در یک اتفاق نادر، دو سیارک بزرگ به فاصله ۴۲ ساعت از یکدیگر از کنار زمین میگذرند. عبور آنها که همزمان با روز جهانی سیارک است، خطری برای سیاره ما ندارد. یکی از این سیارکها کمتر از ۱۰ روز پیش کشف شده است.
ام.کی ۲۰۲۴؛ کمتر از دو هفته بین کشف و عبور
سیارک ام.کی ۲۰۲۴ (2024 MK) بین ۱۲۰ تا ۲۶۰ متر اندازه دارد و در ۲۷ خرداد کشف شده است. این سیارک در ۹ تیر به نزدیکترین فاصله خود با زمین میرسد و از ۲۹۰ هزار کیلومتری سطح زمین (تقریبا سه-چهارم فاصله زمین تا ماه) عبور میکند. خطر برخورد ام.کی ۲۰۲۴ با زمین وجود ندارد. با این حال سیارکی به این اندازه در صورت برخورد به زمین میتواند صدمات قابل توجهی به بار بیاورد که این مساله نیاز به تقویت پروژههای دفاع سیارهای را برجسته میکند.
سیارک دوم، بزرگتر اما دورتر
سیارک یو.ال ۲۱ یا (415029) 2011 UL21، با عرض دو هزار و ۳۱۰ متر از ۹۹ درصد کل اجرام نزدیک به زمین بزرگتر است اما به هیچ وجه برای زمین خطرساز نیست.
این سیارک در تاریخ هفتم تیر به نزدیکترین فاصله خود از زمین (۱۷ برابر فاصله ماه و زمین) میرسد.
بیشتر اجرام بزرگ منظومه شمسی از جمله سیارات و سیارکها، در مدار یا نزدیک به صفحه استوایی به دور خورشید میچرخند اما مدار این سیارک به دور خورشید شیب زیادی دارد که برای چنین جرم بزرگی غیرعادی است و میتواند نتیجه برهمکنشهای گرانشی با سیاره بزرگی مانند مشتری باشد.
مشتری میتواند سیارکهایی را که قبلا برای زمین ایمن بودهاند به سمت این سیاره منحرف کند و بنابراین درک این فرآیند، مهم است.
آیا تاکنون سیارکی به زمین برخورد کرده است؟
در طول تاریخ سیارکهای زیادی به زمین برخورد کردهاند. معروفترین برخورد سیارکی حدود ۶۶ میلیون سال پیش در شبهجزیره یوکاتان در مکزیک رخ داد و دهانه چیکسولوب (Chicxulub) را ایجاد کرد.
از این برخورد به عنوان یکی از عوامل اصلی انقراض دایناسورها یاد میشود.
حادثه تونگوسکا
۱۱۵ سال پیش در روز ۹ تیر ۱۲۸۷ (۳۰ ژوئن ۱۹۰۸) یکی از بزرگترین و شناختهشدهترین برخوردهای فضایی با زمین در تاریخ معاصر رخ داد.
به گفته دانشمندان در این رویداد، یک سیارک یا یک دنبالهدار، در ارتفاع حدود پنج تا ۱۰ کیلومتری از سطح زمین در جو منفجر شد.
قدرت تخریب این انفجار معادل انفجار یک بمب هیدروژنی بزرگ یا حدود ۱۰ تا ۱۵ مگاتن تی.ان.تی TNT برآورد شد که دو هزار و ۱۵۰ کیلومتر مربع از جنگلهای سیبری را نابود کرد و حدود ۸۰ میلیون درخت را در این منطقه خواباند.
موج انفجار تونگوسکا به قدری قوی بود که در فاصلههای دور نیز حس شد و به ایستگاههای سنجش زلزله در سراسر جهان رسید.
محل حادثه تونگوسکا
دو عبور سیارکی همزمان با «روز سیارک»
از سال ۱۳۹۷ سازمان ملل متحد در قطعنامهای، تاریخ وقوع حادثه تونگوسکا ۹ تیر (۳۰ ژوئن) را روز سیارک در سراسر جهان اعلام کرد تا یادآوری این حادثه باعث افزایش آگاهی در مورد سیارکها شود و توجه به محافظت از زمین، خانوادهها، جوامع و نسلهای آینده را در برابر یک رویداد فاجعهبار افزایش دهد.
