرقدرتهای رقیب تاکید دارند. عمر سلطان العلما، وزیر هوش مصنوعی امارات در این خصوص گفت: «ما نمیتوانیم صرفا یک طرف را انتخاب کنیم» اما تاکید کرد این کشور در زمینه هوش مصنوعی با غرب همسوتر است.
مقامات آمریکایی نیز به آلتمن و دیگر مدیران ارشد هشدار دادند از فناوری خود در هنگام معامله با شرکای اماراتی محافظت کنند. یکی از کسانی که ارتباط با برنامههای آلتمن است به شرط ناشناس ماندن در گفتوگو با واشینگتن پست گفت: «مدیران با احتیاط کامل وارد منطقه شدند».
پروژه بلندپروازانه اینفِراکو، مستلزم خرید مقادیر زیادی تراشههای نیمهرسانا همراه با املاک و قدرت است، تعهدی چند میلیارد دلاری که به مشتریانش خدماتی فراتر از اُپناِیآی میدهد.
برخی از افراد در سیلیکون ولی از فضای جدید جذب سرمایه استقبال نکردهاند و میگویند که نگرانی بزرگ آنها عربستان سعودی است.
یکی از بنیانگذاران استارتآپ که اخیرا پیشنهاد سرمایهگذاران سعودی را رد کردهاست به واشینگتن پست گفت که سیلیکون ولی میداند که بیشتر فناوریهای پیشرفته هوش مصنوعی در نهایت به دست ارتشهای خارجی میافتد، جنگ هوش مصنوعی آنقدر مهم است که نمیتوان آن را از دست داد.
اندرو کینگ، سرمایهگذار و بنیانگذار فیوچریونیون (Future Union)، یک سازمان غیرانتفاعی که به قانونگذاران ایلات متحده در مورد خطرات چین مشاوره میدهد، گفت: «هیچکس اهمیتی نمیدهد که سرمایهای که موفق به جذب آن شده از کجا تامین میشود. مثل این است که شتر دیدی ندیدی! کسی به روی خودش نمیآورد.»

«ما به تغییر رژیم در ایران و روسیه نیاز داریم.» این موضوعی است که گری کاسپاروف، یکی از بنیانگذاران کنگره آزادی جهانی و رییس «ابتکار دموکراسی نو» بر آن تاکید دارد. به گفته او استراتژی جهان آزاد باید منزوی کردن این دو کشور از نظر سیاسی و اقتصادی باشد.
کاسپاروف در یادداشت خود برای واشینگتن پست به بسته کمک ۹۵ میلیارد دلاری به اسرائیل، اوکراین و تایوان اشاره میکند که پس از ماهها مانعتراشی، سرانجام به تصویب رسید. او معتقد است نباید جزئیات مهم این «لایحه» را نادیده گرفت.
در صفحه ۳۲ این لایحه، از دولت بایدن خواسته شدهاست که «راهبرد حمایت ایالات متحده از اوکراین در برابر تجاوزات فدراسیون روسیه» را ظرف ۴۵ روز ارائه کند. کاسپاروف معتقد است که در حمایت از اوکراین، ایالات متحده و اروپا نتوانستهاند اساسیترین عنصر برنامهریزی استراتژیک، یعنی «تعیین یک هدف مشخص» را ایجاد کنند.
او با اشاره به سخنان آبراهام لینکلن در سال ۱۸۵۸ که گفته بود «اگر از ابتدا میتوانستیم بدانیم کجا هستیم و هدفمان چیست، میتوانستیم بهتر تصمیم بگیریم که چه کاری را و چگونه انجام دهیم»، این پرسش را مطرح میکند که در شرایط کنونی، «ما در چه موقعیتی قرار داریم و هدف ما چیست؟»
کاسپاروف در پاسخ مینویسد که موضع غرب در دو جهت غیرممکن قرار دارد، از یک طرف آرزوی بازگشت به وضعیت پیشین و معاملات سودآور و فاسد با روسیه را دارد و در عین حال در جهت مخالف، خواستار حمایت کافی از اوکراین برای جلوگیری از پیروزی روسیه است که میتواند جرقه بحران در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) را ایجاد کند.
