دادگاه سوزان عیدمحمدزادگان و نیوشا بدیعی ثابت، دو شهروند بهائی، روز ۱۳ تیر برگزار می‌شود
در پی انتشار شایعاتی از سوی نزدیکان ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان مبنی بر حمایت میرحسین موسوی و زهرا رهنورد از او، زهرا موسوی، دختر آنها اعلام کرد «تاکنون هیچ موضعی در این خصوص از سوی موسوی و رهنورد اتخاذ نشده است.» موسوی و رهنورد در دور اول انتخابات هم از رای دادن امتناع کردند.
رضا حاجتی، مدیر ستاد کانون‌های مساجد گیلان، با بیان اینکه «قرارگاه نهضت مشارکت در کانون‌های مساجد جهت دعوت به مشارکت در انتخابات ایجاد شده»، گفت: «این قرارگاه تلاش دارد تا با فعال کردن شبکه کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد و بچه‌های مسجد بتواند نقشی در افزایش مشارکت داشته باشد.»
سعید لیلاز، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، با بین اینکه «ظرف سه سال تعداد رای دهندگان ثابت مانده و سبد رای اصولگرایان به اصلاح طلبان منتقل شد»، گفت: «عده زیادی از نظام خارج شدند. وقتی به اصلاح طلبان اقبال نمی‌شود گریه دارد، چراکه ما تنها خاکریز نظام هستیم.»
روزنامه «دنیای اقتصاد» نوشت براساس گزارش‌های تخصصی، میانگین بارش در ایران یک‌سوم میانگین جهانی است، اما بحران تنها به اینجا محدود نمی‌شود زیرا همان گزارش‌ها نشان می‌دهند که «تبخیر آب در ایران سه‌برابر میانگین جهانی است و این زنگ خطری برای امنیت ملی ایران است.»
در دومین و آخرین مناظره مسعود پزشکیان و سعید جلیلی، دو نامزد راه‌یافته به دور دوم رای‌گیری برای تعیین جانشین ابراهیم رئیسی که روز سه‌شنبه ۱۲ تیر با موضوع اقتصاد برگزار شد، آنان بارها یکدیگر را به نداشتن تخصص، اطلاعات و دانش اولیه، بی‌برنامگی و دادن وعده‌های دروغین متهم کردند.
در این مناظره، دو نامزد جانشینی ابراهیم رئیسی، وعده‌هایی برای حل تمام مشکلات اقتصادی، معیشتی، مسکن و بهداشت مردم دادند، اما در طول مناظره در عمل بارها به مساله سیاست خارجی و پیامدهای آن برای اقتصاد کشور کشور پرداختند.
در ابتدای این مناظره، مسعود پزشکیان گفت:« دیشب اینگونه تداعی شد که من خدمت سردار ملی کشور حاج قاسم سلیمانی بی‌احترامی داشتم، بنده ایشان را یک الگو برای غرور ملی و خار چشم دشمنان می‌دانم و الگویی که اگر جوانان راه او را ادامه دهند خیلی از مشکلات مملکت را با دیدی که ایشان داشت می‌توان مرتفع کرد.»
با وجود این، دقایقی بعد سعید جلیلی، بار دیگر به این موضوع برگشت و گفت:«ما امروز مهمان لرستان بودیم و آن عزیزان متأثر بودند از تعبیر نادرستی که درباره شهید سلیمانی در مناظره دیشب به کار برده شده بود و از من خواستند که این ابراز ناراحتی را بیان کنم.»
با آنکه اعلام شده بود موضوع این مناظره اقتصاد است، اما بخش عمده‌ای از صحبت‌های دو نامزد به مذاکرات هسته‌ای، دلایل ناکامی برجام، سیاست خارجی جمهوری اسلامی و مذاکره با غرب اختصاص یافت و هر دو نامزد مواضع پیشین خود در این زمینه را تکرار کردند.
