هم‌زمان با آخرین روز تبلیغات نامزدهای جانشینی ابراهیم رئیسی، بسیاری از فعالان سیاسی و مدنی، خانواده‌های دادخواه و تشکل‌های دانشجویی، صنفی و مدنی، با نمایشی خواندن انتخابات در جمهوری اسلامی خواستار بهره‌گیری شهروندان از حق مدنی خود برای تحریم انتخابات روز جمعه شدند.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی پنج برنامه تلویزیونی به نام «مناظره» در روزهای دوشنبه ۲۸ خرداد، پنج‌شنبه ۳۱ خرداد، جمعه یکم تیر و دوشنبه و سه‌شنبه، چهارم و پنجم تیر، از سه شبکه اول، سلامت و جام‌جم پخش کرد.
این پنج مناظره در مجموع ۲۱ ساعت و ۴۶ دقیقه و ۴۵ ثانیه زمان برد. از این مقدار حدود سه ساعت و ۵۱ دقیقه صرف ورود نامزدها، نشستن آن‌ها روی صندلی‌هایشان، خواندن سرود جمهوری اسلامی و قرآن و میان‌برنامه‌ها و توضیحات ابتدایی مجری بود.
پایان‌بندی و خداحافظی مجری برنامه در این پنج مناظره، ۱۱ دقیقه و ۵۲ ثانیه طول کشید.
متن اصلی مناظره‌ها، از زمان شروع سخنان اولین نامزد تا زمان پایان صحبت‌های آخرین نامزد در کل این پنج مناظره، ۱۶ ساعت و ۴۲ دقیقه و هفت ثانیه است.
متن مناظره دوم با سه ساعت و ۵۷ دقیقه و ۳۴ ثانیه، بلندترین و متن مناظره پنجم با دو ساعت و ۴۶ دقیقه و ۴۱ ثانیه، کوتاه‌ترین آن‌ها بود.
در هر مناظره حدود شش دقیقه و نیم و جمعا به مدت ۳۲ و نیم دقیقه صرف پخش اقامه نماز شد.
به این ترتیب حدود هزار و ۹۲۰ ثانیه از آنتن سه شبکه صدا و سیما، صرف نمایش اقامه نماز از سوی نامزدهای ریاست جمهوری شد.
نرخ تبلیغات در شبکه یک
رقم مشخصی درباره هزینه پخش برنامه‌های صدا و سیما با توجه به تنوع برنامه‌ها و شبکه‌های این سازمان وجود ندارد. بودجه این سازمان هم همه فعالیت‌های آن، از جمله شبکه‌های رادیویی و زیرمجموعه‌هایش مثل مراکز آموزشی، خبرگزاری و دیگر مراکز را پوشش می‌دهد.
۳۰ دی ماه ۱۴۰۲، محمدصالح مفتاح، دبیر ستاد انتخابات سازمان صدا و سیما در جریان انتخابات مجلس در اسفند ماه ۱۴۰۲ گفت: «اگر کسی بخواهد بداند که ارزش واقعی آنتن صدا و سیما چقدر است، می‌توان آن را با قیمت تبلیغات تجاری مقایسه کرد.»
نرخ تبلیغات در صدا و سیما بسیار متغیر است و بسته به شبکه، برنامه و ساعت پخش تعیین می‌شود. همچنین برنامه‌های تبلیغاتی طولانی مدت که تحت عنوان برنامه‌های مشارکتی ساخته می‌شوند عموما قیمت مشخصی ندارند. مناظرات به طور هم‌زمان از سه شبکه پخش شدند.
بر اساس نرخ‌نامه سال ۱۴۰۳، «هر ثانیه تبلیغ» در شبکه یک در ساعت خبر ۲۱ و مجموعه شبانه این شبکه، حدود ۳۲۷ میلیون تومان است. طبیعتا این قیمت برای آگهی‌های کوتاه مدت است و عدد مشخصی برای پخش تبلیغاتی چند ساعته وجود ندارد.
کمترین رقم تبلیغات در شبکه یک در سال ۱۴۰۳، حدود دو میلیون تومان برای هر ثانیه و بالاترین آن در ساعت پیک یعنی همان سال خبر ۲۱ است که حدود ۳۲۷ میلیون تومان برای هر ثانیه است. به این ترتیب میانگین نرخ هر ثانیه تبلیغات در شبکه یک حدود ۱۷۵ میلیون تومان است.
