روسیه: انتظار داریم در آینده نزدیک توافقنامه همه‌جانبه با ایران امضا کنیم
در نشست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل درباره نحوه اجرای قطعنامه ۲۲۳۱و برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام در روز دوشنبه ۴ تیرماه، نمایندگان ایالات متحده و تروئیکای اروپایی در سازمان ملل بر اجرای ساز و کارهای بازدارنده از جمله امکان فعال کردن مکانیسم ماشه تاکید کردند.
مکانیسم ماشه یکی از شروط توافق برجام است و در صورت فعال شدن، تمامی تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی را به صورت خودکار بازمی‌گرداند. توافق اتمی موسوم به برجام، محصول ۱۲ سال گفتگو درباره برنامه هسته‌ای ایران با حضور کشورهای عضو گروه ۱+۵ شامل آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان بود و در تابستان ۲۰۱۵ به دست آمد.
طبق توافق برجام، هر یک از طرف‌های توافق تا اکتبر سال ۲۰۲۵ می‌تواند با ارائه مستندات، تخطی چشم‌گیر از توافق را به شورای امنیت گزارش کند. در صورت رای این شورا، مکانیسم ماشه فعال میشود و تحریم‌ها به جای خود برمی‌گردند.
براساس قطعنامه ۲۲۳۱، دبیر کل سازمان ملل متحد باید هر شش ماه یک بار در گزارشی به نشست عادی شورای امنیت سازمان ملل، به جزییات اجرای این قطعنامه و برجام بپردازد.
در نشست روز دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱ هفدهمین گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل قرائت شد و پس از آن نمایندگان آمریکا و کشورهای اروپایی نگرانی شدید خود از گسترش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی را بیان کردند.
نماینده آمریکا: اجازه نمی‌دهیم جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای دست بیابد
رابرت وود، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل گفت: «واشینگتن آماده است برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، از هر ابزاری که لازم باشد استفاده کند.»
رابرت وود با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی همچنان بی‌توجه به خواست جامعه بین‌المللی در مسیر توسعه فعالیت‌های هسته‌ای خود فراتر از اهداف مدنی معتبر گام برمی‌دارد، تاکید کرد که تهران تعمدا از فعالیت‌های تأییدی و نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سر باز می‌زند.
سفیر آمریکا با تاکید بر عزم واشینگتن برای حل و فصل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی، گفت که جمهوری اسلامی در کنار پیگیری برنامه‌های هسته‌ای خود با توزیع تسلیحات در منطقه و با نادیده گرفتن قطعنامه‌های شورای امنیت، به بی‌ثباتی در منطقه دامن می‌زند.
نمایندگان سه کشور اروپایی: مکانیسم ماشه را فعال خواهیم کرد
باربارا وودوارد، سفیر دائمی بریتانیا در سازمان ملل، نیز با اشاره به امکان به کارگیری مکانیسم ماشه پیش از اکتبر ۲۰۲۵، بر عزم تروییکای اروپایی، شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان، بر به کارگیری روش‌های دیپلماتیک به شرط پایبندی تهران به تعهداتش در چارچوب برجام تاکید کرد.
وودوارد با اشاره به توسعه برنامه هسته‌ای ایران گفت این توسعه به این معنی است که تهران اکنون بیشتر از همیشه به توسعه سلاح هسته‌ای نزدیک‌تر شده و این اتفاق، وضعیت منطقه و جهان را بسیار خطرناک‌تر می‌کند.
سفیر بریتانیا در سازمان ملل با اشاره به افزایش موجودی اورانیوم غنی‌شده ایران به بیش از ۳۰برابر محدوده تعریف شده در برجام، بر تلاش تهران بر تولید و نصب سانتریفیوژ‌های پیشرفته‌تر با امکان تولید اورانیوم با غلظت لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای، گفت که این وضعیت باید مایه نگرانی جدی در شورای امنیت باشد.
نیکلاس دوریوییر، نماینده فرانسه در سازمان ملل نیز در نشست شورای امنیت با تاکید بر نقض مکرر تعهدات ایران در سال‌های گذشته بر گزارش‌های اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی و افزایش میزان اورانیوم غنی‌سازی شده اشاره و تخطی تهران را نگران کننده خواند.
