تداوم بمباران جنوب و مرکز نوار غزه در میانه مذاکرات آتشبس
دو روز پس از حمله مرگبار به اردوگاه آوارگان مواصی در شهر خان یونس در جنوب نوار غزه، ارتش اسرائیل روز دوشنبه به بمباران جنوب و مرکز نوار غزه ادامه داد و اعلام کرد که اعضای حماس را هدف قرار داده است.
به گزارش رویترز، در رفح، جنوبیترین شهر نوار غزه، ساکنان از درگیری شدید در روز دوشنبه خبر دادند.
آنها گفتند که نیروهای اسرائیلی خانههایی را در غرب و مرکز شهر بمباران کردند.
نیروهای امدادی اعلام کردند که اجساد ده فلسطینی را پیدا کردهاند که برخی از آنها در حال تجزیه بودند و در شرق رفح زیر آتش اسرائیل افتاده بودند.
در مرکز این منطقه، بمبارانها در برخی اردوگاههای آوارگان شدت گرفت.
به گفته منابع پزشکی حداقل پنج نفر کشته شدند.
ارتش اسرائیل اعلام کرده که در این حملات اعضای حماس را نابود کرده است.
شاخه مسلح جهاد اسلامی در بیانیهای اعلام کرد که جنگجویان این گروه در اردوگاه یبنا در رفح درگیر درگیریهای شدید هستند.
وزارت بهداشت غزه که کنترل آن در دست حماس است، پیشتر گزارش داده بود که در اردوگاه مواصی، دستکم نود فلسطینی در بمباران روز شنبه کشته و صدها نفر دیگر زخمی شدند.
اردوگاه مواصی رسما توسط ارتش اسرائیل به عنوان یک منطقه بشردوستانه برای فلسطینیانی که از جنگ در سایر بخشهای غزه گریختهاند، تعیین شده بود.
اما اسرائیل اعلام کرد که محمد ضیف، فرمانده شاخه نظامی حماس و همچنین رافع سلامه،، فرمانده تیپ خان یونس حماس را هدف قرار داده است.
مقامات اسرائیلی بدون جزئیات بیشتر از کشته شدن یک مقام ارشد نظامی جنبش اسلامی خبر دادند. سرنوشت محمد ضیف، هماهنگکننده حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائیل نامشخص باقی مانده است. این در حالی است که حماس مدعی است او کشته نشده است.
بمباران مواصی بر ادامه مذاکرات برای آتش بس در نوار غزه که در مصر و قطر در حال انجام است، تاثیر میگذارد.
با این حال، یک مقام ارشد حماس روز یکشنبه گفت که مذاکرهکنندگان این جنبش علیرغم حمله روز شنبه بر سر میز مذاکره باقی ماندند.
اسحاق هرتسوگ، رییسجمهوری اسرائیل روز دوشنبه در دیدار با دیوید لمی، وزیرخارجه جدید بریتانیا در اورشلیم، جمهوری اسلامی را امپراتوری اهریمنی خواند که میخواهد ثبات جهان را تضعیف کند.
دیوید لمی در نخستین سفر خارجی خود در مقام وزیر خارجه بریتانیا، به اسرائیل سفر کرده است.
هرتسوگ با اشاره به جمهوری اسلامی با عنوان «امپراتوری اهریمنی» افزود که جمهوری اسلامی قصد دارد ثبات جهان را مختل کند و برای رسیدن به بمب اتمی از هیچ لحظهای غفلت نمیکند.
هرتسوگ همچنین با اشاره به فعالیتهای حوثیهای تحت حمایت تهران گفت که جمهوری اسلامی به این وسیله تجارت جهانی را تضعیف میکند. هرتسوگ همچنین افزود که جمهوری اسلامی بر آن است به واسطه نیروهای نیابتی خود اسرائيل را به محاصره درآورد.
تمامی اصرارهای اسرائيل به لندن برای تروریستی نامیدن سپاه پاسداران در دولتهای قبلی بریتانیا ناکام مانده حال آنکه اسرائيل خوشبین است بتواند در دولت جدید که در مانیفست انتخاباتی خود رسما به سپاه پاسداران به عنوان تهدیدی برای امنیت کشور اشاره کرده، این امر را محقق کند.
