محمود علیزاده طباطبایی وکیل پرونده جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی به انصاف نیوز گفت در پی شکایت او علیه رای دادگاه نظامی درباره این پرونده، شعبه ۳۲ دیوان عالی کشور با طرح «۱۲ ایراد جدی» به پرونده، رای دادگاه را نقض کرده و این پرونده باید مجددا بررسی شود.
به گفته علیزاده بعضی ایرادات دیوان عالی کشور اتهام متهمان را به محاربه می‌رساند.
علیزاده در این مصاحبه تاکید کرد خواسته‌ی دادخواهان، رسیدگی تخصصی، منصفانه و عادلانه به این پرونده بدون در نظر گرفتن ملاحظات سیاسی و امنیتی است.
او در فروردین ۱۴۰۲ درباره حکم صادر شده برای این پرونده گفته بود: «️دادگاه اتهام نیروهای مسلح را محاربه در نظر گرفته است و عجیب اینجاست که برای حکم محاربه تنها ۱۰ سال حبس صادر شده است. امروز افکار عمومی از خود می‌پرسد این محاربه با سایر احکام محاربه که طی ماه‌های اخیر هم بسیار صادر شده چه فرقی دارد که اینجا ۱۰ سال حبس داده می‌شود و در خصوص برخی دیگر از پرونده رخدادهای اخیر، حکم اعدام صادر می‌شود.»
علیزاده در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان اینکه یک قطعه بزرگ در آرامستان «بهشت زهرا»ی تهران به خلبانان کشته‌شده در جنگ ایران و عراق اختصاص دارد، گفت: «این‌ها، همه کسانی هستند که خودمان زدیم. چون اگر آن‌ها را در عراق زده بودند، جنازه‌شان در عراق بود. این‌ها همه به دلیل عدم هماهنگی‌هایی که در پدافند در طول جنگ وجود داشت، اینجا کشته شدند.»
محسن اسدی لاری، پدر محمد حسین و زینب، از کشته‌شدگان این پرواز با اشاره به اینکه پنجاه و چند موضوع درباره این پرونده را در اختیار مقامات عالی کشور قرار داده، ایرادهای دیوان عالی را محتوایی دانست و گفت دادگاه باید به تمام موارد مجددا رسیدگی کند.
زهرا مجد، مادر این دو جان‌باخته پرواز هواپیمای اوکراینی هم با اشاره به اینکه فرزندان‌شان قربانی یک فاجعه‌ای شدند که هنوز ابعاد آن مشخص نشده، گفت بالاخره پرونده آنچه در آن شب رخ داد مشخص خواهد شد.
رای اولیه این دادگاه پس از سه سال در فروردین ۱۴۰۲ صادر شد و متهم ردیف اول به اتهام «مباشرت» در «قتل شبه‌عمد سرنشینان» به سه سال زندان و در ارتباط با اتهام «لغو دستور ابلاغی و با توجه به گستردگی آثار و تبعات این اقدام» به ۱۰ سال حبس تعزیری دیگر محکوم شد.
هواپیمای پرواز پی‌اس ۷۵۲ اوکراین بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ به‌فاصله کوتاهی پس از بلند شدن از فرودگاه امام تهران با شلیک دست‌کم دو فروند موشک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سرنگونی شد که در جریان تمام ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
جمهوری اسلامی پس از سه روز تاخیر و پنهان‌کاری پذیرفت که شلیک پدافند هوایی سپاه پاداران عامل سقوط این هواپیما بوده و تلاش کرد دلیل این فاجعه را «خطای انسانی» معرفی کند اما اوکراین، کانادا و سایر کشورهایی که اتباع خود را در این سانحه از دست داده‌اند بر این باورند جمهوری اسلامی در حال لاپوشانی دلایل اصلی این ماجراست.
امید صدیقی، مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگیهای دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست روز سهشنبه شش شهریور در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا از روند نگرانکننده خشک شدن دریای خزر خبر داد و گفت اگر تا دو دهه آینده تراز آب کاهش پیدا کند، تقریبا یک‌چهارم آن، یعنی در قسمت شمالی خشک و از دسترس خارج می‌شود.
او گفت در صورت تداوم افزایش دما و کاهش بارندگی، ورودی آب دریای خزر کم می‌شود و سطح رودخانه ولگا کاهش مییابد. در نتیجه، روند کاهش تراز آب تا چندین سال آینده ادامه خواهد داشت.
