گِنادی گاتیلوف، نماینده دائم روسیه در مقر سازمان ملل متحد در ژنو، اعلام کرد مسکو برای مذاکره درباره پایان دادن به مناقشه اوکراین در چارچوب ابتکار دونالد ترامپ آمادگی دارد اما هر گفت‌وگویی در این زمینه، باید با در نظر گرفتن پیشروی‌های روسیه در میدان نبرد صورت گیرد.
این بازی در چارچوب رقابتهای «لیگ ملتهای اروپا» ساعت ۲۰:۴۵ (به وقت محلی) پنج‌شنبه ۲۴ آبان در ورزشگاه اِستاد دو فرانس پاریس برگزار خواهد شد.
پلیس فرانسه این مسابقه را تحت عنوان یک رویداد «پرخطر» طبقهبندی کرده است و بر همین اساس، نیروهای امنیتی این کشور برای هرگونه خشونت احتمالی در جریان این بازی آماده هستند.
ورزشگاه اِستاد دو فرانس ۸۰ هزار نفر گنجایش دارد اما تاکنون کمتر از ۲۰ هزار بلیط برای این مسابقه به فروش رفته است، که از این تعداد تنها ۱۵۰ نفر طرفدار تیم ملی فوتبال اسرائیل هستند.
شورای امنیت ملی اسرائیل، ۲۰ آبان از شهروندان این کشور خواست از تماشای مسابقه فوتبال فرانسه و اسرائیل در پاریس و همچنین حضور در سایر رویدادها در اروپا خودداری کنند.
این شورا هشدار داد در روزهای اخیر فراخوانهایی برای «آسیب رساندن به اسرائیلیها و یهودیان تحت پوشش اعتراضات و تظاهرات» شناسایی شده است.
شورای امنیت ملی اسرائیل افزود این فراخوانها «از حضور گسترده در رویدادهای ورزشی و فرهنگی سوءاستفاده می‌کنند تا میزان آسیب و پوشش رسانهای را به حداکثر برسانند.»
نگرانیها در خصوص احتمال وقوع خشونت در بازی فرانسه و اسرائیل پس از آن شدت گرفت که پلیس ضد شورش فرانسه شامگاه چهارشنبه ۲۳ آبان با دهها تن از معترضان حامی فلسطین در پاریس درگیر شد.
این افراد در اعتراض به برگزاری مراسمی که در آن برای ارتش اسرائیل کمک‌های مالی جمعآوری میشد، دست به تجمع زده بودند.
معترضان با در دست داشتن پرچمهای فلسطین و روشن کردن آتش در نزدیکی ایستگاه سَن لازار پاریس، جمعآوری کمک‌های مالی برای ارتش اسرائیل را مورد انتقاد قرار دادند.
در سوی مقابل، پلیس فرانسه برای متفرق کردن حامیان فلسطین وارد عمل شد و حتی برخی گزارشها از شلیک گاز اشکآور به سوی معترضان حکایت دارد.
به گزارش روزنامه گاردین، حامیان فلسطین همچنین قرار است ساعت ۱۸ (به وقت محلی) پنج‌شنبه در اعتراض به برگزاری مسابقه فوتبال فرانسه و اسرائیل هم‌زمان با مناقشه خاورمیانه، در منطقه سَن دُنی پاریس دست به تجمع اعتراضی بزنند.
لوران نونز، رییس پلیس فرانسه، روز ۲۴ آبان تاکید کرد نیروهای امنیتی این کشور از حوادث اخیر در آمستردام درس گرفته‌اند: «ما آموختهایم که باید در فضای عمومی حضور داشته باشیم، حتی اگر دور از استادیوم باشد.»
بنا بر اعلام پلیس آمستردام شامگاه ۱۷ آبان، پس از سردادن شعارهای ضد فلسطینی از سوی شماری از طرفداران تیم فوتبال مکابی تلآویو در خیابانای آمستردام و پائین کشیدن پرجم فلسطین از بالای یک خانه، گروهی با حمله به طرفداران این تیم، آن‌ها را به شکلی بیرحمانه مورد ضرب و شتم شدید قرار دادند.
