یورونیوز: روسیه مانع فرود اضطراری هواپیمای جمهوری آذربایجان پس از اصابت موشک شد
روزنامه «تلگراف» گزارش داد اسما اسد، همسر بشار اسد، هفته‌ها پیش از سقوط حکومت همسرش برای درمان سرطان خون به مسکو رفته و اکنون در شرایط ایزوله قرار دارد. یک منبع مطلع به تلگراف گفت که اسما «در حال مرگ» است در حالی که منبع دیگری شانس زنده ماندن او را ۵۰ درصد اعلام کرده است.
بر اساس گزارش تلگراف در روز پنج‌شنبه ششم دی ماه، اسما اسد در قرنطینه قرار دارد تا از ابتلا به عفونت‌ها محافظت شود.
این نشریه نوشت که فواز اخراس، پدر اسما نیز برای مراقبت از دخترش در مسکو به سر می‌برد.
سال ۱۳۹۷، بشار اسد خبر داده بود که همسرش به سرطان پستان مبتلا شده اما سرطان زود شناسایی و مراحل درمان آغاز شده است.
پیش از این خبرهایی درباره جدایی اسما از همسرش منتشر شد که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، دوشنبه سوم دی «گزارش‌ها در خصوص درخواست طلاق اسما» را تکذیب کرد و گفت: «این گزارش‌ها با واقعیت تطابق ندارند.»
پیشتر رسانه‌های ترکیه خبر داده بودند اسما اسد خواستار جدایی از همسرش و بازگشت به لندن شده است.
بشار اسد و خانواده‌اش پس از خروج از سوریه، به مسکو گریختند. مقام‌های روسیه اعلام کردند به دلایل «بشردوستانه» به آنها پناهندگی داده‌اند.
اسما اسد سال ۱۹۷۵ از والدینی سوری در بریتانیا به دنیا آمد و در منطقه اکتون در غرب لندن بزرگ شد. او در سال ۲۰۰۰ با رها کردن شغل خود در حوزه بانکداری و سرمایه‌گذاری، با بشار اسد ازدواج کرد.
پدر او، پزشک مشهور قلب و عروق در بیمارستان کرومول و مادرش دیپلمات و دبیر اول سفارت سوریه در بریتانیا بود.
آمریکا در سال ۲۰۲۰ شماری از اعضای خانواده اسد از جمله اسما اسد را در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.
در آن زمان، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه وقت ایالات متحده، هشدار داد که اسما اسد با حمایت همسر و اعضای خانواده‌اش، به «یکی از بدنام‌ترین سوداگران جنگ سوریه» بدل شده است.
هم‌زمان با سخنان وزیر خارجه روسیه درباره روابط استراتژیک این کشور با حاکمان جدید سوریه، وزارت دفاع سوریه از ضرب‌الاجل چهار روزه برای تسلیم نیروهای وفادار به بشار اسد و خلع سلاح آنها خبر داد.
وزارت دفاع سوریه پنج‌شنبه ششم دی ماه با اشاره به حمله نیروهای وفادار حکومت اسد به ماموران پلیس در طرطوس، بر تعیین مهلت چهار روزه به منظور تسلیم و خلع سلاح این افراد تاکید کرد.
این وزارت‌خانه از عملیات برای تعقیب بازماندگان حکومت اسد در طرطوس نیز خبر داد.
وزارت کشور دولت انتقالی سوریه اوایل روز پنج‌شنبه اعلام کرد ۱۴ تن از نیروهای پلیس این کشور در حمله نیروهای وفادار به حکومت سرنگون‌شده اسد در حومه طرطوس کشته و ۱۰ تن دیگر مجروح شدند.
پیش از درگیری در طرطوس و پس از ناآرامی‌های مرتبط با تظاهرات اقلیت علوی در شهر حمص، دولت جدید انتقالی در این شهر حکومت نظامی شبانه اعلام کرد.
