گزارش مفصل پولیتیکو از تلاش جمهوری اسلامی برای ترور ترامپ: بلوف نیست
نشریه پولیتیکو، در گزارشی مفصل، به تلاشهای جمهوری اسلامی برای کشتن دونالد ترامپ و دیگر مقامات ارشد نظامی و دولتی آمریکا پرداخته و نوشته است مقامات آمریکایی در مورد تهدیدهای مکرر جمهوری اسلامی به درک نگران کنندهای رسیدهاند: «تهران بلوف نمیزند و به این زودیها تسلیم نمیشود.»
و نوشته است مقامات آمریکایی در مورد تهدیدهای مکرر جمهوری اسلامی به درک نگران کنندهای رسیدهاند: «تهران بلوف نمی زند و به این زودیها تسلیم نمیشود.»
جمهوری اسلامی از دی ماه ۱۳۹۸، زمانی که ترامپ دستور حمله پهپادی به قاسم سلیمانی، قدرتمندترین فرمانده نظامی وقت جمهوری اسلامی را صادر کرد، آشکارا ترامپ و کسانی را که بر استراتژی امنیت ملی او نظارت داشتند، تهدید کرده است. تهران ویدیوهایی را منتشر کرده است که در آنها وعده مرگ ترامپ و دیگرانی را داده که به سازماندهی حمله به سلیمانی کمک کردند.
مقامات جامعه اطلاعاتی ایالات متحده ماه گذشته به کارزار انتخاباتی ترامپ اطلاعاتی درباره تهدید به مرگ او از سوی جمهوری اسلامی را دادند. کارزار انتخاباتی ترامپ گفت که به آنها هشدار داده شده است که تهدید «در چند ماه گذشته افزایش یافته است.» این جلسه توجیهی به دنبال دو تلاش نافرجام برای ترور ترامپ در تابستان امسال انجام شد. هیچ مدرکی مبنی بر ارتباط این دو سوءقصد نافرجام با تهران ارائه نشده است.
پولیتیکو در گزارش خود نوشته است: «به گفته ۱۲ مقام آشنا با تهدیدهای جمهوری اسلامی برای ترور مقامات آمریکایی، تلاشهای حکومت ایران برای کشتن ترامپ و مقامات ارشد سابق این کشور که در کشته شدن سلیمانی نقش داشتهاند، گستردهتر و تهاجمیتر از آن چیزی است که قبلا گزارش شده بود.»
مت اولسن، دستیار دادستان کل ایالات متحده در امور امنیت ملی، گفت: «این تهدیدها فوقالعاده جدی است. ایران بهوضوح اعلام کرده است که مصمم است بهدنبال انتقامجویی از مقامات سابقی باشد که با کشته شدن سلیمانی ارتباط داشتهاند.»
بهنوشته این نشریه، در حالی که دولت آمریکا برای محافظت از بسیاری از این مقامات تلاش بیسابقهای کرده است، برخی از آنها تهدیدهای مشابهی را تجربه میکنند اما از حمایت دولتی برخوردار نیستند.
پولیتیکو با ۲۴ نفر که بهطور مستقیم از حمله سلیمانی یا تهدید به ترور متعاقب آن حمله مطلع بودند، از جمله قانونگذاران فعلی و سابق آمریکا، ماموران سرویس مخفی، دستیاران کنگره و مقامات ارشد ایالات متحده صحبت کرده است. برخی از آنها بهدلیل تهدیدهای مداوم یا حساسیت شغلی نخواستهاند که نامشان برده شود.
به نوشته پولیتیکو، آنها بهطور جمعی تصویری از یک تهدید ترور فراگیر ترسیم کردند که بسیار ملموستر از ویدیوهای گرافیکی، اعلامیههای تند و بیپروا . پستهای تهدیدآمیز در رسانههای اجتماعی است که به انظار عمومی راه یافته است. این افراد در گفتوگو با پولیتیکو، جزئیات تلاشهای هک و نظارت دیجیتال علیه مقامات سابق و اعضای خانواده آنها، هشدارهای شخصی افبیآی در مورد تهدیدات جدید از سوی جمهوری اسلامی، بحثهای پرتنش و فزاینده درباره چگونگی محافظت از افراد در میان توطئههای مداوم، و تلاش عوامل مظنون ایرانی برای تعقیب یک مقام آمریکایی در طول سفر به خارج از کشور، را شرح دادند.