بر این اساس با دو سناریو می‌توان مناظرات تلویزیونی نامزدها را ارزش‌گذاری کرد. در این محاسبه، ارزش پخش هم‌زمان مناظرات در دو شبکه دیگر یعنی جام جم و سلامت، همچنین پخش زنده از رادیو، رایگان در نظر گرفته می‌شود.
کمترین، ۱۵۳ میلیارد تومان
نرخ آگهی دو میلیون تومان به ازای هر ثانیه مربوط به کم بازدید‌ترین ساعات و برنامه‌های شبکه یک است؛ برای مثال برنامه‌های بازپخش در بخش بامدادی.
متن پنج مناظره مجموعا ۶۰ هزار و ۵۲۷ ثانیه برابر ۱۶ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴۷ ثانیه بوده است. بهای این زمان با کمترین نرخ آگهی در شبکه یک، حدودا برابر ۱۲۱ میلیارد تومان است.
ورود و نشستن نامزدها، نمایش آماده‌سازی و گریم نامزدها، پخش سرود و قرآن خواندن، میان‌برنامه‌ها و توضیحات اولیه و پایان‌بندی در مناظرات مجموعا سه ساعت و ۵۱ دقیقه زمان برد. این مقدار زمان، با کمترین نرخ آگهی شبکه یک حدود ۲۸ میلیارد تومان ارزش دارد.
نمایش اقامه نماز نامزدها مجموعا حدود هزار و ۹۲۰ ثانیه زمان برد. بهای این بخش هم با حداقل نرخ آگهی حدود سه میلیارد و ۸۴۰ میلیون تومان برآورد می‌شود.
روی هم رفته کف بهای پخش مناظرات و حاشیه‌های آن حدود ۱۵۳ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
میانگین، ۱۳/۳ هزار میلیارد تومان
میانگین نرخ آگهی در شبکه یک صدا و سیما حدود ۱۷۴/۵ میلیون تومان به ازای هر ثانیه است. با این حساب، بهای متن مناظره‌ها حدود ۱۰ هزار و ۵۶۲ میلیارد تومان و ورود و نشستن نامزدها، نمایش آماده‌سازی و گریمشان، پخش سرود و قرآن خواندن، میان‌برنامه‌ها و توضیحات اولیه و پایان‌بندی مناظرات، دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است.
نمایش اقامه نماز نامزدها حدود ۳۳۵ میلیارد و ۴۰ میلیون تومان، بها داشته است.
بهای جمع مناظرات بر اساس میانگین قیمت تبلیغات در شبکه یک سیما، ۱۳ هزار و ۳۱۹ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
هزینه برگزاری انتخابات
مناظرات تنها بخشی از برنامه‌های تبلیغاتی صدا و سیما بودند. هر کدام از شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳، در شبکه‌های مختلف و در برنامه‌های گوناگون، ۱۸ ساعت، برابر ۱۰۸۰ دقیقه، معادل ۶۴ هزار و ۸۰۰ ثانیه برنامه تبلیغاتی داشتند. یعنی شش نامزد روی هم ۳۸۸ هزار و ۸۰۰ ثانیه آنتن شبکه‌های مختلف را در اختیار داشتند.
با کمترین رقم تبلیغات در صدا و سیما که ثانیه‌ای حدود دو میلیون تومان است، ارزش این ۳۸۸ هزار و ۸۰۰ ثانیه‌ای که شش نامزد انتخابات ریاست جمهوری از صدا و سیما گرفتند برابر ۷۷۷/۶ میلیارد تومان است.
علاوه بر این، محمد مخبر، کفیل ریاست جمهوری، از مصوبه‌ای به تاریخ نهم خرداد ۱۴۰۳ خبر داد که بودجه یک هزار و ۵۵۰ میلیارد تومانی را برای انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام ۱۴۰۳ در اختیار شورای نگهبان و وزارت کشور قرار داده است.
مشخص نیست هزینه تبلیغات تلویزیونی نامزدها از محل بودجه سازمان صدا و سیما پرداخت شده یا ستاد انتخابات مستقر در وزارت کشور هزینه آن را پرداخت کرده است.
بابک محمودی، رییس سازمان امداد و نجات هلال احمر، صبح روز پنج‌شنبه هفتم تیر از امدادرسانی به هزار و ۷۰ نفر در جریان سیل و آب‌گرفتگی در ۱۲ استان در یک هفته اخیر خبر داد.
آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، تهران، خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قزوین، گلستان، گیلان و مازندران ۱۲ استان درگیر سیل طی یکم تا هفتم تیر بودند.