او با اشاره به اینکه سطح کنونی غنی‌سازی ایران توجیه غیرنظامی و صلح‌آمیز قابل قبولی ندارد، همراه با همتای بریتانیایی خود، بر فعال‌سازی مکانیسم ماشه تاکید کرد.
تامس زانه‌زین، معاون نماینده آلمان در سازمان ملل نیز با اشاره به تخطی ۳۰ برابری ایران از میزان تعیین شده در برجام، غنی‌سازی اورانیوم در این سطح را به عنوان چالشی در مسیر مذاکرات با تهران دانست و همکاری نکردن جمهوری اسلامی با آژانس را هشدار دهنده خواند.
اوهمچنان باردیگر تاکید کرد که تهران باید به بازرسان مجرب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه بازگشت و ادامه فعالیت‌هایشان را بدهد.
تهران در شهریور سال گذشته به طور یکجانبه تصمیم به لغو مجوز فعالیت شماری از بازرسان مجرب آژانس انرژی اتمی گرفت.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایران‌اینترنشنال، رضا شهابی، فعال کارگری زندانی در اوین، درد و بی‌حسی شدید در پای راست خود دارد و با کمک هم‌‌بندی‌هایش جابجا میشود.
تشخیص اولیه پزشک، تنگی شدید کانال نخاع و بیرون‌زدگی سه مهره او بوده و تاکنون چند بار برای آمادگی برای جراحی دیسک کمر و دیسک گردن به بیمارستان‌های «رسول اکرم» و طالقانی اعزام و به زندان بازگردانده شده.
نماینده بریتانیا در سازمان ملل با اشاره به «افزایش بی‌وقفه فعالیت‌های هسته‌ای» جمهوری اسلامی، گفت این روند «منطقه و جهان را بسیار خطرناک‌تر می‌کند» و افزود اگر حکومت ایران تعهداتش را عملی نکند، تا قبل از اکتبر ۲۰۲۵ (مهر و آبان ۱۴۰۴) مکانیسم ماشه را فعال می‌کنیم.
معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل در جلسه شورای امنیت گفت حکومت ایران «همچنان قابلیت دیده شدن فعالیت‌های هسته‌ای‌اش از سوی جامعه بین‌المللی را انکار می‌کند.»
به گفته رابرت وود، «این مانع از تلاش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حل‌وفصل مسائل پادمانی باقی‌مانده میشود و عامدانه فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت آژانس را مختل می‌کند.»
وی افزود: «ایالات متحده آماده است تا تمام ابزارهای لازم برای جلوگیری از یک ایران مجهز به سلاح هسته‌ای را به کار گیرد. با وجود این، کاملا متعهد به حل‌وفصل نگرانی‌های بین‌المللی پیرامون برنامه هسته‌ای ایران از طریق دیپلماسی هستیم.»
چهارمین مناظره انتخاباتی میان مسعود پزشکیان، مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و محمدباقر قالیباف، شش نامزد مورد تایید نظام برای جانشینی ابراهیم رئیسی، دوشنبه چهارم تیر در شرایطی برگزار شد که منوچهر پورمحمدی فضای سرد انتخاباتی خوانده است.
این مناظره که به دیگاه نامزدها درباره روابط بین‌الملل اختصاص داشت و با عنوان «ایران در جهان امروز» برگزار شد، سه ساعت طول کشید.
در دور نخست پرسش‌ها، پزشکیان، با اشاره به اینکه مشکل اقتصادی و ارتباطات بین‌المللی ایران بدون حل موضوع تحریم‌ها واف‌ای‌تی‌اف، قابل حل نیست، گفت: «الان گران می‌خریم و ارزان هم می‌فروشیم» چون بسیاری از کشورها به دلیل تحریم‌ها و مساله اف‌ای‌تی‌اف حاضر به همکاری با تهران نیستند.
مسعود پزشکیان در ادامه با اشاره اینکه او از ابتدا گفته بود سیاست‌های رهبر جمهوری اسلامی را اجرا می‌کند، تاکید کرد اگر سیاست‌های کلی نظام و خامنه‌ای اجرا می‌شد، مشکلات به این جا نمی‌رسید.
