روزنامه گاردین: فرونشست زمین در کرمان به ۳۵ سانتیمتر در سال رسیده است
روزنامه گاردین از رسیدن ایران به نقطه بحرانی بر اثر کاهش آبهای زیرزمینی خبرداد و نوشت طبق تصاویر ماهوارهای، شکافها و فروچالههای وسیعی در ایران ظاهر شده و مناطق گستردهای با سرعت بیش از ۱۰ سانتیمتر در سال فرونشست میکنند. نرخ فرونشست در کرمان به ۳۵ سانتیمتر در سال رسیده.
روزنامه «شرق» از پیگیری خانواده کارگرانی که همچنان داخل معدن طبس گرفتار هستند خبر داده و نوشت: «بسیاری جلوی غسالخانه هستند و عدهای به در اصلی معدن سر میزنند اما هیچ اطلاعاتی درباره اعضای خانواده خود ندارند، هرچند که بیشترشان از خبر زندهماندن آنها ناامید شدهاند.»
اسماعیل حسینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: «مقابله با اسرائیل وظیفه ذاتی جمهوری اسلامی است و به همه ملتهای آزاد جهان اطمینان میدهیم پشتیبانی از مبارزات فلسطین را با قوت هرچه بیشتر ادامه خواهیم داد.»
او افزود: «فلسطین یکی از کانونهای اصلی نزاع حق علیه باطل شناخته میشود.»
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دیدار با عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهورس اسلامی، ارسال موشکهای بالستیک ایران به روسیه را تهدید مستقیم علیه اتحادیه اروپا ارزیابی کرد و خواستار توقف بازداشت شهروندان اروپایی شد.
بحث درباره حمایت نظامی جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ اوکراین یکی از محورهای اصلی این دیدار بود که حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام شد.
در بیانیه مطبوعاتی اتحادیه اروپا که روز چهارشنبه چهارم مهر منتشر شده، آمده این دیدار فرصتی بود تا موضع این اتحادیه در مورد مجموعه گستردهای از «مسائل مشکلساز»، به ویژه حمایت نظامی ایران از روسیه و بحرانهای منطقهای به اشتراک گذاشته شود.
بورل در این دیدار تاکید کرد اتحادیه اروپا شدیدا ارسال اخیر موشکهای بالستیک ساخت ایران به روسیه را محکوم میکند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خطاب به عراقچی خاطر نشان کرد که این اتحادیه اقدام ایران را تهدیدی مستقیم برای امنیت اروپا میداند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دیپلمات ارشد این اتحادیه، پیشتر و در ۲۳ شهریور در واکنش به گزارشها مبنی بر این که تهران به روسیه در حال جنگ با اوکراین موشکهای بالستیک داده، گفت اتحادیه اروپا در حال بررسی تحریمهایی است که بخش هوانوردی ایران را هدف قرار میدهند.
روز ۱۶ شهریور، روزنامه والاستریت ژورنال به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد با وجود هشدارهای غرب، جمهوری اسلامی محمولهای از موشکهای بالستیک کوتاهبرد را در اختیار روسیه قرار داده است.
بر اساس بیانیه روز چهارشنبه اتحادیه اروپا، بخش دیگری از دیدار بورل و عراقچی به وضعیت خاورمیانه اختصاص داشت. در این دیدار بورل با تاکید بر خطر تشدید تحرکات نظامی و پیامدهای آن برای تمام منطقه، خواستار رسیدگی سریع به وضعیت آن شد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضمن تاکید بر حمایت از صلح از ایران خواست از نفوذ خود برای پیشگیری از تشدید تنشها استفاده کند.
بورل در این دیدار گفت آتشبس در غزه و توافق در مورد بازگرداندن گروگانهای اسرائیل باید اولویت اصلی برای بهبود وضعیت غیرنظامیان در نوار غزه باشد.
حکومت ایران پس از حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، به دلیل حمایتهایش از این گروه مورد انتقاد شدید غرب قرار گرفته است و مقامهای غربی بارها از تهران خواستهاند با توجه به نفوذش بر حماس از تشدید تنش در منطقه جلوگیری کند.
حمله حماس به رویارویی مستقیم جمهوری اسلامی و اسرائیل هم کشید و تهران شامگاه ۲۵ فروردین با بیش از ۳۰۰ موشک کروز، موشک بالستیک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد. این اولین حمله مستقیم حکومت ایران به خاک اسرائیل بود.