همزمانی این تاریخ با عبور نزدیک دو سیارک امکی ۲۰۲۴ و یوال ۲۱ در هفته جاری بیش از پیش اهمیت موضوع دفاع از سیاره زمین را برجسته میکند.
ماموریتهای دفاع از سیاره
در حال حاضر دفتر دفاع سیارهای سازمان فضایی اروپا ESA در حال انجام تعدادی پروژه است که به بهبود توانایی انسان برای شناسایی، ردیابی و کاهش سیارکهای بالقوه خطرناک اختصاص دارد.
ماموریت هرا (Hera)ی سازمان فضایی اروپا که در اواخر سال میلادی جاری پرتاب میشود بخشی از اولین آزمایش انحراف سیارکها در جهان است.
ماهواره نئومیر NEOMIR در آینده نزدیک بین زمین و خورشید قرار میگیرد و از نور مادون قرمز استفاده میکند تا سیارکهایی را که به دلیل نور خورشید از زمین دیده نمیشوند، شناسایی کند.
بر روی زمین شبکهای از تلسکوپهای فلایآی Flyeye با الهام از حشرات در حال اجراست.
فلایآی با استفاده از میدان دید منحصر به فرد خود برای اسکن خودکار کل آسمان، هر شب به جستوجوی سیارکهای بالقوه خطرناک جدید میرود.
هر چند خطر برخورد اجرام آسمانی با زمین اندک است اما کشف ناگهانی و دیرهنگام امکی ۲۰۲۴ نشان داد همیشه احتمال غافلگیری وجود دارد و باید با گسترش پروژههای دفاع از سیاره برای چنین شرایطی آماده بود.
همزمان با سالگرد آغاز جنگ دو کره، ارتش کره جنوبی اعلام کرد کره شمالی صدها بالن دیگر حاوی زباله را به آن سوی مرزهای جنوبی خود فرستاده است. رییسجمهوری کره جنوبی این اقدام را «تحریکآمیز، نفرتانگیز و غیرمنطقی» خواند.
رییس ستاد مشترک ارتش کره جنوبی روز سهشنبه اعلام کرد پیونگیانگ حدود ۳۵۰ بالن پر از زباله را طی شامگاه گذشته به سمت کره جنوبی پرتاب کرد که حدود صد بالن در این کشور، از جمله در شهر سئول فرود آمدند.
ارتش کره جنوبی اضافه کرد کیسههای متصل به بالنها «عمدتا حاوی کاغذهای باطله» بود و افزود که آنها هیچ خطری برای امنیت عمومی ندارند.
ستاد کل ارتش کره جنوبی اعلام کرد نیروهای این کشور آمادهاند فورا «جنگ روانی» را در این زمینه آغاز کنند.
این اقدامات در سالگرد آغاز جنگ دو کره تشدید شدهاند.
جنگ دو کره در ۲۵ ژوئن ۱۹۵۰ پس از یک سلسله درگیریهای مرزی و اعتراضات در بخش جنوبی، با حمله نیروهای تحت فرمان حکومت کمونیستی پیونگیانگ به کره جنوبی آغاز شد و در ۲۷ ژوئیه ۱۹۵۳، با امضای پیمان ترک مخاصمه کره به پایان رسید.
یون سوک یول، رییسجمهوری کره جنوبی، در سخنرانی خود به مناسبت هفتاد و چهارمین سالگرد آغاز جنگ دو کره، ارسال بالنها را «تحریک نفرتانگیز و غیرمنطقی» خواند و توافق بین کره شمالی و روسیه را که هفته گذشته به وسیله ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه در جریان سفر به پیونگیانگ با کیم جونگ اون امضا شد، محکوم کرد.
رییسجمهوری کره جنوبی گفت که این توافق «نقض آشکار قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل» است.
یون افزود: «نیروهای مسلح ما کاملا آماده خواهند بود تا اطمینان حاصل کنند که کره شمالی در هیچ شرایطی جرات به چالش کشیدن کره جنوبی را ندارد و به هر گونه تحریک از سوی کره شمالی با قاطعیت پاسخ خواهند داد».
