جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا در دیدار با کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا در کاخ سفید، تهدیدات اخیر پوتین را کم‌اهمیت جلوه داد و استارمر به طور ضمنی تائید کرد که به زودی درباره استفاده اوکراین از تسلیحات غربی برای انجام حملات به عمق خاک روسیه، تصمیماتی اتخاذ خواهد شد.
این گزارش با استناد به دو منبع در یک آژانس اطلاعاتی در اروپا و همچنین اسنادی که به رویت رویترز رسیده، تهیه شده است.
نام این آژانس به دلیل حساسیت موضوع در گزارش رویترز ذکر نشده است.
بر اساس مدارک و مستندات موجود، روسیه از ژوییه ۲۰۲۳ تا ژوییه ۲۰۲۴، بیش از دو هزار و ۵۰۰ پهپاد گارپیا تولید کرده است.
به گفته رویترز، این نوع پهپاد «کامیکازه» یا انتحاری برای حمله به اهداف نظامی و غیرنظامی در اوکراین مورد استفاده قرار گرفته و به زیرساخت‌های حیاتی این کشور آسیب رسانده است.
حملات روسیه به اوکراین با استفاده از پهپاد گارپیا همچنین منجر به وارد آمدن تلفات نظامی و غیرنظامی در این کشور شده است.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین روز پنجم اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیری‌های مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است.
از زمان آغاز مناقشه کنونی، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
این برای اولین بار است که گزارشی در خصوص تولید پهپادی در روسیه با استفاده از فن‌آوری چینی منتشر می‌شود.
ساموئل بِندِت، عضو اندیشکده «امنیت جدید آمریکا»، در مصاحبه با رویترز گفت تولید گارپیا می‌تواند نشان‌دهنده کاهش وابستگی روسیه به جمهوری اسلامی در ارتباط با پهپادهای دوربرد باشد.
او افزود تایید همکاری مسکو و پکن در طراحی گارپیا بدان معناست که روسیه می‌تواند بر تولید داخلی و همچنین بر متحد خود، چین، برای توسعه برنامه پهپادی‌اش تکیه کند.
جمهوری اسلامی که از متحدان اصلی مسکو به شمار می‌رود، پیش‌تر پهپادهای انتحاری شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ را به روسیه ارسال کرده بود تا در جریان عملیات نظامی در اوکراین مورد استفاده قرار گیرند.
شبکه اسکای‌نیوز دی‌ماه ۱۴۰۲ گزارش داد حکومت ایران یک پهپاد تهاجمی جدید به نام شاهد ۱۰۷ طراحی کرده که قرار است در جنگ روسیه علیه اوکراین به‌کار گرفته شود.
وزارت امور خارجه اوکراین روز ۲۳ شهریور اعلام کرد روسیه از آغاز مناقشه کنونی، با هشت هزار و ۶۰ پهپاد شاهد، خاک اوکراین را هدف قرار داده است.
رویترز با استناد به بیانیه یک آژانس اطلاعاتی در اروپا نوشت گارپیا «شباهت زیادی به شاهد دارد» اما از چند ویژگی متمایز نیز برخوردار است، از جمله یک باله منحصر به‌فرد و موتورهای Limbach L-550 E .
در ابتدا یک شرکت آلمانی طراحی و تولید این نوع موتور را به انجام رساند اما اکنون یک شرکت چینی آن را تولید می‌کند.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هفته گذشته چین را به حمایت از روسیه در جنگ اوکراین متهم کرد و افزود کمک‌های پکن به مسکو موجب تداوم این مناقشه شده است.
وزارت امور خارجه چین در پاسخ به پرسش رویترز در خصوص تولید پهپاد گارپیا با استفاده از فن‌آوری چینی اعلام کرد پکن صادرات اقلامی با کاربردهای بالقوه نظامی، نظیر پهپادها را به‌طور سخت‌گیرانه کنترل می‌کند.
این وزارت‌خانه افزود: «در ارتباط با بحران اوکراین، چین همواره به پیشبرد مذاکرات صلح و حل و فصل سیاسی موضوع متعهد بوده است.»
وزارت امور خارجه چین در عین حال تاکید کرد هیچ محدودیت بین‌المللی درباره روابط تجاری پکن و مسکو وجود ندارد.
پیش از این نیز خبر تحویل موشک‌های بالستیک ساخت ایران به روسیه، انتقادات گسترده متحدان اوکراین را برانگیخته بود.
روزنامه وال استریت ژورنال روز ۱۶ شهریور گزارش داد با وجود هشدارهای غرب، جمهوری اسلامی محموله‌ای از موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد را در اختیار روسیه قرار داده است.
وزارت دفاع بریتانیا روز ۲۳ شهریور اعلام کرد موشک‌های ارسالی ایران به روسیه از نوع فتح۳۶۰ هستند.
این ملاقات در حالی انجام شد که تنش‌ها با روسیه در حال افزایش است و سرنوشت استفاده اوکراین از تسلیحات ساخت غرب برای حملات به عمق خاک روسیه یکی از موضوعات اصلی مورد بحث است.
