کیهان، پزشکیان را به دروغگویی درباره دخالت خامنهای در انتخاب وزیران متهم کرد
حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در روزنامه کیهان، در یادداشتی سخنان مسعود پزشکیان را درباره انتخاب وزرا در هماهنگی با خامنهای، «ادعای غیرواقعی» خواند که با استقبال گسترده «دشمنان قسمخورده نظام» روبهرو شد. او از پزشکیان خواست این سخنان را تصحیح کند.
محسن پاکنژاد، وزیر جدید نفت، در مصاحبهای گفت افزایش قیمت بنزین فعلا در برنامه دولت مسعود پزشکیان نیست. او تاکید کرد در رابطه با مدیریت مصرف بنزین، در حال حاضر اصلا راهکار قیمتی مدنظر نیست.
حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، در پیامی رای اعتماد کامل نمایندگان مجلس به وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان را تبریک گفت و افزود سپاه «آمادگی همهجانبه» برای هرگونه همراهی و همکاری در پاسخ به نیازهای دولت پزشکیان را دارد.
دستگاه قضایی جمهوری اسلامی پنج سال پس از اعتراضات آبان ۹۸ که به گزارش خبرگزاری رویترز هزار و ۵۰۰ کشته بر جای گذاشت، ۸۹ شهروند اهل شهر لیکک واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد را به دلیل شرکت در این اعتراضات مجرم شناخت.
سایت هرانا گزارش داد این ۸۹ نفر که در جریان اعتراضات آبان ۹۸ بازداشت و با قرار وثیقه آزاد شده بودند، پس از گذشت قریب به پنج سال، در پروندهای مشترک در شعبه اول دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب لیکک مجرم شناخته شده و پرونده آنان به دادگاه ارسال شد.
هرانا هویت و جزییات پرونده این افراد را منتشر کرده است.
اعتراضات آبان ۱۳۹۸ در ایران در واکنش به افزایش ناگهانی و شدید قیمت سوخت بود اما خیلی زود ماهیت ضدحکومتی به خود گرفت و تجمعات اعتراضی علیه جمهوری اسلامی طی یک هفته در ۲۹ استان و صدها شهر بر پا شدند.
شعبه اول دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب لیکک به ریاست مهرداد سلطانی، این ۸۹ شهروند را بابت اتهامهایی از جمله «اخلال در نظم و آسایش عمومی، تخریب و احراق اموال عمومی و دولتی» مجرم دانست.
سلطانی در رابطه با صدور قرار مجرمیت این متهمان، به مواردی همچون گزارش تصویری مرجع انتظامی، دهها صفحه گزارش اداره اطلاعات شهر بهمئی و همچنین اعترافات اجباری متهمان که مشخص نیست تحت چه شرایطی از آنها اخذ شده، استناد کرده است.
بر اساس گزارش رویترز، هزار و ۵۰۰ نفر در جریان سرکوب اعتراضات آبان ۹۸ کشته شدند. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور وقت در دولت حسن روحانی در آن زمان کشته شدن حدود ۲۲۵ نفر را تایید کرد.
سازمان عفو بینالملل در ماههای پس از کشتار آبان ۹۸ گزارش داد محلههای فقیرنشین حاشیه شهر تهران با ۱۶۳ کشته، استان خوزستان با ۵۷ کشته و استان کرمانشاه با ۳۰ کشته، بالاترین رقم قربانیان را در این سرکوب داشتند.
علاوه بر این، دستکم شش هزار مرگ با «منشا نامعلوم» در آبان ماه ۹۸ ثبت شده است.
ناظران میگویند آمار بالای کشتار این اعتراضات پس از سخنرانی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در روز ۲۶ آبان و فرمانش برای سرکوب خشن و شدید تجمعات اتفاق افتاد.
خامنهای معترضان را «اشرار، ضد انقلاب و دشمن» خواند و از تصمیم «شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سهگانه» برای افزایش قیمت بنزین حمایت کرد.