در واکنش به این اقدام، سئول یک توافق نظامی را که با هدف کاهش تنشها در شبهجزیره کره امضا شده بود، به طور کامل به حالت تعلیق درآورد و پخش تبلیغات با بلندگو را در امتداد مرز خود با کره شمالی از سر گرفت.
کیم یو جونگ، خواهر رهبر کره شمالی و سخنگوی ارشد دولت این کشور، اوایل ماه جاری به کره جنوبی هشدار داد اگر اعلامیهها پخش شوند و پخش تبلیغات از بلندگوها ادامه یابد، سئول «بدون شک شاهد ضد حمله جدید کره شمالی» خواهد بود.
به گفته ارتش کره جنوبی، در هفتههای اخیر، کره شمالی یک گروه بزرگ از سربازان خود را برای ایجاد موانع ضد تانک، کار گذاشتن مینهای زمینی و دیگر اقدامات در مرز خود با کره جنوبی مستقر کرده است.
مقامات کره جنوبی گفتهاند این تحرکها منجر به درگیریهایی میان سربازان کره شمالی و کره جنوبی شده و حتی برخی از نیروهای کره شمالی در حالی که به خط مرزی نزدیک میشدهاند به وسیله مینهای زمینی خودی کشته شدهاند.
پس از دورههای موقت تنشزدایی در شبهجزیره کره، تنشها میان دو کره بار دیگر در ماههای اخیر افزایش یافته است.
کره شمالی توسعه زرادخانه سلاحهای هستهای و آزمایشهای موشکی خود را ادامه داده و اعلام کرده که کره جنوبی «دشمن اصلی» خود است و دیگر شریکی برای اتحاد نیست.
رسانههای فلسطینی روز سهشنبه خبر دادند که در پی حمله هوایی اسرائیل به اردوگاه شاطی در غزه ۱۴ نفر از جمله یکی از خواهران اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس، کشته شدند
پیشتر نیز در حملات اسرائیل به خودرویی در غرب غزه سه پسر و سه نوه اسماعیل هنیه کشته شدند
وبسایت آکسیوس، به نقل از مقامهای آمریکایی و اسرائیلی گزارش داد که فرستاده ویژه رییسجمهوری آمریکا، در سفر هفته گذشته خود به بیروت، به رهبر حزبالله پیام داده که اشتباه میکند اگر فکر کند در صورت ادامه حملات به اسرائیل، ایالات متحده میتواند این کشور را از حمله به لبنان باز دارد.
آکسیوس به نقل از منابع خود که نامشان را اعلام نکرد نوشت که آموس هوخشتاین، فرستاده ویژه جو بایدن، در دیدار با نبیه بری در بیروت، از رییس پارلمان لبنان خواست تا این پیام را به حسن نصرالله رهبر حزبالله بدهد که فرض او مبنی بر اینکه آمریکا اسرائیل را کنترل میکند، اشتباه است.
به گفته این منابع، هوخشتاین گفت که اگر اوضاع در مرزها بدتر شود، ایالات متحده نمیتواند اسرائیل را عقب نگه دارد. حزبالله به جای تشدید تنش، نیاز به مذاکره غیرمستقیم با اسرائیل دارد.
یک دیپلمات غربی نیز به آکسیوس گفت که پس از سفر هوخشتاین، حزبالله از طریق اشخاص ثالث پیامهایی را به ایالات متحده فرستاد و گفت که اگرچه خواهان جنگ نیست، اما این گروه همچنین مطمئن است که در صورت حمله اسرائیل به لبنان، میتواند به اسرائیل ضربات قابل توجهی بزند.
دولت بایدن به شدت نگران است که اسرائیل و حزبالله هر دو دچار اشتباه محاسباتی شده باشند، زیرا در حالی که مجادلات لفاظیهای خود را تشدید میکنند و به درگیری با یکدیگر ادامه میدهند، فکر میکنند که میتوانند از یک جنگ همه جانبه اجتناب کنند.
