مسعود پزشکیان به بشار اسد: برای ارائه همهگونه حمایت از سوریه آمادهایم



عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی پس از دیدار با بشار اسد در دمشق گفت: «پیام حمایت و پشتیبانی جمهوری اسلامی از کشور و مردم سوریه و شخص بشار اسد را به او منتقل کردم.» او افزود: «طبیعی است که شرایط سخت است اما شجاعت و روحیه رییس جمهور سوریه تحسینبرانگیز بود.»

خبرگزاری رویترز دوشنبه ۱۲ آذر به نقل از دو منبع در ارتش سوریه گزارش داد نیروهای مورد حمایت جمهوری اسلامی شبانه از خاک عراق وارد سوریه شدند. هدف از این اقدام، تقویت مواضع ارتش سوریه در برابر نیروهای مخالف بشار اسد در شمال این کشور عنوان شده است.
به گزارش رویترز، دهها تن از نیروهای حشد شعبی، از گروههای نیابتی حکومت ایران، با عبور از «یک مسیر نظامی» در نزدیکی گذرگاه ابوکمال به سوریه رسیدند.
یک منبع ارشد در ارتش سوریه در همین رابطه گفت: «این نیروهای تازهنفس برای کمک به همرزمان ما در خطوط مقدم شمال [سوریه] اعزام شدهاند.»
او افزود در میان نیروهای اعزامی از عراق به سوریه، اعضای کتائب حزبالله و فاطمیون دیده میشوند.
نیروهای مخالف اسد در روزهای گذشته با پیشروی در شمال سوریه، کنترل مناطق متعددی در حلب و ادلب را به دست گرفتند.
تحولات سوریه و تضعیف نفود منطقهای جمهوری اسلامی
اندیشکده شورای روابط خارجی در آمریکا، در مطلبی، عملیات اخیر مخالفان اسد را «غافلگیرکننده» خواند و نوشت این رویداد میتواند به معنای تضعیف هر چه بیشتر نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه باشد.
این اندیشکده افزود اسرائیل در ماههای اخیر به «محور مقاومت» حکومت ایران در منطقه، بهویژه حزبالله لبنان، آسیبهای قابل توجهی وارد کرده و مخالفان در سوریه با استفاده از این شرایط، عملیات خود را کلید زدند زیرا با «یک حزبالله بهشدت تضعیفشده و روسیهای که درگیر جنگ در اوکراین است»، دفاع از رژیم اسد دشوارتر از قبل به نظر میرسد.
بر اساس این مقاله، حزبالله و روسیه هر دو بهصورت گسترده در سوریه سرمایهگذاری کردهاند و به همین دلیل، در مناقشه کنونی نیز وارد خواهند شد اما: «نکته حائز اهمیت این است که قوای نظامی آنها در مقایسه با شمار نیروهای موجود برای سرکوب مخالفان اسد در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ تحلیل رفته است.»
جنگ داخلی سوریه که با تظاهرات مسالمتآمیز مردم این کشور علیه حکومت اسد در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، بیش از ۵۰۰ هزار کشته و میلیونها آواره بر جای گذاشته است.
ورود داعش از یک سو و نیروهای حامی حکومت اسد، نظیر سپاه پاسداران و حزبالله از سوی دیگر به مناقشه سوریه، علاوه بر تلفات جانی، اقتصاد این کشور را به ویرانی کشاند و زیرساختهای آن را به شکل گستردهای تخریب کرد.
