به گزارش آکسیوس، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید در جریان تماس با خانواده‌های گروگان‌های آمریکایی در غزه، به آن‌ها گفته جو بایدن در حال بررسی ارائه پیش‌نویس یک پیشنهاد نهایی به اسرائیل و حماس برای آزادی گروگانها و آتش‌بس در غزه برای ارائه به آن‌ها در اواخر این هفته است.
این جلسه شامگاه پنجشنبه هشتم شهریور برای بررسی مذاکرات آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌های در بند حماس برگزار شد.
اکسیوس نوشت این رویارویی، «شکاف سیاسی و خصومت شخصی» میان نتانیاهو و گالانت را آشکار کرد. پیش از این نیز گزارشهایی در خصوص اختلافات این دو منتشر شده بود.
مشاجره شدید در این جلسه همچنین نشان میدهد نتانیاهو و بخش عظیمی از تشکیلات دفاعی و جامعه اطلاعاتی اسرائیل در خصوص راهبرد این کشور در غزه اختلاف نظر دارند.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد. در سوی دیگر، حزب‌الله، مقاومت اسلامی عراق و حوثیهای یمن در حمایت از حماس وارد این مناقشه شدند و درگیریهای شدید و مرگبار در طول ۱۰ ماه گذشته، منطقه را به بیثباتی کشانده است.
اکسیوس در ادامه گزارش خود نوشت وزیر دفاع اسرائیل در جلسه کابینه خواستار ادامه تلاش‌ها برای برقراری آتش‌بس در نوار غزه شد.
گالانت در این جلسه گفت این توافق صرفا برای آزادی گروگان‌های در بند حماس نیست، بلکه یک «نقطه عطف راهبردی» برای اسرائیل به شمار میرود.
او تاکید کرد حرکت در مسیر دستیابی به توافق آتش‌بس، تنشهای منطقه‌ای با جمهوری اسلامی و حزب‌الله لبنان را کاهش میدهد و به ارتش اسرائیل اجازه خواهد داد تا مجددا سازماندهی و از نظر تسلیحاتی مجهز شود.
تنشها در منطقه در هفتههای اخیر و بهویژه پس از کشته شدن فواد شکر، فرمانده ارشد حزب‌الله در بیروت و اسماعیل هنیه، رهبر حماس در تهران بالا گرفته است.
خبرگزاری رویترز روز ۲۴ مرداد به نقل از سه مقام ارشد حکومت ایران گزارش داد تنها دستیابی به توافق آتش‌بس در غزه، تهران را از حمله مستقیم به خاک اسرائیل باز میدارد.
گالانت همچنین در جلسه کابینه هشدار داد در صورتی که اسرائیل به دنبال توافق آتش‌بس نباشد، ارتش این کشور در غزه گرفتار خواهد شد و تشدید تنشها ممکن است به جنگی منطقه‌ای بینجامد.
نتانیاهو نیز در این جلسه، بر موضع اسرائیل در خصوص استقرار نظامیان این کشور در امتداد «کریدور فیلادلفیا» تاکید کرد و با نشان دادن نقشهای افزود این موضوع مورد تایید ارتش اسرائیل و دولت جو بایدن قرار گرفته است.
گالانت در پاسخ نتانیاهو را متهم کرد که این نقشه را به ارتش اسرائیل تحمیل کرده است. گالانت گفت ارتش اسرائیل میتواند خطرات ناشی از خروج نظامیان از این منطقه را کاهش دهد تا روند رسیدن به توافق آتش‌بس تسهیل شود.
اکسیوس نوشت اظهارات وزیر دفاع اسرائیل خشم نتانیاهو را به همراه داشت و او پس از کوبیدن بر روی میز، گالانت را به دروغگویی متهم کرد.
خبرگزاری فرانسه روز ششم شهریور به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد مذاکرات آتش‌بس غزه در دوحه، پایتخت قطر در حال پیگیری است.
یکی از موارد اصلی اختلاف میان حماس و اسرائیل در این مذاکرات، تاکید دولت نتانیاهو بر لزوم کنترل «کریدور فیلادلفیا» به دست نیروهای اسرائیلی است. قاهره نیز با این تصمیم اسرائیل مخالفت کرده است.
