پوتین در آستانه سفر به کره شمالی: روابطی را شکل میدهیم که غرب نتواند آن را کنترل کند
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، روز سهشنبه ۲۹ خرداد، در آستانه سفر به پیونگ یانگ، در یادداشتی تاکید کرد که روسیه و کره شمالی روابط تجاری و امنیتی خود را به شکلی گستردهتر خواهند کرد که غرب نتواند آن را کنترل کند. پوتین پس از سفر به کره شمالی، به ویتنام خواهد رفت.
ارتش کره جنوبی از شلیک اخطار در پی عبور سربازان کره شمالی از خط مرزبندی نظامی خبر داد و گفت ارتش کره شمالی به دلیل انفجار مینهای زمینی در منطقه غیرنظامی کره، یا همان نوار مرزی که نقش حائل را میان دو کشور دارد، تلفات متعددی را متحمل شد.
وزارت امور خارجه ایالات متحده، روز دوشنبه ۲۸ خرداد، گروه انصارالله الاوفیاء و حیدر ابراهیم الغراوی، دبیرکل این گروه، را در فهرست گروههای تروریستی خود قرار داد و گفت این گروه در حملهای به پایگاه نیروهای آمریکایی در اردن که سه کشته بر جای گذاشت، دست داشته است.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای، این گروه شبهنظامی را وابسته به جمهوری اسلامی و مستقر در عراق نامید و آن را بخشی از «مقاومت اسلامی در عراق» دانست که ائتلافی از چند «گروه تروریستی و شبهنظامی همسو با جمهوری اسلامی» است.
این گروه که از پیروان مقتدا صدر منشعب و به یکی از گروههای نیابتی شاخص مورد حمایت نیروی قدس سپاه پاسداران در عراق تبدیل شد، مدتها است که در مرز سوریه مستقر است.
در بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا از سازمان کتائب، حزبالله، نجبا و کتائب سیدالشهدا در عراق بهعنوان سازمانهای تروریستی یاد و گفته شده این نیروها بارها به ائتلاف جهانی برای مبارزه با داعش در عراق و سرویه حمله کردهاند.
از گروه انصارالله الاوفیاء (حامیان وفادار الله) بهعوان تیپ ۱۹ حشدالشعبی نیز یاد میشود.
حیدر ابراهیم الغراوی در کنار ابو مهدی المهندس. المهندس همراه قاسم سلیمانی کشته شد
به گفته وزارت امور خارجه آمریکا، گروه انصارالله الاوفیاء در حمله پهپادی به یک پایگاه نظامیان آمریکا در هشتم بهمن ۱۴۰۲ در اردن دست داشت. در جریان آن حمله، سه نظامی آمریکایی کشته شدند.
در پی آن حمله، آمریکا حملاتی به اهداف گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در عراق انجام داد و در پی آن، این گروهها به حملات خود به اهداف آمریکا در منطقه پایان دادند.
در بیانیه وزارت امور خارجه ایالات متحده گفته شده که گروه انصارالله الاوفیاء بهطور علنی تهدید کرده است که به حملات خود به منافع آمریکا در منطقه ادامه خواهد داد.
در این بیانیه تاکید شده است که ایالات متحده همچنان متعهد به استفاده از تمام ابزارهای موجود برای مقابله با حمایت جمهوری اسلامی از تروریسم و مختل کردن توانایی گروههای تحت حمایت حکومت ایران برای انجام حملات تروریستی است.
شبکه تلویزیونی المسیره، متعلق به حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی در یمن، روز دوشنبه ۲۸ خرداد ، از دست کم شش حمله هوایی نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به فرودگاه بینالمللی حدیده یمن و چهار حمله به جزیره کمران در نزدیکی بندر صلیف در کنار دریای سرخ خبر داد.
این برای اولین بار از زمان حملات هوایی به اهداف حوثیها در یمن است که نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به جزیره کمران حمله میکنند.
این حملات پس از حملات حوثیها به دو کشتی باربری تیوتور (Tutor) و وربنا ( Verbena) در هفته گذشته صورت گرفته است.
خبرگزاری رویترز به نقل از کارشناسان نظامی و امنیتی گزارش داده که هر دو کشتی که آسیب دیدهاند، رها شده و سرگردانند و با خطر غرق شدن روبهرو هستند.
حوثیها که کنترل پایتخت و پرجمعیتترین مناطق یمن را در دست دارند، از ماه نوامبر سال گذشته به منظور آنچه آن را همبستگی با فلسطینیان غزه خواندهاند، به کشتیهای بینالمللی در دریای سرخ و خلیج عدن حمله میکنند.
