نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران، گفت که مالکان حاضر به اجاره دادن خانه‌های خود با افزایش ٢۵ درصدی نیستند و در برخی مناطق پایتخت، میزان اجاره‌بهای درخواستی تا ۵٠ درصد هم افزایش داشته است.
نیروهای نظامی جمهوری اسلامی یک‌بار نیز در ۲۵ فروردین‌ماه، به‌طور مستقیم از خاک ایران به اسرائیل حمله کردند. اقدامی که در آن زمان رویدادی بی‌سابقه در چند دهه تنش میان اسرائیل و جمهوری اسلامی به حساب می‌آمد. این‌بار، تنها نقطه تمایز ممکن است هم‌زمانی حمله از سوی حوثی‌های یمن، حزب‌الله لبنان و گروه‌های عراقی و فلسطینی، و البته هشدار دیرهنگام و گسترده‌تر بودن سطح عملیات باشد.
اسرائیل تا این مقطع از جنگ قادر بوده توان عملیاتی حزب‌الله را در لبنان و سوریه و همچنین امکان تحرک گروه‌های مسلح فلسطینی را در غزه بسیار محدود و حتی سلب کند. تحرکات گروه‌های نیابتی جمهوری اسلامی در یمن و عراق هم نسبتا تا حد بالایی در کنترل آمریکا است و این کشور، یا با همراهی متحدان اروپایی یا به تنهایی، تاکنون ضربات تاثیرگذاری به مقر حوثی‌ها یا مقاومت اسلامی در عراق زده است.
حزب‌الله در افول
در حال حاضر، حزب‌الله از نظر توان و نیروی حمله به اسرائیل، مهم‌ترین نیروی خارجی سپاه پاسداران جمهوری اسلامی به حساب می‌آید. این گروه توان موشکی قابل ملاحظه‌ای دارد، اما دست آن بسیار بسته است چون در لبنان مقبولیت کافی ندارد و به عنوان یک گروه مزدور مورد نفرت بخشی از جامعه لبنان است.
روزنامه گاردین در همین زمینه اخیرا طی گزارشی نوشت که محبوبیت حزب‌الله در سال‌های اخیر به خصوص به دلیل مداخله در جنگ داخلی سوریه برای حمایت از سرکوب بشار اسد علیه مردم معترض افول کرد.
در حال حاضر نیز لبنان سالگرد انفجار مرگ‌بار در بیروت را پشت سر می‌گذارد که لبنانی‌ها حزب‌الله را مسئول آن می‌دانند.
با این شرایط، تهران به خوبی می‌داند حزب‌الله نیز چندان توان و مشروعیتی برای انجام یک عملیات فراتر از پرتاب راکت و موشک به اسرائیل را ندارد و با این حساب، یک جنگ طولانی برای لبنان بسیار مخرب و نفس‌گیر خواهد بود.
رهبران کشورهای عرب در نگرانی
نباید فراموش کرد که این‌بار همکاری کشورهای عرب منطقه همچون امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اردن با اسرائیل ممکن است جدی‌تر و علنی‌تر از حمله جمهوری اسلامی در فروردین‌ماه باشد.
این همراهی از آن جهت است که نگرانی بین‌المللی بیشتری درباره در گرفتن یک جنگ گسترده در منطقه وجود دارد و رهبران این کشورها در رایزنی با غرب هر تلاشی برای جلوگیری از این جنگ می‌کنند. با همین منطق است که اردن نیز همزمان با مشورت پادشاه آن با فرانسه، فارغ از اختلافاتش با تهران، وزیر امور خارجه خود را به تهران فرستاد تا درباره امنیت منطقه رایزنی کند.
از سوی دیگر نیز دلیل این تلاش منطقه‌ای، رضایت پنهان رهبران این کشورها از حذف رهبران اخوانی حماس مثل اسماعیل هنیه و نگرانی از گسترش جنگ است.
