آلمان، بریتانیا و فرانسه در واکنش به گزارش رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، نگرانی خود را از توسعه بی‌وقفه فعالیت‌های هسته‌ای تهران اعلام کرده و گفتند ایران چهار برابر اورانیوم لازم را برای ساخت سلاح هسته‌ای در اختیار دارد.
از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس در نوار غزه در پاییز سال گذشته، دست‌کم یک ناو هواپیمابر ایالات متحده به طور ثابت در خاورمیانه مستقر بوده است و تنها در دوره‌های کوتاهی، دو ناو هواپیمابر همزمان در این منطقه حضور داشته‌اند.
این ناو هواپیمابر قرار بود سه هفته پیش از خاورمیانه خارج شود اما با دستور لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده، مدت استقرار آن در منطقه به مدت کوتاهی تمدید شد تا در این مدت همراه با ناو هواپیمابر یواساس آبراهام لینکلن همزان در این منطقه حضور داشته باشند.
ناو یواساس آبراهام لینکلن اکنون به همراه چندین ناو جنگی دیگر در خلیج عمان مستقر است، حدود سه هفته پیش وارد خاورمیانه شد.
فرماندهان نظامی ایالات متحده در خاورمیانه استدلال می‌کنند که حضور یک ناو هواپیمابر آمریکایی و ناوهای جنگی همراه آن به عنوان یک عامل بازدارنده موثر در منطقه، به ویژه در مقابل جمهوری اسلامی، عمل کرده است.
تا پیش از پاییز گذشته و شروع جنگ غزه، سال‌ها بود که ایالات متحده این حجم از نیروی نظامی دریایی را به منطقه اختصاص نداده بود.
تا پیش از رسیدن ناو هواپیمابر یواساس تئودور روزولت به خاورمیانه، ناو هواپیمابر یواساس دوایت دی آیزنهاور، بیش از ۸ ماه در دریای سرخ مستقر بود و درگیر پاسخگویی به حملات احتمالی علیه اسرائیل و همچنین دفاع از کشتی‌های تجاری و نظامی در برابر حملات حوثی‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی در یمن بود.
نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده است عملیاتی که یواساس دوایت دی آیزنهاور در دریای سرخ انجام داده است، شدیدترین عملیاتی بوده که این نیرو از زمان جنگ جهانی دوم در آن درگیر بوده است.
جابه‌جایی نیروهای آمریکایی در خاورمیانه
مقامات آمریکایی که به شرط ناشناس ماندن درباره جابجایی نیروها با واشینگتن پست صحبت کردند، گفتند که ناو روزولت که محل استقرار آن سن دیگو است و ناوشکن یواساس دنیل اینوئی عازم منطقه شده‌اند و پنجشنبه ۲۲ شهریور به مقر فرماندهی آمریکا در اقیانوس هند می‌رسند.
یواساس راسل، دیگر ناوشکن این گروه ضربت، هم پیشتر خاورمیانه را ترک کرده و عازم دریای چین جنوبی فعالیت می‌کند.
مقامات آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود، گفتند هواپیمابر روزولت که محل استقرار آن سن‌دیگو در کالیفرنیا است و ناوشکن یواساس دانیل اینویه قرار است پنجشنبه به منطقه فرماندهی هند و اقیانوس آرام نیروی دریایی ایالات متحده برسند.
یواساس راسل، دیگر ناوشکن این گروه ضربتی، پیش از این خاورمیانه را ترک کرده بود و اکنون در دریای چین جنوبی مشغول عملیات دریایی است.
بنا بر همین گزارش، چندین ناو آمریکایی دیگر نیز اکنون در شرق دریای مدیترانه مشغول گشت‌زنی و عملیات دریایی هستند و دو ناوشکن و زیردریایی موشک‌انداز یواساس جورجیا هم در دریای سرخ مستقر هستند.
پیشتر در ۱۵ مرداد سال جاری روزنامه واشینگتن پست گزارش داد دو ناوشکن یواساس لابون» و یواساس کول مستقر در خلیج عمان عازم اسرائیل شده‌اند.
تقویت حضور دریایی آمریکا در منطقه پس از کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران
چهار روز پیش از آن هم، در ۱۱ مرداد واشینگتن‌پست به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت که پس از کشته شدن اسماعیل هنیه و فواد شکر، رهبران ارشد حماس و حزب‌الله، ۱۲ کشتی جنگی آمریکا عازم خاورمیانه شده و در آن‌جا مستقر شدند.