بسیاری از کسانی که با پولیتیکو صحبت کردهاند استدلال میکنند که دولت ایالات متحده همچنان در حال مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی است و هنوز راه پایداری برای محافظت از همه کسانی که در معرض خطر هستند پیدا نکرده است و این موضوع این فرصت را به تهران میدهد تا تهدیدهای خود را عملی کند.
مگان ریس، مشاور سابق سیاست امنیت ملی میت رامنی، سناتور جمهوریخواه از یوتا، که در کنگره روی تهدیدهای جمهوری اسلامی کار میکرد، به پولیتیکو گفت:« شماری از افرادی که احتمالا اهداف بسیار مهمی در نظر گرفته میشدند تقریبا هیچ حمایتی دریافت نمیکردند.»
قانونگذاران اخیرا بودجه بیشتری برای کمک به وزارتخانههای دفاع و امور خارجه برای محافظت بیسابقه از برخی از مقامات سابق اختصاص داده اند. تهدید جمهوری اسلامی برای کشتن این افراد سالانه نزدیک به ۱۵۰ میلیون دلار برای دولت فدرال هزینه دارد.
اما به نوشته پولیتیکو، مقامات سابق شورای امنیت ملی که برخی میگویند در فهرست ترورهای جمهوری اسلامی قرار دارند، عمدتا به تنهایی کار میکنند. آنها معتقدند بهدلیل آنکه برای کاخ سفید کار میکردند،سرویس مخفی باید از آنها محافظت کند؛ کاری که در گذشته و یا در حال حاضر صورت نگرفته و نمیگیرد.
به نوشته این نشریه، برخی از این مقامات اکنون سالانه صدها هزار دالار برای تامین امنیت خود و خانوادههایشان هزینه می کنند.
سرویس مخفی از پاسخ دادن به پولیتیکو در این زمینه خودداری کرده است.
شان ساوت، سخنگوی شورای امنیت ملی، گفت که دولت بایدن تهدیدهای جمهوری اسلامی را «موضوع امنیت ملی و داخلی با بالاترین اولویت» میداند. ساوت همچنین گفت که جمهوری اسلامی در صورت حمله به هر یک از شهروندان آمریکایی، از جمله کسانی که به دولت خدمت کردهاند، با «عواقب شدیدی» روبهرو خواهد شد.
حتی ترور یک مقام کمتر از رییسجمهوری سابق میتواند دو کشور را وارد بحرانی جدی کند. جیم همیز، نماینده دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «دولت آمریکا چنین اقدامی را بهعنوان یک اقدام جنگی در نظر میگیرد. در حال حاضر من نمیدانم که واکنش ما به چنین کاری چه خواهد بود، اما میدانم که آن روز، روز خوشایندی برای رژیم ایران نخواهد بود.»
"ایالات متحده آن را به عنوان یک اقدام جنگی در نظر می گیرد،" نماینده جیم هیمز (D-Conn.) ، عضو ارشد کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان گفت. اکنون، من نمی دانم که چگونه به آن واکنش نشان خواهیم داد، اما روز خوشایندی برای رژیم ایران نخواهد بود.»
قمار کشتن سلیمانی
به نوشته پولیتیکو، دولت ترامپ میدانست که کشته شدن سلیمانی خطر انتقامی تلخ را به همراه دارد. سلیمانی بهعنوان فرمانده نیروی قدس، بازوی شبه نظامی جمهوری اسلامی، معمار جنگهای نیابتی تهران در سراسر خاورمیانه بود. او همچنین یکی از معتمدان نزدیک علی خامنهای، رهبر و قدرتمندترین فرد جمهوری اسلامی، بود.
علی واعظ، کارشناس امور ایران در گروه بین المللی بحران، به پولیتیکو گفته است: «سلیمانی تقریبا مانند پسر رهبر بود.»
