وزیر دفاع اسرائیل: تاسیسات هستهای ایران بیش از هر زمانی آسیبپذیر شده است



نشست سالانه کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی (COP29) در حالی روز دوشنبه در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز شد که غیبت برخی از رهبران جهان و نگرانیها از تاثیر سیاستهای دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب آمریکا بر تعهدات اقلیمی، فضای مذاکرات را تحت تاثیر قرار داده است.
به گزارش رویترز، موضوع اصلی این نشست، تعیین منابع مالی سالانه تا سقف یک تریلیون دلار برای حمایت از کشورهای در حال توسعه در مقابله با تغییرات اقلیمی است.
این پیشنهاد جایگزین هدف ۱۰۰ میلیارد دلاری پیشین شده و به عنوان یکی از مطالبات اصلی کشورهای در حال توسعه مطرح است.
سایمون استیل، رییس اقلیم سازمان ملل متحد، در این اجلاس اعلام کرد: «نباید فکر کرد که تامین مالی برای مقابله با تغییرات اقلیم یک کمک خیریه است. تعیین یک هدف بلند پروازانه در این زمینه به سود همه کشورها، از جمله بزرگترین و ثروتمندترین کشورها، است.»
با این حال، دستیابی به این هدف مالی در رقابت با نگرانیهای اقتصادی، جنگهای جاری در اوکراین و غزه، و بازگشت ترامپ به کاخ سفید قرار گرفته است.
ترامپ که به عنوان یک انکار کننده تغییرات اقلیمی شناخته میشود، وعده داده که ایالات متحده را دوباره از توافق اقلیمی پاریس خارج خواهد کرد.
غیبت برخی رهبران برجسته از جمله جو بایدن و شی جینپینگ رییسجمهورهای آمریکا و چین و اورسولا فون در لاین، رییس کمیسیون اروپا نیز بر فضای این نشست سایه انداخته است.
بر اساس برخی گزارشهای منتشر شده در رسانههای ایران، به دلیل حضور اسرائیل در این اجلاس، سفر برنامهریزی شده مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی به باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، برای شرکت در کنفرانس سازمان ملل متحد در زمینه تغییرات اقلیمی (کاپ ۲۹)، لغو شده و او عازم این نشست نشده است.
درخواست چین
درخواست چین برای بحث درباره تعرفههای تجاری از دیگر مواردی است که در نخستین روز این نشست مطرح شد.
چین و گروه کشورهای «بِیْسیک» (برزیل، هند، آفریقای جنوبی) از این نشست خواستهاند تا تعرفههای مرزی کربنی اروپا که قرار است در سال ۲۰۲۶ اعمال شود، مورد بررسی قرار گیرد.
چین نگران است که وعده ترامپ برای اعمال تعرفههای سنگین بر واردات، تاثیرات منفی بر تجارت جهانی داشته باشد. این درخواست چین نشاندهنده نفوذ این کشور در سایه انتخاب ترامپ است.
علیرغم نگرانیها از رویکرد ترامپ، دولت فعلی بایدن به حمایت از اقدامات اقلیمی متعهد مانده است و توافقی بیسابقه برای تضمین بخشی از وامهای بانک توسعه آسیا در راستای اهداف اقلیمی امضا کرده است.
آبوهوای شدید و عدم آمادگی جهانی
سال جاری به عنوان گرمترین سال ثبتشده تاکنون، جهان را با حوادث آبوهوایی شدیدی مواجه کرده است؛ از سیل در آفریقا و اسپانیا گرفته تا خشکسالی در آمریکا و مکزیک. این حوادث بار دیگر لزوم اقدام جدی در مقابله با تغییرات اقلیمی را به نمایش گذاشتهاند.
کاوه گیلانپور، معاون استراتژیهای بینالمللی مرکز راهحلهای اقلیمی و انرژی، هشدار داد که اگر کشورهای جهان اقدامات خود را افزایش ندهند، پیامدهای تغییرات اقلیمی برای همه کشورها، از جمله آمریکا، شدیدتر و فراگیرتر خواهد شد.
در این میان، برخی از شرکتکنندگان در نشست باکو نگراناند که خروج احتمالی آمریکا از تعهدات اقلیمی، دیگر کشورها را نیز به عقبنشینی از تعهدات خود وادار کند.
مارک فانهوکلن، سفیر پیشین اقلیم اتحادیه اروپا، اظهار داشت: «آمریکا دومین آلاینده بزرگ جهان و بزرگترین اقتصاد است. اگر آنها هدفی بلندپروازانه تعیین نکنند، چرا ما باید تلاش کنیم؟»
چالشهای اقتصادی و محیطی آذربایجان
جمهوری آذربایجان، به عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده نفت و گاز، زیر فشار است تا به تعهدات اقلیمی خود عمل کند و به سمت انرژیهای پاک حرکت کند. علیرغم کاهش سهم درآمدهای نفتی در اقتصاد آذربایجان به ۳۵ درصد در سال گذشته، این کشور همچنان وابسته به صادرات انرژی است و صادرات گاز آن به اروپا در سال جاری به بیش از ۱۲ میلیارد متر مکعب میرسد.
الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان، پیشنهاد کرده است که یک «صندوق اقدام اقلیمی» برای جذب کمکهای داوطلبانه تا سقف یک میلیارد دلار از شرکتهای استخراجی ایجاد شود.
با این حال، علیاف با انتقاداتی در زمینه حقوق بشر و زندانی کردن فعالان سیاسی مواجه است و برخی از کشورهای غربی از سیاستهای او انتقاد کردهاند.

روزنامه هاآرتص نوشت که هکرهای مرتبط با جمهوری اسلامی هویت شمار دیگری از دانشمندان هستهای، ایمیلهای چند مقام بلندپایه اسرائیل و عکسهایی از سفیر کنونی اسرائیل در آمریکا و کاردار نظامی پیشین این کشور در واشینگتن را در اینترنت منتشر کردهاند

یک چهره دانشگاهی نزدیک و آشنا به دونالد ترامپ، در گفتوگو با ایران اینترنشنال گفت او بر این باور است که دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ میتواند با محوریت جرد کوشنر، داماد او، به صلح در خاورمیانه منجر شود.
جف سوننفلد، دانشیار دانشگاه ییل که سابقه آشنایی چندین دههای با ترامپ دارد، در گفتوگو با پادکست «Eye for Iran» گفت که نقش کوشنر در پیمانهای ابراهیم، یک «استثنا» در سیاستهای ترامپ محسوب میشود.
سوننفلد در سال ۲۰۱۹ به عنوان مشاور با جرد کوشنر در کنفرانس «صلح برای شکوفایی» در بحرین، کنفرانسی که زمینهساز توافقنامههای ابراهیم شد، همکاری کردهاست.
توافقنامههای ابراهیم که با میانجیگری آمریکا در سال ۲۰۲۰ به امضا رسید، به عادیسازی روابط میان اسرائیل و کشورهای امارات متحده عربی، بحرین و مراکش انجامید. در پی این توافقها، به ویژه روابط اقتصادی و دفاعی میان امارات و اسرائیل به طور چشمگیری گسترش یافت.
به گفته سوننفلد این توافقنامهها برخلاف رویکرد معمول ترامپ که مبتنی بر سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن»، استثنایی در کارنامه سیاست خارجی او محسوب میشود.
سوننفلد تاکید کرد که موفقیت غیرمنتظره توافقنامههای ابراهیم مدیون تواناییهای ویژه جرد کوشنر در مذاکرات دیپلماتیک بودهاست. این چهره دانشگاهی که پیش از این منتقد فعالیتهای تجاری ترامپ بود، پس از یک پرونده حقوقی به دایره نزدیکان او راه یافت.
در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ، سوننفلد به درخواست کاخ سفید به تیم مشاوران کوشنر پیوست و در مذاکرات منتهی به توافقنامههای تاریخی عادیسازی روابط میان اسرائیل و کشورهای عربی مشارکت داشت.
او معتقد است با پیروزی ترامپ در انتخابات آینده، کوشنر میتواند با استفاده از اعتبار و نفوذ قابل توجهی که همچنان در خاورمیانه دارد، بسیاری از دستاوردهای پیشین را احیا کند.
تحریمهای نفتی
روزنامه «اسرائیل هیوم» به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که جرد کوشنر به تیم برنامهریزی دولت آینده ترامپ پیوسته است.
این در حالی است که تحلیلگران پیشبینی میکنند با شروع دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ، سیاستهای او در قبال جمهوری اسلامی به مراتب سختگیرانهتر از دولت بایدن خواهدبود.
درآمدهای نفتی که حدود ۷۰ درصد بودجه دولت ایران را تشکیل میدهد، مهمترین منبع درآمد این کشور به شمار میرود. در دوره نخست ریاست جمهوری ترامپ، تحریمهای نفتی به کاهش ۹۵ درصدی صادرات نفت ایران انجامید و درآمدهای نفتی این کشور را حدود ۵۰ میلیارد دلار کاهش داد.
سوننفلد معتقد است ترامپ بار دیگر با هدف محدود کردن منابع مالی ایران، تحریمهای نفتی را از سر خواهدگرفت.
به گفته او، در دور نخست این تحریمها، کشورهای خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی با افزایش تولید نفت، کمبود عرضه در بازار جهانی را جبران کردند که این امر به کاهش قیمتهای جهانی نفت نیز منجر شد.