وزیر خارجه روسیه روابط با حاکمان جدید سوریه را استراتژیک خواند
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پنج‌شنبه شش دی گفت که احمد الشرع، رهبر هیات تحریر شام، روابط میان سوریه و روسیه را «طولانی‌مدت و استراتژیک» توصیف کرده و مسکو هم با این ارزیابی موافق است.
او تاکید کرد روسیه دیپلمات‌های خود را از دمشق فرا نخوانده و سفارتش را تعطیل نکرده است.
لاوروف افزود: «روسیه با مقامات جدید سوریه در مورد تضمین امنیت شهروندان خود گفت‌وگو می‌کند.»
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، پنج‌شنبه ۲۹ آذر گفته بود که این کشور با همه گروه‌ها در سوریه ارتباط دارد: «اکثر کشورهای منطقه به ما می‌گویند که علاقه‌مند هستند پایگاه‌های نظامی روسیه در سوریه باقی بماند.»
پیشتر و در ۲۳ آذر، میخاییل بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه، اعلام کرده بود مسکو در تماس مستقیم با گروه تحریر شام است و این ارتباطات «به گونه‌ای سازنده» پیش می‌رود. با این حال روسیه عملیات خروج بخش قابل توجهی از نیروها و تجهیزات نظامی خود را از سوریه آغاز کرده است.
بشار اسد، رییس پیشین حکومت سوریه، ۲۶ آذر در بیانیه‌ای اعلام کرد مایل به ترک سوریه نبوده اما روس‌ها او را از کشور خارج کرده‌اند.
هم‌زمان نشریه فایننشال‌تایمز گزارش داد اسد در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ حدود ۲۵۰ میلیون دلار پول نقد از بانک مرکزی سوریه به مسکو منتقل کرده است.
یک مقام اوکراین و برخی رسانه‌ها و وبلاگ‌نویسان نظامی، دلیل فرود اضطراری و آتش گرفتن هواپیمای جمهوری آذربایجان پس از تغییر مسیر آن به قزاقستان را هدف قرار گرفتن اشتباهی از سوی پدافند هوایی روسیه، هم‌زمان با حملات پهپادی اوکراین اعلام کردند.
آندری کووالنکو، رییس مرکز مقابله با اطلاعات نادرست در شورای امنیت ملی اوکراین، اعلام کرد که این هواپیمای جمهوری آذربایجان به وسیله یک موشک زمین به هوای روسیه هدف قرار گرفته است.
او افزود که روسیه باید حریم هوایی گِروزنی را در جریان حمله پهپادی می‌بست اما این کار را نکرد؛ در نتیجه هواپیما آسیب دید و به جای اجازه فرود در گروزنی به قزاقستان فرستاده شد.
هم‌زمان یورونیوز پنج‌شنبه ششم دی ماه به نقل از برخی مسافران بازمانده از این پرواز نوشت که آنان صدای انفجاری را شنیده‌اند و به نظر می‌رسد ترکشی به هواپیما اصابت کرده است.
شبکه ای‌نیوز در جمهوری آذربایجان نیز متنی را از یوری پودولیکا، وبلاگ‌نویس نظامی روسی منتشر کرد که بر اساس آن آسیب وارده به بدنه هواپیما ممکن است بر اثر انفجار یک موشک سامانه پدافند هوایی سام (موشک زمین به هوا) در نزدیکی هواپیما باشد.
موشک‌های سام از پرتابگرهای ثابت یا از روی وسیله نقلیه شلیک می‌شوند.
حادثه برای این هواپیما روز چهارشنبه پنجم دی، هم‌زمان با حملات پهپادی به جنوب روسیه روی داد.
این هواپیما از باکو به گروزنی، مرکز چچنستان پرواز می‌کرد.
رمضان قدیروف، رهبر مورد حمایت کرملین در چچن، در جنگ علیه اوکراین به صورت فعال مشارکت دارد و گروزنی پیش از این نیز هدف حملات پهپادی اوکراین قرار گرفته است.
در همین حال رسانه‌ها خبر دادند در زمان پرواز هواپیمای جمهوری آذربایجان، فرودگاه‌های نزدیک به مقصد پرواز بسته بودند و این هواپیما صدها مایل از مسیر برنامه‌ریزی شده خود دور شد.