کریدور فیلادلفیا که با نام محور صلاحالدین نیز شناخته میشود، مسیری ۱۴ کیلومتری است که باریکه غزه را به مصر متصل می‌کند.
به گزارش اکسیوس، نتانیاهو تاکید کرده نقشههای استقرار نظامیان اسرائیلی در کریدور فیلادلفیا را برای رایگیری به جلسه کابینه آورده است.
گالانت هم در پاسخ به طعنه گفته نتانیاهو میتواند بهعنوان نخست‌وزیر هر تصمیمی را در کابینه به رای بگذارد، حتی اگر این تصمیم «اعدام» گروگان‌های در بند حماس باشد.
برخی وزیران راستگرای دولت ائتلافی اسرائیل، از جمله ایتمار بنگویر و بزالل اسموتریچ، با برقراری آتش‌بس در غزه مخالف هستند.
این دو مقام توافق کرده‌اند که برای برقراری صلح میان اسرائیل و فلسطین، توقف درگیری‌ها در غزه، آزادی گروگان‌های در بند حماس و نهایتا پیشبرد طرح «دو دولت، دو ملت» با یکدیگر همکاری کنند.
طرح مشترک این دو نفر در چارچوب یک راهحل ارضی است که اولمرت در زمان حضور خود در قدرت به عنوان نخست‌وزیر اسرائیل مطرح کرده بود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر کنونی اسرائیل& بارها مخالفت خود را با تشکیل کشور مستقل فلسطین اعلام کرده است.
پارلمان اسلوونی روز ۱۵ خرداد با اکثریت آرا به طور رسمی کشور مستقل فلسطین را به رسمیت شناخت.اندکی پیشتر اسپانیا، نروژ و ایرلند نیز کشور فلسطین را به رسمیت شناخته بودند.
طرح اولمرت و قدوه مرزهای سال ۱۹۷۶ را ملاک قرار میدهد اما هم‌زمان، مناطقی را برای شهرکهای اسرائیلی و محلههای یهودینشین در اورشلیم شرقی در نظر میگیرد.
بر اساس این طرح، پایتخت فلسطین در محلههای عربنشین اورشلیم شرقی مستقر خواهد شد. اداره شهر قدیم اورشلیم نیز تحت قیمومیت پنج کشور، از جمله فلسطین و اسرائیل صورت خواهد گرفت.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در اردیبهشتماه به پیش‌نویس قطعنامه عضویت کامل فلسطین در این مجمع رای مثبت داد.
۹ کشور، از جمله اسرائیل، آمریکا، چک، مجارستان و آرژانتین به این قطعنامه رای منفی دادند.
طرح مشترک اولمرت و قدره همچنین بر لزوم عقبنشینی اسرائیل از غزه و استقرار دولتی تکنوکرات وابسته به تشکیلات خودگردان در این باریکه تاکید دارد.
در بیانیه این دو آمده است نوار غزه و کرانه باختری رود اردن باید ظرف ۲۴ تا ۳۵ ماه، خود را برای برگزاری انتخابات آماده کنند.
طبق این طرح، یک نیروی حافظ صلح عربی با نام «حضور امنیتی موقت عربی» در نوار غزه با ارتش اسرائیل همکاری خواهد کرد تا ثبات را به این باریکه بازگرداند و از احتمال وقوع مجدد حملات «تروریستی» از این منطقه جلوگیری به عمل آورد.
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته (هفتم اکتبر) با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد که بنا بر اعلام وزارت بهداشت حماس، تاکنون بیش از ۴۰ هزار کشته و ۹۳ هزار زخمی بر جای گذاشته است.
اولمرت و قدوه در بیانیه خود همچنین خواستار برگزاری نشستی برای بازسازی غزه با «مشارکت جدی کشورهای ثروتمند» شدند.
این دو مقام پیشین اسرائیل و فلسطین پیشتر در پادکستی که روز سوم مرداد منتشر شده بود، به بیان مواضع خود در خصوص آینده غزه پس از خاتمه درگیری‌ها پرداختند.
اولمرت از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ نخست‌وزیر اسرائیل و قدوه از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۶ وزیر امور خارجه تشکیلات خودگردان بودند.