اکراه سوریه، احتیاط روسیه
حتی سوریه بشار اسد هم پس از یک دهه جنگ داخلی و کشتار و تخریب زیرساخت‌های کشور، هرگز تمایلی به تبدیل شدن به زمین جنگ ایران و اسرائیل ندارد. فراتر از همراه نشدن با جنگ ایران، ممکن است حتی عوامل اسرائیل در ساختار دولتی سوریه، در زمان لازم گراهای مورد نیاز را هم به اسرائیل بدهند، مانند آنچه در سال‌های اخیر گزارش‌هایی از آن مطرح شد. در آخرین مورد نیز پس از حمله به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی، بحث احتمال دادن آمار دقیق اعضای سپاه پاسداران در کنسولگری در دمشق مطرح شد.
در رابطه با سوریه، از روسیه و اختیار حریم هوایی سوریه هم نباید غافل شد. روسیه با وجود همراهی‌های منطقه‌ای با تهران، هرگز به ایران اجازه استفاده از حریم هوایی سوریه برای حمله به اسرائیل را نخواهد داد.
با این شرایط، گزینه‌ای که برای ایران می‌ماند، خیلی محدود به نظر می‌رسد؛ شاید تکرار حمله‌ای در سطح حمله فروردین با چندین راکت و موشک گروه‌های نیابتی و یا کمی بیشتر از آن و یا شاید همزمان حمله و بمب‌گذاری در سفارت‌خانه‌های اسرائیل در کشورهای آمریکای لاتین و چند کشور دیگر.
مساله دردناک برای تهران
مساله این است که ایران نه به لحاظ تسلیحات متعارف و نه تسلیحات غیرمتعارف، هرگز در حد بازدارندگی با اسرائیل قرار نخواهد گرفت.
در محاسبات اسرائیل، جمهوری اسلامی قادر به پاسخی فراتر از موشک‌پرانی و چند نیروی نیابتی خود نیست که اسرائیل را مجاب کرده که می‌تواند دست به چنین عملیات پیچیده‌ای در قلب محافظت‌شده‌ترین نقطه پایتخت ایران بزند.
آنچه در ۲۵ فروردین و حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل رخ داد، توپ پر حکومت ایران بود.
ممکن است ایران با اتکا به نیروی انسانی جنگ‌دیده (جنگ عراق و ایران) و آن‌طور که مقام‌هایش می‌گویند «قدرت ایمان» نیروهای نظامی خود دست به یک اقدام غیرقابل پیش‌بینی بزند، اما در حوزه نیروی انسانی هم، توان نیروی انسانی جنگ‌دیده اسرائیل اگر بیشتر نباشد، کمتر نیست.
مساله دردناک برای تهران اما چیز دیگری است، اینکه اسرائیل به سطحی از توانمندی نرم‌افزاری-اطلاعاتی و عملیاتی-جستیکی در خاک ایران رسیده که برای رهبرانش، مساله تنها انتخاب زمان و نحوه و هدف عملیات است. امری که مقابله با آن نه یک اقدام ساده و کوتاه‌مدت بلکه نیازمند اقدامات انقلابی و ساختاری در دستگاه‌های موازی و تودرتوی اطلاعاتی و نظامی جمهوری اسلامی است.
بنا بر این چه تهران تصمیم حمله گسترده به اسرائیل را اجرایی کند چه نکند، فردای حمله نیز باید با همین نفوذ و ناکارآمدی اطلاعاتی و نظامی خود دست و پنجه نرم کند که جا را برای عملیات‌های بعدی اسرائیل باز خواهد گذاشت.
به گفته داوود بیگی‌نژاد، طبق قانون، مشاوران املاک نباید قراردادهای اجاره با نرخ بالای ٢۵ درصد منعقد کنند و این قراردادها، «پنهانی» منعقد می‌شوند.
بیگی‌نژاد روز دوشنبه ۱۵ مرداد به خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) گفت در حالی که نرخ تورم نقطه به نقطه ۴٧ درصد و تورم سالانه ٣٧ درصد است، مالکان حاضر به افزایش اجاره تا ٢۵ درصد نیستند: «اکنون اجاره‌بها در برخی از مناطق به بیش از ۵٠ درصد افزایش پیدا کرده است.»