به گفته صدیقی، «پیشبینی بسیار بدبینانهتر» حاکی از کاهش ۱۸ متری تراز آب دریای خزر تا چند سال آینده است.
روند کاهش تراز آب دریای خزر تقریبا از سال ۱۳۷۴ آغاز شد اما از سال ۱۴۰۰ شدت گرفت.
صدقی افزایش آلودگی را از تبعات عقب رفتن آب دریای خزر دانست و توضیح داد که در جریان این روند، سواحل ایران «بهشدت دچار عقبنشینی شدهاند» و در این شرایط، ممکن است تاسیسات و بنادر در معرض خطر قرار بگیرند.
حل این مشکل نیز به گفته او «هزینههای زیادی دارد» و باید لایروبی انجام بگیرد تا آب به اسکله و بنادر برسد.
او گفت روسیه بیشترین آسیب را از کاهش سطح تراز دریای خزر میبیند و بیشتر از سایر کشورهای حاشیه دریا هم در این زمینه نگرانی دارد، چون چندین بندر بزرگ در آن دارد.
صدیقی با اینحال تلویحا، روسیه را مقصر کاهش تراز این پهنه آبی معرفی کرد: « لازم است حقآبه رودخانهها را تامین کنیم. البته رودخانههای ایران پنج درصد آب رودخانه دریای خزر را تامین می‌کند اما رودخانه ولگا تامینکننده ۸۵ درصد آب آن است. در نتیجه با روسیه باید تعامل و هماهنگی بیشتری داشته باشیم.»
اواخر مرداد امسال الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان با ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه دیدار و نگرانی خود را در مورد کوچک شدن «فاجعه بار» دریای خزر با او مطرح کرد.
او گفت که دو طرف برای تجزیه و تحلیل اوضاع به توافق رسیدهاند.
مقامهای دولتی جمهوری آذربایجان اخیرا به خبرگزاری رویترز گفته بود کاهش ورود آب رود ولگا به خزر به خاطر استفاده بیرویه از آن در مصارف کشاورزی روسیه، باعث افت سطح آب دریا شده است.
مرداد سال گذشته نیز علی منتصر کوهساری، رییس اداره ایمنی و حفاظت دریایی ادارهکل بنادر و دریانوردی استان گیلان، بر نقش روسیه در شکلگیری این بحران تاکید کرده و گفته بود عدم رعایت حقابه و کاهش دِبی رودخانههای ورودی بر اثر سدسازی و احداث سازه باعث کاهش تراز خزر شده است.
علاوه بر ایران و روسیه، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان هم جزو کشورهای ساحلی دریای خزر به شمار میروند.
این پنج کشور در سال ۱۳۸۲ «کنوانسیون تهران» را با هدف حفاظت از محیط‌زیست و اکوسیستم دریای خزر امضا کرده بودند.
عبدالرضا قطبی متولد سال ۱۳۱۷ در لاهیجان بود و بعد از تحصیلات مقدماتی، برای ادامه تحصیل در دانشگاه به فرانسه رفت. قطبی پس از بازگشت به ایران مدتی در سازمان برنامه و بودجه شاغل بود. گفته شده او در دوران دبیرستان هوادار محمد مصدق بوده است. با وجود این، سندی برای این گفته وجود ندارد، اما حمایت او از نویسندگان و هنرمندان مخالف یا منتقد شاه مشخص است.
قطبی پسردایی فرح پهلوی، شهبانوی ایران پیش از انقلاب سال ۱۳۵۷ بود. او در زمان تاسیس رادیو و تلویزیون ملی ایران در سال ۱۳۴۲ و راه اندازی رسمی تلویزیون ملی در سال ۱۳۴۵، رییس این سازمان شد و تا ۲۰ شهریور ۱۳۵۷ که از سمت خود استعفا کرد در این سمت بود.
قطبی که تجربه مدیر عاملی جشن هنر شیراز را هم داشت، در دوره مدیریت خود از نظر تولیدات تلویزیونی موفقیت‌هایی کسب کرد. در دوران ریاست قطبی، مجموعه‌های تلویزیونی موفقی نظیر «سلطان صاحبقران»، «ایتالیا-ایتالیا» و «دایی جان ناپلئون» ساخته و پخش شد. علاوه بر این، شوهای تلویزیونی پرشماری در زمان مدیریت او تولید و پخش شدند.
