خبرگزاری رویترز با استناد به اطلاعات چهار منبع آگاه در تحقیقات درباره سقوط هواپیمای آذربایجانی گزارش داد سیستم پدافند روسیه عامل سقوط این هواپیما بوده است. در سوی مقابل، مسکو تاکید دارد هر اظهار نظری پیش از پایان تحقیقات نادرست است.
لاوروف پنج‌شنبه ششم دی‌ماه گفت اگر سیگنال‌های ایالات متحده برای آغاز مجدد گفت‌وگوها جدی باشد، روسیه قطعا به آن پاسخ خواهد داد.
وزیر خارجه کهنه‌کار روسیه که از ۲۰ سال پیش در این سمت فعالیت می‌کند، افزود این آمریکایی‌ها هستند که باید گام اول را برای مذاکره با مسکو بردارند، چرا که آن‌ها ابتدا گفت‌وگوها را ترک کردند.
پیش‌تر در ۲۹ آذرماه نیز ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، برای گفتوگو با ترامپ اعلام آمادگی کرده بود.
روابط مسکو و کی‌یف از زمان سرنگونی دولت اوکراین در جریان انقلاب موسوم به «میدان» در اسفند ۱۳۹۲ دچار تنش شد. دولت اوکراین در آن زمان به روسیه متمایل بود، در حالی که دولت‌های بعدی در این کشور گرایش بیشتری به اروپا پیدا کردند.
حدود یک ماه پس از انقلاب موسوم به «میدان»، روسیه شبه‌جزیره کریمه را به خاک خود ضمیمه کرد. هشت سال بعد، در اسفند ۱۴۰۰، روسیه حمله نظامی به اوکراین را آغاز کرد که به دنبال آن، تاکنون حدود ۲۰ درصد از خاک اوکراین تحت کنترل روسیه قرار گرفته است.
وزیر امور خارجه روسیه در ادامه اظهارات خود گفت مسکو فایده‌ای در «آتش‌بس ضعیف برای توقف موقت جنگ» نمی‌بیند.
لاوروف اضافه کرد: «مسکو به دنبال توافقی قانونی و الزام‌آور برای صلحی پایدار است که امنیت روسیه و همسایگانش را تضمین کند.»
در نتیجه رخدادهای پس از مناقشه اوکراین، بزرگ‌ترین شکاف در روابط روسیه و غرب از زمان بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ میلادی ایجاد شده است.
کیث کلوگ، فرستاده ترامپ در امور اوکراین، ۲۸ آذرماه اعلام کرد مسکو و کی‌یف آماده مذاکرات صلح هستند و ترامپ در موقعیتی مناسب برای دستیابی به توافق و خاتمه دادن به این مناقشه قرار دارد.
ترامپ از زمان رقابت‌های انتخاباتی آمریکا، بارها تاکید کرده است قصد دارد جنگ اوکراین را به‌سرعت به پایان برساند.
ترامپ ۱۷ آذر با ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، دیدار و گفتوگو کرد. زلنسکی پس از این دیدار گفت: «همه می‌خواهیم این جنگ زودتر تمام شود.»
ترامپ ۲۰ ژانویه (اول بهمن) رسما قدرت را در کاخ سفید به دست خواهد گرفت.
مقام‌های اوکراینی تاکید کرده‌اند برای جلوگیری از تهاجم مجدد روسیه به این کشور پس از پایان مناقشه کنونی، تضمین‌های امنیتی، از جمله عضویت در ناتو، ضروری است.
در سوی مقابل، روسیه عضویت اوکراین در ناتو را تهدیدی امنیتی برای خود می‌داند و به‌شدت با آن مخالف کرده است.
چهار منبع آگاه از یافته‌های اولیه تحقیقات باکو درباره این حادثه گفتند سیستم دفاع هوایی روسیه هواپیمای خطوط هوایی آذربایجان را سرنگون کرده است.
این هواپیما پنجم دی‌ماه در قزاقستان سقوط کرد و دست‌کم ۳۸ نفر از سرنشینان آن جان باختند. ۲۹ سرنشین دیگر این هواپیما، از جمله دو کودک، از این حادثه جان سالم به در بردند.
پرواز J2-8243 در نزدیکی شهر اکتائو در قزاقستان سقوط کرد. مسیر این هواپیما از منطقه‌ای در جنوب روسیه که سیستم پدافند هوایی آن کشور به دلیل حملات پهپادی اوکراین به‌طور مداوم در حالت آماده‌باش قرار دارد، منحرف شد.
پیش‌تر مقامات اوکراینی اعلام کردند هواپیمای جمهوری آذربایجان به دلیل اصابت موشک روسی سرنگون شده است.
این هواپیمای مسافربری ساخت کشور برزیل که از باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، به مقصد چچن جنوبی در روسیه پرواز می‌کرد، پس از انحراف، کیلومتر‌ها از مسیر خود فاصله گرفت و پس از گذر از دریای خزر سقوط کرد.
رویترز با استناد به گفته‌های یکی از منابع خود در جمهوری آذربایجان نوشت بر اساس بررسی‌های اولیه، هواپیما توسط سامانه دفاع هوایی «پانتسیر-اس» روسیه هدف قرار گرفته است.
این منبع افزود سامانه‌های جنگ الکترونیک، ارتباطات هواپیما را در زمان نزدیک شدن به گروزنی در چچن جنوبی، مختل کرده بودند.
این منبع آگاه تاکید کرد: «هیچ‌کس ادعا نمی‌کند که این اقدام به‌طور عمدی انجام شده است. با این حال، با توجه به حقایق موجود، باکو انتظار دارد که طرف روسی به سرنگونی هواپیمای آذربایجان اعتراف کند.»
یک مقام آمریکایی هم در مصاحبه با رویترز تایید کرد با در نظر گرفتن نشانه‌های اولیه، احتمالا سامانه ضد هوایی روسیه به هواپیمای جمهوری آذربایجان شلیک کرده است.
کرملین پیش از انتشار گزارش اخیر رویترز گفته بود تحقیقاتی در حال انجام است و اظهار نظر درباره دلایل وقوع این حادثه، پیش از اتمام تحقیقات نادرست خواهد بود.
روسیه همچنین اعلام کرده بود سقوط این هواپیما ممکن است به دلیل برخورد با «پرندگان» رخ داده باشد.
قنات بوزیمبایف، معاون نخستوزیر قزاقستان، تاکید کرد نمیتواند نظری در تایید یا رد فرضیه دخیل بودن سامانه‌های دفاع هوایی روسیه در سرنگونی این هواپیما ارائه دهد.
برخی تصاویر مربوط به بقایای هواپیما نشان میدهد بخش دُم آن آسیبهایی شبیه به آثار ترکش دارد.
شرکت امنیت هوایی «آسپری فلایت سولوشنز» نیز اعلام کرد تصاویر لاشه هواپیما و وضعیت حریم هوایی جنوب غربی روسیه، احتمال اصابت نوعی آتش ضد هوایی به این هواپیمای مسافربری را تایید می‌کند.
