با گذشت ۱۰ سال از هشدارهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ناامنی غذایی در کشور، بررسیها نشان میدهند ساکنان استانهای سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، هرمزگان، ایلام، کرمان، خراسان جنوبی و بوشهر، همچنان با مشکلات معیشتی و ناامنی غذایی شدیدی مواجه هستند.
روزنامه اعتماد روز پنجشنبه ۱۰ خرداد در گزارشی نوشت مصرف برخی اقلام غذایی مانند گوشت، مرغ، لبنیات و میوهها به دنبال افزایش قیمتها تا حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است.
این گزارش با هشدار درباره تاثیر سوءتغذیه مادران باردار و کودکان زیر پنج سال در کاهش توانمندی جسمی و ذهنی نسل آینده، نوشت که مردم این هشت استان همچنان با ناامنی غذایی درگیر هستند.
وضعیت نابسامان برخی از این استانها دستکم در یک دهه اخیر بیتغییر باقی مانده است.
تیر ۱۳۹۳، زهرا عبداللهی، مدیر دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت اعلام کرد استانهای کهگیلویه و بویراحمد، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان و خوزستان، دچار سوءتغذیه و ناامنی غذایی هستند.
او گفت شاخصهایی همچون میانگین قد، دریافت ریزمغذیها و انواع ویتامینها در جمعیت این پنج استان، از میانگین کشوری بسیار پایینتر است.
پس از آن و در سال ۱۳۹۸، وزارت بهداشت اعلام کرد استانهای بوشهر، خراسان جنوبی و ایلام نیز به فهرست استانهای دچار ناامنی غذایی اضافه شدهاند.
گزارشهای رسمی و جدید از جمله گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد فشار افزایش هزینهها از یک سو و افزایش نیافتن متناسب دستمزدها از سوی دیگر، باعث شده خانوادهها از میزان مصرف خوراکیها و آشامیدنیها بکاهند.
مرکز آمار ایران روز سوم خرداد گزارش شاخص قیمت مصرف کننده مربوط به اردیبهشت سال ۱۴۰۳ را منتشر کرد و از نرخ تورم حدود ۷۴ درصدی در گروه گوشت قرمز و مرغ خبر داد.
روزنامه اعتماد در گزارش جدیدش با تعدادی از ساکنان هشت استان مورد نظر گفتوگو کرد و از تداوم ناامنی غذایی آنان خبر داد.
غذای برخی مردم نان خالی است
صاحب یک بقالی در خیابان دانشگاه زاهدان در گفتوگو با اعتماد از کاهش خرید مردم خبر داد و گفت فروش برنج، روغن، نوشابه و ماکارونی به یکسوم رسیده است.
به گفته این شهروند، عمده خرید مردم از سر ناچاری، بیشتر «نان» است.
او گفت آخرین باری که گوشت قرمز خورده، «عید قربان» سال گذشته و با سهم ۳۰۰ گرمیاش از گوشت نذری بوده است.
این شهروند ادامه داد: «پای مرغ کیلویی ۱۵ هزار تومان است و میشود با آن آبگوشت درست کرد ولی همان را هم خیلی از خانوادهها نمیتوانند بخرند و ما هم ماهی یکبار میخریم.»
صاحب یک مغازه الکتریکی در منطقه شیرآباد زاهدان گفت در این منطقه خانوادههایی هستند که شب را تنها با نان خالی سر میکنند و اگر یارانه گرفته باشند، نان و کشک میخورند.
او گفت در منطقه شیرآباد از هر ۳۰ خانواده، ۲۸ موردشان «هیچ چیزی» ندارند.
به گفته این شهروند، فرزندان بسیاری از خانوادههای منطقه شیرآباد به دلیل هزینهها به مدرسه نمیروند.
یک پرس چلوکباب ۵۰۰ هزار تومان
صاحب رستورانی در شهر یاسوج به اعتماد گفت در دو سال گذشته به دلیل گرانی و فقیرتر شدن مردم، میزان فروش او کم شده است.
به گفته این شهروند، یک پرس چلوکباب ۵۰۰ هزار تومان است و برای همین، هر روز از صبح ۵۰ نفر جلوی مغازه قصابی صف میبندند که «اسکلت مرغ» بخرند.
او گفت میوه در بسیاری از خانهها کالای لوکس شده و اگر کسی پول اضافهای داشته باشد فقط هندوانه میخرد که کیلویی ۱۵ هزار تومان است.