مسعود پزشکیان، که نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان است با اشاره به اهمیت قدرت نظامی گفت: «قدرت دفاعی ما باعث افتخار ما است. قدرت بازدارندگی این کشور و کاری که سپاه و ارتش کرده، باعث افتخار جامعه است.»
مسعود پزشکیان با این کنایه که امیدوار است همه نامزدها تا پایان انتخابات در رقابت باقی بمانند، گفت چهار نامزد همسو مجموعا بیست دقیقه وقت دارند و من در پنج دقیقه باید به آن‌ها پاسخ دهم.
مسعود پزشکیان در جریان مناظره با انتقاد از حمله به سفارت‌خانه‌های عربستان سعودی و بریتانیا بدون اشاره به نام کسی گفت: «کسانی که از سفارت انگلیس و عربستان بالا رفتند، پست گرفتند.» این نامزد مورد حمایت اصلاح‌طلبان گفت: «حمله به سفارت عربستان باعث شد، همه سفارتخانه‌ها ببندند و بروند یا روابطشان را به شدت کاهش دهند.»
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، رئيس بنیاد شهید، دیگر نامزد مورد تائید نظام، در واکنش به صحبت‌های پزشکیان، حسن روحانی را مورد انتقاد قرار داد و گفت روحانی به عنوان رییس‌جمهور و رییس شورای عالی امنیت ملی باید از این حملات جلوگیری می‌کرد.
قاضی‌زاده هاشمی در دور نخست صحبت‌هایش هم با اشاره به اینکه دولت روحانی با طالبان چالش جدی داشت و الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان در اواخر دوره روحانی «برای ایران خط و نشان می‌کشید»، گفت «هر موقع جریان اصلاحات به روی کار آمد، سایه جنگ بر سر کشور ظاهر شد.»
قاضی‌زاده هاشمی در بخشی دیگر از صحبت‌هایش با اشاره به اینکه برخی از چهره‌ها در دولت روحانی دوز اول فایزر را هم زده بودند، گفت آن‌ها اجازه واردات واکسن کرونا را ندادند اما اف‌ای‌تی‌اف را متهم کردند.
مصطفی پورمحمدی، عضو هیات مرگ و مقام قضایی جمهوری اسلامی در دهه ۶۰با اشاره به رد صلاحیت شماری از چهره‌های حکومتی همچون لاریجانی و جهانگیری دآن را به فضای سرد انتخاباتی در ایران پیوند داد و گفت «هیچ حس و حال جدیدی در جامعه» نمی‌بیند.
پورمحمدی که در جریان این چند دور مناظره، مواضعی صریح‌تر از سایر نامزدها اتخاذ کرده است، با ذکر اینکه برخی نامزدها تحزب و فعالیت سازمان‌یافته سیاسی را قبول ندارند، ضمن انتقاد از مواضع سعید جلیلی گفت او پیش‌تر با سازمان‌دهی نهادهای مردم‌نهاد مخالفت می‌کرد و معتقد بود این روند می‌تواند به انقلاب مخملی و انقلاب رنگی بیانجامد.
علیرضا زاکانی، شهردار فعلی تهران هم، با گفتن اینکه برجام از خطوط قرمز جمهوری اسلامی عبور کرد و «چیزی نبود» که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بخواهد، تاکید کرد در کمیسیون برجام مجلس، پزشکیان بدون خواندن متن توافقنامه هسته‌ای درباره آن اظهار نظر می‌کرد.
زاکانی همچنین با اشاره به پرونده‌های کرسنت، توتال و استات اویل گفت در دوره محمد خاتمی بزرگ‌ترین خیانت‌های نفتی به کشور شد و مدعی شد آماده است بر سر این موضوعات با خاتمی، حسن روحانی و بیژن زنگنه مناظره کند.
در واکنش به این صحبت‌ها، بیژن زنگنه، وزیر نفت در دولت‌های محمد خاتمی و حسن روحانی با اشاره به اینکه او از آبان ۱۴۰۰ از جلیلی خواسته است با هم در خصوص قرارداد کرسنت مناظره کنند اما او از مناظره فرار می‌کند و با گفتن اینکه زاکانی نوچه جلیلی است، گفت پس از این مناظره مردم متوجه خواهد شد که «شما چه خسارات جبران‌ناپذیری به کشور زدید.»
