اثر هنری مفهومی از مائوریتزیو کاتلان با عنوان «کمدین» که تنها یک موز معمولی نیم دلاری است و با چسب به دیوار چسبانده شده، در جریان یک حراج بین‌المللی، در جریان رقابت بین ۷ خریدار به ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار به یک کارآفرین حوزه کریپتو فروخته شد که گفت آن را چند روز آینده می‌خورد.
شامگاه چهارشنبه، موزی که سال‌ها در دنیای هنر جنجال‌برانگیز بوده است، در حراج آثار هنری معاصر ساتبیز به قیمت ۶.۲ میلیون دلار به فروش رسید و به گران‌ترین میوه جهان تبدیل شد، هرچند اگر خریدار آن را نخورد تا چند روز دیگر می‌گندد و باید دور انداخته شود.
این موز، ستاره اثر مفهومی «کمدین» اثر مائوریتزیو کاتلان، هنرمند مشهور ایتالیایی است که سال ۲۰۱۹ آن را خلق کرد و با نوار چسب به دیوار چسبانده می‌شود.
خریدار با دریافت آنچه گواهی اصالت و دستورالعمل نصب نامیده شده، می‌تواند هر زمان که موز خراب شد، آن را با یک موز تازه عوض کند.
در جریان رقابت برای خرید این موز، ۷ خریدار علاقه‌مند، ۵ دقیقه با هم رقابت کردند و قیمت را تا ۶.۲ میلیون دلار بالا بردند که جاستین سان، کارآفرین چینی‌تبار حوزه ارزهای دیجیتال، پیشنهاد کرد و با همین قیمت به او فروخته شد.
به گزار نیویورک تایمز، کارشناسان آثار هنری می‌گویند این اتفاق نشانه‌ای از این است که حتی در بازاری راکد، مردم برای نمایش‌های هنری بزرگ یا آنچه این چنین معرفی می‌شود، پول خرج می‌کنند.
مایکل موزس، تحلیل‌گر سرمایه‌گذاری در حوزه هنر، به نیویورک تایمز گفت: «بازدهی و سود سرمایه‌گذاری در بازار هنر در دهه گذشته ثابت یا کاهشی بوده است. اما اثر هنری یک دارایی جذاب است زیرا مردم برای لذتی که از آن می‌برند، حاضرند بازدهی کمتر را بپذیرند. لذت چیزی نیست که بتوان با آن شوخی کرد.»
جاستین سان، خریدار این موزه ۶.۲ میلیون دلاری در بیانیه‌ای گفت این اثر «نمایانگر پدیده‌ای فرهنگی است که دنیای هنر، میم‌ها و جامعه ارزهای دیجیتال را به هم پیوند می‌دهد.»
این خریدار ثروتمند موز هنری، در ادامه با اشاره به خوردن این موز در روزهای آینده نوشته است: «در روزهای آینده، من شخصا موز را به عنوان بخشی از این تجربه هنری منحصربه‌فرد خواهم خورد و به جایگاه آن در تاریخ هنر و فرهنگ عامه احترام خواهم گذاشت.»
از میامی تا ساتبیز
این اثر برای اولین بار در سال ۲۰۱۹ در آرت بازل میامی بیچ به نمایش درآمد، جایی که گالری پروتن سه نسخه از «کمدین» را، یعنی سه موز را با چسپی به دیوار چسپانده شده، به قیمت ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار دلار فروخت.
اما در جریان نمایش این موز، ازدحام جمعیت چنان مختل‌کننده بود که گالری مجبور شد موز را از غرفه بردارد، به‌ویژه پس از آنکه یک هنرمند به نام دیوید داتونا آن را از دیوار کند و خورد.
در حراج ساتبیز، این موز با برآورد قیمتی بین ۱ تا ۱.۵ میلیون دلار عرضه شد، اما قیمت نهایی با احتساب هزینه‌ها، شش برابر برآورد اولیه شد.
این اثر با این حواشی، به یک پدیده رسانه‌ای تبدیل شد و حتی روی جلد روزنامه نیویورک پست قرار گرفت و انتقادهای زیادی هم به آن شد.
اما در آن زمان، برخی منتقدان به موز هنری نظر مساعدتری داشتند. از جمله، جیسون فاراگو در نیویورک تایمز نوشت که عنوان «کمدین» طنزآمیز است، زیرا «کاتلان، مانند همه دلقک‌های بزرگ، تراژدی‌دانی است که یقین‌های ما را به لغزندگی پوست موز می‌کشاند.»
در زمان خلق این اثر، کاتالان گفت این اثر را به عنوان کنایه‌ای به سفته‌بازی در بازار هنر خلق کرده است و پرسید: «بر چه اساسی یک شی در سیستم هنر ارزش پیدا می‌کند؟ ... این حراج نقطه اوج کارنامه آن خواهد بود. مشتاقم ببینم پاسخ‌ها چه خواهند بود.»