یک پزشک شاغل در پایگاه انتقال خون یکی از شهرهای استان هرمزگان گفت گرسنگی مردم را زمانی که برای اهدای خون مراجعه میکنند، متوجه میشود.
به گفته او، اغلب مردان ماهیگیر دچار سوءتغذیه هستند.
اوایل اردیبهشت امسال روزنامه اعتماد با بررسی اطلاعات موجود در خصوص دادههای نرخ فقر نوشت افزایش ۱۰ درصدی نرخ فقر در دو سال به معنی افزایش حدود هشت میلیون نفر به تعداد فقرا در کشور است.
فقر اقتصادی در مناطق نفتخیز
یک کارگر دکلهای نفتی در اهواز به اعتماد گفت در سالی که گذشت او و بسیاری از مردم با نان و سیبزمینی و «پستترین» نوع سوسیس و کالباس شکم خود و خانوادهشان را سیر کردهاند.
در شهر ایلام صاحب یک قصابی از افزایش مشتریان «ضایعات مرغ با بهای کیلویی ۲۰ هزار تومان» خبر داد.
او گفت در یک سال گذشته شمار مشتریان نسیهبگیرش بسیار زیاد شدهاند و همین الان بالای ۲۰ میلیون تومان از مشتریان طلب دارد.
یک فعال اجتماعی در کنگان، شهر همجوار با مجموعه پالایشگاه پارس جنوبی به اعتماد گفت در این شهر نانآوران خانواده برای تامین معاش خود و خانوادهشان دو یا سه شیفت و در جاهای مختلف کار میکنند اما باز هم درآمد و مخارجشان با هم جور نیست.
دبیر یک دبیرستان پسرانه در شهر بندرعباس که در شهر کهنوج زندگی میکند گفت که ۹۹ درصد مردم این منطقه کشاورزند و به دلیل نبودن بازار فروش محصولاتشان، «به خاک سیاه» نشستهاند.
او هشدار داد آسیبهای اجتماعی و امنیتی در جنوب کرمان به وضع بحران رسیده است.
به گفته این معلم، در این منطقه خانوادههایی هستند که حتی پول برای خرید یک روغن یک لیتری ندارند و شاگردانش در بازار بندرعباس تا نیمهشب ماهیفروشی و صافکاری و ساندویچفروشی و آپاراتی و کارگری میکنند.
۱۹ فروردین امسال، یک روزنامه سراسری چاپ تهران به نقل از واحدهای صنفی گزارش داد دزدی مواد غذایی از فروشگاههای ایران افزایش یافته و گرانیها و افزایش گرسنگی در میان مردم از دلایل آن است.
پیش از آن و در هفتم فروردین، تجارتنیوز در گزارشی از باز شدن پای دهه هشتادیها به بازار فروش اعضای بدن خبر داد و نوشت نوجوانان و جوانان ۲۰ ساله، برای تامین نیازهای مالی، کلیه و مغز استخوان خود را میفروشند.
ترک تحصیل برای نان
یک فعال اجتماعی و از اهالی روستای مرزی خونیکسار در خراسان جنوبی به اعتماد گفت از ۱۸ دختر پایه نهمی پنج نفرشان عقد کردهاند و مدرسه نمیروند و ترک تحصیل پسرها بعد از پایه نهم نیز در این روستا خیلی بالاست.
این نوجوانان، برای کارگری به روستاهای اطراف یا حتی تهران میروند.
به گفته این فعال اجتماعی، حدود ۷۰۰ خانواده این روستا پول خرید نان ندارند و چند فرد نیکوکار، هر ماه ۱۰۰ هزار تومان برای پول نان به آنها میدهند.
او تاکید کرد در این روستا سوءتغذیه زیاد است و خانه بهداشت برای بچههای خانوادههای فقیر، سبد غذایی میدهد.
۲۱ اردیبهشت امسال، دهها شهروند با ارسال پیامهایی به ایراناینترنشنال، به فقر، گرانی، تورم و دیگر مشکلات روزافزون ایرانیان زیر سایه ناکارآمدی جمهوری اسلامی پرداختند و از اصلاح امور در این حکومت، ابراز ناامیدی کردند.
ماموران جمهوری اسلامی روز سهشنبه هشت خرداد مزارع برنج متعلق به بهائیان را در روستای احمدآباد مازندران با بیل مکانیکی خراب کردند و محصول آنها را از بین بردند. ماموران در دی ماه ۱۴۰۲ این زمینها را که بیش از ۱۰۰ هکتار برآورد شدهاند، بهطور غیرقانونی مصادره کرده بودند.