شورای روابط خارجی در آمریکا یادآور شد که سوریه در زمینه حمایت جمهوری اسلامی از حزبالله، نقشی «حیاتی» ایفا میکند و به همین دلیل، حکومت ایران حضور گستردهای در این کشور دارد که از آن جمله میتوان به دهها پایگاه نظامی و سایر تاسیسات اشاره کرد.
به گفته این اندیشکده، سوریه برای جمهوری اسلامی «مجرایی برای انتقال تسلیحات، مکانی برای تولید سلاح و یک پایگاه فرماندهی برای فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» به شمار میرود که از طریق آن، هماهنگیهای لازم با حزبالله صورت میگیرد.
اندیشکده شورای روابط خارجی همچنین نوشت موضع راهبردی جمهوری اسلامی در منطقه با توجه به تحولات ماههای اخیر، رو به وخامت گذارده بود و ظهور مجدد مخالفان اسد در سوریه، قدرت منطقهای حکومت ایران را بیش از پیش به مخاطره میاندازد.
رسانهها در ایران هشتم آذر گزارش دادند کیومرث پورهاشمی، مشهور به «حاج هاشم»، از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، در جریان حملات مخالفان اسد در حلب کشته شد.
روزنامه کیهان که تحت مدیریت نماینده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی اداره میشود، ۱۰ آذر نوشت هدف اصلی «جنگ جدید» در سوریه که از هفته گذشته آغاز شد، جمهوری اسلامی است و تاکنون «شماری ایرانی» در این درگیریها کشته شدهاند.
آیا مخالفان اسد قادر به تثبیت مواضع خود هستند؟
اندیشکده شورای روابط خارجی نوشت عملیات نظامی اخیر در سوریه از سوی گروههای «افراطگرا» انجام میشود که در راس آنها هیات تحریر شام قرار دارد. بخش دیگری از مخالفان مسلح اسد را نیز کُردها و نیروهای مورد حمایت ترکیه تشکیل میدهند.
به گفته این اندیشکده، هر چند مخالفان اسد کنترل حلب را به دست گرفتند و به پیشروی خود به سوی حماه ادامه میدهند اما هنوز نمیتوان درباره آینده این عملیات و سرنوشت حکومت اسد بهصورت قطعی اظهار نظر کرد: «باید در این زمینه محتاط بود.»
این اندیشکده در مطلب خود افزود: «این که آیا گروههای شورشی میتوانند دستاوردهای خود را تثبیت کنند یا خیر، بستگی به واکنش رژیم [اسد]، روسها، حزبالله و سایر گروههایی دارد که ایران ممکن است برای کمک به اسد اعزام کند.»
هر چند گزارشهایی درباره حملات نیروی هوایی روسیه به مواضع مخالفان در سوریه منتشر شده است اما هنوز مشخص نیست آیا اسد و متحدانش میتوانند دفاع قابل توجهی را در برابر این گروهها سازماندهی کنند یا خیر.
موضع روسیه در قبال درگیریهای سوریه چه خواهد بود؟
اندیشکده شورای روابط خارجی در ادامه مطلب خود نوشت که در مقطع کنونی، نیروهای وابسته به حکومت اسد نمیتوانند یا نمیخواهند در برابر مخالفان بایستند و حزبالله نیز بر خلاف گذشته، قادر به بسیج اعضای خود برای کمک به اسد نیست.
این شرایط باعث شده است روسها در سوریه با شرایط دشواری روبهرو شوند.
این اندیشکده اضافه کرد: «شکی نیست که مسکو میخواهد از مواضع خود در سوریه دفاع کند اما هنوز مشخص نیست که آیا این رویکرد شامل دفاع از اسد نیز میشود یا خیر.»