با این حال قطبی تنها چهرهای رسانه‌ای نبود. او یکی از کسانی بود که در نوشتن سخنرانی معروف محمدرضا شاه پهلوی، در آبان ۱۳۵۷، با جمله مشهور«پیام انقلاب شما را شنیدم» دست داشت. او از سوی منتقدانش به میدان دادن به نیروهای انقلابی در زمان محمدرضا شاه پهلوی متهم است.
علینقی عالیخانی، وزیر اقتصاد و رییس دانشگاه تهران پیش از انقلاب، در صفحه ۳۱۰ از خاطرات خود، با اشاره به روحیات او می‌گوید در برخی جلسات در ماه‌های منتهی به انقلاب بهمن ۱۳۵۷، او و قطبی حضور داشتند. به گفته عالیخانی، قطبی به‌دلیل تحصیل در فرانسه اصطلاحا «سرش بوی قرمه سبزی» می‌داد و حاضر نبود مسایل را آن‌طور که واقعا بود، ببیند.
قطبی در دهه ۴۰ خورشیدی، بخشی از روشنفکران جریان چپ را وارد رادیو و تلویزیون ملی ایران کرد. چهره‌های شناخته شده مخالف حکومت محمدرضا شاه پهلوی مانند احمد شاملو و خسرو گلسرخی، در دوران ریاست قطبی رسما همکار سازمان تحت مدیریت او بودند.
پرویز ثابتی، از مدیران بلند پایه ساواک، در کتاب «در دامگه حادثه» به دخالت قطبی در انتخاب شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر محمدرضا شاه پهلوی، پرداخته است. به گفته ثابتی، قطبی به دلیل آشنایی خانوادگی که با بختیار داشته، نزد شهبانو فرح پهلوی از نامزدی بختیار برای تصدی پست نخست وزیری حمایت کرده است.
مشابه همین روایت را هوشنگ نهاوندیان رییس دفتر فرح پهلوی هم در کتاب خاطرات خود گنجانده است. با این حال شهبانو فرح پهلوی، در گفتگویی در مرداد ۱۳۹۰ با وب‌سایت بی‌بی‌سی فارسی، اساسا این روایت را رد و تاکید کرده است در زمان انتصاب بختیار به سمت نخست‌وزیری، در ویلای دایی خود (مادر رضا قطبی) اقامت داشته است و خویشاوندی زن دایی او (مادر رضا قطبی) با شاپور بختیار، نقشی در انتخاب دکتر بختیار به‌عنوان نخست‌وزیر نداشته است.
پرویز ثابتی در کتاب خاطرات خود که سال‌ها پس از پیروزی انقلاب ۵۷ منتشر شد، می‌گوید عملکرد قطبی از سوی ساواک، به خصوص در سال‌های منتهی به انقلاب ۱۳۵۷، مورد انتقاد جدی ساواک قرار داشت.
ثابتی به طور مکرر به این اختلافات اشاره کرده است. از جمله او در خاطراتش به ماجرای بازداشت یکی از معاونان قطبی به نام فریدون مکانیک اشاره می‌کند. به گفته ثابتی پس از بازداشت مکانیک، قطبی در تماسی تلفنی به ثابتی گفته «اگر من یک کاروانسرا هم داشتم، شما باید به من اطلاع می‌دادید» و ثابتی به او پاسخ داده است: «خوشبختانه یا متاسفانه شما کاروانسرادار نیستید، شما پسردایی علیاحضرت شهبانو هستید. اگر این نسبت را نداشتید، خود شما را هم دستگیر می‌کردیم.»
با این همه، قطبی به سکوت خود ادامه داد و هرگز، دست کم به‌طور علنی به این اظهارنظرها و انتقادها پاسخی نداد.
قطبی بعد از وقوع انقلاب ۱۳۵۷، مدتی به‌طور مخفیانه در تهران زندگی کرد اما پس از آن، از ایران گریخت و سال‌های بعد از خروجش از ایران را بیشتر در سکوت گذراند. با اینکه او در اوج دوران توسعه ایران و التهابات سیاسی، در دهه ۴۰ و ۵۰ خورشیدی در یکی از بالاترین سمت‌های کشور حضور داشت، مصاحبه یا مجموعه خاطراتی از او تا به حال منتشر نشده است.