این حملات با واکنشهای گسترده بین‌المللی مواجه شد و سران کشورهای مختلف ضمن «یهودستیزانه» خواندن این رویداد، آن را محکوم کردند.
در سوی مقابل، وزارت خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین در بیانیهای، «شعارهای ضد عربی» و «اقدامات خصمانه» هواداران اسرائیلی تیم فوتبال مکابی در آمستردام را محکوم کرد.
تشکیلات خودگردان همچنین این شهروندان اسرائیلی را به «بیحرمتی» به پرچم فلسطین متهم کرد.
کاخ الیزه روز ۲۰ آبان خبر داد امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، بهمنظور اعلام همبستگی با شهروندان اسرائیلی که در آمستردام هدف حمله قرار گرفتند، برای تماشای بازی تیمهای اسرائیل و فرانسه در پاریس، به ورزشگاه خواهد رفت.
بنا بر اعلام کاخ الیزه، این اقدام مکرون برای ارسال «پیام برادری و همبستگی پس از اَعمال غیرقابل تحمل یهودستیزانه» در آمستردام صورت می‌گیرد.
فرانسوا اولاند و نیکولا سارکوزی، روسای جمهور پیشین فرانسه، نیز در این رویداد ورزشی حضور خواهند یافت.
پزشیکان در این دیدار با گروسی که پنج‌شنبه ۲۴ آبان به دعوت جمهوری اسلامی به ایران سفر کرد، با «صلح‌آمیز» خواندن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، گفت «موضع ثابت و اصولی جمهوری اسلامی مبنی بر ممنوعیت ساخت سلاح اتمی» است.
این در حالی است که در ماه‌های اخیر، بارها بحث تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی از سوی مقامات مختلف مطرح شده است. از جمله، کمال خرازی، مشاور امور بین‌الملل خامنه‌ای از ابتدای سال ۱۴۰۳، بارها درباره تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی صحبت کرده است.
کمتر از یک‌ماه پیش از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا هم، ۳۹ نماینده مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای صراحتا خواستار تغییر دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی شده بودند.
پزشکیان در ادامه صحبت‌هایش، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را مطابق چارچوب‌ها و مجوزهای قانونی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و حقوق قائل شده این سازمان برای دیگر کشورها خواند و گفت: «ما آمادگی خود را برای همکاری و همگرایی با این نهاد بین‌المللی به منظور رفع ابهامات و شبهات ادعایی درباره فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان اعلام می‌کنیم.»
گروسی در این سفر با عباس عراقچی، وزیر امورخارجه و محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران هم دیدارهای جداگانه‌ای داشت.
او پیش از دیدار با پزشکیان، در نشستی خبری با محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت در حوزه راستی‌آزمایی همه چیز باید روشن و شفاف باشد و آژانس فرصت و ظرفیت راستی‌آزمایی در خصوص فعالیت هسته‌ای ایران و دیگر کشورها را داشته باشد.
رییس سازمان انرژی اتمی ایران در این نشست خبری گفت: «جمهوری اسلامی به هر گونه قطعنامه علیه برنامه هسته‌ای خود، فوری و قاطعانه پاسخ خواهد داد.»
به گزارش خبرگزاری رویترز و به نقل از دیپلمات‌های غربی، قدرت‌های اروپایی شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان درصدد هستند تا در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب شود.
قرار است هدف این قطعنامه، فشار بر حکومت ایران برای بهبود بخشیدن به همکاری‌های هسته‌ای باشد.