به گفته او، رهبران اروپایی مانند اولاف شولتس، صدراعظم آلمان طوری رفتار میکنند که گویی مشتاقند تا مانند گذشته با دولت مافیایی ولادیمیر پوتین به تجارت بپردازند. آنها تسلیحات دفاعی در اختیار اوکراین قرار میدهند، اما زمانی که صحبت از ارسال سلاحهای موثر که به اوکراین میشود، تزلزل میکنند و در نتیجه چرخهای دایمی از مرگ غیرنظامیان وجود دارد.
کاسپاروف مینویسد: «دولت بایدن هنوز هم توسط دستیاران دوره اوباما و مفاهیم شکست خورده دوره او برای محدود کردن قدرت آمریکا و متحدانش هدایت میشود.»
رییس «ابتکار دموکراسی نو» مینویسد باید اهداف را اصلاح کرد، نمیتوان حمایت از اوکراین «تا هر زمانی که طول بکشد!» را یک «هدف استراتژیک» تلقی کرد، همچنان که حمایت از اسرائیل بدون اینکه تروریستهای حماس را ریشه کن کند، یک «هدف» نیست. در مقابل حمایت از اوکراین تا زمانی که یکپارچه و آزاد شود یک «هدف» است، ترویج صلح بلندمدت در اروپا و خاورمیانه با انجام هر کاری که موجب تسریع سقوط رژیمهای متخاصم در روسیه و ایران شود، «هدف» است.
«لایحه کمک» همچنین به توقیف صدها میلیارد دارایی روسیه در خارج از کشور و استفاده از این پول برای دفاع و بازسازی اوکراین اشاره میکند. کاسپاروف میگوید این یک اقدام طبیعی است و «ابتکار دموکراسی نو» که با دیکتاتوریها مقابله و آزادی را در سراسر جهان ترویج میکند، اعتبار و قانونی بودن این اقدام اثبات میکند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی پوتین گفته اگر این داراییها توقیف شود، روسیه در دادگاه تلافی خواهدکرد. کاسپاروف این پاسخ یا تهدید را که از سوی یک دیکتاتوری نامشروع که به همسایگان خود در اروپا حمله میکند، مطرح شده، از سوی کشوری که با تروریستها از سوریه و ایران گرفته تا افغانستان همکاری میکند و به مداخله در انتخابات در سراسر جهان آزاد میپردازد، یک زنگ بیداری برای غرب میداند.
جدی گرفته شدن این ادعا به گفته کاسپاروف ثابت میکند که غرب هنوز باور ندارد در جنگ است. این توهم همچنین اتحادیه اروپا و ناتو را از اعمال تحریم یا اخراج شرکای پوتین در مجارستان و اسلواکی و برخورد با شرکتهای غربی که هنوز با روسیه تجارت میکنند، منع میکند. اروپا و ناتو برای توقف تجارت پررونق واسطهگری برای روسیه در چین و آسیای مرکزی، اقدامی نکردهاند.
کاسپاروف میافزاید برای سالها، ایالاتمتحده با اشاره به بزرگی و قدرت ارتش خود، اعلام میکرد که به راحتی و قاطعیت میتواند به هر تهدیدی پاسخ دهد. اما بازدارندگی تنها زمانی تاثیرگذار خواهدبود که این قدرت با ادعای مطرح شده مطابقت داشتهباشد.
در ادامه او به برخی موارد اشاره میکند که ایالات متحده نتوانسته به خطوط قرمز پایبند باشد. در سال ۲۰۱۲، اوباما به بشار اسد دیکتاتور سوریه گفت استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه عبور از «خط قرمز» خواهد بود. اما اسد این کار را کرد بدون آنکه با او برخوردی شود و هنوز مردم را بدون مجازات سلاخی میکند. همچنین بایدن به ایران گفت نمیتواند از خاک خود به اسرائیل حمله کند، اما در نهایت این کار را انجام داد.