با تضعیف تحریمهای نفتی در دولت بایدن، درآمدهای نفتی ایران افزایش چشمگیری داشتهاست.
بر اساس گزارش تازه آژانس اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، صادرات نفت ایران در سه سال نخست دولت بایدن به ۱۴۴ میلیارد دلار رسیدهاست.
این رقم نشاندهنده افزایش ۱۰۰ میلیارد دلاری نسبت به دو سال پایانی دولت ترامپ است، دورهای که تحریمهای سختگیرانه علیه فروش نفت ایران اعمال میشد.
برنامه هستهای رژیم، چالش کلیدی دولت احتمالی ترامپ
دونالد ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی و مصاحبههای اخیر خود، مقابله با برنامه هستهای ایران را یکی از اولویتهای سیاست خارجی دولت آینده خود اعلام کردهاست.
او با تاکید بر اینکه برنامه هستهای ایران تهدیدی برای اسرائیل و امنیت منطقه است، وعده داده که مانع دستیابی ایران به سلاح هستهای خواهدشد.
این در حالی است که بر اساس گزارش تازه آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ذخایر اورانیوم غنیشده ایران به بیش از ۳۰ برابر سقف تعیین شده در توافق هستهای ۲۰۱۵ رسیدهاست. مقامهای ایران همواره تاکید کردهاند که برنامه هستهای این کشور صرفا اهداف صلحآمیز دارد.
اعمال فشار حداکثری به جای جنگ
جف سوننفلد، مشاور نزدیک به دونالد ترامپ معتقد است درگیریهای اخیر اسرائیل با حماس و حزبالله، قدرت بازدارندگی ایران در منطقه را به شدت تضعیف کرده و موقعیت تهران را آسیبپذیرتر از گذشته ساخته است.
با این حال، سوننفلد تاکید میکند که این شرایط به معنای احتمال وقوع جنگ نیست. او به سخنان اخیر ترامپ اشاره میکند که گفته است: «من جنگی را آغاز نمیکنم، من جنگها را متوقف میکنم.»
به گفته این استاد دانشگاه ییل، با پیروزی ترامپ در انتخابات، خاورمیانه با محوریت جرد کوشنر به سمت ثبات بیشتر حرکت خواهدکرد. به باور او، راهبرد دولت آینده ترامپ نه جنگ، بلکه ترکیبی از گسترش توافقنامههای ابراهیم و اعمال فشار حداکثری خواهدبود.

قیمت بیتکوین که از زمان پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به شکل پیاپی بالا میرود، از ۸۲ هزار دلار عبور کرد. این چندمین موج رکوردشکنی بیت کوین پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، در واکنش به اتهام تلاش جمهوری اسلامی برای ترور دونالد ترامپ اعلام کرد که این اتهامات «کاملا مشکوک، شرورانه و بیاساس» هستند. او از آنچه اتهام خواند، با عنوان «مینگذاری در روابط پیچیده ایران و آمریکا» یاد کرد.
بقایی تاکید کرد که نمونه مشابه این اتهامات پیشتر هم مطرح شده و جمهوری اسلامی «با صراحت» دخالت در این موضوع را رد کرده است.
جدیدترین توطئه ترور دونالد ترامپ
وزارت دادگستری ایالات متحده، جمعه ۱۸ آبان با انتشار بیانیهای با اشاره به کیفرخواست دادگاه فدرال منهتن، خبر داده بود یک مقام ناشناس در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سپتامبر گذشته به یک رابط به نام فرهاد شاکری، دستور داده است تا طرحی را برای کشتن ترامپ تهیه کند.
در بیانیه وزارت دادگستری گفته شده است شاکری پیشتر در این زمینه به افبیآی گفته بوده قصد ندارد در مهلت هفت روزهای که مقام سپاه پاسداران به او داده، طرحی برای کشتن ترامپ ارائه کند.
قمار خطرناک یا زمین مینگذاری شده؟
به گفته وزارت دادگستری ایالات متحده، این مقام سپاه پاسداران به شاکری گفته بود که اگر تا پیش از انتخابات نتواند ترامپ را ترور کند، این اقدام تا پس از انتخابات ریاست جمهوری به تعویق خواهد افتاد زیرا به گفته او، ترامپ در انتخابات شکست خواهد خورد و ترور او آسانتر خواهد شد.
از اظهارات شاکری این طور به نظر میرسد که جمهوری اسلامی انتظار پیروزی ترامپ را در این دور از انتخابات نداشته و «به قماری بیمهابا برای حذف او» دست زده است.
ترامپ در حالی به زودی در کاخ سفید مستقر میشود که در ماههای گذشته بارها با گزارشهایی از سوی نهادهای امنیتی آمریکا مبنی بر قصد جمهوری اسلامی برای ترورش مواجه شده است.