به گزارش روزنامه گاردین در روز سهشنبه ششم شهریور، گویندگان اخباری که توسط هوش مصنوعی ایجاد شدهاند، به جامعه جهانی درباره سرکوب گسترده مخالفان پس از انتخابات ریاستجمهوری ونزوئلا اطلاعرسانی میکنند.
به گفته گاردین، این شیوه باعث می‌شود که روزنامهنگاران، خبرنگاران و فعالان مخالف دولت سوسیالیست ونزوئلا شناسایی نشوند و از تهدیدات حامیان مادورو در امان بمانند.
شهروندان ونزوئلا روز هفتم مرداد برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری به پای صندوقهای رای رفتند.
هرچند برخی نظرسنجیها از پیروزی ادموندو گونزالس، نامزد مورد حمایت اپوزیسیون حکایت داشتند، اما در نهایت نهاد انتخاباتی ونزوئلا اعلام کرد نیکولاس مادورو با کسب ۵۱ درصد آرا برای بار سوم به عنوان رییسجمهوری این کشور انتخاب شده است.
در مقابل، اپوزیسیون ونزوئلا تاکید کرد بر اساس نتایج ۷۳ درصد از آرای شمارش شده که اپوزیسیون به آن دسترسی دارد، گونزالس دو برابر مادورو رای آورده است.
پس از اعلام نتایج انتخابات، معترضان با برپایی تجمعات گسترده خیابانی از مادورو خواستند از قدرت کنارهگیری کند. در سوی مقابل، نیروهای امنیتی وفادار به دولت سوسیالیست ونزوئلا به سرکوب معترضان پرداختند.
کارلوس ادواردو هوئرتاس، مدیر «کانکتاس» که یک پلتفرم روزنامهنگاری مستقر در کلمبیا است، استفاده از هوش مصنوعی برای اطلاعرسانی درباره اخبار ونزوئلا را ستود و گفت این پاسخی است به «آزار و اذیت و سرکوب فزایندهای که همکاران ما در ونزوئلا از آن رنج میبرند».
او افزود فضایی که دولت خودکامه مادورو برای فعالان رسانه‌ای ایجاد کرده، بدان معناست که «قرار گرفتن مقابل دوربین دیگر چندان معقول نیست».
هوئرتاس تاکید کرد شیوه مقابله با چنین فضایی، پنهان کردن هویت گزارشگران واقعی از طریق به وجود آوردن «روزنامهنگاران مجازی» است.
ایالات متحده، اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین از پذیرش نتایج رسمی انتخابات ونزوئلا سر باز زدهاند.
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا روز ۲۵ مرداد خواستار برگزاری مجدد انتخابات ریاستجمهوری در ونزوئلا شد.
خوان کارلوس دلپینو، یکی از مقامات ارشد انتخاباتی ونزوئلا روز پنجم شهریور اعلام کرد هیچ سند و مدرکی برای اثبات پیروزی مادورو در انتخابات وجود ندارد.
گاردین در ادامه گزارش خود درباره شیوههای نوین اطلاعرسانی در ونزوئلا نوشت حدود ۱۰۰ روزنامهنگار و ۲۰ رسانه خبری و نهاد راستیآزمایی، از هوش مصنوعی برای انتشار اخبار خود در این کشور بهره میبرند.
گاردین اضافه کرد دو آواتار هوش مصنوعی با نامهای «لا چاما» و «ال پانا» برای خبررسانی درباره شرایط سیاسی ونزوئلا در دوران پس از انتخابات ایجاد شدهاند.
لا چاما به معنای «بهترین دوست» و ال پانا به معنای «رفیق» است.
مادورو که انتخاب مجدد او مورد اعتراض گسترده داخلی و بینالمللی قرار گرفته، روز ۲۳ مرداد خواستار استفاده از «مشت آهنین» علیه اعتراضات مردم ونزوئلا شد.
اندیشکده شورای آتلانتیک روز ۳۰ مرداد با اشاره به وخامت بحران سیاسی در ونزوئلا هشدار داد آمریکا و دیگر کشورهای منطقه باید خود را برای موج جدید مهاجرت از ونزوئلا آماده کنند.