اسرائیل نیز در پاسخ به عملیات نظامی حکومت ایران، بامداد ۳۱ فروردین پایگاه هوایی هشتم شکاری اصفهان را هدف قرار داد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به اهمیت رعایت حقوق بشر و آزادیهای اساسی، از مقامات ایران خواست حقوق شهروندان خود را رعایت کند.
بورل در این دیدار خواستار پایان دادن جمهوری اسلامی به بازداشتهای خودسرانه، از جمله بازداشت شهروندان اتحادیه اروپا شد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به نقش خود به عنوان هماهنگکننده در برجام بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، برای تسهیل یک راهحل دیپلماتیک که نگرانی طرفها را برطرف کند،اعلام آمادگی کرد.
در پایان بیانیه مطبوعاتی اتحادیه اروپا آمده هر دو طرف بر اهمیت گفتوگو برای رسیدگی به چالشهای ژئوپلیتیکی و دوجانبه تاکید کردند.
عراقچی که هم اکنون همراه با مسعود پزشکیان در نیویورک به سر میبرد. او علاوه بر بورل، دیدارهای دیگری از جمله دیدار با دیوید لمی، همتای بریتانیایی خود داشته است. او یکی از اعضای ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای در توافق برجام بود.
حسین شریعتمداری، نماینده علی خامنهای در روزنامه کیهان، با اشاره به سخنان پزشکیان در سفر به نیویورک در این روزنامه نوشت: «پزشکیان در بیان منظور و مقصود خویش ناتوان است و این ضعف را میتوان از کماطلاعی پزشکیان از عرصه سیاست و علوم و بایستههای تعریف شده آن دانست.»
با مرگ مغزی و فوت یکی از مصدومان، آمار جانباختگان انفجار در معدن طبس به ۵۰ نفر رسید و با اجازه خانواده پیکر او برای اهدای عضو به یزد منتقل شد. همزمان، روزنامههای شرق و جمهوری اسلامی از شرایط سخت بازماندگان و کوتاهی مسئولان در پیشگیری از این فاجعه گزارش دادند.
بر اساس گزارش شرق که روز چهارشنبه چهارم مهر منتشر شد، یکی از مسئولان معدن معدنجوی طبس در توضیح دلیل بیتوجهی مدیران به شکایتهای کارگران از وضعیت معدن، گفت هر لحظه امکان دارد اتفاقی رخ دهد، همیشه همه از مدیران خود گله دارند و هرکسی در شغل خودش با خطراتی مواجه است.
او که نامش در این گزارش درج نشده پس از مواجهه با اعتراض خبرنگار شرق که جان کارگر در میان بوده، افزود: «شما اطمینان میدهید که هنگام رانندگی چرخ ماشینت خراب نشود.»
طبق این گزارش، کارگران از مدتها قبل درباره افزایش سطح گاز در معدن هشدار داده بودند، اما این هشدارها از سوی مدیران نادیده گرفته شد و اگر میزان گاز به درستی اندازهگیری شده و از سیستمهای تهویه قویتری استفاده میشد، این حادثه مرگبار رخ نمیداد.
محمدحسن نامی، رییس سازمان مدیریت بحران، با اشاره به نقصهای ایمنی در معادن، به شرق گفته بسیاری از معادن کشور فاقد سیستمهای نظارتی و مانیتورینگ لازم برای جلوگیری از چنین حوادثی هستند و مسئولان باید به صورت منظم از معادن بازدید و شرایط ایمنی آنها را بررسی کنند.
گزارش شرق میافزاید حداکثر حقوق این کارگران ۲۰ میلیون تومان در ماه بوده و بازماندگان برای حمل جنازه عزیزان خود مجبور به پرداخت ۱۵ تا ۲۰ میلیون تومان شدهاند و در نبود ماشینهای مجهز به سردخانه از یخ برای سرد نگهداشتن جنازهها استفاده کردند.
به گفته یکی از کارگران معدن، او در پایان شیفت خود وجود گاز در معدن را هشدار میدهد اما سرپرست آنها بیتوجه به خطرات موجود از آنها میخواهد تا کار خود را ادامه دهند.
یکی از دیگر از کارگران با اشاره به سانسور حرفهایشان در مصاحبه با صداوسیما تاکید کرد که آنها از حداقل امکانات برای کار در معدن مانند کیسه نجات مناسب و ماسکهای فیلتردار و تهویه مناسب بی بهرهاند و «ما هیچ امکاناتی نداریم. مثلا یک کیسه خودنجات که نوعی ماسک است به ما دادند که دیدیم همه خراب است».