از جمله یکی از مقامات فرودگاه ماخاچکالا در روسیه در سواحل شرقی دریای خزر، نزدیک‌ترین فرودگاه به جایی که پرواز از ردیاب ناپدید شد، به خبرگزاری رویترز گفت که صبح چهارشنبه این فرودگاه برای چند ساعت به روی هواپیماها بسته شد.
این هواپیمای مسافربری در نهایت در نزدیکی شهر آکتائو در قزاقستان هنگام فرود اضطراری آتش گرفت و ۳۵ نفر جان خود را از دست دادند.
این حادثه شبیه به سقوط پرواز ام‌اچ ۱۷ مالزی است که ۱۰ سال پیش در دونباس در شرق اوکراین، به دنبال برخورد یک موشک روسی سقوط کرد و ۲۸۳ مسافر آن کشته شدند.
در آن زمان نیروهای جدایی‌طلب وابسته به روسیه و ارتش اوکراین در این منطقه درگیر بودند.
روسیه نقش داشتن در این حادثه را رد کرد اما دادگاه ناحیه لاهه در سال ۲۰۲۲ ایگور گیر کین، وزیر دفاع سابق دولت خودگردان جمهوری خلق دونتسک (دی پی آر)، سرگئی دوبینسکی، مدیر سابق بخش اطلاعات نظامی و لئونید کراوچنکو، یکی از نیروهای بخش اطلاعات نظامی را در سقوط این هواپیما مجرم دانست.
ابهامات دیگری نیز درباره فرود اضطراری و آتش گرفتن هواپیمای جمهوری آذربایجان مطرح است.
وب‌سایت فلایت رادار۲۴ اعلام کرده که ارسال پارازیت‌های قوی جی‌پی‌اس منجر به ایجاد اختلال در برنامه پرواز این هواپیما شده است.
پیش از این روسیه بارها به دلیل ارسال پارازیت‌های قوی جی‌پی‌اس مورد انتقاد قرار گرفته است.
هواپیمای امبرائر ئی۱۹۰ جمهوری آذربایجان چهارشنبه هنگام فرود اضطراری با زمین برخورد کرد و آتش گرفت.
امبرائر ئی-جت هواپیمای کوچک مسافربری دوموتوره برزیلی است.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب آمریکا، چهارشنبه پنج دی، در پیام تبریک کریسمس ضمن حمله به مخالفان دموکرات خود در آمریکا، با انتقاد از کنترل کانال پاناما از سوی سربازان چینی، خواستار حضور آمریکا در گرینلند شد و از تبدیل کانادا به پنجاه و یکمین ایالت آمریکا سخن گفت.
تهدید دوباره به بازپس‌گیری کانال پاناما
او در شبکه اجتماعی خود تروث‌سوشیال نوشت: «کریسمس بر همه مبارک، از جمله سربازان فوق‌العاده چینی که خیلی زیبا اما غیرقانونی کانال پاناما را اداره می‌کنند (جایی که ما ۱۱۰ سال پیش برای ساخت آن ۳۸ هزار نفر را از دست دادیم) و همیشه مطمئن می‌شوند که که ایالات متحده میلیاردها دلار پول «تعمیرات» را می‌پردازد بدون آنکه مطلقا اجازه گفتن حرفی در هیچ زمینه‌ای را داشته باشد.»
رییس‌جمهوری منتخب آمریکا پیشتر نیز در دوم دی ماه از دولت پاناما برای دریافت هزینه‌های بیش از حد برای عبور کشتی‌ها از کانال پاناما انتقاد و تهدید کرده بود که ممکن است آمریکا بار دیگر خود کنترل این مسیر حیاتی حمل‌ونقل جهانی را در دست بگیرد.
او گفت: « در کانال پاناما مانند هر جای دیگری سر ما کلاه رفته است.این کانال به پاناما و مردم پاناما داده شد، اما با شرایطی. اگر اصول اخلاقی و قانونی این هدیه بزرگ رعایت نشود، ما خواستار بازگرداندن کامل کانال پاناما به ایالات متحده خواهیم شد.»