در جریان این حملات، حوثیها تاکنون یک کشتی را غرق کردهاند، یک کشتی دیگر را توقیف کردهاند و سه ملوان را در حملاتی جداگانه کشتهاند و عبور کشتیهای تجاری و باری از این آبراه مهم را بهشدت تحت تاثیر قرار دادهاند.
دو منبع نظامی در دولت قانونی یمن که در سطح بینالمللی به رسمیت شناخته شده، به رویترز گفتند که جنگجویان حوثی در گذشته از جزیره کمران و بندر صلیف به عنوان مکانی برای انجام حملات خود در دریای سرخ و همچنین مخفی کردن انبارهای موشک و هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها) در معادن نمک خود استفاده کردهاند.
فاصله ۱۰ کیلومتری بندر صلیف تا جزیره کمران، بخشی از مسیری است که کشتیها باید برای رسیدن به بندر بعدی خود از آن عبور کنند.
مقامهای نظامی و امنیتی گفتند که از روز چهارشنبه که حوثیها با یک شهپاد و موشک به کشتی تیوتور با پرچم لیبریا در دریای سرخ حمله کردند، آب همچنان وارد این کشتی که موتورخانه آن بهطور جدی آسیب دیده، میشود و ممکن است این کشتی غرق شود.
امدادگران ناو هواپیمابر آیزنهاور خدمه این کشتی را با هواپیما به نقطهای امن منتقل کردند، هرچند یک ملوان کشتی تیوتور همچنان پیدا نشده است.
فرماندهی مرکزی ایالات متحده، سنتکام، نیز اعلام کرد که خدمه کشتی وربنا با پرچم پالائو، روز پنجشنبه هفته گذشته بهدلیل آتشسوزیهای کنترلنشدهای که در نتیجه اصابت دو موشک حوثیها در خلیج عدن رخ داد، تماس اضطراری گرفتند و درخواست کمک کردند.
به گفته سنتکام، یک کشتی باری دیگر به نام آنا- متا (Anna-Meta) که حامل گندم بود، خدمه کشتی وربنا را نجات داد و آنها را به مکانی امن منتقل کرد.
با وجود حملات آمریکا و بریتانیا و به حوثیها از ماه فوریه به این سو، نیروهای حوثی حملات خود به کشتیهای تجاری در یکی از شلوغترین خطوط کشتیرانی جهان را تشدید کردهاند.
حملات موشکی، پهپادی و شهپادی حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی، شرکتهای اصلی کشتیرانی جهانی را وادار کرده است که مسیر کشتیهای خود را تغییر دهند و این امر بر افزایش قیمت حمل و نقل کالا در عرصه جهانی تاثیر چشمگیری به جا گذاشته است.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد از زمان امضای برجام در سال ۲۰۱۵، برنامه هستهای تهران به طور قابل توجهی توسعه یافته است. به گفته رافائل گروسی، حکومت ایران قادر به تولید آخرین نسل از سانتریفیوژها، ساخت تاسیسات جدید و دست زدن به اقداماتی «بسیار فراتر از اینها» است.
گروسی در مصاحبه با روزنامه روسی ایزوستیا که روز دوشنبه ۲۸ خرداد منتشر شد، تاکید کرد جمهوری اسلامی در عرصه بینالمللی به عنوان بازیگری «کاملا قابل اعتماد» شناخته نمیشود و جهان به فعالیتهای هستهای تهران «شک دارد».
اظهارات او چند روز پس از آن مطرح میشوند که شورای حکام قطعنامه پیشنهادی بریتانیا، فرانسه و آلمان، موسوم به تروئیکا، را درباره برنامه هستهای تهران با ۲۰ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و دو رای مخالف به تصویب رساند.
در این قطعنامه از حکومت ایران خواسته شده تا همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را بهبود بخشد و ممنوعیت ورود «بازرسان مجرب» آژانس را لغو کند.
جمهوری اسلامی روز ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ مجوز فعالیت گروهی از بازرسان آژانس در ایران را باطل کرد.
گروسی در ادامه مصاحبه خود با ایزوستیا، ضمن پذیرفتن اظهارات مقامهای حکومت ایران در خصوص تعداد زیاد بازرسیهای آژانس بینالمللی از تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی گفت دلایل قانعکنندهای برای این کار وجود دارد.
او افزود: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی از یک سیاست ضد ایران پیروی نمیکند. ما نمیگوییم ایران نباید از مهارتها و توانمندیهای فنآورانه خود استفاده کند. به هیچ وجه. ما صرفا میگوییم دسترسی لازم [بازرسان آژانس] به تاسیسات [هستهای جمهوری اسلامی] به نفع هر دو طرف خواهد بود.»
