مرعشی، فعال اصلاحطلب: خاتمی افرادی را تشویق کرده که نامزد انتخابات شوند



وزیر خارجه اسرائیل در واکنش به پیام خامنهای خطاب به دانشجویان آمریکا در حساب ایکس نوشت که «رژیم ایران در حال ترویج اعتراضات و تروریسم در آمریکا و اروپا است». او تاکید کرد که «رژیم ایران سر مار است و دنیای آزاد باید همین الان جلوی آن را بگیرد، قبل از اینکه خیلی دیر شود.»

هنوز یک هفته از ابلاغیه محمد مخبر، کفیل ریاست جمهوری که به مصوبه لغو ممنوعیت واردات مدلهای جدید گوشی آیفون تعبیر شده بود نگذشته که خبرگزاری وابسته به سپاه خبر داده واردات آیفون کلا ممنوع شده است. دعوا بر سر چه بازاری، با چه ابعادیست؟
کمتر از یک هفته قبل، پنجم خرداد ۱۴۰۳، در میان اخبار مربوط به مرگ ابراهیم رئیسی، محمد مخبر، کفیل ریاست جمهوری مصوبه هیات وزیران درباره اصلاح تعرفه واردات کالاها از اول خردادماه را ابلاغ کرد. در این مصوبه توضیحاتی درباره تعرفه واردات گوشیهای آیفون ذکر شده بود که به رفع ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ تعبیر شد.
عبدالمهدی اسدی، رییس انجمن واردکنندگان موبایل درباره این مصوبه گفته بود از آنجا که تنها مدلهای بعد از ۱۴، بالای ۶۰۰ دلار هستند، بنابراین برخی برداشتشان از مصوبه، لغو ممنوعیت واردات آیفونهای ۱۴ و ۱۵ بوده است.
امیدواری علاقهمندان آیفون در ایران به یک هفته نکشید. پنجشنبه، دهم خرداد ۱۴۰۳ خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، تصویری از یک بخشنامه منتشر کرد که نشان میداد واردات تمام گوشیهای آیفون ممنوع شده است.
یک ساعت بعد خبرگزاری ایسنا، در خبری نوشت پیگیری این خبرگزاری از سازمان توسعه تجارت نشان میدهد ممنوعیت واردات آیفون همچنان مربوط به مدلهای آیفون ۱۴ به بعد است و تغییری در این رابطه ایجاد نشده است.

ماجرای یک محدودیت
از ابتدای پاییز ۱۴۰۱ واردات آیفون ۱۴ به بالا به شکل تجاری و مسافری به ایران ممنوع شد. پس از این ممنوعیت در اتفاقی نادر قیمت آیفون ۱۳ در ایران به دلیل داشتن رجیستری و گارانتی از آیفون ۱۴ و ۱۵ گرانتر شد.
برخی ممنوعیت واردات آیفون ۱۴ و ۱۵ را به تکنولوژی مدلهای جدیدتر آیفون یا قیمت آنها ربط دادند. اما از آنجا که مدلهای جدید گوشیهای موبایل معمولا از تکنولوژی مشابه استفاده میکنند، این مساله منطقی به نظر نمیرسد. چون جدیدترین گوشیهای رقبای آیفون به خصوص سامسونگ بدون محدودیت به ایران وارد میشوند.

با وجود ممنوعیت واردات و عدم رجیستری گوشیهای آیفون ۱۴ و ۱۵، این گوشیها به صورت قاچاقی به ایران میرسند و مصرف کنندگان ایرانی راه جالبی برای دور زدن ممنوعیت پیدا کردهاند؛ آنها یک گوشی ارزان رجیستر شده میخرند و سیمکارت خود را روی آن فعال میکنند. از طریق فعال کردن هاتاسپات گوشی ارزان، با وایفای آیفون جدید خود را به اینترنت گوشی ارزانتر متصل میکنند تا از امکانات آیفون جدید لذت ببرند. یک راه دیگر هم استفاده از گجتهای مخصوص دور زدن طرح رجستری است.

چه کسی سود می برد؟
بهمنماه ۱۴۰۱ زمانی که واردات آیفون ۱۴ به بعد ممنوع شد، حجت الله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: «اینکه چه تفاوتی بین واردات تلفن همراه مدل سامسونگ و مدل آیفون وجود دارد، به سیاستهای وارداتی بر میگردد اما اساسا به جهت نیاز استفاده تفاوت خاصی وجود ندارد.»
ممنوعیت واردات آیفون در جمهوری اسلامی هر دلیلی داشته باشد، رقبای آن از این ممنوعیت بهرهمند میشوند.
تیرماه سال ۱۴۰۲، وبسایت تجارت نیوز از استعفای چند عضو هیات مدیره انجمن واردکنندگان موبایل خبر داد و نوشت علت این استعفا، شائبه حمایت از انحصارطلبی برای برخی از شرکتهای بزرگ واردکننده برند سامسونگ از سوی یکی از اعضای اصلی انجمن است.