پنتاگون در دوران ترامپ به این نتیجه رسید که قاسم سلیمانی مسئول مرگ یا معلول کردن هزاران آمریکایی در طول جنگ آمریکا در عراق بوده است. در این گزارش گفته شده بود که حمله پهپادی دولت ترامپ به او و ۹ شبه نظامی دیگر مورد حمایت جمهوری اسلامی، «برنامههای فعال» برای کشتار بیشتر آمریکاییها را متوقف کرد.
علی واعظ این حمله را نقض استثنایی حاکمیت جمهوری اسلامی توصیف کرده است.
در حالی که ایالات متحده نیروی قدس را یک سازمان تروریستی میداند، در داخل جمهوری از این نیرو بهعنوان بخشی رسمی از نیروهای مسلح جمهوری اسلامی یاد میشود. واعظ گفت: «از دیدگاه آنها، شما نمیتوانید اجازه دهید که قتل ارشدترین فرمانده نظامیتان بدون مجازات بماند.»
علیرغم ترس از شروع یک جنگ تمامعیار، پاسخ فوری جمهوری اسلامی به این حمله نسبتا آرام بود: حمله موشکی بالستیک به نیروهای آمریکایی مستقر در عراق که نتوانست حتی یک سرباز آمریکایی را بکشد.
این امر باعث شد که ترامپ و بسیاری از کسانی که از این حمله حمایت میکردند، به این نتیجه برسند که پیروز شدهاند و جمهوری اسلامی عقبنشینی کرده است، اما نیروهای نیابتی حکومت ایران تا ماهها پس از آن به حملات راکتی و پهپادی به نیروهای آمریکایی در عراق ادامه دادند و در یک مقطع تا آنجا پیش رفتند که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه وقت، تهدید کرد که سفارت آمریکا را در بغداد خواهد بست.
به نوشته پولیتیکو، در همان زمان، جمهوری اسلامی اسلامی شروع به زمینهسازی برای تعقیب و هدف قرار دادن برخی از مقامات ارشد دولت ترامپ کرد.
بسیاری به پولیتیکو گفتند که سازمانهای اطلاعاتی آمریکا از قبل این را پیشبینی نکرده بودند که رژیم ایران به تلافی حمله به قاسم سلیمانی در صدد برآیند که یک مقام آمریکایی را ترور کنند.
اما جاسوسان ایالات متحده ارزیابی کردند که جمهوری اسلامی تقریبا بلافاصله پس از حمله به سلیمانی عزم خود را برای برداشتن این گام خارقالعاده جزم کرد .
با گذشت زمان، این تهدیدها کمتر ظریف شدند.
خامنهای نزدیک به یک سال بعد از کشته شدن سلیمانی، در آذر ۱۳۹۹ در حساب کاربری خود در شبکههای اجتماعی نوشت: «کسانی که دستور قتل سردار سلیمانی را دادند و همچنین کسانی که این کار را انجام دادند باید مجازات شوند. این انتقام قطعا در زمان مناسب گرفته خواهد شد.»
«فتوای مادام العمر»
بسیاری از کسانی که با پولیتیکو صحبت کردند، هشدار دادند که جمهوری اسلامی فاقد تیمهای ضربت پیچیده است و احتمالا نمیتواند به کسی که به خوبی از او دفاع میشود در داخل ایالات متحده ضربه بزند.
اما دو تلاش برای ترور ترامپ در تابستان امسال، پرسشهایی را در مورد توانایی دولت برای محافظت از مقامات ارشد سابق خود مطرح کرده است. برخی استدلال میکنند که ماشین دولت ایالات متحده فقط به آرامی در حال تطبیق با یک تهدید موذیانه جدید از سوی یک کشور خارجی است.
یک مقام ارشد سابق دولت ترامپ که از جزییات کشته شدن سلیمانی مطلع است، گفت: «این امری تاریخی و متفاوت و جدید است. پیش از این هرگز پیش نیامده بود که یکی از مقامات ارشد سابق امنیت ملی، یا یک عضو کابینه، آشکارا به این شکل از سوی یک دشمن خارجی تهدید شوند.»
