دادگاه پاریس به‌طور غیابی ۳ مقام بلندپایه حکومت سوریه را به حبس ابد محکوم کرد
دادگاه کیفری پاریس روز جمعه، چهارم خرداد، سه مقام عالی‌رتبه حکومت سوریه را به‌دلیل مشارکت در جنایات جنگی به‌طور غیابی به حبس ابد محکوم کرد.
دادگاه کیفری پاریس روز جمعه، چهارم خرداد، سه مقام عالی‌رتبه حکومت سوریه را به‌دلیل مشارکت در جنایات جنگی به‌طور غیابی به حبس ابد محکوم کرد.
حکم دستگیری بین‌المللی برای سه مقام اطلاعاتی سابق سوریه، علی مملوک، جمیل حسن و عبدالسلام محمود در سال ۲۰۱۸ صادر شد.
آنها بلندپایه‌ترین مقام‌های سوری هستند که در یک دادگاه اروپایی به دلیل جنایاتی که گفته می‌شود در طول جنگ داخلی این کشور مرتکب شده‌اند محاکمه می‌شوند.
این پرونده تاریخی علیه رژیم بشار اسد، رییس‌جمهوری سوریه، که اولین دادگاه از این نوع در اروپا محسوب می‌شود، بر نقش مقام‌های حکومتی در دستگیری مازن دباغ، یک شهروند فرانسوی- سوری و پسرش پاتریک در سال ۲۰۱۳ در دمشق، و شکنجه و سپس قتل آنها متمرکز بود.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، در این دادگاه که برگزاری آن چهار روز به طول انجامید، بازماندگان و از جمله برادر مازن دباغ شهادت‌هایی دلخراش دادند.
اگرچه این حکم برای شاکیان کاملا قابل قبول بود، اما تا حد زیادی نمادین است زیرا فرانسه و سوریه معاهده‌ای برای استرداد ندارند.
کلمانس بکارته، وکیل خانواده دباغ و از فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر، گفت که این حکم بیش و پیش از هر چیز به معنای آن است که در فرانسه، به جنایات علیه بشریت رژیم سوریه اذعان شده است.
او گفت:«این پیام امیدی برای همه قربانیان سوری است که در انتظار عدالت هستند. این پیامی است که باید به دولت‌ها فرستاده شود تا روابط خود را با رژیم بشار اسد عادی نکنند.»
تحقیقات درباره ناپدید شدن پدر و پسر فرانسوی- سوری در اوج اعتراضات ضد دولتی با الهام از بهار عربی و هنگامی آغاز شد که عبیده دباغ، برادر مازن، به بازرسانی که جنایات جنگی در سوریه را بررسی می‌کردند، درباره این جنایات شهادت داد.
این خبرگزاری روز جمعه گزارش داد که این چهار منبع گفته‌اند اگر کی‌یف و غرب حاضر به گفتوگو درباره چنین توافقی نباشند، پوتین مصمم است که تهاجم علیه اوکراین را ادامه دهد.
سه نفر از این منابع، که از گفت‌وگوهای اطرافیان پوتین مطلع هستند، گفتند رییس‌جمهوری روسیه در گفتوگو با گروه کوچکی از مشاوران خود از آنچه تلاش‌های مورد حمایت غرب برای متوقف کردن مذاکرات آتش‌بس و تصمیم ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین برای رد این مذاکرات خوانده، ابراز ناامیدی کرده است.
یکی دیگر از این چهار نفر که یک مقام ارشد روسیه است، با پوتین همکاری کرده و از بحث‌ها در کرملین مطلع است، گفت: «پوتین می‌تواند تا هر زمانی بجنگد، اما همچنین برای توقف جنگ آماده آتش‌بس است.»
نام او نیز مانند سه منبع دیگر که در این گزارش به آنها اشاره شده، با توجه به حساسیت موضوع فاش نشده است.
برای این گزارش، رویترز در مجموع با پنج نفر که با پوتین در سطوح بالا در زمینه‌های سیاسی و تجاری همکاری می‌کنند یا پیش‌تر با او کار کرده‌اند گفتوگو کرده است.
منبع پنجم در مورد تمایل روسیه برای توقف جنگ در خط مقدم فعلی جنگ اوکراین اظهارنظری نکرد.
پوتین روز جمعه در یک کنفرانس خبری در بلاروس، در پاسخ به سوالی درباره گزارش رویترز گفت: «مذاکرات صلح باید از سر گرفته شود.»
او اضافه کرد مذاکرات باید بر اساس «واقعیت‌های میدانی» و بر اساس طرحی باشد که در تلاش قبلی برای دستیابی به آتش‌بس در هفته‌های اول جنگ توافق شده بود، «نه بر اساس آنچه یک طرف می‌خواهد.»
دمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، در شبکه اجتماعی ایکس گفت رهبر روسیه در تلاش است با استفاده از اطرافیان خود برای ارسال «پیام‌های ساختگی» درباره آمادگی ادعایی خود برای توقف جنگ، نشست ماه آینده صلح به ابتکار اوکراین در سوئیس را از مسیر خارج کند.
کولبا گفت: «پوتین در حال حاضر تمایلی به پایان دادن به تجاوزات خود به اوکراین ندارد. تنها صدای اصولی و متحد اکثریت جهان می‌تواند او را مجبور کند که صلح را به جای جنگ انتخاب کند.»
میخائیلو پودولیاک، مشاور رییس‌جمهوری اوکراین گفت پوتین می‌خواهد دموکراسی‌های غربی شکست را بپذیرند.
رییس‌جمهوری روسیه حدود ۱۰ روز پیش، آندری بلوسوف، اقتصاددان و معاون پیشین نخست‌وزیر این کشور را برای جایگزینی شویلگو به پارلمان روسیه معرفی کرد.
این معرفی، از نظر برخی از تحلیل‌گران نظامی و سیاسی غربی، به معنی قرار دادن اقتصاد روسیه بر پایه یک جنگ دائمی است تا روسیه در آن پیروز شود.
این تغییر در وزارت دفاع، همزمان با فشار مستمر روسیه در میدان نبرد و پیشروی‌های سرزمینی این کشور در خاک اوکراین بوده است.
با این حال، منابع مطلع به رویترز گفتند پوتین که در ماه مارس مجددا برای یک دوره شش ساله دیگر ریاست‌جمهوری انتخاب شد، ترجیح می‌دهد از پویایی فعلی روسیه در میدان جنگ برای پایان دادن به جنگ استفاده کند.
این منابع مطلع مستقیما در مورد وزیر دفاع جدید روسیه اظهارنظری نکردند.
دو منبع آگاه بر اساس اطلاعاتی که از مکالمات در رده‌های بالای کرملین داشتند، گفتند پوتین بر این عقیده است که دستاوردهای ارضی روسیه در جنگ اوکراین تاکنون برای اعلام پیروزی به مردم روسیه کافی است.
ابن سه منبع گفتند که پیشروی بیشتر برای روسیه نیازمند بسیج جدید نیروهاست، اما یک منبع مطلع گفت پوتین به دلیل کاهش محبوبیتی که دو سال پیش پس از اولین فرمانش برای بسیج نیرو، امکان بسیج دیگری را رد می‌کند.
اگر رییس‌جمهوری روسیه بر این خواسته خود اصرار ورزد، چشم‌انداز آتش‌بس در جنگ اوکراین دور به نظر می‌رسد، زیرا زلنسکی بارها اعلام کرده که مذاکرات صلح بر اساس شرایط پوتین ممکن نیست.
یکی از منابع پیش‌بینی کرد تا زمانی که زلنسکی در قدرت باشد، هیچ توافقی ممکن نیست، مگر اینکه روسیه او را دور بزند و با واشنگتن به توافق برسد.
با این حال، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، هفته گذشته در کی‌یف به خبرنگاران گفت معتقد نیست پوتین به مذاکرات جدی برای آتش‌بس علاقه‌مند باشد.
جنگ اوکراین به عنوان بزرگ‌ترین درگیری زمینی اروپا از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون جان ده‌ها هزار نفر را از هر دو طرف گرفته و به تحریم‌های گسترده غرب علیه اقتصاد روسیه منجر شده است.
کنفرانس سوئیس برای برقراری صلح در اوکراین، با هدف اتحاد جهانی در مورد چگونگی پایان دادن به جنگ، ماه آینده میلادی برگزار می‌شود.
جلسه دیوان بین‌المللی دادگستری عصر روز جمعه چهارم خرداد برای تصمیم‌گیری در مورد درخواست آفریقای جنوبی برگزار شد و این دادگاه از اسرائیل خواست تا حمله به رفح را متوقف کند.
نواف سلام، رییس دیوان بین‌المللی دادگستری در این جلسه تاکید کرد وضعیت در غزه پس از آخرین حکم این دیوان برای بهبود وضعیت فلسطینیان، بدتر شده است.
او از اسرائیل خواست فورا تهاجم به رفح و هر گونه اقدامی را که می‌تواند منجر به تخریب یا بدتر شدن اوضاع شود، متوقف کند.
دیوان بین‌المللی دادگستری از اسرائیل خواست گذرگاه رفح را برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه باز کند، اجازه دسترسی بازرسان را به مناطق محاصره شده بدهد و گزارش پیشرفت در این زمینه را ظرف یک ماه دیگر ارائه کند.