به دنبال صدور فرمان سرکوب از سوی رهبر جمهوری اسلامی، در دومین روز از آغاز اعتراضات سراسری اینترنت شهرهای ایران به مدت یک هفته قطع شد.
هرانا نوشت در کیفرخواست صادر شده علاوه بر ۸۹ نفری که مجرم شناخته شدهاند، دادسرای عمومی و انقلاب لیکک، تعدادی از متهمان این پرونده را با صدور قرارهایی از جمله منع تعقیب، قرار موقوفی تعقیب و قرار توقف تحقیقات، از برخی اتهامات تبرئه کرده است.
کمپین حقوق بشر ایران با استناد به ارزیابیها و راستیآزمایی دادههایی که در اختیارش قرار گرفته گزارش داد از ۱۰ خرداد تا ۲۵ مرداد ۱۴۰۳ دستکم ۳۴ زندانی سیاسی، در زندانهای مختلف ایران، بهطور «نظاممند» و «عامدانه» از دسترسی به خدمات درمانی مناسب محروم شدهاند.
طبق این گزارش، این محرومیتها، شامل جلوگیری از دسترسی به دارو یا ممانعت از اعزام به مراکز درمانی در خارج از زندان میشود.
ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ساعاتی پس از انتشار گزارش خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه، این گزارش را «قویا» تکذیب کرد و آن را «مخدوش و از اعتبار ساقط» خواند. فارس پیشتر گفته بود دو مورد از پروتکلهای امنیتی در سفر رئیسی و همراهانش با بالگرد رعایت نشده بود.
مرکز ارتباطات ستاد کل نیروهای مسلح روز چهارشنبه، ۳۱ مرداد، با رد گزارش فارس نوشت: «آنچه که در خبر ادعایی فارس در خصوص حضور دو نفر در بالگرد بر خلاف پروتکلهای امنیتی آمده و از آن به عنوان یکی از عوامل سقوط بالگرد که قدرت کشش کافی برای تنظیم ارتفاع پروازی نداشته، یاد شده است، از اساس کذب میباشد.»
در این بیانیه گفته شده است که آنچه در خبر خبرگزاری فارس آمده، مخدوش و از اعتبار ساقط است.
پیشتر مرکز ارتباطات ستاد کل نیروهای مسلح، به عنوان متولی و مسئول انتشار اخبار بررسی حادثه سقوط بالگرد حامل ابراهیم رئیسی، در دو بیانیه جداگانه تاکید کرده بود که «تمامی» پروتکلهای امنیتی در این پرواز رعایت شده بود.
مرکز ارتباطات ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در بیانیه خود از رسانهها خواسته است: «در انتشار اخبار دفاعی، امنیتی و انتظامی» هماهنگی لازم را با این مرکز به عمل آورند و «صحت را فدای سرعت نکنند».
ستاد کل نیروهای مسلح پیشتر نیز وعده داده بود که جزییات بیشتر و نتایج بررسیها درباره علت سقوط بالگرد حامل رییس سابق دولت در جمهوری اسلامی را منتشر خواهد کرد اما با گذشت سه ماه از این حادثه، هنوز هیچ اطلاعرسانی دقیقی درباره علل سقوط این بالگرد منتشر نشده است.
برخلاف گزارشهای رسمی قبلی، خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه روز چهارشنبه ۳۱ مرداد نوشت در حادثه سقوط بالگرد رئیسی و همراهانش، دو مورد از «پروتکلهای لازم برای تشریفات و امنیت رییسجمهوری» رعایت نشده بود. فارس افزود وزن بالا و شرایط جوی بهعنوان دلایل سانحه شناسایی شدهاند.
این خبرگزاری به نقل از یک منبع آگاه که نامش را اعلام نکرد، نوشت بر پایه گزارشهای هواشناسی، به تیمهای پروازی رئیسی و همراهانش اعلام شده بود پرواز باید پیش از ساعت ۱۳ انجام شود.