کسانی که با پولیتیکو صحبت کردند، از جمله برخی از آنها که بهطور مستقیم از سوی حکومت ایران تهدید شدهاند، از تلاشهای تقریبا مداوم جمهوری اسلامی برای تحت نظر قرار دادن چند مقام سابق دولتی سخن گفتند که از جمله شامل کوشش برای مطلع شدن از برنامههای سفر و روزانه این افراد میشود. این پیگرد و نظارت عمدتا به صورت آنلاین صورت میگیرد اما صرفا محدود به آن نیست.
افبیآی برای کسانی که تهدید شدهاند جلسات توجیهی جداگانه گذاشته تا هم آنها را از تهدیدات آگاه کند و هم به آنها برای حفاظت از خود آموزش دهد.
یک مقام سابق پنتاگون گفت: «ایرانیها خوب نیستند، اما بسیار مشتاق هستند. و البته، آنها فقط باید یک بار خوش شانس باشند.»
با این حال، مشخص نیست که جمهوری اسلامی چه زمانی و چگونه ممکن است انتقام خود را بگیرد.
چهار نفر که با پولیتیکو صحبت کردند، سلمان رشدی، نویسنده برنده جایزه نوبل را مثال زدند. ۳۴ سال پس از آنکه رهبر سابق جمهوری اسلامی فتوای قتل رشدی را به خاطر رمانی که گفته شد در آن به پیامبر اسلام توهین شده، صادر کرد، یک قاتل احتمالی در مراسمی در نیویورک ۱۵ ضربه چاقو به او زد و باعث نابینایی یک چشم او شد.
یکی از مقامات ارشد سابق امنیت ملی، چنین فتواهایی را «مادامالعمر» مینامد.
فهرست بلند بالا و هزینههای سنگین
با گذشت بیش از چهار سال از کشتن قاسم سلیمانی، سایه این تصمیم هنوز بر دستگاه امنیت ملی در واشینگتن سایه افکنده است. علاوه بر ترامپ که بهعنوان رییسجمهوری سابق از حمایت سرویس مخفی برخوردار است، به گفته افرادی که با پولیتیکو صحبت کردند، حداقل هفت ژنرال سابق، دیپلماتها و مشاوران غیرنظامی از کاخ سفید حفاظت و جزییات امنیتی دولتی دریافت میکنند.
پولیتیکو نوشته است که علاوه بر ترامپ، مارک اسپر وزیر سابق دفاع، مارک میلی، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش؛ پل ناکاسون رییس پیشین آژانس امنیت ملی NSA و فرماندهی سایبری ایالات متحده. کنت مک کنزی رئیس سابق فرماندهی مرکزی ایالات متحده، مایک پمپئو وزیر پیشین امور خارجه، و برایان هوک، نماینده ویژه وزارت امور خارجه در امور ایران از جمله کسانی هستند که در فهرست تهدیدهای مستقیم جمهوری اسلامی قرار دارند و دولت فدرال از آنها محافظت میکند.
جمهوری اسلامی همچنین تحریمهای مالی عمدتا نمادینی را بر فهرست گستردهتری متشکل از بیش از ۵۰ مقام سابق دولت ترامپ،اعمال و و برای دستگیری آنها «اعلان قرمز» اینترپل صادر کرده است.
برخی بر این باورند که این تهدید برای زیرمجموعه ای از مقاماتی که تصاویر آنها در کنار تصویر ترامپ در یک ویدیو تبلیغاتی از یک حساب کاربری مرتبط با سپاه پاسداران در دی ماه ۱۴۰۱ در شبکههای اجتماعی منتشر شد، قابل توجه است. در این ویدیو وعده انتقام «عاملان شهادت سردار سلیمانی» داده شده بود.
دو تن از مقاماتی که در آن ویدیو دیده می شود در دولت باقی ماندهاند و سه نفر از آنها بازنشسته شدهاند، اما از جمله کسانی هستند که اکنون خدمات حفاظتی و امنیتی را دریافت می کنند. آنها به پولیتیکو گفتند که چهار نفر باقیمانده از حمایت دولتی برخوردار نیستند، با آنکه در این ویدیو مشخص شدهاند و حداقل دو بار هشدار افبیآی در مورد تهدیدهای جمهوری اسلامی را دریافت کردهاند. هر چهار نفر در شورای امنیت ملی آمریکا کار میکردند.