این درحالی است که نشریه بریتانیایی گاردین به تازگی نوشته که دولت جدید تعجیلی برای این امر ندارد و آن را موکول به بررسیهای بیشتر کرده است.
هرتسوگ در این دیدار با تاکید بر اینکه اسرائيل به دنبال صلح است گفت که «ما ملتی صلحطلبیم و من باور دارم که ما باید با همسایگانمان به سازش برسیم.»
دورنمای طرح عادی سازی رابطه اسرائيل با کشورهای عرب خاورمیانه در چارچوب توافقنامه پیشنهادی واشینگتن با عنوان «پیمان ابراهیم» بعد از حمله حماس به خاک اسرائیل در هفتم اکتبر در هالهای از ابهام قرار گرفته است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی اسرائیل، بیش از ۱۲۰۰ نفر در حمله هفتم اکتبر کشته و ۲۵۰ نفر دیگر به گروگان گرفته شدند.
هرتسوگ همچنین با اشاره به تلاشهای خستگی ناپذیر اسرائيل برای نجات گروگانها گفت که این اسرا «در شرایط وحشتناکی» بهسر میبرند و آزادی آنها برای اسرائیل موضوعی حیاتی است.
دیوید لمی که در این دیدار نواری زردرنگ به نشانه همدردی با گروگانها بر لباس خود نصب کرده بود تاکید کرد که از همه ابزارهای دیپلماتیک برای آزادی گروگانها استفاده میکند و اظهار امیدواری کرد که مذاکرات آزادی گروگانها طی روزهای آینده به ثمر برسد. مصر و قطر به عنوان میانجی در جنگ بین اسرائیل و حماس، به امید پایان دادن به جنگ و آزادی گروگانها در غزه در ازای آزادی اسرای فلسطینی در اسرائیل، نقش مهمی ایفا میکنند. به رغم فراز و نشیبهای بسیار مذاکرات برای دستیابی به آتشبس در غزه و توافق برای آزادی گروگانها کماکان در جریان است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل پس از حمله روز شنبه ارتش این کشور به خانیونس گفت که هنوز مرگ محمد ضیف، فرمانده نظامی حماس در این حمله قطعی نشده، اما اسرائیل همه رهبران حماس را از بین خواهد برد.
نتانیاهو روز شنبه ۲۳ تیر در یک کنفرانس مطبوعاتی در مقر وزارت دفاع در تلآویو ادامه داد: «ما به هر طریقی، تمام رهبری حماس را از بین خواهیم برد.»
نخستوزیر اسرائیل افزود زمانی تصمیم انجام حمله را تایید کرد که از نبود گروگان در منطقه مطمئن شده بود. همچنین او گفت که پیش از حمله، اطلاعات قانعکنندهای در مورد میزان احتمالی خسارات جانبی و ماهیت مهمات مورد استفاده، دریافت کرد.
وزارت بهداشت غزه که تحت کنترل حماس است، اعلام کرد که تعداد تلفات حمله روز شنبه اسرائیل به خان یونس در جنوب نوار غزه به ۹۰ کشته و ۳۰۰ زخمی افزایش یافت.
پیشتر یک مقام نظامی اسرائیل به خبرنگاران گفت: «ما هنوز در حال بررسی و راستیآزمایی نتایج این حمله هستیم.»
بر اساس ارزیابیهای ارتش اسرائیل، هیچ یک از گروگانهای اسرائیلی در محل حمله نبودهاند.
به گفته ارتش، محمد ضیف و رافع سلامه در ساختمانی کمارتفاع بین المواصی و خان یونس بودند که منطقه مسکونی غیرنظامی است، اما ارتباطی با اردوگاه چادری آوارگان فلسطینی ندارد.
هنگام حمله به این محل، تعدادی دیگر از اعضای حماس از جمله محافظان نیز حضور داشتند.
ارتش اسرائیل تاکید کرد حملهاش دقیق بوده و تنها سایت حماس را هدف قرار داده است.
