مشاور امنیت ملی آمریکا: بایدن به ترامپ گفت ایران بزرگ‌ترین تهدید برای امنیت ملی آمریکا است

او در کنگره به‌عنوان یکی از سیاست‌گذاران برجسته در مسائل امنیت ملی شناخته می‌شد و عضو کمیته‌های اطلاعات و قضایی مجلس نمایندگان بود و در کمیته امنیت داخلی، ریاست بخش امنیت سایبری را بر عهده داشت.

قبل از این سمت، رتکلیف بیش از پنج سال نماینده حوزه چهارم ایالت تگزاس در کنگره بود.

زندگی شخصی

رتکلیف فرزند دو معلم و کوچک‌ترین فرزند از یک خانواده شش‌نفره است، او در ایلینوی به دنیا آمد ولی می‌گوید: «هرچه سریع‌تر خودم را به تگزاس رساندم.»

رتکلیف و خانواده‌اش در شهر هیث، تگزاس زندگی می‌کنند و پیش از این هشت سال شهردار این شهر بود.

وفادار به ترامپ

رتکلیف از سال ۲۰۱۴ وارد کنگره آمریکا شد و در جریان اولین استیضاح ترامپ در سال ۲۰۱۹ به عنوان یکی از مدافعان سرسخت او ظاهر شد.

او در جلسات استیضاح، نقش فعالی در دفاع از ترامپ ایفا کرد و بارها به گزارش رابرت مولر درباره دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ انتقاد کرد.

ضعف در سابقه برای پست فعلی

در سال ۲۰۱۹، رتکلیف از سوی ترامپ به عنوان مدیر اطلاعات ملی معرفی شد، اما به دلیل انتقادات درباره کمبود تجربه و صلاحیت از این سمت کناره‌گیری کرد.

منتقدان، سوابق او به‌عنوان دادستان فدرال در تگزاس را زیر سوال بردند و معتقد بودند او تجربه کافی برای این سمت ندارد.

مدیر اطلاعات ملی آمریکا

او در سال ۲۰۲۰ دوباره برای سمت مدیر اطلاعات ملی آمریکا معرفی شد و تاییدیه سنا را دریافت کرد تا در هشت ماه پایانی دولت اول ترامپ تا ژانویه ۲۰۲۱ در این سمت خدمت کند.

او در این مقام، طی همه‌گیری کرونا و تلاش‌های دولت آمریکا برای مقابله با دخالت‌های خارجی در انتخابات ۲۰۲۰، رهبری جامعه اطلاعاتی آمریکا و مشاوره اصلی اطلاعاتی به ترامپ را بر عهده داشت.

رتکلیف در نقش «بالاترین مقام اطلاعاتی آمریکا»، از نیروهای مخفی برای از بین بردن تعدادی از رهبران تروریستی استفاده کرد و اولویت‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا را تغییر داد تا موقعیت آمریکا در رقابت با چین تقویت شود. او از جمله با توجه به گسترش رقابت آمریکا با قدرت‌های دیگری چون روسیه و چین در فضا، «نیروی فضایی آمریکا» را به‌عنوان هجدهمین عضو به جامعه اطلاعاتی اضافه کرد و به پاس دستاوردهایش در زمینه امنیت ملی، نشان امنیت ملی آمریکا را از سوی ترامپ دریافت کرد. این نشان، بالاترین نشان افتخار در حوزه امنیت ملی آمریکا است.

مواضع جان رتکلیف در مورد ایران

در اکتبر ۲۰۲۰، رتکلیف جمهوری اسلامی را به تلاش برای مداخله در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا متهم کرد و ادعا کرد که تهران با ارسال ایمیل‌های تهدیدآمیز به رای‌دهندگان دموکرات، قصد ایجاد ناآرامی‌های اجتماعی و آسیب به وجهه ترامپ را داشته است.

مدافع فشار‌های اسرائیل بر تهران

رتکلیف اخیرا در مصاحبه‌ای با فاکس نیوز با انتقاد از سیاست‌های دولت باراک اوباما در قبال جمهوری اسلامی گفت اسرائیل فهمیده است تنها راه برای بازدارندگی در مقابل جمهوری اسلامی و گروه‌های نیابتی‌اش این است که پاهایش را روی گلوی آن‌ها نگه دارد و آمریکا نیز باید در انجام این کار به اسرائیل کمک کند.

هشدار درباره حملات ایران

در فوریه ۲۰۲۲، رتکلیف از رویکرد جو بایدن رییس‌جمهوری فعلی آمریکا در قبال ایران انتقاد و اظهار نگرانی کرد که دولت بایدن ممکن است به ایران اجازه دهد تا به یک قدرت هسته‌ای تبدیل شود.