کاسپاروف میگوید نهادهای بینالمللی نیز اعتبار خود را از دست دادهاند. ناتو تنها یک تکه کاغذ است مگر اینکه رهبران آن اراده اقدام موثر را داشتهباشند. با توجه به فناوریهای جدید در دنیای به هم پیوسته امروزی، خطر یک فاجعه جهانی وجود دارد که هرگز مانند آن دیده نشده است.
کاسپاروف معتقد است در حال حاضر شرایط برای پوتین، شی جین پینگ، علی خامنهای، نیکلاس مادورو، رجب طیب اردوغان، ویکتور اوربان و هر دیکتاتوری، بهتر از چهار سال پیش است.
با این حال او میگوید اکنون که «لایحه کمک» به تصویب رسیده، هنوز زمان برای اصلاح مسیر کاخ سفید وجود دارد. با پیروی از قوانین زمان صلح نمیتوان در جنگ پیروز شد. تنها راه پیروزی در این جنگ طولانی، تغییر رژیم در مسکو و تهران است. چنین تغییری با انزوای سیاسی و اقتصادی روسیه و ایران و با توقف تهاجم خارجی آنها، به واقعیت نزدیکتر خواهد شد.
او معتقد است تصویب این لایحه باید یک شروع جدید باشد نه پایان. روسیه به سمت جنگ دایمی رفتهاست و چین از اقدامات پوتین برای بیثبات کردن نظم جهانی غرب حمایت میکند. آمریکا و اروپا باید با این چالش مقابله کنند.
کاسپاروف نوشته: «ما برای پیروزی به اهداف روشن، استراتژی و رهبری جسورانه نیاز داریم. درک این موضوع که در حال جنگ هستیم، شهامت ریسک سیاسی برای تغییر مسیر را به همراه خواهدداشت. این چیزی است که آینده دموکراسی آمریکا و جهان آزاد به آن بستگی دارد.»

بر اساس گزارش سالانه سازمان بهداشت جهانی، در سال ۲۰۲۳، بهرغم نیازهای روزافزون بشردوستانه ناشی از درگیریها، تغییرات اقلیمی و شیوع بیماریها، این سازمان دستاوردهایی چشمگیر در زمینه بهداشت عمومی داشته است.
این گزارش که پیش از هفتاد و هفتمین مجمع جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۴ (۲۷ می تا اول ژوئن) منتشر شد، ۹۶ درصد از دفاتر سازمان بهداشت جهانی را که شامل دستاوردهای ۱۷۴ کشور است پوشش میدهد و پیشرفت به سوی تامین اهداف و برخی چالشهای موجود را برجسته میکند.
اهداف سه میلیاردی سازمان
دکتر تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی، گفت: «جهان در مسیر رسیدن به بخش زیادی از اهداف برنامه سه میلیاردی و توسعه پایدار مرتبط با سلامت قرار دارد. هدف ما سرمایهگذاری بیشتر منابع در نقاطی است که بیشترین اهمیت را دارند.»
این گزارش نشان دهنده پیشرفت در چندین زمینه کلیدی از جمله جمعیت سالمتر، پوشش همگانی سلامت (UHC) و دسترسی به مراقبتهای بهداشتی در شرایط اضطراری است:
جمعیت سالمتر: روند کنونی نشان میدهد که احتمالا تا سال ۲۰۲۵، یک میلیارد نفر دیگر از سلامت و رفاه بهتر برخوردار میشوند که عمدتا از طریق بهبود کیفیت هوا، دسترسی به آب سالم، اقدامات بهداشتی و تندرستی حاصل میشود.
پوشش همگانی سلامت (UHC): بر اساس این گزارش ۳۰ درصد از کشورها در پوشش خدمات بهداشتی ضروری و ارائه حفاظت مالی پیشرفت داشتهاند، این پیشرفت تا حد زیادی به دلیل افزایش پوشش خدمات بهداشتی در مقابله با اِچآیوی است.