در این مدت سیل در رودبار و سوادکوه به ترتیب سه و یک کشته بر جای گذاشت.
یک نفر هم در سراب استان آذربایجان شرقی بر اثر رعد و برق جانش را از دست داد.
به گفته محمودی، در این یک هفته ۷۶ عملیات امدادی انجام شده که شامل تخلیه آب ۱۵۶ واحد مسکونی، اسکان اضطراری ۳۰۹ نفر و انتقال ۲۱۵ نفر به مناطق امن بوده است.
بر اثر سیلاب، یک شهروند در کلیبر و یک نفر دیگر در سوادکوه مفقود شدهاند.
روز چهارشنبه خبرهایی درباره مفقود شدن پنج شهروند در سوادکوه منتشر شده بود.
غلامعلی فخاری، مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان مازندران روز پنج‌شنبه اعلام کرد جسد یکی از این مفقودان در مسیر رودخانه تلار در قائمشهر کشف و از آب بیرون کشیده شد.
به گفته او، سه نفر از افرادی که در جریان سیل مفقود شده بودند، نجات یافته و اکنون در بیمارستان بستری هستند.
فخاری عصر روز چهارشنبه تعداد مصدومان سیل سوادکوه را ۲۴ نفر و تعداد روستاهای سیلزده را ۳۰ مورد اعلام کرده بود.
بارندگیهای شدید سوادکوه از عصر روز سه‌شنبه آغاز شد و ساعاتی بعد با طغیان رودخانه تِلار، سیلی در منطقه پل سفید جاری شد که خسارت سنگینی به راهها، زیرساختها، خانههای مسکونی و زمینهای کشاورزی وارد کرد.
برآوردهای اولیه ادارهکل مدیریت بحران مازندران نشان می‌دهد طی کمتر از یک ساعت، بین ۴۰ تا ۶۰ میلیمتر بارندگی در این محدوده ثبت شده است.
از روزهای قبل هشدار نارنجی بارندگی شدید و احتمال وقوع سیل صادر شده بود.
با وقوع سیلاب در منطقه طالعرودبار و ورود جریان شدید سیلاب واریزهای، جاده و محور فیروزکوه از شامگاه سه‌شنبه مسدود شد و دست‌کم تا روز جمعه بسته خواهد ماند.
خبرگزاری ایرنا در گزارشی نوشت این سیل دست‌کم ۴۰۰ هزار متر مکعب مصالح و واریزه کوهی به سمت جاده سوادکوه روانه کرد که منجر به گرفتار شدن خودروها شد.
در محور چالوس هم شامگاه سه‌شنبه تختهسنگها در محدوده تونل ولیآباد در جاده کندوان سقوط کردند اما با دخالت تیمهای راهداری، جاده مسدود نشد.
بر اساس گزارش ایرنا، ۱۶ خودرو در محدوده طالعرودبار محور سوادکوه در سیلاب گرفتار شدند که سرنشینان آن‌ها پیشتر خود را نجات داده بودند.
مدیریت بحران استانداری مازندران اعلام کرد حدود ۷۰۰ متر از مسیر یکی از محورهای فرعی جاده هراز را آب برده و به همین دلیل، تردد در این مسیر ناممکن است.
سازمان مدیریت بحران کشور نیز اعلام کرد بیش از ۵۰ دستگاه ماشینآلات سنگین از سمت تهران و استان مازندران در حال کار در منطقه سیلزده هستند.
پیشتر و در شامگاه ۲۴ خرداد، چالوس در استان مازندران شاهد بارندگی شدید و وقوع سیلابی بود که دست‌کم سه نفر در آن کشته شدند.
همان زمان کامران فولادی، نماینده نوشهر، چالوس و کلاردشت در مجلس درباره سیل چالوس گفت بیمسئولیتی برخی مدیران بهخصوص در لایروبی نکردن رودخانه باعث انسداد رودخانه و وقوع سیل شده است.
اواخر اردیبهشت امسال سیل و بارندگی شدیدی در استان خراسان رضوی رخ داد که در پی آن دست‌کم هفت شهروند کشته شدند.
پیش از آن و در جریان سیلهای اسفند ۱۴۰۲ و فروردین ۱۴۰۳ در استان سیستان و بلوچستان شماری از شهروندان کشته یا ناپدید شدند.
بیتوجهی جمهوری اسلامی به زیرساختها و لایروبی نکردن رودخانهها و نبود سیستم مناسب شهری و کانالهای آب باعث شده سیلابها و بارندگیهای فصلی هر سال تلفات جانی و خسارات مالی چشمگیری بر جای بگذارد.