مرضیه افخم، مدیرکل حقوق بشر و زنان وزارت خارجه جمهوری اسلامی، قطعنامه اخیر پارلمان اروپا در خصوص وضعیت زنان در ایران را محکوم کرد و آن را رویکردی «مداخلهجویانه و کاملا سیاسی» خواند. او گفت: «تلاش عامدانه اروپا برای سیاهنماییی تحولات اجتماعی ایران مسیری اشتباه و تکراری است.»

حسین سلاحورزی، رییس اتاق بازرگانی ایران و ژاپن گفت: «در خصوص آزادسازی یک و نیم میلیارد دلار از داراییهای ایران در ژاپن میتوان با کاهش سختگیریهای آمریکا تعامل کرد.» او اضافه کرد: «می توانیم در ازای این پول، دارو، تجهیزات پزشکی و کالاهایی که مشمول تحریم نیستند، وارد کنیم.»

هفته آینده قانون جدید تحمیل حجاب اجباری ابلاغ و اجرا خواهد شد. همانطور که پیشبینی میشد، با روی کار آمدن مسعود پزشکیان هم تغییر خاصی در سیاستهای اصلی جمهوری اسلامی ایجاد نشد.
پزشکیان نه تنها به وعدههای خود درباره پایان دادن به تحمیل حجاب اجباری عمل نکرد، بلکه موضوع رفع فیلترینگ را نیز به فراموشی سپرده است.
طبق قانون جدید، زنانی که حجاب اجباری را رعایت نکنند برای بار اول پنج میلیون تومان جریمه خواهند شد که این جریمه به حالت تعلیق درمیآید. در صورت تکرار برای بار دوم، جریمه به ۱۵ میلیون تومان افزایش مییابد. بار سوم بین ۲۰ تا ۸۰ میلیون تومان و بار چهارم بین ۸۰ تا ۱۶۵ میلیون تومان جریمه خواهند شد.
این ارقام در شرایطی مطرح میشوند که جریمه ۱۶۵ میلیونی معادل ۲۰ برابر حداقل دستمزد ماهانه کارگران است. این مقایسه آشکارا نشان میدهد که دولت بهراحتی میتواند چنین قوانین سنگینی را برای تحمیل حجاب اجرا کند اما برای اندک افزایش دستمزد کارگران باید هفتهها مذاکره شود.
پزشکیان در زمان انتخابات سه وعده کلیدی داد: پایان دادن به مزاحمتهای حکومتی برای زنان در موضوع حجاب اجباری، رفع فیلترینگ اینترنت و مهار گرانی و تورم.
اکنون، پس از گذشت چهار ماه از آغاز کار دولت او، نه تنها هیچ یک از این وعدهها عملی نشده بلکه فشارهای حکومتی برای تحمیل حجاب اجباری تشدید شده است. فیلترینگ همچنان ادامه دارد و دولت برای افزایش قیمت بنزین نیز آماده میشود.
قانون جدید حجاب اجباری که تاکنون از سوی پزشکیان امضا نشده قرار است هفته آینده به وسیله محمدباقر قالیباف، رییس مجلس، ابلاغ شود اما برای مردم فرقی ندارد که چه کسی این قانون را ابلاغ میکند؛ چرا که در نهایت پلیس مسئول اجرای آن است.
واقعیت این است که پزشکیان در موضوع حجاب اجباری تصمیمگیرنده نیست و این علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است که سیاستهای اصلی را در این حوزه تعیین میکند. مجلس نیز صرفا دستورات او را به شکل قوانین سختگیرانهتری تصویب میکند.
وعدههای انتخاباتی پزشکیان درباره مخالفت با حجاب اجباری تنها برای جلب رای مردم بود. این در حالی است که وی در گذشته یکی از حامیان تحمیل حجاب اجباری بوده و نقش فعالی در اجرای آن داشته است.
او حتی اگر اکنون واقعا مخالف این سیاست باشد، ساختار حکومتی جمهوری اسلامی اجازه تغییر را به وی نمیدهد.
از سوی دیگر در حالی که دولت در موضوعاتی چون حجاب اجباری و رفع فیلترینگ منفعل بوده، در زمینه افزایش قیمت بنزین بسیار فعال عمل کرده است.
طی روزهای اخیر، پزشکیان و اعضای دولت او بهطور مداوم در جلسات مجلس حضور یافته و به دنبال راهی برای افزایش قیمت بنزین، بدون ایجاد اعتراضات گسترده مردم گشتهاند.
این اقدامات در شرایطی انجام میشود که گرانی و تورم به اوج خود رسیده و هیچ نشانهای از تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی برای کاهش تنشها و بهبود وضعیت اقتصادی دیده نمیشود. با این حال، دولت و مجلس تصمیم گرفتهاند تنها موردی که باید «منطقی» شود، قیمت بنزین باشد. این در حالی است که کارشناسان اقتصادی بارها تاکید کردهاند که بدون تغییر در سیاستهای خارجی و تعامل با جهان، اصلاح قیمتها به تنهایی نمیتواند مشکلات کشور را حل کند.
در نهایت، پزشکیان با وعدههای غیرواقعی و سکوت در برابر نقض حقوق مردم، نه تنها اعتماد عمومی را از دست داده بلکه مردم را نیز فریب داده است.