مقامهای آمریکایی همچنین نگران هستند که بدون آتشبس در غزه، جنگ بین اسرائیل و حزبالله تحت حمایت جمهوری اسلامی محتملتر میشود. شروع یک جنگ همهجانبه بهطور چشمگیری بحران منطقهای را تشدید میکند و آمریکا را بهشکلی عمیقتر به درگیری میکشاند.
هوخشتاین هفته گذشته پس از گفتگو با بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت، نخست وزیر اسرائیل و وزیر دفاع اسرائیل، به لبنان سفر کرد.
او در بیروت با نبیه بری رئیس پارلمان لبنان، نجیب میقاتی، نخست وزیر موقت، ژنرال جوزف عون فرمانده ارتش لبنان و دیگر مقامات دیدار کرد.
هوخشتاین سهشنبه گذشته پیش از ترک بیروت در دیداری دیگر با نتانیاهو در اورشلیم گفت: «وضعیت جدی است. آنچه رییسجمهوری بایدن میخواهد انجام دهد این است که از بروز یک جنگ بزرگتر جلوگیری کند.»
او افزود: «پایان دادن به این درگیری اکنون به نفع همه خواهد بود و ما معتقدیم که راهی دیپلماتیک برای انجام آن وجود دارد.»
به نوشته آکسیوس، دو روز پس از سفر هوخشتاین به منطقه، ران درمر، وزیر مشاور ارشد نتانیاهو و تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی، برای دیدار با مقامهای دولت آمریکا به واشینگتن رفتند و به دستیاران ارشد بایدن گفتند که نخستوزیر اسرائیل علاقهای به جنگ با حزب الله ندارد و ترجیح میدهد که راه حلی دیپلماتیک برای پایان دادن به بحران پیدا شود.
یک مقام آمریکایی به آکسیوس گفت که مشاوران بایدن به درمر و هانگبی گفتهاند که در حال کار بر روی راه حلی دیپلماتیک هستند، اما اگر جنگی در لبنان رخ دهد، ایالات متحده بهطور کامل از اسرائیل حمایت خواهد کرد زیرا حزبالله تصمیم گرفته خود را به سرنوشت و منافع یحیی سنوار رهبر حماس در غزه پیوند بزند.
کاخ سفید از اظهار نظر در این مورد خودداری کرد.
مقامهای اسرائیل و ایالات متحده در تلاش برای یافتن راهی هستند که در شرایطی که بهنظر نمیرسد بهزودی آتشبس در غزه برقرار شود، تنش در مرز لبنان و اسرائیل را کاهش دهند.
حزبالله لبنان میگوید تا آتشبس در غزه برقرار نشود، به حملات خود به اسرائیل ادامه خواهد داد.
کرملین روز دوشنبه با احضار لین تریسی، سفیر آمریکا در مسکو، به صراحت ایالات متحده را مسئول حمله موشکی اوکراین به کریمه دانست و هشدار داد که روسیه دست به اقدام تلافیجویانه علیه آمریکا خواهد زد.
حمله موشکی روز یکشنبه به کریمه با سامانه تاکتیکی موشکی موسوم به ATACMS که آمریکا در اختیار اوکراین گذاشته است، منجر به کشته شدن حداقل چهار نفر و مجروح شدن ۱۵۱ نفر شد. برد این موشکها ۳۰۰ کیلومتر است و میتوانند مواضعی را در روسیه هدف قرار دهند.
روسیه، در سال ۲۰۱۴ بهطور یکجانبه کریمه را ضمیمه خاک خود کرد، اما اوکراین و غرب، کریمه همچنان بخشی از اوکراین میدانند.
حمله نظامی روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ تنش بین روسیه و غرب را بهشدت افزایش داده است. مقامهای روسیه بارها گفتهاند که این درگیری وارد خطرناکترین مرحله خود شده است.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه بارها درباره خطر یک جنگ بسیار گستردهتر که بزرگترین قدرتهای هستهای جهان را درگیر میکند هشدار داده است، اگرچه او همچنین گفته است که روسیه خواهان درگیری با ائتلاف ناتو به رهبری آمریکا نیست.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «شما باید از همکاران من در اروپا، و مهمتر از همه در واشینگتن، بپرسید که چرا دولتهای آنها کودکان روسی را میکشند؟»
به گفته مقامهای روسی، در حمله روز یکشنبه به سواستوپل حداقل دو کودک کشته شدند. اوکراین کیف در مورد این حمله اظهار نظر نکرده، اما هدف قرار دادن غیرنظامیان را رد کرده است.