مسعود پزشکیان در پاسخ به این سوال که چرا مخالف قانون راهبردی مجلس است، گفت: «اینکه گفته شود قانون را قبول نداریم، به هیچ عنوان درست نیست. ما از ابتدا گفتیم که چارچوب قانون را اجرا می‌کنیم. از اول گفتیم که سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری را طی خواهیم کرد. در نتیجه امکان ندارد که ما قانون را اجرا نکنیم.»
پیشتر چهره‌های اصلی ستاد پزشکیان، از جمله محمد جواد ظریف، جلیلی را «یک پای تحریم» خوانده و از قانون راهبردی مجلس انتقاد کرده بودند.
پزشکیان افزود: «یکی از بحث‌هایی که در این قانون وجود دارد این است که آمریکا باید تمام تعهدات خود را انجام بدهد تا ما به برجام بازگردیم؛ این مساله‌ای است که باید با مجلس و شورای عالی امنیت ملی و سایر دستگاه‌های مرتبط صحبت کنیم تا ببینیم این چالش را چطور می‌توانیم با یک زبان مشترک حل و فصل کنیم.»
سعید جلیلی، در پاسخ به پزشکیان گفت: «مجلس یک قانون را مصوب کرده و باید بدانید که آن را باید دنبال کرد.»
علی خامنه‌ای نیز با تمجید از این قانون، هشدار داده است که هیچ‌کس نباید از آن تخطی کند.
جلیلی افزود: «ما در برجام تعهدات‌مان را انجام دادیم؛ شما باید طلبکار باشید نه‌اینکه به ملت فشار بیاورید و بگویید که ملت کوتاه بیاید و پیشاپیش می‌گویید به ملت فشار می‌آورم. طرف مقابل باید تعهدات خود را انجام دهد و ما نه. وقتی طرف مقابل تعهدات را انجام نداده، می‌خواهید چه امتیازی بدهید؟ به مردم بگویید. این‌همه امتیاز دادید و ۱۵ بار اعلام شد که ایران به تعهدات خود عمل کرده ولی می‌گویید امتیاز می‌دهیم؛ بگویید می‌خواهید چه کنید؟»
او بدون اشاره به دولت محمود احمدی‌نژاد و نقش خود گفت: «شما سخن از صداقت مطرح می‌کنید. دولت آقای هاشمی، خاتمی و روحانی دوستان شما بودند که در ستاد شما هستند و دوباره طلبکارید؛ شماها ۴۰ سال بر سر کار بودید.»
در ادامه مناظره، پزشکیان خطاب به جلیلی گفت: «واقعیت قضیه این است: «می‌گویید اله کردیم. خب اگر اله کردید کجاست؟ مگر نمی‌گفتید اشتغال دو برابر می‌شود و سالی یک میلیون مسکن درست می‌کنیم. در این سه سال فقط برای ۹۰۰ هزار مسکن فقط مجوز داده‌اند.»
او گفت: «می‌گویند بلدیم و برنامه داریم؛ خب برنامه را می‌دادید آقای رئیسی اجرا می‌کرد، چرا ندادید؟ مگر شما با آنها نبودید؟»
پزشکیان با اشاره به جلیلی گفت: «تمام بلد بودن این فرد این است که در شورای امنیت رییس بوده و چهار تا کاغذ را بررسی می‌کرده. آدمی که مدیریت نکرده حالا برای کشور می‌گوید برنامه دارم.»
جلیلی در پاسخ گفت: «شما ۳۲ سال عملکرد را می‌خواهید کنار بگذارید و تنها سه سال را در نظر بگیرید که در مقایسه با آن ۳۲ سال قبل درخشان بوده است. شما می‌گفتید صادرات نفت امکان ندارد اما میزان صادرات نفت در سال ۹۸ را با سال ۱۴۰۲ مقایسه کنید. میزان سرمایه‌گذاری خارجی را درسال ۹۷ با ۱۴۰۲ مقایسه کنید.»
او افزود: «برنامه هفتم می‌گوید باید رشد هشت درصد اتفاق بیفتد، اما شما پیشاپیش می‌گویید این رشد اتفاق نمی‌افتد. شما بقیه را متهم به طالبان بودن می‌کنید و حکم اعدام برای سایرین صادر می‌کنید.»