از میوه‌فروشی تا حراج میلیون دلاری
موزی که چهارشنبه شب به دیوار ساتبیز چسبانده شد، همان روز از یک میوه‌فروشی نزدیک در منطقه آپر ایست ساید منهتن به قیمت ۳۵ سنت (۲۲ هزار تومان) خریداری شد.
دیوید نورمن، مشاور هنری، به نیویورک تایمز گفت: «شرط می‌بندم کارکنان ساتبیز بی‌صبرانه منتظرند موز تحویل فرونشده شود تا دیگر مجبور نباشند به جوک‌های موزی گوش دهند و تظاهر کنند که برای اولین بار است آنها را می‌شنوند. باید برایشان عذاب‌آور باشد!»
حاشیه‌ها و جنجال‌ها
این موز پر حاشیه، اوایل ماه جاری مورد توجه قرار گرفت، زمانی که مایکل بوهننا، یکی از مدیران ساتبیز، به‌طور ناشناس یک ارز دیجیتال به نام این اثر طنزآمیز، کمدین، منتشر کرد.
معامله‌گران آنلاین او را متهم کردند که از اطلاعات داخلی خانه حراج برای سود بردن از افزایش قیمت این توکن استفاده کرده است. بوهننا این اتهامات را رد کرد و در بیانیه‌ای گفت که «تصمیم گرفتم این توکن را به‌طور ناشناس راه‌اندازی کنم زیرا نمی‌خواستم با پروفایل شخصی یا وابستگی‌های حرفه‌ای‌ام مرتبط شود.»
چند ساعت قبل از آغاز حراج، ارزش بازار این ارز دیجیتال تازه خلق شده که به‌صورت آنلاین به‌عنوان «میم‌کوین» شناخته می‌شود، به حدود ۲۱۴ میلیون دلار رسید.
دو نفر از هفت نفری که در جریان حراج این اثر برای خرید آن رقابت می‌کردند، نزدیک به ۲.۵ میلیون دلار در ارز دیجیتال بوهننا سرمایه‌گذاری کرده بودند.
یکی از آنها، به نام تئودور بی، این اثر را «ایده‌ای که هر کسی می‌تواند با آن ارتباط برقرار کند» توصیف کرد و گفت آن دو قصد داشتند این موز را به ایلان ماسک هدیه دهند.
نقدی بر بازار هنر
کاتلان، ۶۴ ساله، که در سال ۲۰۱۶ یک توالت طلای خالص را در موزه گوگنهایم نصب کرد و یک بار نیز خودش را با نوار چسب به دیوار گالری چسباند، اغلب از بازار هنر انتقاد کرده است.
او می‌گوید حراج‌ها برای هنرمندان منصفانه نیستند، زیرا آنها معمولا جز سود ناشی از تبلیغات سودی از فروش‌های مجدد نمی‌برند.
او در مصاحبه‌ای گفت: «آنچه مرا ناراحت می‌کند این است که پس از فروش اول، هنرمند دیگر از دست به دست شدن اثر سودی نمی‌برد. خانه‌های حراج و کلکسیونرها بهره می‌برند، در حالی که خالق، که همان اثر محرک بازار را می‌سازد، نادیده گرفته می‌شود.»
رویترز در گزارشی نوشته این وضعیت، آینده سیاسی او را که تلاش می‌کند با جلب حمایت در کنگره، از سنا برای این پست رای اعتماد بگیرد، در هالهای از ابهام قرار داده است.
مت گیتس، چهارشنبه همراه با جیدی ونس، معاون رییس‌جمهور منتخب به گنگره رفته و با تعدادی از جمهوری‌خواهان سنا دیدار کرد.
این سناتورها سال آینده وپس از شروع دوره ریاستجمهوری ترامپ تصمیم خواهند گرفت که آیا او مناسب دادستانی کل آمریکاست یا با دادن رای اعتماد، ترامپ را ناچار خواهند کرد تصمیم دیگری بگیرد.
شماری از اعضا جمهوری‌خواه کنگره اعلام کردهاند که میخواهند نتایج تحقیقات کمیته اخلاق مجلس نمایندگان را درباره این ادعا که گیتس با دختری ۱۷ ساله رابطه جنسی داشته است، مشاهده کنند.
اما با توجه به اینکه انتشار یا عدم انتشار این گزارش، منوط به نظر کمیته اخلاق مجلس است، مشخص نیست که آیا آنها فرصتی برای دیدن این گزارش خواهند داشت یا نه.
جلسه کمیته اخلاق روز چهارشنبه پشت درهای بسته تشکیل شد و در نهایت اعضای دموکرات و جمهوری‌خواه کمیته با ۵ رای موافق انتشار در برابر ۵ رای مخالف انتشار، نتوانستند در این باره تصمیمگیری کنند، بنبستی که نتیجه فوری آن، عدم انتشار گزارش تا تصمیمگیری کمیته در این باره است.