جامعه جهانی بهائی روز پنجشنبه ۱۰ خرداد با انتشار تصاویری در رسانه اجتماعی ایکس خبر داد ماموران جمهوری اسلامی این مزارع برنج را تخریب کردهاند.
این نهاد مستقر در ژنو، این اقدام را «ظلم آشکار، آپارتاید اقتصادی و پاکسازی مذهبی برای بیرون راندن بهائیان از زمینهایشان» دانست.
روز یکشنبه ۱۰ دی ۱۴۰۲، شماری از کارکنان سازمان منابع طبیعی همراه با دهها مامور یگان ویژه و نیروهای وزارت اطلاعات و تعدادی از کارکنان صدا و سیمای جمهوری اسلامی به روستای احمدآباد یورش برده و اقدام به حصارکشی دهها هکتار از زمینهای زراعی بهائیان کردند.
ماموران با ضبط گوشیهای موبایل اهالی روستا، مانع از اطلاعرسانی و گرفتن فیلم و عکس به وسیله آنان شدند و از شامگاه ۱۰ دی، رفت و آمد ساکنان محلی و اهالی روستا را ممنوع کردند.
این زمینها از ۷۰ سال پیش تاکنون متعلق به اهالی روستای احمدآباد و زیر کشت بوده و تنها منبع درآمد بسیاری از این خانوادهها به شمار میرود.
جامعه جهانی بهائی آن زمان در اطلاعیهای نوشت مامورانی که این یورش را انجام دادند، هیچ غرامت یا سند رسمیای که این مصادرهها را توجیه کند، ارائه نکردهاند.
در این بیانیه با اشاره به اینکه ماموران حدود ١٠٠ هکتار از زمینهای متعلق به خانوادههای بهائی را حصارکشی کردند، تاکید شد که بیش از ٨٠ خانواده بهائی صاحب مزارعی در احمدآباد هستند.
سایت آسو نیز روز ۱۹ بهمن ۱۴۰۲ در گزارشی نوشت که در نتیجه این یورش، ماموران بیش از ۱۰۰ هکتار از زمینهای زراعیِ بهائیان احمدآباد را مصادره کردند و حدود ۳۰ خاندان و حداقل ۲۰۰ خانواده، زمینهای کشاورزی خود را از دست دادند.
آزار و اذیت بهائیان روستانشین و مصادره و تخریب زمینها و خانههایشان از ابتدای انقلاب ۵۷ در روستای «کتا» واقع در حوالی یاسوج آغاز شد و با مصادره اموال بهائیان ساکن روستاهای «روشنکوه» و «ایول» در چند سال گذشته ادامه یافت.
اکنون به نظر میرسد حمله به روستای احمدآباد، مصادره زمینهای کشاورزی و تخریب مزارع برنج متعلق به آنان، بخشی از این روند و در تداوم آزار و اذیت سیستماتیک بهائیان ساکن ایران است.
علاوه بر این حملات، بهائیان در ایران بیش از ۱۵۰ سال است که تحت فشار و سرکوب سیستماتیک عقیدتی، سیاسی، آموزشی و اقتصادی قرار دارند.
آنها بزرگترین اقلیت دینی غیرمسلمان ایران هستند و از زمان انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ بیش از پیش هدف آزار و اذیت قرار گرفتهاند.
در یک سال گذشته فشار نهادهای امنیتی و قضایی بر شهروندان بهائی تشدید شده است.
جامعه جهانی بهائی روز ۱۸ اردیبهشت امسال در بیانیهای با اعلام اینکه از مجموع ۸۵ نفر از بهائیانی که از اواسط اسفند ماه ۱۴۰۲ به دادگاه احضار یا زندانی شدهاند، حدود سهچهارم یعنی ۶۵ نفر زن بودهاند، نوشت دهها زن بهائی در ایران در سه ماه گذشته احضار شده و هدف برخورد خشونتبار دستگاه قضایی جمهوری اسلامی قرار گرفتهاند.
سازمان دیدهبان حقوق بشر روز ۱۳ فروردین امسال در گزارشی با عنوان «چکمه روی گردنم: جنایت مقامهای ایران در آزار و اذیت بهائیان» اعلام کرد اقدامهای جمهوری اسلامی علیه بهائیان، «مصداق جنایت علیه بشریت» است.