بر اساس نتایج یک نظرسنجی در خردادماه، نیمی از یهودیان اسرائیل با اشغال نوار غزه پس از پایان مناقشه کنونی موافق هستند.
این نظرسنجی از سوی اندیشکده آمریکایی پیو انجام شد.
آکسیوس می‌گوید قتل شش گروگان در غزه به دست حماس، حس فوریت و ضرورت سرعت‌بخشیدن به تلاش‌ها برای رسیدن به توافق و ارائه لحظه‌ای برای تصمیم‌گیری به اسرائیل و حماس را در میان مشاوران ارشد بایدن افزایش داد.
به گفته یک منبع آگاه در گفتگو با آکسیوس، بایدن قرار است دوشنبه صبح با تیم امنیت ملی خود دیدار کند تا استراتژی برای چگونگی ایجاد فشار نهایی در مورد این توافق را طراحی و تعیین کند، یک منبع آگاه از این موضوع گفت.
وزارت بهداشت اسرائیل یکشنبه اعلام کرد نتایج کالبدشکافی نشان داده به این شش گروگان بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت پیش از کالبدشکافی، از فاصله نزدیک تیراندازی شده است.
ارتش اسرائیل پیشتر اعلام کرده بود سربازان اسارئیلی پیکر آن‌ها را روز شنبه در یکی از تونل‌ای حماس پیدا کرده بودند.
آکسیوس می‌گوید پیش از این قرار شده بود دست‌کم ۳ نفر از این ۶ گروگان به قتل رسیده در مرحله اول توافق احتمالی آتش‌بس که ماه‌هاست طرفین بر سر آن گفتگو می‌کنند، آزاد شوند.
به گفته دو منبع آگاه، سالیوان و برت مک‌گورک، مشاور ارشد بایدن در امور خاورمیانه، نزدیک به یک ساعت از طریق زوم با اعضای خانواده‌های هفت گروگان آمریکایی که هنوز در غزه در اسارت حماس نگهداری می‌شوند، گفتگو کردند.
در جریان این گفتگو، این دو مقام آمریکایی به خانواده‌ها گفته‌اند که نمی‌دانند آیا توافقی حاصل خواهد شد یا نه، اما اضافه کرده‌اند احتمال دارد و امیدوارند این توافق در دو هفته آینده حاصل شود.
این مشاوران ارشد بایدن در همین گفتگو به خانواده‌ها گفته‌اند ممکن است در چند روز آینده نسخه به‌روز شده‌ای از پیشنهاد بایدن را به اسرائیل و حماس ارائه دهند و به طرفین یک هفته زمان بدهند تا با پاسخ بله یا خیر برگردند.
آن‌ها در همین گفتگو با خانواده‌ها، اضافه کرده‌اند که در مذاکرات قاهره و دوحه در هفته گذشته پیشرفت‌های قابل توجهی در مورد لیست‌های گروگانها و زندانیان فلسطینی که قرار است در مرحله اول توافق آزاد شوند، حاصل شده است.
سالیوان و مک‌گورک اضافه کرده‌اند که متن به‌روز شده‌ی توافق، شامل یک پیشنهاد آمریکایی در مورد دالان فیلادلفی خواهد بود که امیدوارند مصر و حماس بتوانند آن را بپذیرند.
دالان فیلادلفی در طول مرز مصر با نوار غزه به نقطه اصلی اختلافات در مذاکرات دو طرف تبدیل شده است.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اصرار دارد نیروهای ارتش این کشور در طول ۴۲ روز آتش‌بس که بخشی از مرحله اول توافق است، در امتداد مرز مستقر بمانند.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، ژنرال هرزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، رونن بار، مدیر شین بت و دیوید بارنیا، مدیر موساد همگی در روزهای اخیر اعلام کردند که با اصرار و شرط نتانیاهو در مورد دالان فیلادلفی برای رسیدن به توافق آتش‌بس، موافق نیستند.
هفته گذشته کابینه به درخواست نتانیاهو در این مورد جلسه گذاشت و خواست نتانیاهو را در این مورد مصوب کرد، امری که منجر به یک مشاجره بی‌سابقه بین او و یوآو گالانت شد.
مصر و حماس تاکنون هرگونه پیشنهاد آتش‌بسی را که شامل استقرار نیروهای دفاعی اسرائیل در امتداد دالان فیلادلفی باشد، رد کرده‌اند.