سوزان وایلد، نماینده دموکرات آمریکا که رییس کمیته است، به خبرنگاران گفت: «در این موضوع هیچ توافقی حاصل نشد و جلسه بعدی کمیته برای بررسی این مساله، ۵ دسامبر برگزار خواهد شد.»
به نوشته رویترز، گیتس، ۴۲ ساله، شاید جنجالیترین نامزد در میان چهره‌های پیشنهادی ترامپ برای تصدی مناصب فدرال باشد که دیدگاه‌های جنجالی و گاهی خصمانهای نسبت به آژانسهایی که قرار است بر آنها نظارت کنند، ابراز کردهاند.
گیتس که برای سمت دادستانی کل پیشنهاد شده است، تاکنون هیچ سمتی در وزارت دادگستری نداشته و به عنوان دادستان یا قاضی نیز در هیچ سطحی کار نکرده است و تنها سابقه مرتبط او که حقوق خوانده است، کار چند ساله در یک دفتر وکالت است.
پیشتر افبیآی، تحقیقاتی سهساله درباره او انجام داد که مظنون به دست داشتن در قاچاق جنسی بود اما این تحقیقات در نهایت منجر به طرح هیچ اتهام جنایی علیه او نشد.
گیتس هرگونه تخلفی را انکار کرده و از آن زمان خواستار انحلال افبیآی شده است، سازمانی که برجستهترین نهاد اجرای قانون در ایالات متحده محسوب می‌شود.
به گزارش رویترز، گیتس به خاطر شیوه رفتارش در مجلس، در میان همحزبیهای جمهوری‌خواه خود در کنگره نیز محبوبیت چندانی ندارد.
گیتس، سال گذشته رهبری کارزاری برکناری کوین مککارتی از ریاست مجلس نمایندگان را بر عهده داشت، و در این کارزار هم موفق شد اگرچه برای چند هفته مجلس را دچار آشفتگی کرد.
او هفته گذشته، چند ساعت پس از آنکه ترامپ او را برای ریاست وزارت دادگستری معرفی کرد، از سمت خود در مجلس نمایندگان استعفا داد.
اعضا دموکرات کمیته قضایی سنا، که درباره نامزدی گیتس و صلاحیت او برای دادستانی کل رای خواهند داد، چهارشنبه از افبیآی خواستند پرونده تحقیقات خود درباره گیتس را به آنها ارائه کند.
سناتور دموکرات دیک دربین، در نامهای به افبیآی که سایر همکارانش هم امضا کردهاند، نوشته است «اتهامات سنگین عمومی علیه آقای گیتس، مستقیما به صلاحیت او برای خدمت به عنوان ارشدترین مقام اجرای قانون دولت فدرال مرتبط است.»
چند سناتور جمهوری‌خواه هم از کمیته اخلاق مجلس خواستهاند یافتههای خود درباره گیتس را به آنها به اشتراک بگذارد و چند نفر دیگر از آنها هم نسبت به صلاحیت او برای این پست ابراز تردید کردهاند.
مایک لی، سناتور جمهوری‌خواه، پس از دیدار با گیتس در ساختمان کنگره گفت اتهامات مربوط به رابطه جنسی با فرد زیر سن قانونی در صورت صحت، بسیار نگرانکننده خواهد بود، اما او یادآور شد که هیچ اتهامی علیه گیتس مطرح نشده است «این یک جرم است. تصور میکنم این موضوع نگرانی جدی بسیاری از افراد باشد ... اینکه آیا او رای کافی دارد یا نه، هنوز مشخص نیست.»
طبق گفته یک اهداکننده جمهوری‌خواه که به شرط ناشناس ماندن درباره تنشهای درونحزبی با رویترز صحبت کرد، ترامپ تماسهایی با سناتورهای جمهوری‌خواه برقرار کرده است تا بر تعهد خود نسبت به گیتس تاکید کند.
سناتور لیندسی گراهام، رییس ارشد جمهوری‌خواه کمیته قضایی، که مسئول ارزیابی نامزدی گیتس خواهد بود، گفت: «او در فرایند بررسی صلاحیت، مورد پرسش قرار خواهد گرفت. او سزاوار این شانس است که دلایلش درباره اینکه چرا باید دادستان کل باشد را ارائه دهد.»
روز چهارشنبه، شان کستن، یکی از اعضا دموکرات مجلس، تلاش کرد رای‌گیری در صحن مجلس برای الزام کمیته اخلاق به انتشار گزارش خود درباره گیتس، رای‌گیری انجام شود.
با این وجود، این رای‌گیری احتمالا پیش از آغاز تعطیلات روز شکرگزاری مجلس در روز جمعه ۲۹ نوامبر برگزار نخواهد شد و نخستین جلسه مجلس نمانیدگان قرار است ۳ دسامبر برگزار شود.