در مارس ۲۰۲۳، رتکلیف حملات ایران به نیروهای آمریکایی در سوریه را نشانه‌ای از ضعف دولت بایدن دانست و هشدار داد که این حملات می‌تواند به تشدید تنش‌ها منجر شود.

مخالف سرسخت چین

رتکلیف، چین را تهدید اصلی برای منافع آمریکا و جهان آزاد می‌داند. او بارها هشدار داده که چین قصد دارد بر آمریکا و سایر کشورهای جهان از نظر اقتصادی، نظامی و فناوری تسلط یابد.

او در یادداشتی در روزنامه وال استریت ژورنال نوشت که بسیاری از شرکت‌های چینی پوششی برای فعالیت‌های دولت این کشور هستند.

این اقدام ترامپ موجی از نگرانی و تردید را در میان ۵۰ هزار نماینده، سیاست‌گذار و فعال اقلیمی که در این نشست حضور دارند، برانگیخته است.

ترامپ همچنین احتمال خروج آمریکا از «چارچوب کنوانسیون تغییرات اقلیمی سازمان ملل» را مطرح کرده است.

اما با خروج از این کنوانسیون، بازگشت به آن برای آمریکا بسیار دشوار می‌شود، چرا که چنین تصمیمی نیاز به تایید دو سوم اعضای سنا دارد.

ترامپ پیش‌تر نیز بارها به فن‌آوری‌های پاک مانند خودروهای الکتریکی و توربین‌های بادی حمله کرده بود و در سخنان اخیرش وعده داده است که قانون «کاهش تورم» (IRA) را که از سوی جو بایدن، رییس‌جمهوری فعلی آمریکا برای تقویت زیرساخت‌های انرژی پاک تصویب شده، لغو کند.

ترامپ همچنین با تشویق شرکت‌های نفت و گاز برای افزایش حفاری‌ها و تولید انرژی از سوخت‌های فسیلی، هدف خود برای حمایت از این صنایع و کاهش محدودیت‌های زیست‌محیطی را آشکارا اعلام کرده است.

به گفته روزنامه نیویورک تایمز، تیم انتقالی ترامپ حتی در حال برنامه‌ریزی برای تعطیلی دفاتر مرتبط با کاهش آلودگی در تمامی نهادهای دولتی است.

پیامدهای جهانی خروج آمریکا از توافق‌نامه پاریس

آدا یرماک، رییس کمیسیون گذار انرژی، این تصمیم ترامپ را «عقب‌گردی بزرگ» برای تلاش‌های جهانی در مقابله با تغییرات اقلیمی توصیف کرد و گفت: «بدون مشارکت آمریکا، جامعه جهانی در کاهش تغییرات اقلیمی با چالش‌های بیشتری روبرو خواهد شد.»

هورنس بیوی، رییس بخش تحقیقات پایداری در «مورنینگ‌استار ساستینبلتی» بر این باور است که عدم حضور آمریکا در میز مذاکرات اقلیمی به معنای کاهش همبستگی و همکاری بین‌المللی است و می‌تواند توافقات مالی مهم برای کاهش و سازگاری با تغییرات اقلیمی را به خطر بیندازد.

برنامه‌های اقلیمی چین و بریتانیا برای پر کردن جای خالی آمریکا

در این میان، برخی کشورها همچنان به تعهدات اقلیمی خود پایبند هستند.

کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، اعلام کرد که دولت او قصد دارد تا سال ۲۰۳۵ انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را نسبت به سال ۱۹۹۰ به میزان ۸۱ درصد کاهش دهد. او این اقدام را فرصتی بزرگ برای اقتصاد بریتانیا و پیشتازی جهانی در صنعت سبز دانست.

«صنعت سبز» به صنعتی اشاره دارد که با هدف کاهش اثرات منفی زیست‌محیطی فعالیت و به توسعه پایدار کمک می‌کند. این صنعت از فن‌آوری‌ها و روش‌های تولیدی استفاده می‌کند که کمترین آسیب را به محیط‌زیست وارد می‌کنند و به کاهش مصرف منابع طبیعی، کاهش آلودگی و تولید انرژی‌های تجدیدپذیر توجه ویژه‌ای دارند.

چین نیز با اجرای پروژه‌های سبز در چارچوب «طرح کمربند و جاده» و تعهدات اقلیمی خود، قصد دارد نقش رهبری در مبارزه با تغییرات اقلیمی را حفظ کند.

به گفته کارشناسان، دولت چین با رویکرد علمی و فن‌آوری‌محور خود به اهمیت مقابله با تغییرات اقلیمی باور دارد و علاوه بر حفظ محیط‌زیست، این اقدامات را فرصتی برای بهبود جایگاه جهانی خود می‌داند.

