تهدید خانواده علی سیدی، جوان کشته شده در جنبش مهسا از سوی ماموران امنیتی

روزنامه هم‌میهن سوم آبان ماه در گزارشی با اشاره به تجمعات اعتراضی هفته‌های گذشته شماری از دانشجویان رشته‌های پزشکی دانشگاه آزاد و وعده‌های مسئولان برای پیگیری وضعیت این دانشجویان، نوشت که این افراد از روز ۲۰ مهر ماه که نتایج انتخاب رشته‌شان آمده، بلاتکلیف‌اند.

این روزنامه با انتشار روایت این گروه از پذیرفته‏‌شدگان رشته‌‏های پزشکی دانشگاه آزاد درباره افزایش غیرمنطقی شهریه‏‌ها، نوشت که آن‌ها می‏‌گویند برای تامین هزینه دانشگاه مجبور به فروش خانه، ماشین و زمین شده‌‏اند.

دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی دانشگاه آزاد از روز ۲۲ مهر در اعتراض به افزایش ۲۰۰ درصدی شهریه و فشارهای اقتصادی ناشی از آن دست به تجمعات اعتراضی زدند.

آن‌ها طی این مدت بارها در مقابل ساختمان‌های دانشگاه و نهادها و سازمان‌های مختلف از جمله مجلس شورای اسلامی، نهاد ریاست‌جمهوری، شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم و وزارت بهداشت، تجمع کرده‌اند.

افزایش شهریه بدون اطلاع قبلی

متقاضیان تحصیل در رشته‌های پزشکی، داروسازی، دندان‌پزشکی و دام‌پزشکی دانشگاه آزاد، پس از اعلام نتایج کنکور در ۲۰ مهر و زمانی که برای ثبت‌نام اقدام کردند، متوجه شدند شهریه اعلام شده با آنچه پیش از این به آن‌ها اطلاع داده شده متفاوت است و بیش از ۲۰۰ درصد بالا رفته است.

هم‌میهن با اشاره به این که شهریه هر ترم دانشجویان در رشته‌های پرمتقاضی مانند دندان‌پزشکی، داروسازی و پزشکی سه برابر شده و به ۹۰ میلیون تومان رسیده، نوشت که میزان پرداخت نهایی در این رشته‌ها برای هر ترم تحصیل، بین ۱۱۲ تا ۱۳۵ میلیون است و برخی دانشگاه‌ها نصف، ۲۵ درصد یا ۱۰ درصد شهریه ترم بعد را هم در ابتدای ترم اول دریافت می‌کنند.

این گزارش با اشاره به این که پذیرفته‌شدگان رشته‌های پزشکی در انتظار افزایش شهریه خود در سال تحصیلی جدید از ۳۲ میلیون تومان در سال گذشته به ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان بودند، نوشت که وقتی آن‌ها برای ثبت‌نام اقدام کردند، با اطلاعیه‌ای مواجه شدند که میزان شهریه رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی را ۹۰ میلیون تومان برای هر ترم یعنی سالانه ۱۸۰ میلیون تومان، برای سال اول اعلام کرده است.

طبق این گزارش، با این که به آن‌ها گفته بودند شهریه نهایی ۹۰ میلیون تومان است اما وقتی برای ثبت‌نام اقدام کرده‌اند، گفته شده که شهریه متغیر هم به آن اضافه می‌شود که بر این اساس شهریه نهایی بین ۱۱۲ تا ۱۳۵ میلیون تومان می‌شود.

به گفته متقاضیان این رشته‌ها، در ترم‌های بالاتر، این شهریه به ۴۵۰ میلیون تومان هم می‌رسد و تا پایان تحصیلشان باید سه میلیارد تومان به دانشگاه آزاد پرداخت کنند.

وزیر علوم: به ما ربطی ندارد

حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت مسعود پزشکیان در واکنش به اعتراضات دانشجویان گفت اعتراضات مربوط به شهریه‌های علوم پزشکی را «از باب وظیفه عمومی» به رییس دانشگاه آزاد منتقل کرده است.