اکثر مقاماتی که از حمایت دولتی برخوردار هستند، در وزارتخانههای دفاع و امور خارجه کار میکردند. هر دو وزارتخانه در سالهای اخیر بودجه بیشتری از کنگره دریافت کردهاند تا توانایی خود را برای جلوگیری از توطئههای ترور جمهوری اسلامی افزایش دهند.
قانونگذاران اخیرا ۴۰ میلیون دلار به وزارت امور خارجه دادهاند تا آن را صرف محافظت از مایک پمپئو و برایان هوک کند. کنگره سال گذشته نیز توانایی پنتاگون را برای بازپرداخت به مقامات سابق که نیاز به حفاظت دارند یا تمدید آن تا زمانی که تهدید فعال وجود دارد، افزایش داد. یکی از دستیاران کنگره تخمین زد که اقدامات سالی ۱۰۰ میلیون دلار هزینه دارد.
برخی استدلال میکنند که جمهوری اسلامی فقط به کشتن کسی که او را معادل سلیمانی میدانند، راضی می شود و هر مقامی که تهدید شده است نباید از جان خود بترسد.
پولیتیکو عدم حمایت از مقامات سابق شورای امنیت ملی را بهویژه نگرانکننده دانسته و نوشته است مقامات سابق کاخ سفید برخی از نزدیکترین برخوردها را با تهران داشتهاند.
علنیترین و اولین نشانه از تمایل جمهوری اسلامی برای کشتن یک مقام سابق دولت ترامپ زمانی دیده شد که طرحی برای کشتن جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی ترامپ برملا شد. بولتون قبل از حمله به قاسم سلیمانی سمت خود را ترک کرده بود. با این حال،او یکی از صریحترین سیاستگذاران ایالات متحده در مورد نیاز به اتخاذ موضع سخت در قبال جمهوری اسلامی بوده است و اغلب در رسانهها مواضعی تهاجمی را علیه حکومت ایران مطرح میکند.
دولت بایدن در دسامبر ۲۰۲۱ ارائه خدمات حفاظتی و امنیتی سرویس مخفی به بولتون را تمدید کرد. اما به نوشته پولیتیکو تقریبا خیلی دیر شده بود.
بر اساس یک شکایت کیفری که بعدا توسط وزارت دادگستری ارائه شد، یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اوایل نوامبر همان سال، زمانی که بولتون هنوز از تدابیر امنیتی دولتی برخوردار نبود، شروع به جستو جو برای یافتن کسانی شده بود که بولتون را در خاک آمریکا بکشند.
رابرت او برایان، مشاور امنیت ملی ترامپ در زمان حمله به قاسم سلیمانی، در ژوئن ۲۰۲۲ برای دریافت جایزهای از دولت فرانسه به پاریس سفر کرد. به گفته یک مامور سابق سرویس مخفی و دو فرد آشنا با این موضوع، سرویس مخفی که در آن زمان برای محافظت از او برایان تعیین شده بود، دو فرد خاورمیانهای را مشاهده کرد که هر حرکت او برایان را در پاریس دنبال میکردند.
آخرین باری که آنها این دو مرد را دیدند، واکنش نشان دادند و او برایان را از جلسهای در هتل ریتز بیرون کشیدند و او را به اتاق هتل خود بازگرداندند.
مشخص نیست که آیا تهدیدها علیه او برایان از آن زمان کاهش یافته است یا خیر، اما او دیگر از حمایت دولت برخوردار نیست و این امر با انتقادهایی از جمله از سوی مایک ترنر، رییس جمهوریخواه کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان، مواجه شده است.
افزایش تهدیدها علیه ترامپ
پولیتیکو در ادامه گزارش خود نوشته است که برخی استدلال می کنند خطر جمهوری اسلامی برای ترامپ نیز در حال افزایش است.
وزارت دادگستری گفته است که در ماه ژوئیه امسال، افبیآی یک عامل ایرانی را دستگیر کرد که در تلاش برای ترتیب دادن ترور «یک فرد سیاسی» به تلافی مرگ قاسم سلیمانی وارد ایالات متحده شده است. این فرد، یک شهروند پاکستانی است که با سپاه در تماس بوده است.
مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه و عضو ارشد کمیته اطلاعات سنا، در بیانیهای گفت: «شکی نیست که تهدید رژیم ایران برای هدف قرار دادن ترامپ واقعیتر از همیشه است.»
روز جمعه، ۲۰ مهر، کارزار انتخاباتی ترامپ با توجه به تهدید ترور از سوی جمهوری اسلامی، خواستار پرواز هواپیماهای نظامی و اعمال محدودیت های پروازی در اطراف تجمعات و اقامتگاههای او و افزایش سایر تدابیر امنیتی و حفاظتی شد.
ساوت، سخنگوی شورای امنیت ملی، گفت: «جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، به سرویس مخفی ایالات متحده دستور داده است که باید همه منابع، تواناییها و اقدامات حفاظتی مورد نیاز برای محافظت از رییسجمهوری پیشین به کار گرفته شود.»
دولت بایدن می گوید همچنین به تهران هشدار داده است که از هرگونه توطئه علیه ترامپ و مقامات سابق ایالات متحده دست بردارد.
پولیتیکو، در ادامه گزارش خود به کسانی مثل او برایان پرداخته که از خدمات حفاظتی و امنیتی دولتی برخوردار نیستند و سالانه خود باید صدها هزار دلار خرج تامین امنیت خود و خانوادههایشان کنند.
پولیتیکو در گزارشی که در آن با ۲۴ نفر، از جمله قانونگذاران پیشین و کنونی آمریکا، که مستقیما از روند کشتن قاسم سلیمانی یا تهدیدهای ناشی از آن مطلع هستند، گفتوگو کرده است.
به گزارش پولیتیکو، جمعبندی برداشت این افراد این است که جمهوری اسلامی درباره گرفتن انتقام سلیمانی از طریق کشتن ترامپ و برخی مقامهای نظامی و امنیتی دولت او جدی است و قصد کوتاه آمدن از این تهدیدها را ندارد.
شبکه سیانان، روز جمعه ۲۰ مهر، به نقل از منابع آگاهی که نامشان را اعلام نکرد گزارش داد که که جمهوری اسلامی بهشدت عصبی و نگران است و خود را درگیر تماسهای فوری دیپلماتیک با کشورهای خاورمیانه کرده تا بسنجد که آیا آنها میتوانند از شدت و حجم حمله نظامی اسرائیل بکاهند یا خیر.
پاسخ اسرائیل به حملات موشکی جمهوری اسلامی در روز ۱۰ مهر، تقریبا حتمی و غیرقابل اجتناب بهنظر میرسد. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، روز چهارشنبه ۱۸ مهر گفت که حمله کشورش به جمهوری اسلامی مرگبار، دقیق و غافلگیرکننده خواهد بود.
سیانان به نقل از منابع خود افزود جمهوری اسلامی از همسایگان خود خواسته که به تهران برای محافظت از خود کمک کنند.
به گزارش سیانان، نگرانی رهبران جمهوری اسلامی ناشی از آن است که مطمئن نیستند که آیا ایالات متحده میتواند اسرائیل را متقاعد کند که به سایتهای هستهای و تاسیسات نفتی ایران حمله نکند یا خیر،
در این گزارش، دلیل دیگر جمهوری اسلامی برای نگرانی این واقعیت است که مهمترین گروه شبهنظامی نیابتی آن در منطقه، یعنی حزبالله، بهدلیل عملیات نظامی اسرائیل در هفتههای اخیر بهطور قابل توجهی تضعیف شده است.
ایالات متحده در حال رایزنی با اسرائیل بر سر نحوه واکنش به حمله ۱۰ مهر جمهوری اسلامی به اسرائیل است. مقامات آمریکایی به روشنی گفتهاند که نمیخواهند اسرائیل سایتهای هستهای یا میادین و تاسیسات نفتی ایران را هدف قرار دهد. جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده، روز چهارشنبه، ۱۸ مهر، تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به او گفت که حمله تلافیجویانه اسرائیل باید «متناسب» باشد. این اولین گفتوگوی آنها در تقریبا دو ماه گذشته بود.
یک دیپلمات عرب به سیانان گفت که متحدان ایالات متحده در خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی، بحرین و قطر نیز به آمریکا گفتهاند که از حمله احتمالی به تاسیسات نفتی ایران را که میتواند تاثیرات منفی اقتصادی و زیست محیطی برای کل منطقه به دنبال داشته باشد، نگران و بیمناک هستند.