پیشتر خبرگزاری رویترز با استناد به گزارش محرمانه آژانس بینالمللی نوشت جمهوری اسلامی در روزهای ۲۰ و ۲۱ خرداد به آژانس اطلاع داده هشت آبشار را که هر کدام شامل ۱۷۴ سانتریفیوژ آیآر-۶ هستند، در عرض سه تا چهار هفته در تاسیسات فردو نصب خواهد کرد.
این اقدام تهران در پاسخ به قطعنامه اخیر شورای حکام انجام گرفته است.
گروسی: برجام معنای خود را از دست داده است
گروسی در گفتوگو با ایزوستیا بر ضرورت «بازگشت به دیپلماسی» برای حل پرونده هستهای جمهوری اسلامی تاکید کرد و همزمان هشدار داد: «برجام اکنون تنها روی کاغذ وجود دارد و معنایی ندارد. هیچکس آن را مورد استفاده قرار نمیدهد و هیچکس از آن پیروی نمیکند.»
به گفته دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، «تلاشهایی برای احیای برجام در وین انجام گرفت اما متاسفانه با وجود اینکه [این تلاشها] به موفقیت نسبتا نزدیک بودند، به دلایلی که برای من نامعلوم است، شکست خوردند.»
اتحادیه اروپا روز ۱۵ خرداد در بیانیهای نوشت حصول اطمینان از دست نیافتن جمهوری اسلامی به سلاح هستهای، یکی از اولویتهای امنیتی اصلی این اتحادیه به شمار میرود.
در این بیانیه آمده است: «از اینکه ایران تصمیمات لازم را برای بازگشت به تعهدات هستهای خود در چارچوب برجام اتخاذ نکرده، متاسفیم.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز پنجم اردیبهشت بر ادامه برنامه هستهای حکومت ایران تاکید کرد و تحریمها را زمینهساز «شکوفایی استعدادها» و بروز «ظرفیتهای داخل کشور» دانست.
رویترز به نقل از یک مقام اسرائیلی گزارش داد نتانیاهو از تصمیم ارتش این کشور برای توقف تاکتیکی ۱۱ ساعته درگیریها در برخی مناطق جنوب نوار غزه با هدف تسهیل انتقال کمکهای انساندوستانه انتقاد کرده و به ارتش گفته که این تصمیم قابل پذیرش نیست.
ارتش اسرائیل گفته این توقف درگیریها هر روز از پنج صبح تا چهار عصر اجرا میشود و تا اطلاع ثانوی ادامه خواهد یافت.
او در این یادداشت، که در «رودونگ سین مون» ارگان حزب حاکم کارگران کره شمالی منتشر شد، گفت که دو کشور در ۷۰ سال گذشته روابط و همکاریهای خوبی بر اساس برابری، احترام متقابل و اعتماد ایجاد کردهاند.
پوتین نوشت: «ما مکانیسمهای جایگزین تجارت و شهرکسازیهای متقابل را توسعه خواهیم داد که تحت کنترل غرب نیستند و بهطور مشترک در برابر محدودیتهای یکجانبه غیرقانونی مقاومت میکنند.»
او افزود: «ما در عین حال بنایی با امنیت برابر و غیرقابل تقسیم در اوراسیا خواهیم ساخت.»
او از کره شمالی برای حمایت از آنچه روسیه عملیات نظامی ویژه خود در اوکراین مینامد تشکر کرد و قول داد که از تلاشهای پیونگ یانگ برای دفاع از منافع خود علیرغم آنچه «فشار، باجخواهی و تهدیدهای نظامی آمریکا» خواند، حمایت کند.
این یادداشت یک روز پس از آن منتشر شد که دو کشور اعلام کردند پوتین برای اولین بار در ۲۴ سال گذشته به مدت دو روز به کره شمالی سفر خواهد کرد.
این سفر از روز سهشنبه ۲۹ خرداد آغاز میشود و در جریان آن، از جمله آندری بلوسف وزیر دفاع، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه، وزیران منابع طبیعی، بهداشت، حمل و نقل و روسای آژانس فضایی روسیه و راه آهن روسیه ولادیمیر پوتین را همراهی خواهند کرد.
یوری اوشاکوف، دستیار و مشاور سیاست خارجی پوتین گفت که روسیه و کره شمالی ممکن است در طول این سفر توافقنامه همکاریهایی را امضا کنند که شامل امور امنیتی نیز میشود.
او گفت که این توافق علیه هیچ کشور دیگری نخواهد بود، اما «چشمانداز همکاریهای بیشتری را ترسیم میکند و با در نظر گرفتن آنچه در سالهای اخیر بین روسیه و کره شمالی در زمینه سیاست بینالملل اتفاق افتاده، امضا خواهد شد.