محمدباقر قالیباف، رئيس مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به حمله مستقیم حکومت ایران به اسرائیل گفت: «برخی مدعی بودند که نباید روی موشک شعار مرگ بر اسرائیل نوشت، چون تحریم می‌شویم؛ اما جریان دیگری عملیات وعده صادق را انجام داد که چقدر فرصت اقتصادی برای ما ایجاد کرده است.»
حکومت ایران شامگاه ۲۵ فروردین با بیش از ۳۰۰ موشک کروز، موشک بالستیک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد. به گفته ارتش اسرائیل، ۹۹ درصد از پرتابه‌های جمهوری اسلامی از سوی سامانه‌های دفاعی اسرائیل و متحدان آن ساقط شدند.
راستی‌آزمایی برخی از ادعاهای نامزدهای نظام برای جانشینی رئیسی
اظهارات سعید جلیلی درباره حجم صادرات ایران در دوره برجام
سعید جلیلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این مناظره مدعی شد صادرات ایران به کل اتحادیه اروپا در دوره برجام نصف افغانستان بود، ادعایی که بررسی‌های ایران اینترنشنال نشان می‌دهد نادرست است.
در دوره برجام، یعنی سال‌های ۹۴ تا ۹۷ و پیش از خروج ترامپ از این توافق، ارزش تقریبی صادرات ایران به افغانستان، ۱۳/۳ میلیارد دلار و ارزش صادرات ایران به اروپا بیش از ۱۶/۹ میلیارد دلار برآورد شده است.
اظهارات زاکانی درباره حمله لباس شخصی‌ها به سفارت بریتانیا
در موردی دیگر، علیرضا زاکانی در جریان مناظره مدعی شد هیچ وقت حمله به سفارت بریتانیا در تهران را تایید نکرده است، بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد این ادعا هم نادرست است.
زاکانی که به همراه اسماعیل کوثری و حمید رسایی از حامیان اصلی این اقدام بودند، ۹ آذر ۱۳۹۰، یک روز پس از حمله گروهی از دانشجویان و لباس شخصی‌ها به سفارت بریتانیا در ایران، اقدام آن‌ها را «خود جوش» و برآمده از «خشم مقدس» توصیف کرد و گفت مسئولان جمهوری اسلامی نباید تنها به کاهش سطح روابط با انگلستان بسنده کنند.
اظهارات قاضی‌زاده هاشمی درباره اسدالله اسدی و حمید نوری
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی در این مناظره گفت: «دیپلمات‌های دولت آقای روحانی که زندان‌های اروپا بودند، آقایان اسدی و نوری با اقتدار دیپلماتیک رئیسی آزاد شدند.»
بررسی‌های ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد اسدی از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۷ به عنوان دیپلمات در دولت‌های محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد در سفارت جمهوری اسلامی در عراق فعالیت می‌کرد. او از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ و هم‌زمان با دولت احمدی‌نژاد نیز در سفارت جمهوری اسلامی در بریتانیا مشغول به کار بود.
اسدی در خرداد سال ۱۳۹۷ به اتهام دست داشتن در طراحی یک بمب‌گذاری تروریستی بازداشت شد.
بر این اساس، از آن‌جا که اسدی در دوره‌های ریاست جمهوری خاتمی، احمدی نژاد و روحانی دیپلمات بوده، اظهارات قاضی‌زاده هاشمی درباره اسدی گمراه‌کننده است.
حمید نوری که کارمند سابق قوه قضائیه بود، آبان سال ۱۳۹۸ در سوئد بازداشت شد، هیچ‌گاه در وزارت خارجه فعالیت نکرده است.
به این ترتیب با توجه به اینکه نوری، سابقه فعالیت دیپلماتیک هم نداشته است، اظهارات قاضی‌زاده هاشمی درباره او به طور کامل نادرست است.
آخرین مناظره این شش نامزد مورد تایید نظام، سه‌شنبه پنجم تیر برگزار میشود.