پیشتر پدر یکی از معدنکاران کشته شده در معدن طبس به نشریه «پیام ما» گفته بود: «معدن همیشه گاز داشته است و چشمانشان میسوخت، هرچه میگفتند که برایشان قطره چشمی بخرند، گوش نمیدادند و میگفتند آب بزنید خوب میشود.»
روزنامه جمهوری اسلامی هم روز چهارشنبه با اشاره به تضادها در اظهارنظرهای مسئولان نوشت وزیر کار هر گونه کوتاهی را رد کرده و گفته این تنها یک حادثه بوده است، ولی افراد دیگری از نمایندگان مجلس و بعضی مسئولان اجرایی گفتند موارد ایمنی در معدن رعایت نشده بود و این واقعه ناشی از وجود نواقص موجود در کارگاه بوده است.
زهرا سعیدی، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس روز سهشنبه علت انفجار در این را رعایت نکردن مسائل ایمنی دانست و گفت آژیر مرکزی معدن یا خراب بوده یا اصلا وجود نداشته است.
به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی، ۵۰ کارگر معدنجوی طبس در حالی جان باختند که در شهریور ۱۴۰۰ ابراهیم رئیسی پس از بازدید از معادن طبس به پیمانکار برای تغییر شرایط کارگران ۲۰ روز فرصت داده بود.
محمدعلی آخوندی، مدیرکل مدیریت بحران خراسان جنوبی، روز سهشنبه گفت تمام معدنکارانی که در معدنجوی گرفتارند جزو فوتشدگان محسوب میشوند و همچنان ۱۰ پیکر همچنان در معدن حبس هستند.
شامگاه شنبه ۳۱ شهریور ماه، رسانهها از انفجار در یکی از کارگاههای شرکت زغالسنگ معدنجو در طبس بر اثر «نشت گاز» خبر دادند.
مدیرکل مدیریت بحران خراسانجنوبی روز سهشنبه گفت مجموع کارگران شرکت معدنجو در زمان حادثه ۶۵ نفر بودهاند.
پیشتر گزارش شده بود که در زمان انفجار ۶۹ کارگر در بلوک سی و بی معدن مشغول کار بودهاند.
بر اساس این گزارش، نتایج یک پژوهش دانشگاهی که در نشریه «ساینس ادونسز» منتشر شده، نشان میدهد ۳/۵ درصد از مساحت ایران به دلیل استخراج آبهای زیرزمینی برای آبیاری در حال فرونشست است.
مهدی معتق و محمود حقشناس حقیقی از دانشگاه لایبنیتس آلمان، دادههای ماهوارهای جمعآوریشده بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ میلادی را برای ارزیابی تاثیر استخراج آبهای زیرزمینی در سراسر ایران تجزیه و تحلیل کردند.
به گفته آنها، این اتفاق نتیجه برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی است و ممکن است صدها تا هزاران سال طول بکشد تا این آب دوباره پر شود.
به گزارش روزنامه بریتانیایی گاردین، بیشترین فرونشست در باغات کاشت پسته در استان کرمان و با نرخ بیش از ۳۵ سانتیمتر در سال ثبت شده است.
معتق هشدار داد اکنون نیاز فوری به اقدام فوری و سیاست منسجم در زمینه آبهای زیرزمینی وجود دارد.
فرونشست زمین بر زیرساختهایی مانند فرودگاهها، جادهها و راه آهن تاثیر میگذارد.
در ایران تختجمشید و دیگر بناهای باستانی اطراف آن مثل نقش رستم سالهاست با پدیده فرونشست زمین مواجه هستند.
به گفته محققان، استخراج ناپایدار آبهای زیرزمینی تقریبا ۹۰ میلیون نفر را در کشور به بحران آب میکشاند.
روزنامه دنیای اقتصاد هشتم شهریور بیشترین نرخ فرونشست در ایران را مربوط به استانهای کرمان، البرز و مرکزی دانست و با با تاکید بر اینکه فرونشست بالای چهار میلیمتر در سال، به معنای رسیدن شرایط به نقطه بحرانی است، نوشت این نرخ در ۱۴ استان کشور بالای ۱۰ سانتیمتر در سال است.
علی بیتاللهی، رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، هم در ۲۸ شهریور از زندگی سه میلیون نفر در تهران بر روی پهنه فرونشستی خبر داده و گفته بود نرخ فرونشست زمین در تهران به ۲۰ سانتیمتر رسیده است.
نرخ فرونشست ایران در بین بالاترین رتبههای جهان قرار دارد و ممکن است در برخی مناطق که سفرههای زیرزمینی به طور کامل ریزش کرده اند غیرقابل برگشت باشد.