در آمار وزارت بهداشت غزه که زیر نظر حماس است مشخص نیست چه تعداد از کشتهشدگان افراد غیرنظامی بودهاند.
پیش از اطلاعیه رسمی ارتش، کانال ۱۱ تلویزیون اسرائیل اعلام کرد ضیف هدف اصلی ارتش اسرائیل در حمله به اردوگاه المواصی بوده است.
این رسانه افزود ضیف در زمان حمله احتمالا نه در تونلهای زیرزمینی حماس بلکه «روی زمین» بوده است.
به گفته این رسانه، اطلاعات رسیده به ارتش اسرائیل درباره محل اختفای ضیف و سلامه تا حدی دقیق بوده که ارتش تصمیم گرفته است حتی «به بهای کشته شدن شمار بالایی غیرنظامی»، این حمله را انجام دهد.
اسرائیل پیشتر المواصی را به عنوان «منطقه امن بشردوستانه» معرفی کرده بود.
از ضیف با عنوان رهبر در سایه و مغز متفکر، «معمار» و فرمانده اصلی حمله روز ۱۵ مهر (هفت اکتبر) حماس به اسرائیل یاد میشود.
خبرگزاری رویترز پیشتر در گزارشی گفته بود ضیف تاکنون از هفت سوءقصد اسرائیل نجات یافته که آخرین مورد آن (قبل از حمله کنونی)، در سال ۲۰۲۱ بوده است.
ضیف به ندرت صحبت میکند و هرگز در انظار عمومی ظاهر نمیشود، اما او روز هفتم اکتبر، در حالی که هزاران راکت از نوار غزه بهسوی اسرائیل پرتاب میشد، در یک فایل صوتی این عملیات را «سیلالاقصی» نامید.
همزمان با تکذیب هدف قرار گرفتن ضیف از سوی حماس در حمله اسرائیل، رسانههای نزدیک به این گروه با انتشار خبر این حمله، درحال بازنشر سخنرانی هفتم اکتبر ضیف هستند.
به گفته ناظران، این میتواند نشانه و تاییدی بر کشته شدن فرمانده شاخه نظامی حماس باشد.
ارتش اسرائیل شامگاه جمعه ۲۲ تیر نیز اعلام کرد هواپیماهای جنگنده این کشور در حملهای با راهنمایی اطلاعاتی اردن، حسام منصور، یکی از اعضای ارشد امنیت داخلی حماس را کشتند.
بر اساس این اعلامیه، منصور یکی از عوامل اصلی حفظ حاکمیت حماس بر نوار غزه بود.
روز جمعه ارتش اسرائیل اعلام کرد ایمن شويدح، معاون فرمانده گردان شجاعیه حماس در نوار غزه را کشته است.
گفته میشود شویدح حملات متعددی را به سربازان در غزه انجام داده بود و در برنامهریزی حمله هفتم اکتبر مشارکت داشته است.
بر اساس گزارش ارتش اسرائیل، یکی دیگر از فرماندهان گردان شجاعیه به نام عباده ابوهین نیز در این حمله کشته شد.
شبکه سیانان، روز جمعه ۲۲ تیر، به نقل از یک منبع آگاه اسرائیلی که نامش را اعلام نکرد، گزارش داد که بنیامین نتانیاهو با تجدیدنظر در موضع قبلی خود، به هیات مذاکرهکننده اسرائیلی گفته است که در جریان مذاکرات آتشبس خواستار جلوگیری از بازگشت افراد مسلح فلسطینی به شمال غزه شوند.
او پیشتر در اقدامی که انعطافی قابل توجه قلمداد شده بود، موافقت کرده بود که پس از نهایی شدن آتشبس، فلسطینیها بهطور کامل و بدون محدودیت به شمال غزه در مرز اسرائیل دسترسی داشته باشند.
این منبع اسرائیلی به شبکه سیانان گفته است که نخستوزیر اسرائیل این هفته به تیم مذاکرهکننده خود گفت بهعنوان بخشی از هرگونه توافق برای آتشبس و آزادی گروگانها، حضور افراد مسلح در شمال غزه باید منع شود.