سیمایی صراف در ادامه خطاب به خبرنگاران گفت که توضیحات را از رییس دانشگاه آزاد بپرسند و این موضوع به وزارت علوم ارتباطی ندارد و وزارت بهداشت مسئول است.

او روز ۲۸ مهر هم در پاسخ به سوالی درباره افزایش شهریه دوره دکتری حرفه‌ای رشته‌های علوم پزشکی دانشگاه آزاد گفت: «با دانشگاه آزاد در حال مذاکره هستم تا مشخص شود که به چه دلیلی افزایش شهریه داشته‌اند.»

هم‌میهن در گزارش سوم آبان خود نوشت پیگیری دانشجویان از نمایندگان مجلس به نامه رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به رییس دانشگاه آزاد ختم شده که خواستار انجام اقدامات لازم برای اصلاح شهریه در رشته‌های پزشکی، دندان‌پزشکی و داروسازی شد.

علیرضا منادی در این نامه نوشت: «این افزایش شهریه خلاف رویه سال‌های قبل بوده و فشار اقتصادی زیادی به پذیرفته‌شدگان و خانواده‌های آن‌ها تحمیل می‌کند.»

اکنون با توجه به این که این افزایش از قبل به این افراد اطلاع داده نشده و مطابق پیش‌بینی داوطلبان نبوده، تعدادی از آن‌ها توان پرداخت این شهریه را ندارند.

از سوی دیگر آنان نه‌ تنها قادر به تغییر رشته یا دانشگاه نیستند بلکه مطابق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در صورت انصراف، از شرکت در کنکور سراسری سال بعد نیز محروم خواهند شد.

موضوع افزایش شهریه‌های دانشجویان دانشگاه آزاد در سال‌های گذشته نیز اعتراضات دانشجویان را به همراه داشت.

محمد‌مهدی طهرانچی، رییس دانشگاه آزاد، خرداد ماه ۱۴۰۱ افزایش شهریه را امری طبیعی نامید و درباره آن گفت: «ما یک سازمان هزینه-درآمد هستیم و روی دوش دولت‌ها حرکت نمی‌کنیم.»

او همان زمان گفت: «به دانشجویان قول می‌دهم افزایش شهریه به اندازه افزایش حقوق کارکنان دانشگاه آزاد نباشد.»

دانشگاه آزاد در اردیبهشت ۱۳۶۱ به پیشنهاد اکبر هاشمی رفسنجانی تاسیس شد و ثروتمندترین دانشگاه ایران محسوب می‌شود.

هزینه‌های این دانشگاه بر اساس اساسنامه آن، از طریق گرفتن شهریه از دانشجویان و کمک‌های دولتی و مردمی و نهادهای انقلاب اسلامی تامین می‌شود.

بر اساس گزارش این سازمان، ساکنان این استان به دلیل ترددهای مکرر مرزی میان افغانستان، پاکستان و ایران در معرض خطر بالای انتقال مالاریا قرار دارند.

به گفته تاماکی تسو‌کادا، سفیر ژاپن در ایران، این پروژه پاسخی به افزایش موارد مالاریا در استان سیستان و بلوچستان است که عمدتا ناشی از سیلاب‌های پاکستان در سال ۲۰۲۲ بوده و هدف آن تقویت توانایی ایران در مقابله با تهدید مالاریا و پیشگیری از گسترش این بیماری است.

کمک‌های ژاپنی

بر اساس گزارش روز پنج‌شنبه سوم آبان سازمان بهداشت جهانی، این حمایت‌ها شامل اهدای چهار هزار و ۹۰۲ چادر پشه‌بند است که برای افراد در معرض خطر، به‌ویژه رانندگان، مرزبانان و کارکنان بهداشتی مستقر در مناطق پرخطر، پیش‌بینی شده‌اند.

به گزارش این سازمان، این چادرها در سه دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ایرانشهر و چابهار در استان سیستان و بلوچستان توزیع شده‌اند تا از سوی این مراکز در سطح استان توزیع شوند.