کاخ سفید پیشتر با انتشار بیانیه‌ای درباره محتوای تماس مشاور امنیت ملی بایدن با خانواده‌های گروگان‌های آمریکایی اسیر در دست حماس گفته بود «آن‌ها درباره اخبار دلخراش مربوط به قتل شش گروگان از جمله هرش گلدبرگ-پولین، به دست حماس صحبت کردند.»
در بیانیه کاخ سفید همچنین گفته شده بود سالیوان بر «تعهد عمیق» رییسجمهور بایدن برای بازگرداندن هرچه سریعتر گروگانها به خانه تاکید کرده و گفته است «تلاش دیپلماتیک مستمر در بالاترین سطوح دولت ایالات متحده برای رسیدن به توافقی که آزادی گروگان‌های باقی‌مانده را تضمین کند» همچنان در جریان است.
خانواده‌ها هم پس از پایان این تماس، با انتشار بیانیه‌ای گفتند سالیوان به آن‌ها گفته است در تلاش برای آزادی گروگانها، «روزهای آینده حیاتی خواهد بود.»
خانواده‌ها در همین بیانیه نوشتهاند که آن‌ها به سالیوان بادآوری کرده‌اند که «همه طرف‌ها باید متحد شوند و از نتانیاهو بخواهند با حماس به توافق برسد و گروگانها را به خانه بازگرداند.»
دشواری در پیشبرد مذاکرات
پیشتر در ۲ شهریور، خبرگزاری رویترز و به نقل از ۱۰ منبع آشنا با مذاکرات صلح اسرائیل و حماس به میانجیگری آمریکا، اختلافات بر سر آینده حضور نظامی اسرائیل در غزه و آزادی زندانیان فلسطینی، مانع توافق آتش‌بس و تبادل گروگانها شده است.
این منابع که شامل دو مقام حماس و سه دیپلمات غربیاند، به رویترز گفتند این اختلافات ناشی از خواستههای جدیدی هستند که اسرائیل پس از پذیرش نسخهای از پیشنهاد آتش‌بس از سوی حماس مطرح کرده است.
تمام این منابع گفتند که حماس درباره آخرین درخواستها برای نگه داشتن نیروها در طول کریدور نتساریم و کریدور فیلادلفی در نوار مرزی باریک بین غزه و مصر، نگران است.
به گفته این منابع، اسرائیل در حال حاضر کنترل کریدور فیلادلفی را در اختیار دارد که به آن اجازه میدهد مرز غزه با مصر، تنها گذرگاه غیرمرزی غزه با اسرائیل را کنترل کند.
یکی از این منابع که به مذاکرات نزدیک است، به رویترز گفت حماس اسرائیل را به تغییر شرایط و پارامترها در «آخرین لحظه» متهم می‌کند و نگران است هر امتیازی که بدهد، با درخواستهای بیشتری مواجه شود.
۵ شهریور هم آسوشیتدپرس خبر داد پس از آن که مذاکرات صلح در قاهره برای رسیدن به توافق آتش‌بس در جنگ غزه، بدون دستیابی به نتیجه مشخص به پایان رسید، تلاش‌ها در سطوح پایینتر برای برقرار کردن آتش‌بس در جریان است.
به گزارش آسوشیتدپرس، یک مقام آمریکایی اعلام کرد مذاکرات در روزهای آینده در سطوح پایینتر ادامه خواهد داشت تا «شکافهای باقی‌مانده» رفع شود.
این مقام که به شرط ناشناس ماندن درباره این مذاکرات صحبت کرد، گفت که «تیمهای کاری» در سطوح پایینتر در قاهره باقی خواهند ماند تا با میانجیهای آمریکا، قطر و مصر برای حل اختلافات باقی‌مانده دیدار کنند.
مذاکرات تا روز یکشنبه که با حضور ویلیام برنز، رییس سازمان سیآیای آمریکا و دیوید بارنیا، رییس موساد اسرائیل و با میانجیگری مصر و قطر برگزار شد، «سازنده» توصیف شده است.
هیات حماس مستقیما در این دور از مذاکرات شرکت نکرد و تنها از سوی میانجیها از روند مذاکرات مطلع شد.