به گفته سیانان، این شرط بهطور بالقوه پیشرفت مذاکرات آتشبس را مختل کند و سؤالات بیشتری را در مورد تعهد نتانیاهو به پیشنهاد اسرائیل برای توافقی که مبنای مذاکرات مفصل فعلی شده است، پدید آورد.
هفته گذشته، یک مقام آمریکایی به سیانان گفت که چارچوبی برای یک توافق تنظیم شده است. یک مقام اسرائیلی نیز گفت که نتانیاهو به مذاکرهکنندگانش اجازه داده است تا وارد مذاکرات مفصلی شوند و این نشاندهنده یک پیشرفت بالقوه است.
مذاکرات از روز جمعه گذشته در دوحه، پایتخت قطر، از سر گرفته شد. در آخر هفته، حماس موافقت کرد که از یک خواسته اصلی خود، یعنی تعهد اسرائیل به آتشبس دائمی در غزه صرفنظر کرد. این پیش شرط، مشکلی بزرگ برای اسرائیل بود. بنیامین نتانیاهو بارها تاکید کرده است که جنگ را تا نابودی کامل حماس ادامه خواهد داد.
با این همه بیانیه دفتر نخستوزیر اسرائیل در روز یکشنبه تردیدهایی را در مورد پیشرفت مذاکرات و امکان دستیابی به یک توافق ایجاد کرد. در این بیانیه بر چند موضوع تاکید شده بود از جمله اینکه اسرائیل این حق را برای خود قائل است که جنگ در غزه را از سر بگیرد و آن را تا زمانی که به تمام اهدافش نرسد، ادامه دهد.
افزایش خدمت سربازی از ۳۲ ماه به ۳۶ ماه
در همین حال، شبکه خبری وای نت اسرائیل روز جمعه گزارش داد که کابینه امنیتی دولت اسرائیل طرحی را برای افزایش خدمت سربازی اجباری برای مردان از ۳۲ ماه به ۳۶ ماه تصویب کرده است.
براساس این مصوبه، قانون خدمت سربازی اجباری ۳۶ ماهه برای هشت سال آینده اجرا خواهد شد.
به نوشته وای نت، این تصمیم احتمالا در جلسه روز یکشنبه کابینه کامل دولت اسرائیل به رای گذاشته خواهد شد.
ارتش اسرائیل اعلام کرد ایمن شويدح، معاون فرمانده گردان شجاعیه حماس در نوار غزه را کشته است و سربازان اسرائیلی هم یک انبار اسلحه و اتاق مورد استفاده برای رصد سربازان اسرائیلی در محوطه دفتر آژانس سازمان ملل متحد برای امدادرسانی به پناهندگان فلسطینی را در نوار غزه یافتهاند.
نیروهای ارتش اسرائیل جمعه ۲۲ تیر اعلام کردند که شویدح در حمله هوایی اخیر به شهر غزه کشته شده است.
بنا بر اعلام ارتش اسرائیل، شویدح حملات متعددی را به سربازان در غزه انجام داده بود و در برنامهریزی حمله هفتم اکتبر گذشته حماس به اسرائیل مشارکت داشت.
بر اساس گزارش ارتش اسرائیل، یکی دیگر از فرماندهان گردان شجاعیه به نام عباده ابوهین نیز در این حمله کشته شد.
ایمن شويدح معاون فرمانده گردان شجاعیه حماس
ارتش اسرائیل او را یک فرماندهان کارکشته و برجسته توصیف کرد که نقش قابلتوجهی در جنگ حماس علیه اسرائیل داشته است.
همزمان ارتش اسرائیل اعلام کرد نیروهایش انبار سلاح و اتاق فرماندهی مورد استفاده حماس در یکی از مقرهای آژانس سازمان ملل متحد برای امدادرسانی به پناهندگان فلسطینی (آنروا) در شهر غزه را پیدا کردهاند.
این نیروها در اوایل این هفته به عنوان بخشی از یک عملیات جدید در محلههای غربی و جنوبی شهر غزه، به این مقر این آژانس سازمان ملل متحد حمله کردند که در ماههای اخیر مورد استفاده کارمندان سازمان ملل قرار نگرفته بود.