پلیس آمریکا روز ۲۳ مهر در بیانیهای خبر داد که سومین تلاش احتمالی برای سوءقصد به جان ترامپ را خنثی کرد. پلیس اعلام کرد یک مرد ۴۹ ساله را که سلاح و مدارک شناسایی جعلی بههمراه داشته، در نزدیکی ستاد انتخاباتی ترامپ در کوچلا در کالیفرنیا دستگیر کرد.
ترامپ روز چهارشنبه چهارم مهر، با اشاره به تلاش جمهوری اسلامی برای کشتن او، از حضور مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی در نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و مراقبت نیروهای امنیتی آمریکا از او ابراز تعجب کرد و در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «شرایط خوبی برای کسی نیست. من با مردان، تفنگها و سلاحهایی بیش از آنچه تا به حال دیدهام، احاطه شدهام.»
محمدجواد ظریف، وزیر پیشین امور خارجه جمهوری اسلامی و چهره نزدیک به پزشکیان، همان روز در مصاحبهای در آمریکا، گزارشها مبنی بر نقش جمهوری اسلامی در توطئههای ترور ترامپ را تکذیب و ارتباط هکرهای دخیل در سرقت اطلاعات از کارزار ترامپ را با دولت جمهوری اسلامی رد کرد.
پیش از این ستاد انتخاباتی ترامپ در بیانیهای اعلام کرده بود مقامهای اطلاعاتی آمریکا سوم مهر به ترامپ درباره «تهدیدهای واقعی و مشخص» جمهوری اسلامی برای ترور او گزارش دادهاند.
چه کسی مینها را کاشته؟
مراجعه به مجموعه موضعگیریهای مقامهای رسمی جمهوری اسلامی نشان میدهد پس از کشتهشدن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس در عراق به دست نیروهای آمریکایی، گرفتن انتقام از ترامپ در دستور کار نهادهای امنیتی تهران قرار گرفته است.
آذر ماه سال ۱۳۹۹، اواخر دوران ریاست جمهوری ترامپ، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی وعده داد که «انتقام از آمر و قاتل قاسم سلیمانی» حتمی است.
پس از این اظهارات، حساب توییتر خامنهای پوستری تهیه و منتشر کرد که در آن ترامپ در زمین گلف، زیر سایه یک پهپاد قرار داشت که تلویحا اشارهای به قصد ترور او بود.
این پست اکنون از حساب ایکس (توییتر سابق) خامنهای پاک شده است.
وبسایت رسمی خامنهای نیز انیمیشنی با همین موضوع تهیه و منتشر کرد که نشان میدهد نیروهایی که لباس سپاه پاسداران به تن دارند، به وسیله یک ربات با اشاره به وعده خامنهای، ترامپ را ترور میکنند.
قاآنی: سبک زندگی سلمان رشدی را یاد بگیرید
اسماعیل قاآنی، جانشین سلیمانی در سپاه قدس، دی ماه سال ۱۳۹۹ و در سالروز مرگ سلیمانی گفت: «عوامل آمریکایی دخیل در ترور شهید سلیمانی باید سبک زندگی مخفی سلمان رشدی را یاد بگیرند چرا که جمهوری اسلامی انتقام خون به ناحق ریخته شهید سلیمانی را خواهد گرفت.»
سلمان رشدی، نویسنده بریتانیایی است که فتوای ترور او از سوی روحالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی صادر شده و بنیاد ۱۵ خرداد برای قتل او جایزه تعیین کرده است.
رشدی در سال ۱۴۰۱ هدف حمله قرار گرفت و بینایی یک چشم و کارایی یک دست خود را از دست داد.
حاجی زاده: اگر بتوانیم میخواهیم ترامپ را بکشیم
اسفند سال ۱۴۰۱، امیرعلی حاجیزاده، فرمانده هوافضای سپاه پاسداران، در یک برنامه تلویزیونی مدعی شد: «کشتن اینها (سربازان آمریکایی) هدف ما نبود. ما انشاالله بتوانیم ترامپ، پمپئو، [فرانک] مکنزی و فرماندهان نظامی که این دستور (کشتن قاسم سلیمانی) را دادند بکشیم. اما بالاخره یک کار نظامی کرده بودند و ما هم باید پاسخ نظامی میدادیم.»
در این میان علی باقری کنی، سرپرست پیشین وزارت خارجه جمهوری اسلامی، در گفتوگو با فرید زکریا در سیانان گفت تهران پس از کشته شدن سلیمانی «فقط» از طریق ظرفیتهای حقوقی داخلی و بینالمللی به دنبال پیگرد عاملان کشتن سلیمانی بوده است.