وزارت امور خارجه روسیه پس از احضار سفیر آمریکا در این کشور اعلام کرد که ایالات متحده نه تنها تسلیحات اوکراین را تامین میکند، بلکه ارتش ایالات متحده با ارائه اطلاعات به اوکراین در حمله به روسیه مشارکت دارد.
به گفته وزارت امور خارجه روسیه، «واشینگتن یک جنگ ترکیبی علیه روسیه به راه انداخته و در واقع، به یک طرف درگیری تبدیل شده است.»
در بیانیه وزارت امور خارجه روسیه تاکید شده است که «تدابیر تلافیجویانه قطعا دنبال خواهد شد.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز دوشنبه و در واکنش به احضار سفیر این کشور در مسکو، به خبرنگاران گفت که لین تریسی به مقامهای روسی گفت که واشینگتن از هرگونه تلفات جانی غیرنظامیان متاسف است.
به گفته میلر، سفیر آمریکا در روسیه گفت واشینگتن سلاحهایی را در اختیار اوکراین قرار داده است تا این کشور بتواند از قلمرو خود از جمله کریمه دفاع کند.
سرگرد چارلی دیتز، سخنگوی پنتاگون نیز روز دوشنبه گفت: «اوکراین خود درباره عملیات نظامی، اهداف و حملاتش تصمیم میگیرد و آنها را انجام میدهد.»
اقدامات تلافی جویانه روسیه
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، اندکی پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، اعزام نیروهای آمریکایی برای حضور جنگ در اوکراین را رد کرد و گفت که رویارویی مستقیم بین ناتو و روسیه به معنای جنگ جهانی سوم خواهد بود.
پوتین جنگ اوکراین را به عنوان بخشی از مبارزه گستردهتر روسیه با ایالات متحده معرفی میکند. به گفته او منافع مسکو پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نادیده گرفته شد و غرب سپس برای تجزیه روسیه و تصرف منابع طبیعی آن نقشه کشید.
پس از آنکه ایالات متحده به اوکراین اجازه داد تا از برخی از تسلیحات ارسال شده از سوی آمریکا برای حمله اهدافی در خاک روسیه استفاده کند، کرملین بارها هشدار داده که این امر بهطور جدی بر شدت تنشها خواهد افزود.
پوتین دستور برگزاری رزمایشهایی را برای تمرین استقرار تسلیحات هستهای تاکتیکی صادر کرده و در عین حال گفته است که روسیه میتواند موشکهای متعارف را در نزدیکی آمریکا و کشورهای متحدش در اروپا مستقر کند. او هفته گذشته در سفری به کره شمالی، یک پیمان دفاعی متقابل با این کشور نیز امضا کرد.
واشینگتن میگوید که همچنان از کییف میخواهد که با موشکهای دوربردی که از آمریکا دریافت کرده به قلمرو بهرسمیت شناخته شده روسیه حمله نکند.
پوتین روز پنجشنبه گفت که روسیه ممکن است به کره شمالی تسلیحات بفرستد، کاری که به گفته او مشابه مسلح کردن اوکراین از سوی غرب است.
جولیان آسانژ، موسس ویکیلیکس، در پی توافق با دستگاه دادگستری آمریکا از زندانی در بریتانیا آزاد شد. او برای حفظ آزادی خود اعتراف خواهد کرد که مرتکب جرم شده است.با این توافق، کشمکش حقوقی نظام قضایی آمریکا علیه جولیان آسانژ سرانجام به پایان خواهد رسید.
ثبت مدارکی دادگاهی در پایان ساعات اداری روز دوشنبه حاکی از آن است که داستان حقوقی مقامهای قضایی آمریکا علیه آسانژ به انتهای خود رسیده است. مقامهای قضایی آمریکا سالها است که موسس ویکیلیکس را متهم میکنند با انتشار و فاش کردن اسناد محرمانه و اطلاعاتی طبقهبندی شده مربوط به جنگ عراق و افغانستان نه تنها امنیت ملی آمریکا را به چالش کشانده، بلکه جان افراد متعددی را نیز به خطر انداخته است. این مدارک بر روی سرورهای متعددی در سراسر جهان بارگذاری شدهاند.