بازار واردات گوشی و سهم آیفون
آمار دقیق و بروزی از برند گوشیهای وارداتی در ایران وجود ندارد، اما میدانیم تا پیش از اعمال محدودیت واردات آیفون، سامسونگ سهم ۵۴ درصدی از مجموع بازار واردات گوشی تلفن همراه ایران داشته است.
سیام اردیبهشت ۱۴۰۳، بانک مرکزی فهرست اقلام کالاهای دریافت کننده ارز در سال ۱۴۰۲ را منتشر کرد. این فهرست نشان میداد در سال ۱۴۰۲، نزدیک به ۳ میلیارد دلار انواع گوشی تلفن همراه به کشور وارد شده است. از آنجا که در این فهرست ۸۷۶ میلیون دلار ارز تامین شده زیر عنوان ارز اشخاص آمده بود، خبرگزاری تسنیم مدعی شد این حدود ۹۰۰ میلیون دلار واردات مربوط به گوشیهای آيفون بوده است. طبق مقررات مصوب، تنها موبایلهای بالای ۶۰۰ دلار از جمله مدلهای مختلف آیفون، از طریق رویه واردات در مقابل صادرات وارد میشوند.
اگر این موضوع صحت داشته باشد، یعنی سهم آیفون که پیش از اعمال محدودیتها حدود شش درصد از بازار بوده، بعد از این همه کش و قوس به حدود ۳۰ درصد رسیده است.
با توجه به اینکه انواع گوشیهای آیفون به طور قاچاق در بازار ایران وجود دارند، به نظر میرسد پشت مصوبههای ممنوعیت و لغو ممنوعیت، احتمالا منافع اقتصادی و انحصاری وجود دارد. همانطور که جلال رشیدی کوچی، یکی از نمایندگان مجلس شهریور سال ۱۴۰۲ گفته بود: «ممنوعیت واردات آیفون یک بازی است؛ نوبت سامسونگ هم میرسد»