هیاتی شامل ۱۵ قاضی دیوان بین‌المللی دادگستری به درخواست آفریقای جنوبی رسیدگی کردند که در نهایت این حکم با ۱۳ رای موافق و دو رای مخالف از سوی قضات کشورهای اوگاندا و اسرائیل تصویب شد.
حدود یک هفته پیش آفریقای جنوبی در بخشی از پرونده شکایت خود از اسرائیل با اتهام «نسل‌کشی در غزه» خواهان توقف حمله به رفح شده بود.
این حکم در شرایطی صادر شد که بیرون از جلسه دادگاه، گروهی از طرفداران فلسطین دست به تجمع زده بودند.
اسرائیل طی چند ماه اخیر بارها اتهام‌های مربوط به نسل‌کشی را رد کرده، آن را بی‌اساس خوانده و گفته است عملیات غزه، «دفاع از خود در برابر حماس» است.
هشدار کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل درباره وخامت شدید شرایط غزه و رفح
در آستانه برگزاری جلسه دیوان بین‌المللی دادگستری، تال هاینریش، سخنگوی دفتر نخست‌وزیری اسرائیل تاکید کرد: «هیچ قدرتی در دنیا وجود ندارد که بتواند مانع ما از بازگرداندن همه گروگان‌هایمان به خانه و سرنگونی رژیم تروریستی حماس شود.»
اسرائیل روز ۱۸ اردیبهشت امسال حمله به رفح را با وجود مخالفت‌های جهانی تایید و اعلام کرد کنترل عملیاتی بخش فلسطینی گذرگاه رفح در جنوب غزه را به دست گرفته است.
فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه و پیش از اعلام این حکم خواهان خودداری اسرائیل از تهاجم تمام‌عیار به رفح شد و گفت یک میلیون ساکن این منطقه، جایی برای رفتن ندارند و هیچ کجای غزه برای آنان امن نیست.
به گفته او از حدود سه هفته پیش که اسرائیل دستور تخلیه شرق رفح را صادر کرد، تا کنون بیش از ۲۷۸ هزار نفر از آن‌جا آواره شده‌اند.
تورک درباره وخامت سریع شرایط غزه اظهار ناراحتی عمیق کرد و گفت: «این مردم خسته و گرسنه که بسیاری از آنها قبلا بارها آواره شده‌اند، هیچ گزینه خوبی پیش رو ندارند چرا که شهرهای دیگر سراسر غزه، قبلا به ویرانه تبدیل شده‌اند و همچنان در معرض حمله قرار دارند.»
واکنش‌ها به حکم دیوان بین‌المللی دادگستری
اسرائیل که هفته سختی را با حکم بازداشت دادستان دادگاه کیفری بین‌المللی برای نتانیاهو و وزیر دفاعش سپری کرده است، از اظهار‌نظر رسمی درباره حکم دیوان بین‌المللی دادگستری برای تخلیه رفح خودداری کرد.
یکی از مقام‌های حماس از تصمیم دیوان در مورد رفح استقبال کرد و همزمان آن را «ناکافی» خواند.
این مقام حماس خواستار پایان حمله اسرائیل به سراسر غزه شد.
حماس از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری را اجرا کند و قول داد با بازرسان همکاری کند.
سخنگوی تشکیلات خودگردان فلسطین نیز گفت از تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری استقبال می‌کند و افزود که این رای یک «اجماع بین‌المللی برای پایان دادن به جنگ اسرائیل علیه غزه» است.
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، حکم دیوان بین‌المللی دادگستری را به دلیل مرتبط نکردن درخواست پایان جنگ با خواسته بازگرداندن گروگان‌های اسرائیلی از سوی حماس محکوم کرد و ناکامی قضات دادگاه را در این زمینه، یک «فروپاشی و فاجعه اخلاقی» توصیف کرد.
بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل نیز گفت کشورش حکم مبنی بر توقف عملیات نظامی را در شهر رفح و جنوب غزه نمی‌پذیرد.
او تاکید کرد توقف جنگ در مقابل حماس به منزله انکار حق کشورش برای دفاع از خود است و در نتیجه، تهدیدی برای بقای اسرائیل.
دفتر همکاری و روابط بین‌الملل آفریقای جنوبی از حکم دیوان بین‌المللی دادگستری استقبال کرد و آن را «پیشرو» خواند.
این بیانیه اعلام کرد این حکم «الزام‌آور» را به شورای امنیت سازمان ملل خواهد برد.
احکام دیوان بین‌المللی دادگستری لازم‌الاجرا نیست و کشورها می‌توانند آن را نادیده بگیرند.