نگرانیهای دولت بایدن
به گفته سیانان، دولت بایدن عمیقا نگران است که حملات تلافیجویانه جاری بین جمهوری اسلامی و اسرائیل، که از فروردین ماه امسال پس از حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق آغاز شد، ممکن است به یک جنگ بزرگ منطقهای تبدیل شود که پای ایالات متحده را نیز به آن بکشاند.
سیانان ریشه بخش عمدهای از این نگرانی دولت آمریکا را در این امر میداند که بهنظر میرسد نفوذ ایالات متحده بر اسرائیل در سال گذشته بهطور پیوسته در حال کاهش بوده است. اسرائیل همانند عملیات خود در غزه، بهطور فزایندهای درخواستهای ایالات متحده برای خویشتنداری بیشتر در لبنان را نادیده گرفته است.
اسرائیل همچنین پیش از انجام حمله گستردهای که ماه گذشته هزاران پیجر و واکی تاکی مورد استفاده عوامل حزبالله را منفجر کرد، یا پیش از ترور حسن نصرالله، رهبر حزبالله در بیروت و برهم زدن پیشنهاد آتشبس ظریفی که کمتر از ۴۸ ساعت پیش از آن از سوی ایالات متحده و فرانسه ارائه شده بود، با کاخ سفید مشورت نکرد.
یک مقام اسرائیلی روز جمعه به سیانان گفت که کابینه امنیتی اسرائیل هنوز در مورد چگونگی ادامه کار تصمیمگیری نکرده است. یک مقام آمریکایی هم به این شبکه گفت اگرچه شکاف بین مواضع ایالات متحده و اسرائیل در حال کاهش است، اما ممکن است وضعیت همچنان به این شکل باقی نماند.
یک مقام ارشد دولت آمریکا در مورد بحثهای کابینه امنیتی اسرائیل گفت: «ما در واقع نمیتوانیم بدانیم که آیا آنها به حملهای رای دادهاند یا نه».
او همچنین نسبت به میزان شفافیت اسرائیل در آنچه با آمریکا به اشتراک میگذارد، تردید کرد.
حمله به تاسیسات هستهای، آری یا نه؟
به گزارش سیانان، اسرائیل دست کم تا هفته گذشته هیچ تضمینی برای حمله نکردن به تاسیسات هستهای نداده بود.
اسرائیل دهههاست که در حال برنامهریزی برای حمله به تواناییهای هستهای جمهوری اسلامی بوده است و دو سال پیش در یک رزمایش نظامی، چنین حملهای را شبیهساز کرد.
اسرائیل همچنین مظنون به انجام ترورهایی علیه دانشمندان هستهای ایران در سال های اخیر است و به تاسیسات هستهای این کشور نیز حملاتی سایبری انجام داده است. معروفترین عملیات آنها در این زمینه از کار انداختن سانتریفیوژها در نطنز با ویروس استاکس نت است.
یک دیپلمات عرب به سیانان گفت که کشورهای خلیج فارس بهطور کلی مشتاق هستند که در حاشیه درگیری باقی بمانند.
اگرچه جمهوری اسلامی آشکارا هشدار داده است که با هر طرفی که اقداماتش بهعنوان کمک به اسرائیل تلقی شود به عنوان متجاوز رفتار خواهد کرد، بعید بهنظر میرسد که همسایگان ایران در صورت حمله اسرائیل، به صراحت از تهران دفاع کنند.
با این حال، به گزارش سیانان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر به ایالات متحده و جمهوری اسلامی گفتهاند که به اسرائیل اجازه نخواهند داد از حریم هوایی آنها برای حمله به ایران استفاده کند. یک مقام اردنی گفت اردن همچنین از حریم هوایی خود در برابر هرگونه نفوذ غیرمجاز، صرف نظر از منشاء آن، محافظت خواهد کرد.
واکنش جمهوری اسلامی
به گزارش سیانان، ایالات متحده بر این باور نیست که جمهوری اسلامی میخواهد درگیر یک جنگ تمامعیار با اسرائیل شود.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، این هفته به الجزیره گفت که نتانیاهو «تنها کسی است که خواهان جنگ و آتش زدن منطقه برای ماندن در قدرت است.»