جامعه جهانی بهائی در آذر ۱۴۰۲ هشدار داده بود حکومت برای اعمال فشار بر این اقلیت دینی به روشهای خشنتری روی آورده که این موضوع نشاندهنده تشدید سیاست سرکوب سیستماتیک علیه بهائیان است.
منابع غیررسمی میگویند بیش از ۳۰۰ هزار شهروند بهائی در ایران زندگی میکنند.
قانون اساسی جمهوری اسلامی تنها ادیان اسلام، مسیحیت، یهودیت و زرتشتیگری را به رسمیت میشناسد.
محسن باقری، عضو شورای عالی کار با تاکید بر تهیه جدول غذایی ویژه کارگران گفت: «به دنبال این هستیم همچون سالمندان و کودکان، جدولی مختص جامعه کارگری تدوین شود که متناسب با فعالیت کارگران و خانواده آنها باشد.»
او افزود این جدول بسیاری از مشکلات کارگران را حل میکند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در مراسم یادبود ابراهیم رئیسی در مجمع عمومی این سازمان اشاره کرد رئیسی ایران را در «برههای چالشبرانگیز رهبری کرد» و افزود که «صمیمانهترین تسلیت خود» را برای مرگ او ابراز میکند.
این مراسم یادبود با انتقادهای گسترده مواجه شد.
گزارش منتشر شده از سوی یک اندیشکده وابسته به دانشگاه شریف نشان میدهد بیش از دو-سوم مردم ایران برای استفاده از اینترنت، از فیلترشکن استفاده میکنند.
اندیشکده حکمرانی شریف در پیمایشی به بررسی نگرش مردم به اینترنت پرداخت که نتایج آن حاکی از افزایش استفاده از ابزارهای دور زدن فیلترینگ در میان کاربران ایرانی است.
بر اساس این گزارش، محدودیتهای شدیدی که از نیمه دوم سال ۱۴۰۱ بر اینترنت اعمال شده است، «بیش از یک سوم جمعیت کشور» را که پیش از آن به شکل مستقیم به اینترنت متصل میشدند وادار به استفاده از فیلترشکن کرد.
در حال حاضر ۶۶/۸۸ درصد مردم ایران یا به عبارتی ۸۳/۶ درصد کاربران اینترنت کشور برای دسترسی آزاد به این شبکه از برنامههای دور زدن سانسور استفاده میکنند.
این گزارش نشان میدهد حدود یک-چهارم کاربران فیلترشکن در ایران بابت استفاده از این خدمات پول پرداخت میکنند.
در بخشی از متن این گزارش تاکید شده است بیش از نیمی از پاسخگویان به سوالات این پیمایش برابر با ۵۸/۴ درصد آنان، از سیاستهای جمهوری اسلامی در زمینه سانسور اینترنت حمایت نمیکنند و آن را به سود جامعه نمیدانند.
۲۷/۵ درصد از مردم نیز عقیده دارند جلوگیری از انتشار اخبار و محتوای مخالف دولت، دلیل فیلترینگ گسترده در ایران است، در حالی که ۱۴/۱ درصد از افراد دلیل این موضوع را «محتوای غیراخلاقی» عنوان کردهاند.
این گزارش تاکید کرد اینستاگرام بهعنوان محبوبترین پلتفرم اجتماعی در کشور در مقایسه با زمان پیش از فیلترینگ، تنها حدود هفت درصد کاربران خود را از دست داده است.
این ارقام با سایر آماری که پیشتر از سوی منابع دیگر در این زمینه منتشر شده، مشابه است.
هفته جاری یک شرکت رصد رسانههای اجتماعی در کشور گزارش داد با گذشت کمتر از دو سال از فیلترینگ اینستاگرام، ۹۰ درصد کاربران آن به استفاده دوباره از این پلتفرم روی آوردهاند.
این در حالی است که دسترسی به پلتفرمهای فیلتر شده هزینه گزافی بر مردم تحمیل کرده است.
آبان ۱۴۰۲، جلال رشیدی کوچی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با ارائه تخمین جمعیت ۲۰ میلیونی خریداران فیلترشکن در کشور، گردش مالی سالانه این حوزه را دستکم ۴۴ هزار میلیارد تومان عنوان کرد.
رسانههای ایران خبر دادند بشار اسد، رییس حکومت سوریه، روز پنجشنبه ۱۰ خرداد برای تسلیتگویی به مناسبت مرگ ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی، به تهران سفر و با علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی دیدار کرد.