پیش از این و در روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت، کریم خان، دادستان ارشد دیوان کیفری بین‌المللی از قضات این دیوان خواست برای رهبران حماس و اسرائیل به اتهام ارتکاب جنایات جنگی، قرار بازداشت صادر کنند.
در فهرست اعلام شده از سوی او، نام بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر و یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل به چشم می‌خورد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه انتقاد شدید اسرائیل و سایر کشورها از دیوان بین‌المللی کیفری را رد کرد و آن را «تهدید و ارعاب غیرقابل قبول» دانست.
او بر ضرورت احترام به دیوان بین‌المللی کیفری تاکید کرد.
دیوان بین‌المللی دادگستری به اختلافات بین دولت‌ها رسیدگی می‌کند اما دیوان کیفری بین‌المللی یک دادگاه دائمی و متاخر است که افراد را به دلیل ارتکاب جنایات جنگی تحت تعقیب قرار می‌دهد.
آمریکا، روسیه، چین، هند و اسرائیل عضو این دیوان نیستند.
با وجود درخواست کریم خان برای بازداشت سران اسرائیل و حماس به اتهام جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت، دیوان کیفری بین‌المللی نمی‌تواند دستگیری‌ها را اجرا کند.
احکام این کشور متکی به کشورهای عضو آن است و کشورها می‌توانند سرپیچی از آن را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند.
تلاش‌های بین‌المللی برای به رسمیت شناختن فلسطین
تصمیم نروژ، اسپانیا و ایرلند در روز چهارشنبه دوم خرداد مبنی بر اینکه کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسند، با واکنش‌های متعددی مواجه شد.
تشکیلات خودگردان فلسطین و حماس از این به رسمیت شناختن استقبال کردند و اسرائیل سفیران خود را فراخواند.
اسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل، کنسولگری اسپانیا در اورشلیم را به دلیل به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطینی، از ارائه خدمات به فلسطینیان کرانه باختری منع کرد.
بر اساس گزارش‌ها، انتظار می‌رود اسرائیل طی روزهای آینده «اقدامات تنبیهی مشابهی» را علیه ایرلند و نروژ اتخاذ کند.
پارلمان دانمارک قرار است در روزهای آینده درباره قطعنامه پیشنهادی به رسمیت شناختن کشور فلسطین رای‌گیری کند.
به گفته رسانه‌های اسرائیلی، در این مورد، اسرائیل خوش‌بینی محتاطانه خود را حفظ می‌کند.
موضع دولت دانمارک عدم به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی به صورت یک‌‌جانبه است.
بورل روز جمعه تاکید کرد به رسمیت شناختن کشور فلسطین «هدیه‌ای به حماس نیست».
از سوی دیگر، کی‌یر استارمر، رهبر حزب کارگر بریتانیا گفت که کاملا باور دارد فلسطین را باید به‌عنوان یک کشور به رسمیت شناخت و این امری «بی‌نهایت مهم» است.
استارمر تاکید کرد به رسمیت شناختن فلسطین باید در طی روند رسیدن به صلح و در زمان مناسب اتفاق بیفتد و نه در پایان این روند.
او یادآور شد اگر حزبش روی کار بیاید، «تلاش برای پایان دادن به درگیری‌های کهن» را وظیفه اخلاقی خود می‌داند.
با توجه به نظرسنجی‌ها تصور می‌شود در انتخابات سراسری پیش رو در بریتانیا در روز ۱۴ تیر، حزب کارگر پیروز شود و در نتیجه کی‌یر استارمر کمتر از دو ماه دیگر نخست‌وزیر خواهد بود.
تلاش برای احیای مذاکرات آتش‌بس
با گذشت بیش از هفت ماه از جنگ در غزه، آکسیوس به نقل از یک مقام آمریکایی خبر داد روسای سی‌آی‌ای و موساد روز جمعه با هدف احیای مذاکرات آزادی گروگان‌ها با نخست‌وزیر قطر دیدار خواهند کرد.
بر اساس این گزارش، ویلیام برنز، رییس سازمان سی‌آی‌ای، دیوید بارنیا، رییس موساد و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر قطر، چهارم خرداد در پاریس دیدار می‌کنند.
آنها درباره تلاش‌ها برای خروج از بن‌بست در مذاکرات آزادی ربوده‌شدگان گفتوگو خواهند کرد.
دفتر رییس‌جمهوری فرانسه اعلام کرد که مکرون روز جمعه میزبان وزیران امور خارجه قطر، مصر، اردن و عربستان سعودی برای گفتوگو درباره جنگ در غزه است.