اسلامی با اعلام این که «طرف مقابل سال‌ها پروسه اعمال فشار بر جمهوری اسلامی را تجربه کرده و دیده است که جمهوری اسلامی از این فشارها تاثیر نمی‌پذیرد»، گفت: «ما برنامه خودمان را در چارچوب منافع ملی ادامه خواهیم داد و برابر قطعنامه‌ها، اقدامات متقابل انجام خواهیم داد.»
یک مقام بلندپایه جمهوری اسلامی که نامش ذکر نشده، در گفت‌وگو با رویترز، سفر گروسی به تهران را نشان‌دهنده «جدیت ایران برای حل بن‌بست هسته‌ای خود با غرب» خواند و افزود: «در این پیام تاکید خواهد شد که هر گونه فشار نتیجه معکوس خواهد داشت.»
گروسی در نشست خبری خود با اسلامی، درباره عدم اجازه تهران به بازرسان برای فعالیت، گفت که آژانس تصمیم ایران را برای نپذیرفتن بازرسان خود به چالش نکشیده است و ایران حق دارد که تصمیم بگیرد بازرسان را قبول کند یا نکند.
او در ادامه تاکید کرد: «اما من هم حق دارم بگویم این اقدام برای روند کار ما خوب است یا نه. این که ایران ویزای بازرسان آژانس را لغو کرده است برای کار ما خوب نیست و برای آن به دنبال راهحل هستیم.»
گروسی در پاسخ به سوالی درباره موضع‌گیری آژانس انرژی اتمی در قبال احتمال حمله اسرائیل به مراکز هسته‌ای جمهوری اسلامی، با تاکید بر این که حمله به تاسیسات اتمی غیرقانونی است و نباید انجام شود، گفت: «من رییس‌جمهور یا سیاستمدار نیستم و برای جلوگیری از حمله به تاسیسات هسته‌ای فقط می‌توانم تذکر بدهم.»
او مشخصا اعلام کرد که تاسیسات هسته‌ای نباید در معرض حمله قرار بگیرند چرا که این موضوع تاثیرات مخرب در حوزه‌های مختلف به خصوص بیولوژیک و محیط زیست به همراه دارد و دبیرخانه و اعضای آژانس در این ارتباط موضع گرفته‌اند.
رییس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پاسخ به سوالی مبنی بر عدم حمایت آژانس از ایران در سال‌های گذشته تاکید کرد: «این که آژانس از کشوری که معاهده ان‌پی‌تی (پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای) را پذیرفته، بازرسی کند، به این معنی نیست که باید به آن کشور جایزه هم داد.»
او گفت: «مساله بازرسی قابل بحث نیست.»
دیدار گروسی با عراقچی
پیش از نشست خبری گروسی و اسلامی، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در دیدار با گروسی، گفت هیچ راهحل معقولی جز مذاکره برای حل مشکلات وجود ندارد اما جمهوری اسلامی اگر تحت فشار و ارعاب باشد، مذاکره نمی‌کند.
عراقچی در این دیدار گفت که قطعنامه‌های صادر شده کمکی به حل موضوع نکرده‌اند و با اشاره به این که مسیر تقابل قبلا امتحان شده و باز هم قابل امتحان است، تاکید کرد این مسیر نتایج مثبتی نداشته است.
به گفته او، قطعنامه‌ها نه تنها کمکی به حل موضوع نکرده، بلکه باعث پیچیده‌تر شدن مسائل شده و حتی «نگرانی‌های بیشتری برای صاحبان این قطعنامه‌ها ایجاد کرده» است.
عراقچی گفت که جمهوری اسلامی آماده مذاکره بر اساس منافع ملی و حقوق غیرقابل‌انکار خود است اما: «تحت فشار و ارعاب حاضر به مذاکره نیستیم.»
او در ادامه گفت: «امروز صبح گفت‌وگوهای مهم و صریحی با آقای رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشتیم و به همکاری کامل خود با آژانس ادامه می‌دهیم. اختلافات را می‌توان از طریق همکاری و گفت‌وگو حل و فصل کرد. ما توافق کردیم که با اراده قوی و حسن‌نیت پیش برویم. ایران هرگز میز مذاکره درباره برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را ترک نکرده است و اکنون نوبت اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی است.»