مراقبتهای بهداشتی در شرایط اضطراری: اگرچه پوشش واکسیناسیون برای پاتوژنهای با اولویت بالا نسبت به اختلالات ناشی از همهگیری کووید-۱۹ در سالهای ۲۰۲۰-۲۰۲۱ بهبود یافته اما هنوز به سطح قبل از همهگیری بازنگشته است.
اولین اعتبار پرداخت شده از سوی «صندوق همهگیری» در سال ۲۰۲۳ بالغ بر ۳۳۸ میلیون دلار آمریکا بود که به تامین بودجه ۳۷ کشور در پاسخ اولیه به رویدادهای حاد و افزایش عملیات بهداشتی نجات دهنده در بحرانهای طولانی مدت اختصاص یافت.
سازمان بهداشت جهانی با هدف افزایش قابلیتهای توالییابی ژنومی و تقویت سیستمهای آزمایشگاهی و نظارتی در سرتاسر جهان به همکاری با کشورها و شرکای خود ادامه میدهد.
سایر نکات برجسته گزارش عبارتند از:
- تزریق اولین واکسن مالاریا در جهان، RTS، S/AS۰۱، به بیش از دو میلیون کودک در غنا، کنیا و مالاوی که باعث کاهش ۱۳ درصدی مرگ و میر در میان کودکان واجد شرایط واکسیناسیون شد.
- حذف حداقل یک بیماری استوایی نادیده گرفته شده توسط ۱۴ کشور در سالهای ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ (بنگلادش موفق به حذف دو بیماری شد).
- در دسترس قرار گرفتن اولین سیستم درمانی تمام خوراکی برای سل مقاوم به چند نوع دارو در سال ۲۰۲۲.
- به لطف ابتکار REPLACE سازمان بهداشت جهانی، کشورهایی که سیاستهای حذف اسیدهای چرب ترانس تولید شده صنعتی را اجرا کردهاند به ۵۳ کشور رسید.
- دریافت درمان ضد رتروویروسی توسط بیش از ۷۵ درصد افراد مبتلا به اِچآیوی که در بیشتر موارد به سرکوب ویروسی دست یافتهاند، به این معنی که این افراد دیگر ناقل محسوب نمیشوند.
- کاهش مصرف دخانیات در ۱۵۰ کشور در حالی که ۵۶ کشور دیگر در مسیر دستیابی به هدف جهانی برای کاهش مصرف دخانیات تا سال ۲۰۲۵ هستند.
- توسعه برنامههای اقدام ملی چندبخشی در زمینه مقاومت ضد میکروبی در ۲۹ کشور دیگر در دوسالانه ۲۰۲۲-۲۰۲۳ که مجموع آن را به ۱۷۸ کشور رساند.
- معرفی واکسن ویروس پاپیلومای انسانی در ۲۵ کشور دیگر که تعداد کل کشورهای تحت پوشش این واکسن را از زمان راه اندازی آن توسط سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۰ به ۵۸ کشور رساندهاست. این اقدام پس از فراخوان مدیرکل سازمان برای ریشه کن کردن سرطان دهانه رحم صورت گرفتهاست.
مسیر پیش روی سازمان بهداشت جهانی
این گزارش به نابرابریهای قابل توجه در نتایج سلامت، اختلالات ناشی از همهگیری کووید-۱۹ و کمبود مداوم کادر بهداشت و درمان که نیازمند سرمایهگذاری در آموزش و اشتغال است، اشاره میکند.
راهاندازی مرکز دادههای بهداشت جهانی، دسترسی کشورهای عضو به دادههای بهداشتی و آمارهای ملی را سادهتر کردهاست.
کشورهای عضو تعهد خود را به تامین مالی پایدار سازمان بهداشت جهانی نشان داده و مسیر را برای افزایش کمکهای ارزیابی شده تا ۵۰ درصد از بودجه پایه مصوب ۲۰۲۲-۲۰۲۳ تا دوره دو سالانه ۲۰۳۰-۲۰۳۱ پذیرفتهاند.