او افزود: «هنگام شروع پرواز، تاخیری که به سبب دیدارهای رییسجمهوری پیش آمد، وضعیت هوایی را نامطلوب کرد و از طرف دیگر، وزن بالای بالگرد در فشار هوایی آن منطقه عامل مهمی در عدم توانایی خلبان برای کنترل بالگرد بوده است.»
بالگرد حامل رئیسی و تعدادی دیگر از مقامهای بلندپایه جمهوری اسلامی، از جمله حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه و محمدعلی آلهاشم، امام جمعه تبریز روز ۳۰ اردیبهشت در منطقه کوهستانی ورزقان در استان آذربایجان شرقی سقوط کرد و همه سرنشینان آن کشته شدند.
منبع امنیتی در ادامه مصاحبه خود با فارس گفت بالگرد حامل رئیسی دو نفر بیشتر از پروتکلهای امنیتی به همراه داشت و این موضوع عکسالعمل خلبان را در برابر شرایط نامناسب جوی تحت تاثیر قرار داد.
او اضافه کرد: «زمانی که خلبان توده مه را مشاهده کرده و خواسته بالگرد را در ارتفاع پروازی مناسب تنظیم کند، قدرت بالگرد کشش کافی را برای این اقدام نداشته و در محدودیت دید حاصل از مه، برخورد با کوه حادث شده است.»
اظهارات این منبع آگاه در حالی در رسانه وابسته به سپاه منتشر میشود که ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، به عنوان نهاد مسئول رسیدگی به پرونده سقوط بالگرد رئیسی، روز ۹ خرداد در گزارشی اعلام کرد «ظرفیت مجاز بالگرد» رعایت شده بود.
به گفته این نهاد نظامی، اشکالی در تعمیرات و نگهداری بالگرد رئیسی که قادر باشد این حادثه را رقم بزند، مشاهده نشده و احتمال وقوع انفجار ناشی از خرابکاری نیز در این رویداد منتفی است.
منبع امنیتی همچنین در گفتوگو با فارس خبر داد بالگردهای حامل رئیسی و همراهانش در آذربایجان شرقی از جیپساس برخوردار نبودند و لیدرهای پروازی در مسیر رفت و برگشت تغییر کردند که هر دوی این موارد در چارچوب پروتکلهای امنیتی بوده است.
او افزود: «این بالگردها به جهت اینکه عمده سامانههایشان از نوع مکانیکی بوده، اساسا امکان خرابکاری از نوع جَمر و هک سامانههای الکترونیکی نیز منتفی است.»
به گفته این منبع، حدود ۳۰ هزار نفر پس از کشته شدن رئیسی «مورد آنالیز امنیتی و اطلاعاتی» قرار گرفتند و یافتههای این بررسیها نشان میدهد «هیچ عامل مشکوکی» در این حادثه دخیل نبوده است.
روزنامه «جمهوری اسلامی» چاپ تهران، روز سوم خرداد به بررسی گمانهزنیها درباره احتمال وجود «توطئه خارجی» در کشته شدن رئیسی پرداخت.
این روزنامه نوشت «استقرار امکانات نظامی، اطلاعاتی و مخابراتی اسرائیل در جدار مرزی جمهوری آذربایجان، احتمال دست داشتن اسرائیل را در سقوط بالگرد رئیسی» پررنگ میکند.
«همبستگی جمهوریخواهان ایران» روز ۱۰ خرداد در بیانیهای روایت جمهوری اسلامی از سانحه هوایی برای رئیسی را «دارای ابهامات و تناقضات» دانست و اعلام کرد: «در صورت سقوط بالگرد رئیسی با دسیسه داخلی، خطر تشدید مناسبات مافیایی حکومت نگرانکننده است.»
شریعتمداری در این یادداشت که روز پنجشنبه اول شهریور منتشر شد، نوشت که این سخنان «بلافاصله به دستاویز و بهانهای برای دشمنان تابلودار نظام تبدیل شد» تا با استناد به آن «مردمسالاری و جایگاه مجلس و حتی اختیارات رییسجمهوری را در جمهوری اسلامی به زیر بکشند».
پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، در نطق پایانی خود برای دفاع از کابینه پیشنهادیاش در مجلس در روز چهارشنبه ۳۱ مرداد گفت: «همه لیست را به خامنهای دادم. همه با هماهنگی و تفاهم آمدند.»
شریعتمداری در کیهان نوشت که پزشکیان در این سخنان «دچار خطا در برداشت یا اشتباه در بیان» شده است.
در این یادداشت از انتخابات سال ۱۳۹۶ و دومین دوره ریاستجمهوری حسن روحانی یاد شد که یکی از کانالهای خبری گفته بود «تکتک اعضای کابینه» با نظر خامنهای انتخاب شدهاند اما دفتر حفظ و نشر آثار رهبر جمهوری اسلامی در پاسخ اعلام کرد: «رویه ثابت در همه دولتها، هماهنگی با رهبری در انتخاب وزیران دفاع، امور خارجه و اطلاعات است.»
دفتر خامنهای در آن زمان افزود که او در خصوص برخی وزارتخانهها مثل آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و علوم، تحقیقات و فناوری هم «حساسیتهایی دارد» اما در انتخاب وزرایشان «ورود نمیکند» و درباره «اکثریت کابینه نیز در همه ادوار نظری ابراز نمیکند».
پزشکیان روز چهارشنبه درباره عباس صالحی، وزیر پیشنهادی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت که خود خامنهای مستقیم به او برای حضور در کابینه دستور داده است: «دعوتش کردم، مدام میگفت نه. [به خامنهای] گفتم صالحی نمیآید، ایشان تلفن را برداشت، گفت به او بگویید بیاید.»
رییس دولت چهاردهم گفت فرزانه صادق مالواجرد، وزیر پیشنهادی برای وزارت راه و شهرسازی را هم خود خامنهای «گفت باشد» و عباس عراقچی، وزیر پیشنهادی امور خارجه اولین کسی از فهرست وزرا بود که رهبر جمهوری اسلامی قبولش کرد و «گفت خوب است».
شریعتمداری با اشاره به این سخنرانی، در پایان یادداشت خود خطاب به پزشکیان نوشت: «انتظار آن است که اظهارات خود را تصحیح کنید، راه را بر سوءاستفاده دشمنان سد کنید و آنان را مانند همیشه ناکام بگذارید.»
علاوه بر کیهان، دیگر روزنامههای اصولگرا مانند وطن امروز و فرهیختگان نیز روز پنجشنبه در مطالب صفحات نخست خود به انتقاد از سخنان پزشکیان و «هزینه کردن» او از رهبر جمهوری اسلامی پرداختند.
وطن امروز در یادداشتی با تیتر «هزینه خلاف از رهبری»، رای اعتماد ۱۰۰ درصدی مجلس به وزرا را نتیجه تاکیدهای مکرر پزشکیان بر دانست، آن را ادعا و «اشتباهی بزرگ» خواند و خواهان «جبران» شد.
همزمان علی مطهری، نایب رییس پیشین مجلس گفت سخنان پزشکیان نه «هزینهکرد» از خامنهای بلکه «شفافسازی و بیان واقعیات» بود.
مطهری گفت: «پزشکیان نمایندگان را در جریان گذاشت که فلان وزیر مورد تاکید رهبری است تا این موضوع را بدانند و در رای ایشان تاثیر بگذارد. به نظر من کار درستی است که مسائل پشت پردهای نداشته باشیم.»
تاکید پزشکیان بر هماهنگ بودنش با خامنهای از زمان آغاز بحث بر سر کابینه پیشنهادی که همه وزیران معرفی شده آن رای اعتماد گرفتند، در دولتهای گذشته بیسابقه به نظر میرسد.
حتی ابراهیم رئیسی، رییس کشته شده دولت سیزدهم هم در نطق معرفی کابینهاش که مرداد ۱۴۰۰ ایراد کرد، تا این حد روی تایید گرفتن از رهبر جمهوری اسلامی تاکید نکرد.