خبرگزاری دولت جمهوری اسلامی (ایرنا) گزارش داد اسد در این دیدار، روابط تهران و دمشق را «راهبردی» خواند و افزود رئیسی نقش مهمی در «تعمیق این روابط» ایفا میکرد.
رئیسی و هیات همراهش روز ۳۰ اردیبهشت در سانحه سقوط بالگرد در استان آذربایجان شرقی جان خود را از دست دادند.
خامنهای در دیدار با اسد دو حکومت ایران و سوریه را «از ارکان محور مقاومت» توصیف کرد و گفت: «همه باید امتیاز ویژه دولت سوریه یعنی مقاومت را در مقابل چشم خود مشاهده کنند.»
جمهوری اسلامی از عنوان «محور مقاومت» برای اشاره به متحدان خود در منطقه مانند حکومت اسد و گروههای نیابتی تهران از جمله حوثیهای یمن، حزبالله لبنان و حماس استفاده میکند.
تظاهرات حوثیهای یمن در حمایت از فلسطین با در دست داشتن تصاویری از ابراهیم رئیسی، صنعا، چهارم خرداد
خامنهای در ادامه سخنانش، غرب را به تلاش برای تغییر حکومت سوریه متهم کرد و افزود: «غربیها و دنبالههای آنها در منطقه قصد داشتند با جنگی که علیه سوریه به راه انداختند، نظام سیاسی این کشور را ساقط و سوریه را از معادلات منطقه حذف کنند اما موفق نشدند.»
جنگ داخلی سوریه که با تظاهرات مسالمتآمیز مردم این کشور علیه حکومت اسد در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، بیش از ۵۰۰ هزار کشته و میلیونها آواره بر جای گذاشته است.
ورود داعش از یک سو و نیروهای حامی حکومت اسد نظیر سپاه پاسداران و حزبالله لبنان از سوی دیگر به درگیریها در سوریه، علاوه بر تلفات جانی، اقتصاد این کشور را به ویرانی کشاند و زیرساختهای آن را به شکل گستردهای تخریب کرد.
خامنهای در دیدار با اسد به موضوع جنگ غزه پرداخت و با انتقاد از مواضع «برخی کشورهای منطقه»، آنها را به «بیعملی» و «کوتاهی» در قبال غزه و فلسطین متهم کرد.
جمهوری اسلامی از حامیان اصلی حماس در چند دهه اخیر بوده است.
شبهنظامیان حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کشتند و بیش از ۲۴۰ نفر را گروگان گرفتند.
اسرائیل در پاسخ به این تهاجم، عملیات نظامی وسیعی را در نوار غزه آغاز کرد که بر اساس آمار وزارت بهداشت حماس، تاکنون منجر به کشته شدن بیش از ۳۶ هزار نفر شده است.
بیش از ۸۱ هزار فلسطینی نیز در جریان جنگ غزه زخمی شدهاند.
تظاهرات برای آزادی گروگانهای اسرائیلی در بند حماس، تلآویو، پنجم خرداد
هر چند جمهوری اسلامی همواره کوشیده است خود را در مجامع و رسانههای بینالمللی به عنوان حامی مردم و آرمان فلسطین معرفی کند اما گزارشها حاکی از آن است که بسیاری از فلسطینیان دل خوشی از سیاستهای تهران ندارند.
خبرگزاری فرانسه روز ۳۱ اردیبهشت گزارش داد با وجود ستایش حماس از رئیسی، خبر کشته شدن او در سانحه هوایی با بیتفاوتی ساکنان نوار غزه مواجه شده است.
حسام عبدالله، فلسطینی ساکن غزه با اشاره به مرگ رئیسی به خبرگزاری فرانسه گفت: «چرا باید به مردی اهمیت بدهم که تنها برای ما ویرانی به همراه داشته است؟ ... با این همه تخریب و ویرانی که با آن روبهرو بودهایم، هیچ کشوری به ما توجه نکرده.»
رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با اسد، به تحریمهای اقتصادی ایالات متحده و اروپا علیه تهران و دمشق پرداخت و تاکید کرد دو کشور باید «با افزایش همکاریها و منظم کردن آن»، از شرایط کنونی عبور کنند.
او پیشتر و در روز پنجم اردیبهشت، تحریمهای بینالمللی را زمینهساز «شکوفایی استعدادها» و بروز «ظرفیتهای داخل کشور» دانسته بود.