علاوه بر چادرهای پشه‌بند، سازمان بهداشت جهانی ۵۰ هزار تست تشخیصی سریع مالاریا نیز تهیه و به ایران اهدا کرده است.

سید جعفر حسین، نماینده این سازمان در ایران، با اشاره این‌که چادرهای توزیع شده برای محافظت در برابر نیش پشه‌ها به کاهش خطر انتقال مالاریا کمک می‌کنند، گفت این ابتکار نمونه‌ای از تلاش‌های مشترک شرکای بین‌المللی در مواجهه با چالش‌های بهداشت عمومی و حمایت از جوامع آسیب‌پذیر است.

این تست‌ها که امکان شناسایی سریع انگل‌های مالاریا در خون را فراهم می‌کنند، ابزار حیاتی در مبارزه با مالاریا به شمار می‌روند و از طریق دانشگاه‌های علوم پزشکی در مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها توزیع می‌شوند.

سازمان بهداشت جهانی همچنین حشره‌کش‌هایی شامل دلتامترین، بندیوکارب و فلودورا فیوژن را به‌عنوان بخش مهمی از استراتژی‌های کنترل ناقلین تهیه کرده و قرار است از آن‌ها در کنار سایر اقدامات کنترل مالاریا همچون توزیع پشه‌بندها، برای سم‌پاشی داخل منازل استفاده شود.

به گفته حسین، تاثیر این کمک‌ها فراتر از پیشگیری و تشخیص فوری مالاریا است: «این تلاش‌ها با تقویت ظرفیت‌های نظام بهداشت محلی به هدف بلندمدت حذف مالاریا در منطقه کمک می‌کنند.»

کرونا، ریشه‌کنی مالاریا را مختل کرد

همشهری‌ آنلاین بهار گذشته در گزارشی از افزایش آمار ابتلا به مالاریا در ایران خبر داد و نوشت: «پس از ۱۰ سال کاهش ابتلا، تعداد بیماران مبتلابه مالاریا در سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه گذشته دو برابر شده و از حدود پنج هزار مورد در ۱۴۰۱ به ۱۰ هزار مورد در سال گذشته رسیده است.»

به گفته پیام طبرسی، متخصص بیماری‌های عفونی و استاد دانشگاه بهشتی تهران، بیماری مالاریا جزو بیماری‌های بومی محسوب می‌شود اما به مناطق خاصی اختصاص دارد.

طبرسی در اردیبهشت‌ ماه با اشاره به اختلال در روند ریشه‌کنی مالاریا طی سال‌های اخیر به‌دلیل هم‌جواری با کشورهای مالاریاخیز افغانستان و پاکستان در جنوب‌ شرق ایران، شیوع کرونا و تمرکز کامل شبکه‌های بهداشتی بر کنترل این ویروس را از دلایل افزایش آمار مبتلایان به مالاریا دانست.

سازمان حقوق بشری کارون مرداد ماه ۱۴۰۲ از شیوع یک بیماری با علائم شبیه به مالاریا در زندان شیبان اهواز خبر داد و نوشت علائم این بیماری ابتدا در بخش قرطینه این زندان مشاهده شده است.

مالاریا چگونه منتقل می‌شود؟

هر چند در مواردی بیماری مالاریا ممکن است از طریق پیوند عضو، انتقال خون و از مادر به جنین (در موارد بسیار نادر) منتقل شود اما عامل اصلی انتقال این بیماری، پشه آنوفل است.

این پشه ساکن آب‌های راکد است.

پس از گزش فرد مبتلا به مالاریا از سوی پشه آنوفل، انگل این بیماری وارد بدن پشه می‌شود و این پشه با گزش سایر افراد می‌تواند بیماری را به آنان منتقل کند و به این ترتیب باعث گسترش بیماری شود.

در مناطقی که این پشه وجود ندارد حتی اگر فرد مبتلا به مالاریا وجود داشته باشد بیماری منتقل نمی‌شود.