شماری از مادران دادخواه با انتشار بیانیه‌ای، «سیرک نمایشی» ریاست‌جمهوری را تحریم کردند و گفتند تا زمان محاکمه و مجازات قاتلان فرزندانشان، دست از عدالت‌خواهی برنمی‌دارند.
این بیانیه روز چهارشنبه ششم تیر منتشر شد و تاکنون مادران دادخواه و خانواده‌های ۲۵ جوان کشته شده در کردستان به دست نیروهای حکومتی، آن را امضا کرده‌اند.
امضاکنندگان بیانیه گفتند جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر هزاران خانواده را با اعدام و شلیک مستقیم، داغ‌دار کرده و به گفته آنان، با این حال «در آستانه انتخابات نمایشی، نامزدهای حکومت که خود مسئول و شریک این جنایات هستند، از آزادی و بهبود وضعیت کنونی» صحبت می‌کنند.
کارگران چپ و کمونیست سنندج نیز در همراهی با خانواده های دادخواه با صدور پیامی شرکت در انتخابات را تحریم کردند.
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان نیز با صدور بیانیه‌ای اثر بخشی هر گونه مشارکت مدنی و نقش شهروندان در ایجاد تغییر را مردود دانست.
در این بیانیه آمده است : «انتخابات در این ساختار موضوعیتی ندارد. کافی است که نگاهی به قیام‌های ۹۶، ۹۸و ۱۴۰۱بیندازیم که در آن مردم مورد تهدید، ضرب‌وشتم، تیر مستقیم و زندان قرار گرفتند تا نتیجه بگیریم که چرا رغبتی به حضور در انتخابات وجود ندارد.»
جمعی از دانشجویان دانشگاه‌های تهران نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند که «ما انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳را تحریم می‌کنیم، چرا که رای دادن در چارچوب سیاسی موجود، صرفا به معنای پذیرش سرکوب است.»
در این بیانیه به صراحت بر تحریم انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ تاکید شده و آمده است: «در شرایط فعلی که هیچ نیروی سیاسی مترقی و منسجمی وجود ندارد و دورنمایی از بهتر شدن شرایط نیز در پیش چشم نیست، مهم‌ترین وظیفه تمامی اقشار جامعه، اندیشیدن به بهبود وضعیت ایران و عبور از نظام فعلی آن است.»
فاطمه سپهری، زندانی سیاسی و از امضاکنندگان نامه درخواست از خامنه‌ای برای استعفا، نیز شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری را تحریم کرد.
اصغر سپهری برادر فاطمه سپهری، روز چهارشنبه شش تیرماه ، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس به نقل از خواهرش که در زندان وکیل‌آباد مشهد زندانی است، نوشت:« ما در سیرک انتصابات شما شرکت نخواهیم کرد. شما دروغگوترین انسان‌های اعصار تاریخ هستید. به شما اعتماد نداریم.»
حسین رونقی، فعال سیاسی و زندانی پیشین، نیز با انتشار ویدیویی در فضای مجازی تحریم صندوق را کنشی اثرگذار در راستای منافع جمعی دانست.
او با تاکید بر لزوم تحریم انتخابات حکومتی پیشرو تاکید کرد که نظام جمهوری اسلامی از ابتدای به تعبیر او «اشغال کشور تا امروز» فاقد هر نوع مشروعیت بوده و رای ندادن، دست کشیدن از کامبخشی به حکومت جائر است.
سعید ماسوری، زندانی سیاسی، نیز در نامهای از زندان قزلحصار کرج با عنوان «انحطاط ابتذال» درباره شرایط سیاسی حال حاضر ایران، خواستار تحریم انتخابات در ایران شد و گفت:« تحریم انتخابات به هیچ وجه انفعال سیاسی نیست بلکه کنشی است کاملا فعالانه و اکتیو.»
غلامرضا مکعیان، معروف به رضا ملک از زندانیان پیشین، نیز با انتشار ویدیویی با انتصابات خواندن انتخابات پیش رو، خواستار تحریم صندوقها در روز جمعه شد.
برزان محمدی، زندانی سیاسی پیشین، نیز با انتشار پیامی ویدیویی اعلام کرد در انتخابات حکومتی برای نصب جانشین رئیسی شرکت نمیکند و «این انتصابات نمایشی» را تحریم میکند.