یک مقام دولتی به سیانان گفت ایالات متحده همچنین از تهران خواسته است که در صورت حمله اسرائیل، واکنشی متناسب از خود نشان دهد تا جنگی همهجانبه منجر آغاز نشود.
به گزارش سیانان، مقامات قطری بهطور مرتب با مقامات جمهوری اسلامی صحبت میکنند و حرفهای آنها را به ایالات متحده منتقل میکنند، با این حال یک مقام دولت آمریکا گفت :«در نهایت ما نمیدانیم که ایران چه خواهد کرد.»
یک مقام آمریکایی دیگر هم گفت که چهرههای کلیدی در داخل حکومت ایران ایدههای متفاوتی در مورد اینکه آیا باید به اسرائیل پاسخ دهند و اگر آری، این پاسخ باید چگونه باشد، دارند. اما همه چیز به مقیاس و دامنه حمله اسرائیل بستگی دارد.
این مقام گفت که از ۱۰ مهرماه که جمهوری اسلامی با موشک به اسرائیل حمله کرد، پیامهای عمومی و خصوصی جمهوری اسلامی ثابت بوده و تغییر قابل توجهی در موضع تهران ایجاد نشده است.
سیانان به نقل از دیپلمات عربی که با او گفتوگو کرده، افزود: «جمهوری اسلامی بهویژه علاقهمند به کمک گرفتن از عربستان سعودی برای جلوگیری از حمله اسرائیل و استفاده از نفوذ خود در واشینگتن برای کمک به یافتن راه حلی برای خروج از این بحران بوده است.«
مقامات عربستان سعودی و جمهوری اسلامی در کمتر از یک ماه سه بار با یکدیگر دیدار کردهاند. عباس عراقچی روز چهارشنبه برای «مشورت در مورد تحولات منطقهای» و «تلاش برای متوقف کردن جنایات رژیم صهیونیستی در لبنان و غزه» به عربستان سعودی سفر کرد.
سیانان در پایان گزارش خود نوشته است: «جهان هر حرکت اسرائیل را زیر نظر دارد و در مورد چگونگی واکنش به آن فکر میکند. اما احتمالا اسرائیل برای بزرگداشت یوم کیپور، روز کفاره یهودیان و مقدسترین روز سال در یهودیت، هر حملهای را حداقل تا روز شنبه هنگام غروب آفتاب، به تعویق خواهد انداخت، هرچند تضمینی برای چنین تعویقی هم وجود ندارد، بهويژه آنکه در چنین روزی، مغازهها، رستورانها و سایر خدمات تعطیل خواهند بود، حمل و نقل عمومی فعال نخواهد بود و حتی فرودگاه بن گوریون در تلآویو، فرودگاه اصلی اسرائیل نیز تعطیل خواهد بود.
معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با اشاره به تحریمهای جدید واشینگتن علیه تهران به دلیل حمله موشکی اخیر به اسرائیل تاکید کرد ایالات متحده در هماهنگی نزدیک با شرکا و متحدان خود به محدود کردن منابع حکومت ایران و پاسخگو کردن تهران در ارتباط با اقدامهایش ادامه خواهد داد.
احمد مروی، مسئول آستان قدس رضوی، گفت این مجموعه «آمادگی میزبانی از کنفرانسهای علمی دانشگاهیان یا جلسات دفاع پایاننامههای برتر را در حرم امام رضا دارد تا از این طریق نشان دهد فعالیت علمی در حرم نیز به نوعی زیارت است.»
او افزود: «زیارت را نباید تنها در خواندن ادعیه محدود کرد.»
مسعود پزشکیان در دیدار با قربانقلی بردی محمداف، رییس شورای مصلحت خلق ترکمنستان با اشاره به دیدارش با علی خامنهای پیش از سفر به ترکمنستان گفت رهبر جمهوری اسلامی «عمیقا فرهنگشناس و فرهنگدوست» و معتقد است که «دو ملت ایران و ترکمنستان علاوه بر همسایگی، خویشاوند یکدیگر نیز هستند.»