در واکنش به این سخنان، خوزه رائول مولینو، رییس‌جمهوری پاناما، در یک پیام ویدئویی گفت: «هر متر مربع از کانال پاناما و مناطق اطراف آن متعلق به پاناما است و همچنان متعلق به پاناما باقی خواهد ماند.»
او گفت:«چین هیچ کنترلی بر این کانال ندارد و هزینه‌های عبور از آن هم به‌صورت کارشناسی و نه به‌طور دلخواهانه تعیین می‌شود.»
ترودو، فرماندار و نه نخست‌وزیر کانادا
دونالد ترامپ در ادامه پیام تبریک کریسمس نوشت: « همچنین به فرماندار کانادا جاستین ترودو تبریک می‌گویم که مالیات شهروندانش بسیار زیاد است. اگر کانادا به پنجاه و یکمین ایالت ما تبدیل می‌شد، مالیات آنها بیش از ۶۰ درصد کاهش می‌یافت، کسب‌و‌کارشان بلافاصله دوبرابر می‌شد و از آنها از نظر نظامی به‌شکلی بی‌نظیر در جهان محافظت می‌شد.»
او پیشتر هم از ترودو با عنوان فرماندار و نه نخست‌وزیر یاد کرده بود و چهارشنبه، پنج دی، در پست دیگری در شبکه اجتماعی خود نوشت: «من همین حالا از پیش وین گرتسکی، (همان که در محافل هاکی روی یخ به «بزرگ‌ترین»معروف است) آمدم. به او گفتم: «وین، چرا برای نخست‌وزیری کانادا نامزد نمی‌شوی؟ پستی که به‌زودی به نام فرماندار کانادا شناخته خواهد شد، تو به راحتی پیروز می‌شوی، حتی نیازی به کمپین نخواهی داشت.» او هیچ علاقه‌ای نشان نداد، اما فکر می‌کنم مردم کانادا باید یک جنبش به نام «وین گرتسکی را به میدان بیاورید» راه بیندازند. تماشای آن واقعاً لذت‌بخش خواهد بود!»
مالکیت گرینلند؛ ضرورتی حیاتی
رییس‌جمهوری منتخب ایالات متحده، در ادامه پیام تبریک کریسمس خود بار دیگر به مساله گرینلند و تمایل خود برای الحاق آن به آمریکا سخن گفت و نوشت: «کریسمس را به مردم گرینلند نیز تبریک می‌گویم که هم ایالات متحده برای اهداف امنیت ملی خود به آن نیاز دارد و هم آنها می‌خواهند آمریکا آنجا حضور داشته باشد، و ما این کار را خواهیم کرد.»
ترامپ که در دور اول ریاست جمهوری خود نیز خواستار خرید گرینلند شده بود، دوشنبه سوم دی‌ماه، بار دیگر این موضوع را مطرح کرد و در شبکه تروث‌سوشیال نوشت: «از منظر امنیت ملی و آزادی در سراسر جهان، ایالات متحده آمریکا بر این باور است که مالکیت گرینلند یک ضرورت حیاتی است.»
در واکنش به این اظهارات، موته اگده، نخست‌وزیر گرینلند، گفت: «ما فروشی نیستیم و هرگز فروشی نخواهیم بود. گرینلند به ما تعلق دارد. نباید سال‌های طولانی مبارزه برای آزادی را به هدر دهیم.»
دولت دانمارک از موضع نخست‌وزیر گرینلند حمایت کرده است با این حال، وزیر دفاع دانمارک با اعلام اختصاص بودجه‌ای چند میلیارد دلاری برای حفاظت از گرینلند، سه‌شنبه چهارم دی، گفت که دانمارک به تنهایی نمی‌تواند بر قلمرو گسترده گرینلند نظارت کند. او افزود: «در حال حاضر طرح مشخصی وجود ندارد ولی ما با آمریکا همکاری خواهیم کرد.»