اکنون توافق انجامگرفته به یک کشمکش طولانی پایان میدهد.
بر اساس این توافق، آسانژ باید در دادگاه فدرال جزایر ماریانا، یکی از جزایر قلمرو ایالات متحده در غرب اقیانوس آرام، حضور پیدا کند تا به جرم جاسوسی و معاونت در کسب و انتشار اطلاعات محرمانه اقرار کند.
محل این دادگاه به دلیل مخالفت آسانژ با سفر به خاک ایالات متحده و نزدیکی محل این دادگاه به کشور استرالیا انتخاب شده است.
براساس مستندات عرضه شده به وزارت دادگستری آمریکا، آسانژ بعد از حضور در این دادگاه به موطن خود، استرالیا، باز میگردد.
یک قاضی باید این اعتراف به جرم را تایید کند.
وکیل آسانژ در ایالات متحده، بری پولاک، از ارائه هرگونه توضیحی درباره این پرونده خودداری کرد.
راه اندازی تارنمای ویکیلیکس، آسانژ را به یکی از سردمداران آزادی مطبوعات و رسانهها تبدیل کرد و بسیاری از طرفدارانش بر این باورند که او به عنوان یک روزنامهنگار به درستی رسالت خود را انجام داده و سوءاستفادههای نظامی آمریکا را فاش کرده است.
در میان فایلهایی که ویکیلیکس منتشر کرده، از جمله یک ویدیو از حمله نیروهای آمریکایی با هلیکوپتر آپاچی در سال ۲۰۰۷ وجود دارد که نشان میدهد این حمله چگونه به مرگ ۱۱ نفر از جمله دو خبرنگار رویترز، انجامیده است.
نظام قضایی آمریکا اما با این باور مخالف است. در یکی از اسناد دادگستری آمریکا که در سال ۲۰۱۹ عمومی شده، آسانژ متهم شده است که چلسی منینگ، تحلیلگر اطلاعات ارتش آمریکا، را برای دزدیدن مروادات دیپلماتیک و فایلهای نظامی تحریک و تشویق کرده است.
دادستانها میگویند این اسناد را که ویکیلیکس در سال ۲۰۱۰ منتشر کرده است، به امنیت ملی ایالات متحده و متحدانش آسیب زده و باعث کمک به دشمنان این کشور شده است.
آسانژ دست کم پنج سال را در زندانی در بریتانیا حبس بوده و از زندان دعوی حقوقی خود در مقابله با استرداد به خاک آمریکا را پیگیری کرده است.
این توافق در حالی صورت گرفته است که پیشتر جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده گفته بود که ماهها است در حال بررسی درخواست استرالیا برای عدول از پیگرد قانونی آسانژ است.
این در حالی است که در دولت ترامپ، دستگیری او در دستور کار قرار داشت و وزیر دادگستری سابق جف سشنز در سال ۲۰۱۷ دستگیری آسانژ را یک اولویت خوانده بود.
خانواده و حامیان آسانژ میگویند که سلامتی جسمی و روحی او در طی بیش از یک دهه تقلای حقوقی دچار آسیب شده است. سپری کردن هفت سال در سفارت اکوادور در لندن در کنار دوران حبس او جزئی از مرارتهای آسانژ تلقی میشود.
آسانژ همچنین به اتهام تجاوز و تعدی به زنان، از سوی دولت سوئد مورد پیگرد بوده است. اگرچه او این اتهامات را همواره انکار کرده است. سوئد اما در سال ۲۰۱۹ این پرونده را به دلیل اطاله دادرسی و اینکه مدت زیادی از شکایت اولیه سپری شده کنار گذارد.
او پنج سال گذشته را در زندان فوق امنیتی بلمارش در لندن سپری کرده و قبل از آن نیز چندین سال در سفارت اکوادور در لندن پناهنده شده بود.