فشار اروپا برای تصویب قطعنامه علیه ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
گروسی که شامگاه چهارشنبه ۲۳ آبان وارد تهران شد و مورد استقبال بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی ایران قرار گرفت، با مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد.
قرار است او از تاسیسات هسته‌ای نطنز و فردو نیز بازدید کند.
سفر گروسی به ایران یک هفته پیش از نشست شورای حکام ۳۵ کشور عضو آژانس در وین صورت می‌گیرد.
هم‌زمان با حضور گروسی در ایران، سه قدرت اروپایی برای تصویب قطعنامه‌ای جدید علیه تهران در شورای حکام آژانس رایزنی می‌کنند.
قطعنامه مورد نظر از آژانس می‌خواهد تا علاوه بر گزارش‌های فصلی، گزارشی جامع درباره فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ارائه کند که به مسائل حساس و ابهامات موجود، از جمله عدم توضیح آثار اورانیوم کشف‌شده در سایت‌های اعلام‌نشده، بپردازد.
این گزارش جامع می‌تواند زمینه‌ای برای اعمال محدودیت‌های جدید بر فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی در ازای کاهش تحریم‌ها باشد.
دیپلمات‌های غربی نگرانند که ایران با افزایش فعالیت‌های هسته‌ای خود یا محدود کردن همکاری با آژانس، به این اقدام واکنش نشان دهد.
تهران در پاسخ به قطعنامه‌های گذشته و انتقادات شورای حکام، فعالیت‌های هسته‌ای خود را تقویت و از دسترسی بازرسان آژانس به برخی تاسیسات جلوگیری کرده است.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب آمریکا، تاکید کرده است که حکومت ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد.
تلاش‌های پیشین گروسی
گروسی ماه‌ها تلاش کرده تا جمهوری اسلامی همکاری بیشتری در نظارت بر تاسیسات هسته‌ای داشته باشد و توضیحی درباره آثار اورانیوم در مکان‌های اعلام‌نشده بدهد اما پیشرفتی در این موارد حاصل نشده است.
او روز سه‌شنبه و پیش از سفر به تهران به رویترز گفت: «هنوز نمی‌توانم به جامعه بین‌المللی بگویم دقیقا چه اتفاقی در ایران در حال رخ دادن است. در شرایط سختی هستم. بنابراین ایران باید به ما کمک کند تا بتوانیم به آن‌ها کمک کنیم.»
ایران از سال ۲۰۱۹ و پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای موسوم به برجام، فعالیت‌های هسته‌ای خود را افزایش داده است.
این توافق که با قدرت‌های جهانی بسته شده بود، به محدود شدن غنی‌سازی اورانیوم از سوی تهران منجر شده بود اما با خروج آمریکا، تحریم‌های سخت دوباره بازگشتند.
فعالیت‌های غنی‌سازی ایران در غرب به عنوان تلاشی پنهان به منظور دست‌یابی به توانایی ساخت سلاح هسته‌ای دیده می‌شود.
اکنون تهران اورانیوم را تا خلوص ۶۰ درصد غنی‌سازی می‌کند که نزدیک به سطح ۹۰ درصد مورد نیاز برای ساخت بمب هسته‌ای است. با این حال، جمهوری اسلامی همواره تاکید کرده است هدفش از غنی‌سازی، تنها برای مصارف انرژی غیرنظامی است.
در ماه‌های اخیر، ترامپ ضمن انتقاد از میزان کمک‌های غرب به کی‌یف، بارها تاکید کرده قصد دارد مناقشه اوکراین را به‌سرعت به پایان برساند اما تاکنون توضیح مشخصی در خصوص چگونگی تحقق این هدف ارائه نکرده است.