روزنامه آرمان امروز در گزارشی اجتماعی به وضعیت جامعه پزشکی در ایران امروز پرداخته است. در این گزارش آمده است: «پزشکان به خصوص پزشکان عمومی، این روزها از وضعیت مالی و درآمدی شان حسابی شاکی هستند.»
باور عموم در ایران بر این است که پزشکان جزو اقشار مرفه اجتماع هستند و کمتر از دیگران دغدغه معاش دارند اما این گزارش میگوید: «بسیاری از پزشکان بعد از سالها کارکردن، خانهای از خود ندارند.»
این گزارش با انتقاد تلویحی پزشکان از مداخله مستقیم دولت در فرآیند درمان، گریز بسیاری از پزشکان به سوی دیگر مشاغل را محصول چنین رویکردی عنوان کرده است.
این گزارش مینویسد: «در این میان برخی از پزشکان معتقدند که همکارانشان به مشاغل دیگر مانند خدمات زیبایی و خرید و فروش املاک و بساز و بفروشی و… روی آوردهاند و درآمد بسیار بیشتری از ویزیت ۱۲۶ هزار تومانی دارند.»
پیشتر نیز روزنامه سازندگی در گزارشی مشابه و با انتقاد از وضعیت «تعرفههای پزشکی» نوشته بود: «پزشکان از طبقه متوسط جامعه هم پایینتر آمدهاند بهویژه پزشکان جوانی که در ابتدای راه هستند.»
این درحالی است که ایرج خسرونیا، رییس جامعه متخصصان داخلی ایران، در مراسمی خطاب به مسوولان حوزه سلامت درباره تبعات مشکلتراشی برای کادر درمان هشدار داده و با بیان اینکه جامعه پزشکی در یک «التهاب و ناراحتی خاص» بهسر میبرد، گفته بود مسوولان و نمایندگان مجلس نهتنها نقش این قشر را از یاد بردهاند، بلکه با تصویب قوانینی دست و پاگیر مدام کادر درمان را در تنگنا قرار دادهاند تا مجبور به خروج از گردونه درمان یا مهاجرت شوند.
برخی از کارگزاران درمان از جمله رییس کل نظام پزشکی کشور گزارشهای مربوط به مهاجرت پزشکان و کمبود کادر درمان را «فضاسازی رسانهای علیه جامعه پزشکی» عنوان کردهاند. برخی دیگر نیز در مواردی آن را محصول عملیات روانی دشمن انگاشتهاند.
این گزارش با استناد به نظر متخصصان، سیاستهای نامتوازن در این حوزه را به عنوان یکی دیگر از آفتهای موجود یاد میکند. آرمان امروز به نقل از دکتر پورقلیچ، عضو انجمن پزشکان عمومی ایران در این رابطه مینویسد: «پزشکان مجبورند با درآمد کمتر، کار بیشتری انجام دهند. اما همه این امکان را ندارند... بعضی از پزشکان تمایل دارند با کار کمتر، درآمد بیشتری داشته باشند و به همین دلیل سراغ مشاغل دیگر میروند.»
ایرج خسرونیا، رییس جامعه پزشکان متخصص داخلی نیز خرداد سال گذشته درباره همخوان نبودن درآمدها با هزینه پزشکان عنوان کرده بود «برخی پزشکان به این نتیجه رسیدهاند که مطب خود را تعطیل و بهجای آن کافیشاپ یا آرایشگاه تاسیس کنند. برخی بسازبفروش شدهاند و حتی بعضی از پرشکان به مسافرکشی و دلارفروشی رو آوردهاند.»
ناامیدی و نبود منابع از دیگر آسیبهایی است که در این گزارش به عنوان دلایل تضعیف جایگاه پزشکان در جامعه عنوان شده است.
این روزنامه میانهرو نوشته است: «یک متخصص رادیولوژی که تازه فارغالتحصیل شده، از کجا بیاورد یک مرکز رادیولوژی بزند یا دستگاههای رادیولوژی را بخرد؟ این کار دهها میلیارد تومان هزینه دارد و یک متخصص جوان در ابتدای کار چطور میتواند چنین پولی داشته باشد؟ ضمن اینکه پزشک متخصص در سن بالا فارغالتحصیل میشود و خب در این سن چقدر موقعیت برای کار کردن دارد؟»
این گزارش همچنین به هدر رفت سرمایهگذاری در تربیت پزشکان اشارهای کرده است و با استناد به گفتههای رییس سازمان نظام پزشکی نوشته است: «چند میلیارد هزینه آموزش یک پزشک میشود اما به دلیل مشکلات معیشتی یا از کشور مهاجرت میکنند یا به شغل دیگری روی میآورند. ۲۰ هزار پزشک عمومی دیگر کار نمیکنند.»
به گفته یک عضو ارشد صنفی، بیتوجهی وزارت بهداشت به وضعیت پزشکان جوان و رزیدنتها به یک رویه تبدیل شده است به گونهای که برخی از این افراد با اینکه سالها تلاش و تحصیل کردهاند به نقطهای میرسند که مرگ را بر ادامه زندگی ترجیح میدهند.
پیشتر نیز وبسایت خبری تجارتنیوز در مطلبی تحقیقی با اشاره به موضوع خودکشی پزشکان در ایران با استناد به آمارهای رسمی گزارش کرده بود که هر ۱۰ روز یک پزشک در ایران خودکشی میکند.
دیماه سال گذشته، نیما شهریارپور، متخصص طب اورژانس اعلام کرد بر اساس پژوهشهای انجام شده، آمار خودکشی در میان اعضای جامعه پزشکی، بین ۳/۱ تا پنج برابر افزایش یافته است.
(به توصیه کارشناسان اگر با کسی یا کسانی روبهرو میشوید که از جملهها و عبارتهایی نشاندهنده افسردگی یا تمایل به پایان زندگی استفاده میکنند، از آنان بخواهید با پزشک معتمد، نهادهایی که در این زمینه فعالیت میکنند یا فردی مورد اعتماد، درباره نگرانیهایشان صحبت کنند. اگر به خودکشی فکر میکنید، در ایران با اورژانس اجتماعی با شماره تلفن ۱۲۳ تماس بگیرید.)

حیدر سوسنی، فرمانده انتظامی استان بوشهر از بازداشت ۱۳ نفره شامل عکاس و ادمین صفحات رسانههای اجتماعی که در قالب مدلینگ اقدام به تولید و انتشار محتوا برای آرایشگاهها میکردند خبر داد. او افزود برای این افراد پرونده قضایی باز شده است.

حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی، با اشاره به انتخابات ریاستجمهوری و نقش شورای نگهبان گفت: «خداوند عمر احمد جنتی را با عمر نوح پیوند داده که با وجود او خیلی نگران تنوع و تکثر کاندیداها نباشیم.» مرعشی افزود: «نظام الان در شرایط بسیار خاصی قرار دارد.»