بایدن و استارمر در این ملاقات که عصر جمعه ۲۳ شهریور صورت گرفت، بر ادامه حمایت خود از اوکراین در مقابل تجاوزات روسیه تاکید کردند اما به طور روشن به این پرسش حساس که آیا به اوکراین اجازه خواهند داد تا از تسلیحات غربی برای حمله به عمق خاک روسیه استفاده کند یا نه، پاسخی ندادند.
بایدن در ابتدای ملاقات خود با استارمر گفت: «ایالات متحده متعهد به ایستادن در کنار شما برای کمک به اوکراین در دفاع از خود در برابر حملات تجاوزکارانه روسیه است. روشن است که پوتین در این جنگ پیروز نخواهد شد، مردم اوکراین پیروز خواهند شد.»
استارمر هم در پاسخ گفت ضروری است دو کشور متحد در کنار هم کار کنند. «فکر می‌کنم هفته‌ها و ماه‌های آینده می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد و بسیار، بسیار مهم است که ما از اوکراین در این جنگ حیاتی برای آزادی حمایت کنیم.»
استارمر پیش از ملاقات خود با بایدن به خبرنگاران بریتانیایی گفت اوکراین حق دارد در برابر تهاجم غیرقانونی روسیه از خود دفاع کند: «ما به دنبال درگیری با روسیه نیستیم، این به هیچ وجه هدف ما نیست. اما آن‌ها این درگیری را آغاز کردند و اوکراین حق دارد از خود دفاع کند.»
واکنش روسیه
این ملاقات در بحبوحه افزایش تنش‌های غرب با روسیه و تهدیدهای ولادیمیر پوتین مبنی بر این‌که استفاده اوکراین از تسلیحات غربی برای حمله به عمق خاک روسیه به منزله حمله ناتو به این کشور تلقی خواهد شد، انجام شد.
پوتین در مصاحبه‌ای تلویزیونی در شامگاه پنجشنبه ۲۲ شهریور گفت: «اگر این تصمیم گرفته شود، به معنای دخالت مستقیم کشورهای ناتو و کشورهای اروپایی در جنگ اوکراین خواهد بود.»
روسیه هر زمانی که کشورهای غربی سطح حمایت خود از اوکراین را افزایش داده‌اند، تهدیداتی علیه ناتو مطرح کرده است، اما در بیشتر موارد نتوانسته این تهدیدات را عملی کند.
ساعاتی پیش از ملاقات در کاخ سفید، پوتین شش دیپلمات بریتانیایی را به جاسوسی متهم کرد و اعلام کرد اعتبارنامه‌های دیپلماتیک آن‌ها پس گرفته می‌شود و باید فورا خاک این کشور را ترک کنند.
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل هم جمعه ۲۳ شهریور به شورای امنیت هشدار داد که استفاده از تسلیحات غربی در عمق خاک روسیه به معنای دخالت مستقیم ناتو در درگیری‌ها علیه یک قدرت هسته‌ای است: «این چیزی است که نباید فراموش کنید و باید درباره پیامدهای آن فکر کنید.»
بایدن و جنگ اوکراین
از ابتدای جنگ اوکراین در اسفند ۱۴۰۰، بایدن کوشیده است تا در عین حمایت خود از اوکراین، مانع گسترش جنگ به یک درگیری گستردهتر شود.
تنها چهار ماه باقیمانده تا پایان دوره ریاستجمهوری، تصمیمات حساس بایدن در مورد جنگ به طور فزایندهای به بخشی از میراث سیاست خارجی او تبدیل خواهد شد.
بایدن در جریان صحبت با خبرنگاران پیش از آنکه دو رهبر وارد اتاق آبی کاخ سفید شوند تا گفتگوهای پشت درهای بسته را انجام دهند، عمدتا از پاسخ به پرسشها اجتناب کرد و در پاسخ به پرسشی درباره نظرش درباره پوتین گفت: «من زیاد به ولادیمیر پوتین فکر نمیکنم.»
در خلاصه رسمی که کاخ سفید از این ملاقات منتشر کرده است، گفته شده که دو رهبر تاکید کردهاند که مخالفت حمایت برخی کشورها از روسیه هستند: «آن‌ها نگرانی عمیق خود را در مورد ارائه تسلیحات از سوی ایران و کره شمالی به روسیه و همچنین حمایت چین از صنایع نظامی روسیه ابراز داشتند.»
جنگ غزه در گفتگوی دو رهبر
انتظار میرفت بایدن و استارمر همچنین درباره تنش‌های خاورمیانه گفتگو کنند و بر تلاشها برای دستیابی به توافق آتشبس و آزادی گروگانها در غزه تمرکز کنند. دولت بریتانیا این ماه اعلام کرد که بخشی از صادرات تسلیحات به اسرائیل را با توجه به «خطر واضح» استفاده از این تسلیحات در «نقض جدی حقوق بشردوستانه بین‌المللی» را به حالت تعلیق درآورده است.
در خلاصه کاخ سفید گفته شده بایدن و استارمر در جریان این دیدار بار دیگر تعهد بیقید و شرط خود به امنیت اسرائیل و ضرورت فوری دستیابی به توافق آتشبس برای آزادی گروگانها و افزایش کمک‌های بشردوستانه در غزه و همچنین بر لزوم انجام اقدامات بیشتر از سوی اسرائیل برای حفاظت از غیرنظامیان و پرداختن به وضعیت وخیم انسانی در غزه تاکید کردهاند.