به گفته آدا یرماک سبز کردن طرح کمربند و جاده چین به اندازه هر اقدامی که در غرب انجام می‌شود، اهمیت دارد.

پیامدهای داخلی در آمریکا و چالش برای شرکت‌ها

تصمیم ترامپ برای خروج از توافق‌نامه پاریس پیامدهایی نیز در داخل آمریکا دارد. بسیاری از شرکت‌های بزرگ آمریکایی، از جمله شرکت‌های فعال در حوزه فن‌آوری و انرژی پاک، برنامه‌های گذار اقلیمی خود را بر اساس اهداف توافق‌نامه پاریس تنظیم کرده‌اند.

اندرو بهر، مدیر اجرایی گروه حمایت از سهامداران «از یو ساو»، هشدار داد که خروج از این توافق می‌تواند به این شرکت‌ها دلیلی بدهد که از تعهدات اقلیمی خود صرف‌نظر کنند.

به گفته بهر، دولت جدید ترامپ قصد دارد سیاست‌های ضد اقلیمی را با شدت بیشتری نسبت به دوره اول او اجرا کند و ممکن است تلاش کند تمامی ابعاد دولتی را علیه شرکت‌هایی که به دنبال کاهش تغییرات اقلیمی هستند، بسیج کند.

مقابله با سیاست‌های اقلیمی ترامپ از سوی گروه‌های غیر دولتی

انتظار می‌رود که در صورت خروج آمریکا از توافق‌نامه پاریس، موجی از مقاومت از سوی گروه‌های غیر دولتی، ایالت‌ها و شرکت‌ها علیه این سیاست‌ها شکل بگیرد.

آن کلی، نایب‌رییس انجمن سرمایه‌گذاری پایدار کِرِس، گفت: همانند آنچه در سال ۲۰۱۷ رخ داد احتمالا شاهد بازگشت جنبش «ما همچنان در توافق‌نامه هستیم» خواهیم بود.

این بار اما جنبش گسترده‌تر و قوی‌تر خواهد بود و نه تنها شرکت‌ها، بلکه شهرها و ایالت‌ها نیز به آن ملحق خواهند شد.

افزایش بحران‌های زیست‌محیطی و واکنش بازار به سیاست‌های اقلیمی

با وجود تصمیم ترامپ، فشارهای ناشی از بحران‌های زیست‌محیطی و تقاضای بازار برای انرژی‌های پاک، همچنان باعث ادامه سرمایه‌گذاری در فن‌آوری‌های سبز خواهد شد.

افزایش بلایای طبیعی همچون طوفان‌ها و آتش‌سوزی‌ها، به مردم و سیاست‌مداران یادآوری می‌کند که تغییرات اقلیمی موضوعی است که باید جدی گرفته شود.

به گفته لیسا ونهالا، استاد علوم سیاسی دانشگاه کالج لندن، با خروج آمریکا از توافق‌های جهانی مثل کنوانسیون تغییرات اقلیمی سازمان ملل، کشور در حالی که با اقتصاد جهانی پیوند خورده است، عملا از یک گفتمان جهانی خارج می‌شود.

موضع شرکت‌های بزرگ نفتی آمریکا

برخی شرکت‌های بزرگ نفتی مانند «اکسون‌موبیل» خواستار باقی‌ماندن آمریکا در توافق‌نامه پاریس شده‌اند.

به گفته دارن وودز، مدیرعامل این شرکت، حضور در این توافق‌نامه به آمریکا اجازه می‌دهد تا سیاست‌های منطقی برای کاهش کربن را در سطح جهانی دنبال کند. او گفت: «راه تاثیرگذاری، مشارکت است نه خروج.»

متیو لوویت، کارشناس مرکز مبارزه با تروریسم در آمریکا، به این نشریه گفت که بر اساس اسناد سازمان سیا، جمهوری اسلامی از سال ۱۹۸۴ با کمک کارشناسان چینی و روسی در حال کار بر روی تولید تسلیحات شیمیایی بوده است.
متیو لوویت افزود دولت آمریکا در هشدارهای خود به‌طور خاص به سلاح‌های شیمیایی مبتنی بر دارو اشاره کرده که سیستم عصبی را هدف قرار می‌دهد و به ظاهر ناتوان‌کننده و غیرکشنده نامیده می‌شوند، اما در عمل می‌توانند کشنده باشند.

یکی از این سلاح‌ها مشتق شده از فنتانیل است که روسیه در سال ۲۰۰۲ زمانی که شورشیان چچنی صدها نفر را در تئاتر مسکو به گروگان گرفته بودند، از آن استفاده کرد. نیروهای ویژه روسیه در بازپس‌گیری سالن تئاتر موفق بودند اما بیش از ۱۳۰ گروگان در این عملیات جان باختند.