چپگراهای دیوانه
ترامپ در ادامه پیام تبریک کریسمس به مسائل داخلی آمریکا پرداخت و نوشت:« کریسمس به همه چپگراهای افراطی دیوانه مبارک که مدام در تلاش هستند تا سیستم قضایی و انتخاباتی ما را مختل کنند، همیشه به شهروندان و میهن‌پرستان بزرگ ایالات متحده و به‌ویژه من به‌عنوان رقیب سیاسی خود حمله می‌کنند. آنها می‌دانند که تنها شانس بقایشان گرفتن عفو از مردی است که هیچ ایده‌ای درباره آنچه انجام می‌دهد ندارد.»
رییس‌جمهوری منتخب ایالات متحده افزود: «من به ۳۷ جنایتکار خشتنی که مرتکب قتل، تجاوز و غارت شدند اما به‌طور باورنکردنی از سوی جو بایدن خواب‌آلود عفو شدند، کریسمس را تبریک نمی‌گویم و در عوض به آنها می‌گویم: بروید به جهنم!»
دونالد ترامپ در پایان پیام کریسمس خود نوشت: «ما بزرگ‌ترین انتخابات تاریخ کشورمان را داشتیم. اکنون نوری روشن بر ایالات متحده می‌تابد و از ۲۶ روز دیگر، ما آمریکا را دوباره با عظمت خواهیم کرد.»
جو بایدن، رییس‌جمهوری ایالات متحده، چهارشنبه پنج دی، گفت که از وزارت دفاع خواسته است تا بر سرعت تحویل تسلیحات به اوکراین بیفزاید.
او پیشتر حمله موشکی روسیه به اوکراین در روز کریسمس را محکوم کرده بود.
اوکراین چهارشنبه اعلام کرد گفت که روسیه با موشک های کروز و بالستیک و همچنین پهپادها به زیرساخت‌های انرژی این کشور حمله کرده است. به گفته مقامات اوکراینی در این حملات دست‌کم یک نفر کشته و شش نفر زخمی شدند.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، حملات روسیه در روز کریسمس را «غیرانسانی» خواند.
نزدیک به سه سال پس از جنگ، واشینگتن متعهد شده است که کمکی ۱۷۵ میلیارد دلاری در اختیار اوکراین قرار دهد اما مشخص نیست که آیا این کمک‌ها در زمان دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب که در ۲۰ ژانویه جایگزین بایدن می‌شود، با همین سرعت ادامه خواهد یافت یا خیر. ترامپ گفته است که می خواهد به‌سرعت به این جنگ پایان دهد.
جو بایدن، چهارشنبه در بیانیه‌ای گفت: «هدف از این حمله ظالمانه قطع دسترسی مردم اوکراین به گرما و برق در زمستان و به خطر انداختن ایمنی شبکه انرژی این کشور بود.»
کیت کلاگ، منتخب دونالد ترامپ به‌عنوان فرستاده ویژه اوکراین و روسیه، نیز از حمله روز چهارشنبه انتقاد کرد.
کلاگ گفت: «کریسمس باید زمان صلح باشد، با این حال اوکراین در روز کریسمس به‌طرز وحشیانه‌ای مورد حمله قرار گرفت. ایالات متحده بیش از هر زمان دیگری مصمم به برقراری صلح در منطقه است.»
ترامپ در طول مبارزات انتخابات ریاست جمهوری، میزان مداخله ایالات متحده در این درگیری را زیر سوال برد و پیشنهاد کرد که متحدان اروپایی باید بار مالی بیشتری را برعهده بگیرند. برخی از جمهوریخواهانی که از ماه آینده مجلس نمایندگان و سنا را در دست خواهند گرفت نیز نارضایتی خود از ارسال کمک‌های بیشتر به کی‌یف را پنهان نکرده‌اند.
مواضع جمهوری‌خواهان نگرانی‌هایی را در میان حامیان اوکراین در مورد آینده کمک‌های ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری ترامپ ایجاد کرده است.