ارتش اسرائیل نخستین بار در اوایل سال جاری میلادی به این مقر آنروا حمله کرده بود و یک شبکه تونل بزرگ حماس را کشف کرد که از زیر آن میگذشت.
آنروا به عنوان نخستین آژانس سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۹ تاسیس شد تا به پناهندگانی که هنگام تشکیل اسرائیل از خانههای خود رانده شدند، یا مجبور به ترک محل زندگی خود شدند امدادرسانی کند.
پیشتر دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل با اشاره به اینکه کشورش پنج بار به مدارس و تاسیسات آنروا حمله کرده، گفته بود این مکانها به محل استقرار اعضای حماس بدل شده است.
در همین حال، جمعه ۲۲ تیرماه چندین راکت از بیت حانون در شمال غزه به منطقهای در جنوب اسرائیل شلیک شد که آژیرهای خطر را در این منطقه به صدا درآورد.
ارتش اسرائیل گفت راکتها به مناطق باز اصابت کردند و در پاسخ به این حمله، به سایتهای متعلق به گروههای مسلح فلسطینی حمله کرد.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل وعده داده که این کشور توان نظامی حماس را از بین ببرد.
مذاکرات برای آتشبس در غزه در شرایطی ادامه دارد که گزارشهای متناقضی درباره تصمیم اسرائیل برای عقبنشینی از مرز غزه با مصر یا تداوم کنترل ارتش اسرائیل بر مرزهای کلیدی منتشر شده است.
صبح روز جمعه ۲۲ تیر خبرگزاری رویترز گزارشی منتشر کرد و به نقل از سه منبع آگاه نوشت مذاکرهکنندگان آتشبس، در حال بررسی راهاندازی یک سیستم نظارت الکترونیکی در امتداد مرز غزه و مصر هستند که به اسرائیل اجازه میدهد پس از آتشبس، نیروهای نظامی خود را از منطقه خارج کند.
اینکه آیا نیروهای اسرائیلی باید در مرز باقی بمانند یا نه، یکی از موانع پیشِ روی توافق آتشبس احتمالی است، زیرا هم حماس و هم مصر بهعنوان میانجی مذاکرات، مخالف حضور نیروهای اسرائیل هستند.
اسرائیل این منطقه مرزی را «کریدور فیلادلفی» مینامد و میگوید خروج نیروهایش از آن، به شاخه مسلح حماس اجازه میدهد تا از طریق تونلهایی، تسلیحات و تدارکات را از مصر به غزه قاچاق و اسرائیل را دوباره تهدید کند.
راهاندازی یک سیستم نظارتی در این منطقه مرزی در صورت توافق طرفهای مذاکره بر سر جزییات، میتواند مسیر را برای توافقآتشبس هموار کند.
رویترز در این گزارش مدعی شد اسرائیل در دور جدید مذاکرات، با عقبنشینی نیروهایش از کریدور فیلادلفی موافقت کرده است.
این گزارش به نقل از یک منبع آگاه نوشت بحث در این زمینه اکنون بر سر نصب حسگرها و سنسورهایی است که در طرف مصری کریدور فیلادلفی نصب خواهند شد.
به گفته این منبع آگاه، هدف از نصب چنین سیستم نظارتی، کشف تونلها و شناسایی هرگونه راه دیگری است که حماس از آن میتواند برای قاچاق اسلحه یا افراد به غزه استفاده کند.
او گفت این سیستم برای توافق آتشبس اهمیت دارد، زیرا به این معناست که نیروهای اسرائیلی دیگر نیازی به حضور در کریدور فیلادلفی نخواهند داشت.
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیری اسرائیل روز جمعه با انتشار اطلاعیهای، گزارش رویترز درباره رایزنی برای عقبنشینی نیروهای کشورش از کریدور فیلادلفی را «خبری کاملا دروغ» خواند.