این کشتی‌ها شامل ناو هواپیمابر یواساس تئودور روزولت و ناوهای همراهش و همچنین گروه آماده‌باش آمفیبی وُسْپ، شامل سه کشتی با بیش از چهار هزار تفنگدار دریایی و ملوان است.
۱۶ مرداد هم روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از یک مقام پنتاگون گزارش داده بود در آستانه حمله احتمالی جمهوری اسلامی به اسرائیل، آمریکا یک گردان هواپیماهای جنگنده اف‌ای-۱۸ را از ناو هواپیمابر یواساس تئودور روزولت به پایگاه یکی از شرکای منطقه‌ای ایالات‌متحده در منطقه منتقل کرده است.
بنا بر اعلام پنتاگون، یک گردان هواپیماهای جنگنده اف-۲۲ نیز در روزهای آینده به این منطقه اعزام خواهد شد و هدف از اعزام این جنگنده‌ها، کمک به دفاع از اسرائیل و منابع و نیروهای ایالات متحده در منطقه است.
این سه کشور اروپایی ضمن قدردانی از گزارش گروسی و تیم بازرسان، خاطرنشان کردند که تهران همچنان به غنی‌سازی اورانیوم با درصد بالا و فراتر از تعهدات برجامی خود ادامه می‌دهد.
مانع‌تراشی جمهوری اسلامی در همکاری با آژانس
گروسی روز دوشنبه ۱۹ شهریور با انتشار گزارشی اعلام کرد ذخایر اورانیوم غنی‌شده جمهوری اسلامی تا سطح ۲۰ درصد و ۶۰ درصد همچنان در حال افزایش است و آژانس، اطلاعات کافی درباره تولید سانتریفیوژها و موجودی آن‌ها در ایران ندارد.
او تاکید کرد جمهوری اسلامی، تعداد آبشارهای مورد استفاده خود را برای غنی‌سازی یو‌اف-۶ (UF6) بیشتر کرده است.
به گفته نماینده تروئیکای اروپایی، طی بیش از سه سال گذشته، جمهوری اسلامی به شدت از انجام نظارت‌های مرتبط با برجام جلوگیری کرده که این امر منجر به از دست رفتن پیوستگی اطلاعات در زمینه تولید و موجودی سانتریفیوژها، آب سنگین و کنسانتره سنگ اورانیوم شده است.
همچنین جمهوری اسلامی از پذیرش بازرسان با‌تجربه آژانس خودداری کرده که این تصمیم، توانایی آژانس را برای انجام وظایفش به ویژه در تاسیسات غنی‌سازی ایران، تحت تاثیر قرار داده است.
به گفته آلمان، بریتانیا و فرانسه، جمهوری اسلامی هم‌اکنون تقریبا چهار برابر مقدار اورانیوم مورد نیاز را برای ساخت یک سلاح هسته‌ای در اختیار دارد.
توسعه ظرفیت غنی‌سازی و ساخت‌وسازهای جدید در تاسیسات خنداب
در سه ماه گذشته، جمهوری اسلامی با نصب سانتریفیوژهای پیشرفته جدید، ظرفیت تولید خود را به طور قابل توجهی افزایش داده است.
علاوه بر این، تهران برای اولین بار در چند سال اخیر، در مرکز تحقیقات آب سنگین خنداب به ساخت‌وسازهایی پرداخته اما درباره این ساخت‌وسازها اطلاعات کافی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه نشده است.
فرانسه، بریتانیا و آلمان، روز چهارشنبه ۲۱ شهریور خواستار توقف فوری افزایش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی شدند و از تهران خواستند به تعهدات برجامی خود بازگردد.
برلین، پاریس و لندن از جمهوری اسلامی خواستند تا تدابیر شفافسازی را که در سال ۲۰۲۱ متوقف کرده، دوباره اجرایی کند و به آژانس اجازه دهد تجهیزات نظارتی مورد نظر را نصب کند.
این سه کشور در نهایت هشدار دادند ادامه فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، جامعه جهانی را نسبت به ماهیت صلحآمیز برنامه هسته‌ای تهران دچار تردید کرده است و تاثیرات منفی بر امنیت بین‌المللی خواهد داشت.
تلاش برای رسیدن به راهحل دیپلماتیک
با وجود افزایش نگرانیها، فرانسه، بریتانیا و آلمان تاکید کردند برای حل بحران همچنان به دنبال راهحل دیپلماتیک هستند.
این سه کشور از جمهوری اسلامی خواستند تا از تهدیدات خود برای تولید سلاح هسته‌ای دست بردارد.
نماینده این سه کشور در پایان از مدیرکل آژانس خواست تا به ارائه گزارش‌های دورهای و عمومی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای ایران ادامه دهد.