به گفته او، رعایت نرخ مصوب ٢۵ درصدی سقف اجاره‌بها توافقات در بازار مسکن را به هم می‌زند: «اجرای این تصمیم در نهایت بار پرونده‌های قوه قضاییه را افزایش می‌دهد. در اجرای افزایش ٢۵ درصدی نرخ اجاره‌بها به مستاجران توصیه شده اگر موجر افزایش بالاتر از ٢۵ درصد داشت و آن نرخ را پذیرفتید، این امکان را دارید که تا پنج سال بعد از عقد آن قرارداد، شکایت کنید. این در حالی است که اگر مستاجر توان پرداخت این میزان افزایش اجاره را داشت که بدون جریان حقوقی آن را می‌پذیرفت.»
کرایه خانه در حال حاضر به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های اقتصادی ایرانیان تبدیل شده است و بخشی از پیام‌های منتشر شده از سوی شمار زیادی از کاربران فضای مجازی به‌طور روزانه به مساله اجاره‌بها، گرانی و تورم در این حوزه اختصاص دارد.
محور مشترک عمده این پیام‌ها، ناتوانی در پرداخت اجاره خانه و گرانی ماه به ماه آن به ویژه در پایتخت است.
به گفته نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک، اکنون در بازار تقاضا برای اجاره بیش از عرضه است و همین یکی از دلایل افزایش اجاره‌بها شده است: «دولت باید مشوق‌هایی ایجاد کند که موجران به ارائه واحد خود به بازار اجاره ترغیب شود نه اینکه جلوی آن را بگیرد. وقتی عرضه افزایش پیدا کند خود به خود با مکانیزم عرضه و تقاضا، نرخ اجاره کاهش پیدا می‌کند.»
اوایل خرداد ماه مهدی هدایت، مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به تناسب نداشتن عرضه و تقاضای مسکن در پایتخت گفت که ۴۲ درصد خانوارهای تهران زیر خط فقر مسکن هستند.
او با بیان این که تهران در شاخص توان‌پذیری مسکن وضع خوبی ندارد، تاکید کرد این مساله نیاز شهر به مسکن‌سازی را تشدید می‌کند.
هدایت با تاکید بر ضرورت‌های تولید مسکن در پایتخت گفت: «در شهر تهران از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۵ شاهد کم شدن بعد خانوار از ۵/۱ به ۳/۳ بودیم؛ در حالی که تعداد خانوارها افزایش یافته است.»
او با اشاره به این که آمار شهرنشینی در ایران از ۳۱ درصد در سال ۱۳۳۵ به ۸۵ درصد در سال ۱۴۰۳ رسیده، تاکید کرد این مساله نیاز شهرها به مسکن را افزایش داده است.
هدایت با اشاره به پنج مولفه موثر در حوزه تولید مسکن، شامل واحدهای مسکونی خالی، میزان مهاجرت، بعد خانوار، میزان ازدواج و تعداد واحدهای مسکونی فرسوده و ناپایدار، گفت با توجه به این مولفهها، باید در یک دوره ۱۰ ساله در شهر تهران یکونیم میلیون واحد مسکونی ساخته شود.
فروردین ماه امسال، بانک مرکزی با انتشار گزارشی جدید اعلام کرد در اسفند سال گذشته قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران ۸۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود که رشدی حدود چهار درصدی را نسبت به ماه قبل از آن (بهمن ماه) نشان میداد.
دنیای اقتصاد نیز با اشاره به این دادههای رسمی نوشت در بازه یک ساله منتهی به اسفند ۱۴۰۲، اجارهخانه در تهران ۵۲ درصد و در سایر شهرهای ایران ۳۹/۶ درصد افزایش داشته است که این افزایش بها و بحران یافتن سرپناه، موجب تقاضای فزاینده برای خانه‌های اشتراکی شده است.