در این بیانیه گفته شده نتانیاهو «اصرار دارد که اسرائیل در کریدور فیلادلفی باقی بماند» و در همین راستا، به تیمهای مذاکرهکننده دستوراتی داده و با نمایندگان آمریکا هم به صراحت دربارهاش صحبت کرده و موضعش را با کابینه دولت در جلسه شامگاه پنجشنبه به اشتراک گذاشته است.
با اینحال به نظر میرسد بیانیه دفتر نتانیاهو با اظهارات روز سهشنبه یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل متفاوت باشد.
گالانت تاکید کرده بود در صورت یافتن راهحلهایی که بتواند تلاش حماس برای قاچاق سلاح را متوقف کند، امکان خروج نیروهای ارتش اسرائیل از کریدور فیلادلفی به عنوان بخشی از چارچوب مذاکرات آزادی گروگانها وجود خواهد داشت.
تایمز اسرائیل نیز عصر روز جمعه به نقل از دو مقام اسرائیلی نوشت مذاکرهکنندگان این کشور در حال بحث درباره امکان عقبنشینی از منطقه کریدور فیلادلفی بین غزه و مصر، به عنوان بخشی از توافق هستند.
به گفته آنها، این عقبنشینی بخشی از طرحی خواهد بود که با همکاری مصر و کمک آمریکا و دیگر شرکای بینالمللی، منجر به تقویت مرزها خواهد شد تا اسرائیل مطمئن شود که حماس دیگر نمیتواند از منطقه سینای مصر به غزه اسلحه قاچاق کند.
این طرح شامل ساخت یک دیوار زیرزمینی در امتداد کریدور است تا تهدید تونلهای حماس را خنثی کند.
حمایت حماس از تشکیل دولت مستقل فلسطینی برای اداره غزه
حسام بدران، از اعضای دفتر سیاسی حماس گفت این گروه در طول مذاکرات آتشبس پیشنهاد کرده است که پس از پایان جنگ غزه، دولتی مستقل از افراد غیر حزبی فلسطینی، غزه و کرانه باختری را اداره کند.
یکی دیگر از اعضای عالیرتبه حماس نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که این اقدام، راه را برای انتخابات ملی فلسطین هموار خواهد کرد و برای همین پیشنهاد تشکیل دولتی غیر حزبی با میانجیها هم مطرح شده است.
همزمان با این بحثها، کانال ۱۲ اسرائیل خبر داد که نتانیاهو روز پنجشنبه شرط جدیدی را برای مذاکرات آزادی گروگانها مطرح کرده است که توافقات قبلی با میانجیها را نقض و مذاکرات را پیچیده میکند.
این خواسته مربوط به کنترل کریدور نتزاریم و جلوگیری از بازگشت افراد مسلح به شمال غزه در مرز با اسرائیل است.
نتانیاهو پنجشنبه گفت هر توافقی باید به اسرائیل اجازه دهد جنگ را تا رسیدن به تمامی اهدافش ادامه بدهد.
طرح پیشنهادی اسرائیل شامل آتشبس کامل شش هفتهای است که در مرحله نخست آن شماری از گروگانهای در دست حماس از جمله زنان و مجروحان در ازای صدها زندانی امنیتی فلسطینی آزاد خواهند شد.
در این مدت همچنین با عقبنشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق پرجمعیت غزه، امکان بازگشت آوارگان به خانههایشان در شمال این منطقه فراهم خواهد شد.
مرحلههای بعدی، شامل مذاکره بر سر آزادی گروگانهای باقیمانده در ازای زندانیان فلسطینی بیشتر و آغاز پروژه چند ساله بازسازی غزه خواهد بود.
حماس در جریان حمله هفت اکتبر (پانزدهم مهر سال گذشته) ۲۰۵ نفر را گروگان گرفت که ۱۰۵ نفرشان در جریان آتشبس ماه نوامبر آزاد شدند.
تصور میشود که ۱۱۶ گروگان ربوده شده از سوی حماس همچنان در غزه باشند که البته همه آنان زنده نیستند.
ارتش اسرائیل مرگ ۴۲ نفر از افرادی که همچنان اسیر حماس هستند را تایید کرده است.