اوشاکوف به خبرنگاران گفت که این دیدار شامل گفتگوهای انفرادی بین دو رهبر و همچنین کنسرت جشن، پذیرایی دولتی، نگهبانان افتخاری، امضای اسناد و انتشار بیانیهای مطبوعاتی خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، تصاویر ماهوارهای تجاری نشان میدهد که کره شمالی قبل از این سفر در حال آماده شدن برای رژه نظامی احتمالی در مرکز شهر پیونگ یانگ بوده است.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه، ۲۸ خرداد، بار دیگر گفت که کره شمالی «دهها موشک بالستیک و بیش از ۱۱ هزار کانتینر مهمات» را برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه ارسال کرده است.
او گفت که پوتین در چند ماه گذشته «بهشدت مستاصل» شده است و به ایران و کره شمالی چشم دوخته تا تجهیزات از دست رفته در میدان نبرد را جبران کنند.
مسکو و پیونگ یانگ انتقال تسلیحات از کره شمالی به روسیه را رد کردهاند.
ویکتور چا، یک مقام سابق امنیت ملی ایالات متحده که اکنون در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی کار میکند، به رویترز گفت که این نشست بزرگترین تهدید برای امنیت ملی ایالات متحده از زمان جنگ کره است.
او روز دوشنبه در گزارشی نوشت: «این رابطه که عمیقاً ریشه در تاریخ دارد و با جنگ در اوکراین دوباره تقویت شده است، امنیت اروپا، آسیا و ایالات متحده را تضعیف میکند.»
او از واشینگتن خواست تا با اروپا و سایر شرکای خود برای افزایش فشار اقتصادی و دیپلماتیک بر پیونگ یانگ، تعامل با چین و راهاندازی یک کمپین بزرگ حقوق بشری و اطلاعاتی برای پر کردن جای خالی رسانههای خارجی در کشور منزوی کره شمالی کار کند.
کره شمالی از سال ۲۰۰۶ بهدلیل برنامههای موشکی بالستیک و هستهای خود تحت تحریمهای سازمان ملل بوده است.
در چند سال گذشته اعضای ثابت شورای امنیت بر سر نحوه برخورد با پیونگ یانگ اختلاف نظر داشتهاند. روسیه و چین میگویند تحریمهای بیشتر کمکی به حل بحران نخواهد کرد و خواهان کاهش چنین اقداماتی هستند. آنها پیشنهاد کردند که برخی از تحریمها در دسامبر ۲۰۱۹ برداشته شود، اما هرگز پیشنویس قطعنامه خود را به رایگیری نگذاشتند.
در ماه مه ۲۰۲۲، چین و روسیه تلاشها به رهبری ایالات متحده برای اعمال تحریمهای بیشتر سازمان ملل علیه کره شمالی را بهدلیل آزمایش مجدد موشکهای بالستیک این کشور وتو کردند.
روسیه در ماه مارس سال جاری تمدید ماموریت هیات کارشناسان نظارت بر اجرای تحریمهای سازمان ملل بر کره شمالی را وتو کرد.
چین و روسیه میگویند مانورهای نظامی مشترک ایالات متحده و کره جنوبی، پیونگ یانگ را تحریک میکند. در مقابل، واشینگتن پکن و مسکو را متهم میکند که با محافظت از کره شمالی در برابر تحریمهای بیشتر، این کشور را جسورتر کردهاند.
سفر به ویتنام و خشم آمریکا
پوتین پس از کره شمالی، به ویتنام سفر خواهد کرد. این سفر نیز ناخرسندی عمیق آمریکا را به همراه داشته است.
رسانههای دولتی ویتنام و روسیه روز دوشنبه ۲۸ خرداد اعلام کردند که رییسجمهوری روسیه این هفته از هانوی بازدید خواهد کرد. این رسانهها همچنین بر وفاداری ویتنام تحت حاکمیت حزب کمونیست به روسیه تاکید کردند.
این سفر پس از آن صورت میگیرد که ویتنام از شرکت در نشست صلح اوکراین در آخر هفته گذشته در سوئیس خودداری حال آنکه اوایل هفته گذشته معاون وزیر امور خارجه خود را به نشست بریکس در روسیه فرستاد.
ایالات متحده که سال گذشته روابط با هانوی را ارتقا داد و اکنون شریک تجاری اصلی ویتنام است، به این سفر بهتندی واکنش نشان داد.
سخنگوی سفارت آمریکا در هانوی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر این سفر بر روابط ویتنام با ایالات متحده به رویترز گفت: «هیچ کشوری نباید به پوتین بستری برای توجیه جنگ تجاوزکارانه خود بدهد و بگذارد او جنایات خود را عادی کند.»
این سخنگو با اشاره به حمله پوتین به اوکراین افزود: «اگر او بتواند آزادانه سفر کند، میتواند نقض آشکار قوانین بینالمللی از سوی روسیه را عادی کند.»