گاتیلوف روز پنج‌شنبه ۲۴ آبان با اشاره به مواضع اخیر رییس‌جمهوری منتخب ایالات متحده گفت: «ترامپ قول داده بحران اوکراین را یک‌شبه حل کند. بیایید واقع‌بین باشیم؛ ما قطعا می‌دانیم که چنین چیزی هرگز اتفاق نخواهد افتاد.»
نماینده دائم روسیه در مقر سازمان ملل در ژنو در عین حال افزود اگر ترامپ روند سیاسی را برای خاتمه جنگ اوکراین کلید بزند یا پیشنهادی در این رابطه ارائه کند، این موضوع مورد «استقبال» مسکو قرار خواهد گرفت.
ترامپ با کسب ۳۱۲ رای الکترال در برابر ۲۲۶ رای کامالا هریس، پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا شد و ترامپ و جی‌دی ونس، معاون او، روز اول بهمن رسما کار خود را در کاخ سفید آغاز خواهند کرد.
اوکراین و متحدان اروپایی آن بیم دارند دولت آتی ترامپ در میزان کمک‌های واشینگتن به کی‌یف تجدید نظر کند.
جان هیلی، وزیر دفاع بریتانیا، روز ۲۱ آبان اعلام کرد این کشور انتظار دارد ایالات متحده تا هر زمان که لازم باشد، در کنار متحدان غربی خود از اوکراین در برابر روسیه حمایت کند.
نماینده دائم روسیه در مقر سازمان ملل در ژنو در ادامه اظهارات خود تاکید کرد اوکراین در مناقشه کنونی در موضع ضعف قرار داد. به گفته گاتیلوف، مذاکرات احتمالی در خصوص خاتمه جنگ باید بر اساس «واقعیت‌های میدانی» انجام گیرد.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین پنجم اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیری‌های مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است.
از زمان آغاز مناقشه کنونی، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، بارها اعلام کرده برقراری صلح میان کی‌یف و مسکو تنها در صورت خروج تمام سربازان روسی از خاک اوکراین و بازگرداندان همه مناطق اشغال‌شده، از جمله کریمه، امکان‌پذیر خواهد بود که از سال ۲۰۱۴ به دست روسیه اشغال شده است.
زلنسکی پیشتر در نشست سران کشورهای اروپایی در بوداپست مجارستان، نسبت به دادن امتیاز به ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، هشدار داد و تاکید کرد این موضوع «برای اوکراین غیرقابل قبول» و «برای تمام اروپا» به مثابه «خودکشی» خواهد بود.
نماینده دائم روسیه در مقر سازمان ملل در ژنو همچنین پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا را فرصتی جدید برای گفت‌وگو میان مسکو و واشینگتن ارزیابی کرد اما در عین حال گفت به وجود آمدن تغییرات اساسی در روابط دو کشور بعید به نظر میرسد.
گاتیلوف تاکید کرد «صرفنظر از تغییرات سیاسی داخلی، واشینگتن بهطور مداوم به دنبال مهار مسکو است» و روی کار آمدن دولتی جدید در آمریکا تاثیر چندانی در «تغییر» این رویکرد نخواهد داشت.
او افزود: «تنها تغییری که امکان وقوع آن وجود دارد، برقراری گفت‌وگو میان کشورهای ماست، موضوعی که در سال‌های اخیر کمبود آن احساس شده است.»
پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، روز ۱۷ آبان ترامپ را «مردی شجاع» توصیف کرد و پیروزی او را در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تبریک گفت و اضافه کرد هر طرحی که به پایان مناقشه اوکراین کمک کند، شایسته توجه است.
خبرگزاری رویترز ۲۱ آبان گزارش داد با توجه به پیروزی ترامپ و موضع او در قبال مناقشه اوکراین، کی‌یف میکوشد با تامین تسلیحات بیشتر و پیشروی در میدان نبرد، موقعیت خود را در مذاکرات احتمالی برای برقراری آتشبس در منطقه تقویت کند.