در ادامه مناظره، مسعود پزشکیان گفت: «آقای جلیلی می‌خواهد رییس‌جمهوری شود ولی جلو مردم به من تهمت می‌زند که من ادامه دهنده راه دولت آقای روحانی هستم.»
او گفت: «بیش از ۱۴۰ اقتصاددان با گرایش‌های مختلف از برنامه اقتصادی من حمایت کرده‌اند. من اقتصاد ایران را بر اساس تعامل با جهان، حاکمیت قانون، شایسته‌گزینی و مشارکت گسترده مردم اصلاح خواهم کرد.»
پزشکیان افزود:«می‌گویند آنها که دور من جمع شده‌اند بد هستند. دور شما چه کسانی جمع شده‌اند؟ آنها که از سفارت عربستان بالا رفتند.»
او گفت: «ایشان می‌گوید من حزبی هستم؛ این یک دروغ واضح است؛ زیرا من حزبی نیستم. این را همه می‌دانند. ولی این جلو دیدگان مردم تهمت می‌زند. فردی که می‌خواهد رییس‌جمهوری شود و مثل آب خوردن تهمت می‌زند فردا چه بلایی می‌خواهد سر مردم بیاورد؟»
پزشکیان افزود: «باز تکرار می‌کنم که من نه حزبی هستم و نه جناحی و نه دسته‌‌ای. الان بیشتر گروه قالیباف و شهید رئیسی دارند با من کار می‌کنند. اینها دولت فلان‌اند؟ من بارها گفته‌ام مسیر من مسیر مولا علی(ع) است؛ شاخص برای من مردم هستند.»
پزشکیان با اشاره به تحریم بزرگ دور اول انتخابات گفت: «با کل دعواهای ما ۴۰ درصد مردم آمدند. ۶۰ درصد مردم نیامدند و هیچ‌کدام‌مان را قبول ندارند. این تفکر بیاید، می‌شود ۲۰ درصد. آیا با این ۲۰ درصد می‌شود بر سایر اکثریت حکمرانی کرد؟»
او در پایان این مناظره، بار دیگر به تحریم ۶۰ درصدی انتخابات اشاره کرد و گفت: «اینکه ۶۰ درصد مردم در دور اول پای صندوق نیامدند برای حکومت پیام دارد. من صدای این تردید و نارضایتی و قهر را شنیده بودم و باز هم می‌شنوم.»
در ادامه این مناظره، سعید جلیلی در چند مورد پزشکیان را به بی‌اطلاعی از مسائل اولیه حتی در حوزه سلامت به‌عنوان یک پزشک متهم کرد و گفت: «اینکه آقای پزشکیان آیات و احادیثی می‌خواند خیلی خوب است و جلسه ما را متبرک می‌کند اما این احادیث را ائمه جماعات مساجد هم می‌خوانند ولی اینها باید امتداد پیدا کند و به عمل تبدیل شود.»
او افزود: « آقای پزشکیان در بسیاری از موضوعات اطلاعات شما کم است و در برخی موضوعات اطلاعات ابتدایی هم ندارید و بعد می‌خواهید رییس‌جمهوری شوید.»
جلیلی در پایان این مناظره گفت: «هنوز هیچ چیز نشده، علیه من فریاد می‌زنند چون می‌دانند به حساب آنها و فساد شرکت‌های دولتی خواهم رسید. من به حضور مردم نیاز دارم و با پشتیبانی مردم این مسائل را دنبال می‌کنم. جریانی که توانایی ایران را در حد آب‌گوشت بزباش می‌داند، همچنان در حال تخریب توانایی‌های ماست.»
جلیلی و پزشکیان قرار است روز جمعه برای پرکردن کرسی ابراهیم رئیسی با یکدیگر رقابت کنند. دور دوم انتخابات ریاست جمهوری در حالی برگزار می‌شود که عدم مشارکت ۶۰ درصدی مردم در دور اول انتخابات از نظر بسیاری «نه بزرگ» به جمهوری اسلامی تعبیر شده است.
